ÇOCUK GELİŞİMDE NORMAL VE ATİPİK GELİŞİM Dersi BİLİŞSEL BECERİLER VE DİL GELİŞİMİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Zihin yetersizliği olan çocukların bilişsel özellikleri hakkında bilgi veriniz?


CEVAP:

   Zihin yetersizliği olan çocukların bilişsel özellikleri, gelişimsel yaklaşım ve gelişimsel farklılık yaklaşımı temel alınarak açıklanmaktadır. Zigler tarafından açıklanan gelişimsel yaklaşıma göre zihin yetersizliğine yol açan nedenler, organik ve ailesel nedenler olarak iki gruba ayrılırlar. Bu iki grup, bilişsel ve diğer özellikleri açısından birbirinden farklıdır. Organik nedenlerle zihin yetersizliği olan çocuklarda bilişsel gelişimden sorumlu olan sistemde bir sorun vardır ve bu çocukların bilişsel gelişimleri diğer çocuklardan farklıdır. Bu grupta yer alan çocukların işlev düzeyleri birbirinden farklılık gösterir ve genellikle ağır ve çok ağır derecede yetersizliği olan çocuklar olarak adlandırılırlar. Ailesel nedenlerle zihin yetersizliği olan çocuklarda ise yetersizliğe yol açan belirlenebilmiş bir organik bozukluk bulunmamaktadır. Bu çocuklar genellikle düşük sosyoekonomik düzeyden gelen ailelerin çocuklarıdır ve sıklıkla anne-babalarının da zekâ seviyeleri düşüktür. Ailesel nedenlerle zihin yetersizliği olan çocuklar, normal gelişim gösteren çocuklarla benzer gelişim gösterirler, normal dağılımın alt ucunda yer alırlar, orta ve hafif düzeyde zihin yetersizliği olan çocuklar olarak adlandırılırlar. Zigler’e göre, ailesel nedenlerle zihin yetersizliği olan çocuklar, normal gelişim gösteren akranları ile aynı gelişimsel aşamalardan, aynı sıra ile geçmektedirler. Ancak ailesel nedenlerle zihin yetersizliği olan çocuklar, her bir gelişimsel aşamaya akranlarından daha geç ulaşmakta ve yetersizlikten etkilenme durumu ağırlaştıkça gelişim hızı daha da yavaşlamaktadır. Bir başka deyişle, ailesel nedenlerle zihin yetersizliği olan çocukların akranlarıyla zihinsel işlevleri arasında fark yoktur; benzer yollarla öğrenirler ve düşünürler. Ancak organik nedenlerle zihin yetersizliği olan çocukların bilişsel işlev leri daha alt düzeydedir ve soyut, idealistik düşünceler ile mantık yürütmede üst düzeye ulaşamazlar. Fark kuramcıları ise zihin yetersizliği olan çocukların bilgiyi işleme süreçlerinin normal gelişim gösteren çocuklardan çok farklı olduğunu; bu nedenle bu çocuklara öğretim sunarken özel öğretim teknikleri ve stratejileri ile özel araç-gereçlerden yararlanılması gerektiğini belirtmişlerdir. Zihin yetersizliği olan çocuklar dikkatlerini toplamada,
sürdürmede, bilgileri hatırlamada, öğrendikleri çeşitli bilgi ve becerileri genellemede güçlükler yaşarlar ve bu özellikler bu çocukların en temel özellikleri olarak kabul edilmektedir. Bunun yanı sıra, zihin yetersizliği olan çocukların kavramları öğrenmede, okumada, yazmada, matematikte çeşitli güçlükleri vardır ve çocuğun yetersizlikten etkilenme derecesi arttıkça bu güçlükler daha yoğun biçimde yaşanmaktadır