ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Dersi UYGUR KAGANLIĞI VE TÜRK BOYLARI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Uygurlarda kültür ve sanat ortamı nasıldı?


CEVAP:

Şehirlerde ticaret ve zanaat erbabı olan şehirli Uygurlar sanat, edebiyat gibi alanlarda da çok ilerlemişlerdi. Yine bozkırda kurdukları Kağanlık vesilesiyle edindikleri üstün idare etme kabiliyetlerini şehir kültürü unsurlarıyla yoğurarak, Türk şehir kültürünün en mühim temsilcileri olmuşlardı. Uygurlar bir alfabe oluşturmuşlar ve bunu XV. yüzyılın sonuna kadar resmî olarak kullanmışlar, paraların üzerine basmışlardı. Uygurlar, Çinlilerinkinden farklı türde kendi imal ettikleri kâğıda yazıyorlardı, kitaplarını basıyorlardı. IX.-X. yüzyılda Çinlilerin blok baskı ile çoğaltma tekniğinden farklı olarak sert ağaçtan tek tek hareketli Uygur harfleriyle kitap basımını ilk olarak gerçekleştirmişlerdi. Uygurların bilhassa Manicilik, Budacılık ve Nesturilik alanlarındaki dinî tercüme kitapları çok yüksek bir edebî seviyedeydi. Bunlar arasında Maitrisimit ve Altun Yaruk en meşhurlarındandır. Karahanlı ve Çağatay edebiyatının Uygurlara dayandığı bilinmektedir. Doğu Türkçesinin çok ileri seviyede olmasında en büyük pay Uygurlarındır.