SORU: Yaşamayan Sünni Hukuk Ekolleri hangileridir?
CEVAP: • Evzâî Ekolü: Bu ekol Ebu Amr Abdurrahman B. Amr el-Evzâî’ye nispet edilmektedir. Evzâî (88/707) yılında Şam’da –bir rivayete göre Ba’lebek’te- doğmuş, (157/774) yılında Beyrut’ta vefat etmiştir. İbn Kuteybe gibi müellifler Evzâî’yi re’yciler arasında gösterse de daha ziyade hadis taraftarı olduğu görülmektedir. • Evzâî Ekolü: Bu ekol Ebu Amr Abdurrahman B. Amr el-Evzâî’ye nispet edilmektedir. Evzâî (88/707) yılında Şam’da –bir rivayete göre Ba’lebek’te- doğmuş, (157/774) yılında Beyrut’ta vefat etmiştir. İbn Kuteybe gibi müellifler Evzâî’yi re’yciler arasında gösterse de daha ziyade hadis taraftarı olduğu görülmektedir. • Leys Ekolü el-Leys b. Sa’d (ö. 175/791) Medine’de kendisini yetiştirdikten sonra Mısır’a gitmiş ve Mısırlıların hukukçusu olmuştur. Medine amelinin delil olup olmayacağına dair İmam Malik’le tartışmalarını içeren yazışmalar günümüze kadar aktarılmıştır. • Taberî Ekolü: Bu ekol ünlü tefsirci ve tarihçi İbn Cerir et-Taberî’ye (ö. 310/922) nispet edilmektedir. Taberi, Şâfiî, Maliki ve Irak fıkhını öğrenmiş, daha sonra kendine mahsus bir fıkıh anlayışı geliştirmiştir. Mezhebi Bağdat çevresinde yayılmış ise de hicri beşinci asrın ortalarında tarih sahnesinden çekilmiştir. Meşhur tefsiri ve tarihinin yanında, İslâm hukukçularının görüşlerini mukayeseli olarak ele aldığı İhtilâfü’lfukahâ adlı eserinin günümüze ulaşan kısmı da basılmıştır. • Zahirî Ekolü: Bu ekolün kurucusu Ebu Süleyman Davud b. Ali el-Isbehânî ez-Zâhirîdir (ö. 270/883). Önceleri Şâfiî mezhebine mensup olan Davud ez-Zahirî daha sonra müstakil bir fıkıh anlayışı geliştirmiştir. Prensip olarak Kur’an ve Sünnet nasslarının zahirini, yani lafızlarını esas almıştır. Kıyas ve istihsan gibi rey çeşitlerini tamamen reddetmiştir.