YAŞLILARDA DAVRANIŞ SORUNLARI VE UYUM Dersi Yaşlılıkta Sıklıkla Karşılaşılan Psikolojik Rahatsızlıkların Yarattığı Uyum Zorlukları soru detayı:
SORU:
Yaşlılıkta sıklıkla görülen "yas" durumunu açıklayınız.
CEVAP:
Yas yaşlılıkta sıklıkla karşılaşılan diğer bir psikolojik süreçtir. Yaşlılık bireylerin pek çok kayıp yaşadığı bir dönemdir. Eş, arkadaş ölümü yanı sıra işin, sağlığın, bağımsızlığın ve rollerin de kaybı yaşanmaktadır. Her bireyin kayıp yaşantılarına verdiği tepkiler farklıdır, kişilik yapısı, geçmiş yaşantı ve deneyimler, sosyal destek ağı gibi faktörlerden etkilenir. Kaybın ilk 1 ila 6. aylarında depresyon belirtilerine benzer belirtiler görülebilir, yas yaşamakta olan birey istek ve ilgi azalması, enerji kaybı, üzüntü, dikkat ve konsantrasyon kaybı, sık ağlama isteği, her şeyin anlamsız gelmesi, devamlı kayıp nesneyi düşünme belirtilerini dile getirir. Yaşlı bireylerde özellikle yakın bir bireyin kaybından sonra, o kişinin sesini duyma, görüntüsünü görme, yanında hissetme gibi algısal belirtiler yaşanabilir, kişinin gerçeği değerlendirmesi sağlam ve içgörüsü tam olduğu sürece bu belirtiler normal yas sürecinin bir parçası kabul edilir. Yas reaksiyonu doğal bir reaksiyondur, kayba alışma dönemini ve ardından gelen yeniden yapılandırmayı içerir.