CEVAP: İşçi sınıfı 18. yüzyılın sonlarından itibaren Sanayi Devrimi ile birlikte batı Avrupa’da doğmuştur. Liberalizmin sözleşme özgürlüğü ve bütünüyle serbest piyasa koşullarının hâkim olduğu ilk evresinde ortaya çıkan kötü çalışma koşulları işçileri birleşip sendikalarını kurmaya ve işverenlerle toplu pazarlığa zorlamıştır. Bu bağlamda bilinen en eski tarihli toplu iş sözleşmesi 1789 yılında Belçika’da Verwiers’te tekstil işçileriyle bağıtlanmıştır. Yine bu dönemde İngiltere’de bazı toplu iş sözleşmelerinin yapıldığı bilinmektedir. Tekstil işkolunda çalışan işçilerle Fransa’da, Lyon’da 1831 tarihinde bir toplu iş sözleşmesi bağıtlanmıştır. 1848 yılında İtalya’da da bazı toplu iş sözleşmeleri yapılmıştır. Bu şekilde başlayan toplu pazarlıklar ilk evrede ücret ve diğer bazı çalışma koşullarının düzenlenmesinin aracı olarak işlev görmüştür. Anılan süreçte oluşan işçi grupları ve sol siyasal gruplar toplu pazarlığı, işçilerin bireysel düzeyde zayıf olan pazarlık güçlerini artıracak ve işverenin iş koşullarını tek taraflı olarak belirleme hâkimiyetinin yerini alacak bir mekanizma olarak görmüşlerdir. Toplu pazarlıklar başlangıçta genellikle işyeri ya da meslek düzeyinde gerçekleşmiştir. 19. yüzyılın ortalarına kadar çoğu ülkede sendikaların henüz hukuken tanınmadığı toplu pazarlığın belirli zanaat grupları dışında henüz etkin bir rol oynamadığı görülmektedir. Toplu iş ilişkilerinin gelişiminde öncü ülkelerden İngiltere’de toplu pazarlık ilk kez 1824’te sendikalaşma yasağı getiren kanunun kaldırılmasıyla kanuni kimlik kazanmıştır. Gerçek anlamda güçlü sendikaların 19. yüzyılın ortalarından itibaren kurulduğu, toplu pazarlık sisteminin gelişmesinin de Avrupa’da sendikaların hukuken tanınıp güç kazanması ile birlikte 19. yüzyılın sonlarından itibaren başladığı görülmektedir. Anılan dönemden sonra toplu pazarlık toplu iş ilişkisi sistemlerinin temel unsuru haline gelmiştir. Toplu pazarlık sistemleri ülkelerin geleneksel yapısına göre farklı şekillenmiştir.