CEVAP:

Fayda prensibi faydanın açıkça tanımlandığı, kamu hizmetinin kullanıcıları tarafından
doğrudan finanse edilebildiği durumlarda uygulanabilir. Burada devlet
tarafından sunulan mal ya da hizmetler doğası gereği tüketiminde tam bir rekabetin
söz konusu olduğu mal ve hizmetler olduğu için, bu mal ve hizmetlerin özel
kullanıcılarına, vergi uygulanması mümkündür.
Fayda prensibinin birçok kamu hizmetinin finansmanında kullanılması mümkün
değildir ve ayrıca fayda prensibi vergilemede adalet prensibi açısından eleştirilmektedir.
Ancak bununla birlikte bazı hizmet türlerinin fayda prensibine göre
finanse edilmesinde yarar bulunmaktadır. Özellikle de son yıllarda fayda prensibi
demokratik toplumlarda yeniden savunulmaya başlamıştır.
Fayda prensibinin uygulamada; i) kişilerin kamu hizmetlerinden aldığı faydanın
ölçülebildiği ve ii) adalet ilkesine göre faydalananın bedelini ödemesini gerektirdiği
durumlarda kullanılması mümkündür. Bunun en güzel örneği otoyolların
finansmanıdır. Bu tür hizmetlerde bedeli otoyol ücreti şeklinde toplamak çok daha
maliyetlidir. Böyle bir uygulama yolculara sıkıntı verir ve trafik sıkışıklığına neden
olabilir. Bunun yerine otoyolu kullanan araçların kullandıkları akaryakıttan
vergi almak çok daha kolay, ucuz ve objektif bir ölçüdür. Çünkü bir kişinin tükettiği
akaryakıt ve kullandığı aracının büyüklüğü, otoyolların kullanımının kabaca
da olsa bir ölçüsünü verir. Bu durumda Amerika Birleşik Devletleri örneğinde
olduğu gibi fayda prensibi uygulanarak akaryakıttan ve araçlardan vergi alınması
ve bunun da otoyolların bakım ve onarımında kullanılması mümkündür.