Akdeniz, coğrafi keşiflerin öncesinde Orta Çağ’ın siyasi ve ekonomik çehresini bütünüyle değiştirecek bir sürece girer. Öncelikle Orta Çağ’a damgasını vurmuş olan feodalite siyasi bir sistem olmaktan çıkar ve Avrupa'da milli monarşiler kurulur. Bunun sonucunda Avrupa milletlerinin oluşum süreci başlar. Siyasi birliği kurmakta başarılı olanlar ekonomik olarak da güçlenir.

Hümanist düşünceyi başlatanlardan biri Petrarch'dır, diğer temsilcileri arasında ise Boccacio, Bacon, Montaigne, Erasmus gibi isimler sayılabilir. Hümanizm akımı Rönesans'ın ideolojisini ve ilerici yönünü oluşturur.

Arap denizcileri başarılarını uzun süreden beri kullandıkları usturlap ve pusulaya borçluydular. Usturlapla yıldızların durumunu gözleyerek bulundukları yerin coğrafi konumunu tayin ediyorlar, pusula ile de açık denizde kolaylıkla yönlerini tespit edebiliyorlardı.

Karavella'lar üç direkli, beş yelkenli ve yaklaşık 30 metre uzunluğunda idi. İspanyol ve Portekizli denizciler okyanus yolculuğuna dayanıklı hale getirilen bu gemilerle yeni dünyaya çok sayıda sefer yaptılar.

Portekizliler Afrika'da Nijer ırmağı boyunca ilerleyerek kaynağına kadar uzanıp altın madeni ocaklarını ele geçirdiler. Bu tarihe kadar yöreden elde edilen altın kervanlarla Akdeniz'de Cezayir limanlarına taşınıyordu. Cenovalı denizciler buradan ucuza aldıkları altını büyük kârlarla Avrupa ülkelerine satıyorlardı. Portekizliler köle ticaretinden sonra altını da kaynağından elde ederek çok büyük kazançlar sağladılar.

1471 de Portekizliler Ekvator çizgisini aştılar. 1488 de kaptan Bartholomeu Diaz, Afrika'nın güneyindeki en son burnu dönüp Hint Okyanusuna çıktı. Kaptan, yaşadıklarından etkilenerek buraya Fırtınalar Burnu adını verdi ise de Portekiz Kralı II. Jan daha sonra yolculuk yapacak denizcileri düşünerek buranın adını Ümit Burnu şeklinde değiştirdi.

On dördüncü yüzyıl sonundan itibaren ve on beşinci yüzyıl boyunca Avrupa’da edebiyat ve güzel sanatlar alanındaki yeniliklerin ve sanat anlayışının tümüne Rönesans denir. Rönesans, Orta Çağ kültürü ve sanatının reddedilmesi ve antik dönem sanat ve kültürünün yeniden diriltilmesi anlayışından dolayı Yeniden Doğuş olarak nitelendirilmiştir.

Venedikli ressamların resim sanatına katkıları ise çok önemliydi. Resme ışık kattılar. Renk ve ışık arasındaki ilişkiye önem veren Venedikli ressamlar dini konular kadar Venus serileri denen destansı varlıkları da anlattılar.

Akdeniz’de uluslararası ticaretin en kârlı maddeleri uzak doğudan getirilen baharat, ipek, inci, fildişi, porselen, kumaş gibi lüks tüketim maddeleri idi. Özellikle yiyecek ve içecek maddelerinde kullanılan baharat ve ipek çok önemliydi. Hindistan'dan başlayarak İran Körfezi ve Irak üzerinden Suriye limanlarına, ya da Kızıldeniz yoluyla Süveyş ve Akabe'ye, oradan da kara yoluyla İskenderiye'ye ulaşan yola Baharat Yolu adı veriliyordu.

1450 yılında Alman Jean Gutenberg uzun çalışmalar sonucunda kurşun harfler dökerek ve uygun kalitede kâğıt kullanarak kitap basmayı ve seri üretime geçebilmeyi başardı.

Fatih, İstanbul'u aldıktan sonra günümüzde Beyazid Meydanı olarak bilinen yerde bir Saray inşa ettirdi. Ancak kısa süre sonra, yeni bir sarayı Sarayburnunda, bir bölümü eski Bizans Sarayı’nın da üstüne gelen bölgede inşa ettirdi. Üç avlu ve kendi adına yaptırdığı Fatih Köşkü ile ilk çekirdeği atılan yeni yönetim yeri, 19. yüzyıldan sonra Topkapı Sarayı adı ile özdeşleşti.

Gentile Bellini (1429–1507) Rönesans döneminde Venedik'te yaşamış İtalyan bir ressamdır. 1478 yılında Venedik Cumhuriyeti tarafından Fatih Sultan Mehmet'in portresini yapmak üzere İstanbul'a gönderilmiştir.

Nakkaşhane dönemin kitap sanatının geliştiği yerdi. Burada kitapları resimleyen minyatür sanatçıları, sayfaları süsleyen tezhipçiler, Arap alfabesini kullanarak güzel yazı yazan hattatlar, ciltçiler bulunurdu. Saraya özgü üslûplar nakkaşhanede yaratılır ve saray sanatının oluşumunu sağlardı.

Külliyelerde sosyal yardım (imaret), sağlık ve tedavi hizmeti (darüşşifa), din, felsefe, Kur'an eğitimi (medrese), ilkokul (sıbyan mektebi), din (cami, mescit, türbe, zaviye, tekke) ve ticaret (şehir içi hanı, bedesten, arasta, kapalı çarşı, dükkân) işlevlerini karşılayan Osmanlı kurumlarını içeren değişik çok işlevli yapılar inşa edilmiştir.

İspanya'yı mevcut kuvvetlerinin tümüyle Akdeniz'e yeniden çekecek olan olay Osmanlı'nın 1570 yazında Kıbrıs'ı fethetmesi oldu. Philip'in Venedik'in yardımına koşma kararı 1571'deki meşhur İnebahtı Savaşı'na yol açtı. Bu savaşta, Hristiyan müttefik kuvvetleri Müslüman düşmanlarına karşı muazzam bir zafer kazandılar.

Akdeniz'de, Osmanlı'nın en ileri karakolu Tunus, Hristiyan dünyasınınkiyse Malta idi.

Osmanlı tarihi ve coğrafyası kadar onun dışındaki yerleri de bize anlatan belki de en önemli eser Pir-i Reis'in haritasıdır.

Kanuni'nin neredeyse tüm seferleri ile ilgili elyazmaları bulunmaktadır. Bunların içerisinde Nakkaş Matrakçı Nasuh tarafından resimlenmiş olanlar özellikle imparatorlukta kentleri betimlemesi bakımından son derece önemlidir. Ayrıca ordunun katıldığı seferlere katılan Matrakçı Avrupa kentlerini de elyazmalarında resmetmişti.

Kanuni Sultan Süleyman döneminde Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Tarihi coğrafyası içinde günümüzde bağımsız devlet olmuş yaklaşık otuzdan fazla ülke vardır.

Osmanlı dünyasını bize anlatan en önemli yazar Evliya Çelebi'dir. 17. yüzyılda seyahat etmeğe başlayan Evliya Çelebi, Anadolu'yu ve Osmanlının Balkan ve Orta Doğu eyaletlerini dolaşır ve sonunda Mısır'a yerleşerek Kahire'de yaşamının sonuna kadar kalır.

On yedinci yüzyıl ikinci yarısında Fransa Kralı XIV. Louis’in inşa ettirdiği Versailles Sarayı'nın bu tarihten sonra birçok ülkede benzeri yapılacaktır. XIV. Louis’in Versailles’da belirlediği saray adabı Avrupa Saray geleneğini oluşturacak ve bir çok sarayda artık sadece Fransızca konuşulacaktır.

Barok Dönem sanatı akılcılıktan çok duygulara ve algılara yönelik bir sanat akımı oldu.

Barok sanatta düz çizgi yerine eğri çizgiler, akılcı ve mesafeli bir anlatım yerine coşkulu ve taşkın bir ifade biçimi, simetri yerine dağınıklık, düz yüzeyler yerine kat kat boğumlu ve hacimli bir anlatım ön plana çıkmıştır.

Eşitlik, Özgürlük ve Kardeşlik kavramları 1789 Fransız ihtilalinin ana söylemini oluşturmuştu