ÇOCUK GELİŞİMİ Dersi Bilişsel Gelişim ve Dil Gelişimi soru detayı:
SORU:
Vygotsky’nin sosyokültürel bilişsel gelişim kuramı nasıl açıklanabilir?
CEVAP:
Bilişsel gelişimle ilgili sosyal bir kuram oluşturan Lev Vygotsky’ye göre, bilişsel gelişimin kaynağı, kişisel psikolojik süreçlerden önce, insanlar ve kültür arasındaki etkileşimdir. Kişisel psikolojik süreçler ise insanlar arasında paylaşılan sosyal süreçlerle başlar. Vygotsky’nin kuramında karmaşık bilişsel süreçlerin ilk önce sosyal süreçler olarak başlayıp daha sonra özerk oldukları betimlenir. Ayrıca çocuğun kendi kendine konuşmasının yani içsel konuşmasının, zor ve alışık olmadığı araçlarla uğraşmasının gelişimine katkı sağlayacağı da belirtilmektedir. Vygotsky, diğer insanların konuşmalarını öğrenip daha sonra bu konuşmaları kendilerine yardım etmek için kullanan çocukların problemlerini çözebildiklerini öne sürmüştür.
Bu kurama göre, çocuğun bilgiyi içselleştirmesine ve kazanmasına yardım edebilmesi için yetişkinin iki odak noktası belirlemesi gerekir. Bunlar;
• Yetişkin yardımı olmadan, çocuğun bağımsız olarak kendi kendine sağlayabileceği gelişim düzeyini belirlemek.
• Yetişkin rehberliğinde çalışan çocuğun, gösterebileceği potansiyel gelişim düzeyini belirlemek.
Bu iki nokta arasındaki fark, çocuğun “gelişmeye açık alanı”nı oluşturur. Vygotsky’nin gelişim ve eğitime getirdiği en önemli kavram gelişmeye açık alandır.