MEDYA SİYASET KÜLTÜR Dersi Alternatif Medya soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Yurttaş gazeteciliği nedir, açıklayınız.


CEVAP:

Yurttaş gazeteciliğinin doğuşuna ayrıntılı bakmak, yurttaş gazeteciliğinin nasıl olduğunu anlamak için yardımcı olacaktır. Yurttaş gazeteciliği olarak bilinen taban reform hareketi, yaygın mesleki doyumsuzluk olarak doğmuştur. 1989’da başlayarak, bazı gazeteciler ve bazı editörler kendilerini varolan gazetecilik stilinden dolayı huzursuz bulmaya başladılar. Yurttaş gazeteciliğinin gerisinde basın dünyasında yıllarca çalışmış gazeteciler bulunmaktadır.

Yurttaş gazeteciliğinin başlangıcı, akademik ve gazetecilik yazıları eşliğinde 1990’lara kadar gider. Yurttaş gazeteciliğinin temel savı, tarihin derinliklerinde yatmaktadır. Walter Lippmann ve felsefeci John Dewey, 1920’lerde bu açıdan gerekli açılımı sağlayacak verileri sunmuşlardır. Lippmann ve Dewey, demokratik süreçte basının önemli bir rol alabileceğini önermişlerdir. Yine, 1940 ve 1950’lerde Basın Özgürlüğü Üzerine Hutchins Komisyonu’nun raporu, 1990’lardaki kontrollü demokrasi üzerine yapılan bazı kuramsal ve uygulamalı çalışmalar kadar yarar sağlamıştır.

Yurttaş gazeteciliğinin temelinde, insanların demokratik sürece aktif katılımcı olmalarını sağlama bulunmaktadır. Ayrıca, onların pasif izleyici olmalarını engelleme çabası vardır. Bunun için, yurttaş gazeteciliğiyle insanlar ikna edilmek istenmektedir. Bu, tam da, Walter Lippmann ve John Dewey’in 1920’lerde önerdiklerine uymaktadır. Örneğin, Lippmann, modern yaşamın politik sorunlarının karmaşık olduğunu söylemiştir. Ek olarak, insanların yönetime aktif olarak katılamayacaklarını belirtmiştir. Ona göre, onların katılım sürecinde gazetelerin rolü olacaktır. Dewey ise kamuyu harekete geçirmede, günlük gazetelerin, gazetecilere inanılmaz fırsatlar sunduğunu ifade etmiştir. Dewey’in, Kamu ve Sorunları yapıtı, yurttaş gazeteciliğinin kurucu kitabı olarak anılmaktadır.

Kamu gazeteciliği de denilen yurttaş gazeteciliğiyle ilgili ilk gelişmelerin 1970’lerde olduğu belirtilebilir. Ancak, bilinen anlamıyla ortaya çıkışı 1980’lerin sonu ve 1990’ların başına denk gelmiştir. Yurttaş gazeteciliğinin ortaya çıkışında vatandaş ile hükümet arasındaki mesafenin açılması etkili olmuştur. Yurttaş gazeteciliği, yeni bir tür gazetecilik olmaktan öte, basının toplumsal rolünü yerine getirmesi için gerekenlerin yapılmasını önermektedir. Temel amaç, demokrasiye yeni açılımlar getirmektir. Nitekim bu dönemlerde ABD medyası güvenilirliğini ciddi biçimde kaybetmiştir. Bu nedenle, hedef, “gazeteciliğin eski altın günlerine dönülmesi” olarak belirlenmiştir.