MEDENİ HUKUK II Dersi VEKALET SÖZLEŞMESİ-VEKALETSİZ İŞGÖRME-KEFALET SÖZLEŞMESİ soru detayı:
SORU:
Vekaletsiz iş görme kavramının hukuk sistematiği içerisindeki yerine dair bilgi veriniz.
CEVAP:
Vekâletsiz işgörmenin özel borç ilişkisi değil borcun genel kaynaklarından birisi olduğu oybirliğiyle kabul edilmektedir. Karşılaşılan kimi örneklerinde yetkisiz temsil ya da benzeri bir kalıpla ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden yetkisiz temsilden hemen sonra yer verilmesi gerekmektedir. Ayrıca bir sözleşme değil, sadece kimi görünümlerinin sözleşmeye benzerliği dolayısıyla sözleşme benzeri olarak nitelendirilmektedir.
Hukuk düzeni, kendi işini göremeyen ya da görmek istemeyen kişilerin işlerinin başka kişilerin aracılığıyla görülmesini kabul etmektedir. Bir kişinin işlerini onun aracısı olarak görmek için, aracı kişide buna ilişkin yetki bulunması gerektiğini de öğrenmiş bulunmaktayız. Bu yetki, kural olarak herhangi bir şekle bağlanması zorunlu olmayan bir hizmet, ortaklık ya da vekâlet sözleşmesi ile verilebilir. Vekâletsiz işgörme, bir kişinin bir işinin o kişiden vekâlet
almadan yabancı –başka– bir kişi tarafından görülmesi demektir. Diğer bir söyleyişle, vekâletsiz işgörme, bir kişinin, kendisinden vekâlet almadan başkasının bir işini görmesidir. Bu, tarafları arasında önceden mevcut olmayan, kanunun öngördüğü koşullar varsa kurulan bir borç ilişkisidir. Buna rağmen, “vekâleti olmaksızın başkasının hesabına işgören, o işi sahibinin menfaatine ve varsayılan iradesine uygun olarak görmekle yükümlüdür” (TBK 410).