CEVAP:

Vergi sisteminin adil olması, yani herkesin kamu hizmetlerinin maliyetine hissesi
oranında katılması, genel kabul görmüş bir vergileme ilkesidir. Burada sorun “adil
hisse payının” ne olacağı ya da nasıl tanımlanacağıdır. Bu konuyla ilgili olarak iki
görüş geçerlidir. Birincisi faydayı tek vergi kriteri olarak kabul eden fayda prensibidir.
Buna göre herkes kamu hizmetlerinden sağladığı fayda ile orantılı olarak
vergi ödemelidir. İkincisi ise faydayı değil, ödeme gücünü ön plana çıkartan ödeme
gücü prensibidir. Ödeme gücü prensibine göre ihtiyaç duyulan toplam gelir her
mükellefe ödeme gücü ile orantılı olarak dağıtılmalıdır.
Ancak bu yaklaşımlardan her ikisinin de kendisine göre güçlükleri bulunmaktadır.
Nitekim fayda prensibi seçildiğinde, kişiler için kamu harcamalarından elde
ettiği faydanın bilinmesi zorunludur. Ödeme gücü prensibi kabul edildiğinde ise
bu gücün tam olarak nasıl ölçüleceğini bilmek gereklidir. Bu güçlükler dolayısıyla
her iki yaklaşımın da vergi politikasının bütün fonksiyonlarını tam olarak yerine
getirdiklerini söylemek zordur.