ANAYASA I Dersi Anayasa Hukukunun Temel Kavramları soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
Anayasa nedir?
CEVAP:
Anayasa: Bir devletin hukuk düzenini kuran, inşa eden, şekillendiren hukuk belgesidir.
#2
SORU:
Bir hukuk metninin anayasa olarak adlandırılabilmesi için,neleri kapsaması gerekir?
CEVAP:
Bir Anayasa belgesinin devletin üç temel organı olan yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluşunu, işleyişini ve karşılıklı yetkilerini düzenleyen hükümlere yer vermesi; buna ek olarak, geniş bir haklar ve özgürlükler listesi ile bu hak ve özgürlüklerin güvence mekanizmalarını içermesi gerekir.
#3
SORU:
Bir Anayasanın asıl görevi nedir?
CEVAP:
Anayasa metinlerinin asıl rolü, devletin üstün iktidarını sınırlamak, bu iktidarın önceden tahmin edilmesi imkânsız, keyfî tezahürlerini önlemektir.
#4
SORU:
Bir ülkede devlet otoritesi sınırlayabilmek ve bu otoritenin önceden tahmin edilmesi mümkün olan sınırlar içinde uygulanmasını sağlamak için hukuksal olarak nasıl bir tedbir alınmalıdır?
CEVAP:
O devletin anayasasın da, her şeyden önce devlet otoritesini kullanan tüm organ ve makamların varoluş koşullarını ve yetkilerini düzenlemek gerekir. Böylece anayasaya dayanan bir devlet düzeninde yasama, yürütme ve yargı gibi tüm organların, varlıklarını anayasadan almaları ve ancak anayasanın kendisine sunduğu yetkileri kullanabilmeleri sağlanır.
#5
SORU:
Bir hukuk metninin anayasa olarak, yani devletin temel normu olması nasıl bir düzenleme ile sağlanır?
CEVAP:
Bir hukuk metninin anayasa olarak, yani devletin temel normu şeklinde tanımlanması, o hukuk metninin, diğer hukuk kurallarından üstün bir konumda olmasını gerektirir. Diğer bir deyişle, anayasanın temel norm olması, onun, normlar hiyerarşisinin en üst basamağında yer aldığının metinde tanımlanmış olmasını gerektirir.
#6
SORU:
Anayasanın üstünlüğü kuralı ne demekdir.
CEVAP:
Bir ülkede anayasanın bir ülkenin hukuk düzeninin en üst noktasında yer aldığını; kanunlar, tüzükler, yönetmelikler gibi diğer hukuk kurallarının anayasadan sonra geldiğini söylemektir.
#7
SORU:
Anayasanın üstünlüğü kuralının yaptırımı nedir?
CEVAP:
Anayasaya aykırı kanunların hukuk sisteminden tasfiye edilmesidir. Bu tür bir tasfiye işlemi olmaksızın anayasanın üstünlüğü, pratik bir değer ifade etmeyecektir.
#8
SORU:
Normlar Hiyerarşisi nasıl sıralanır?
CEVAP:
Anayasa-Kanun-Tüzük-Yönetmelik
(Anayasa bir ülkenin hukuk düzeninin en üst noktasında yer alır; kanunlar, tüzükler, yönetmelikler gibi diğer hukuk kuralları anayasadan sonra gelir)
#9
SORU:
Anayasa hukuku nedir?
CEVAP:
Anayasa hukuku, devletin üç temel organı olan yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluşunu, işleyişini, karşılıklı ilişkilerini ve bireylerin devletin üstün gücü karşısında sahip olduğu hakları inceleyen bir hukuk dalıdır.
#10
SORU:
Bir ülkede,yasama organının yapısı tek meclisli mi, iki meclisli mi olduğu, seçim sistemleri ve hak ve özgürlüklerin kapsamı , niteliği vb. konular hangi hukuk un kapsamına girer?
CEVAP:
Anayasa hukuku'nun kapsamındadır.
#11
SORU:
Anayasa kavramı, kaç şekilde sınıflandırılabilir?
CEVAP:
Maddî anayasa- şeklî anayasa- yazılı anayasa- yazısız anayasa- esnek anayasa- katı anayasa şeklinde sınıflandırılır.
#12
SORU:
Bir hukuk kuralı, devletin yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluşunu, işleyişini, sahip olduğu yetkilerin neler olduğunu düzenliyorsa bu kural hangi Anayasa sınıflandırması içinde yer alır?
CEVAP:
Maddî Anayasa içinde yer alır.
#13
SORU:
Milletvekili Seçimi Kanunu, hangi anayasa sınıflandırması içinde yer alır?
CEVAP:
Maddî Anayasa içinde yer alır.
#14
SORU:
Şeklî Anayasa nedir?
CEVAP:
Bir hukuk kuralı, normlar hiyerarşisi içinde en üst basamakta yer alıyorsa o kuralın konulması, değiştirilmesi ve kaldırılması, âdi kanunlarınkinden farklı yöntemleri gerektiriyorsa, bu tür bir kuralın içeriği ne olursa olsun, onu, şeklî anayasa olarak tanımlamak gerekir.
#15
SORU:
İçerikleri ne olursa olsun, Türkiye’nin hukuk sisteminin tepe noktasında yer alan temel norm niteliğindeki düzenlemeler hangi anayasal sınıflandırmada yer alır?
CEVAP:
Şeklî Anayasa da yer alır.
#16
SORU:
Bir anayasanın içermesi gereken ve anayasada yer alması arzu edilen tüm kuralların yetkili bir organ tarafından, usûlüne uygun olarak tek bir metin içinde toplanmasına nasıl anayasa denir?
CEVAP:
Yazılı anayasa denir.
#17
SORU:
İngiltere Anayasası sınıflandırma bakımında nasıl bir anayasadır?
CEVAP:
Yazısız Anayasadır.
#18
SORU:
Bir anayasanın içerdiği hükümler, âdi kanunların değiştirilmesinde izlenen yönteme bağlı olarak değiştirilebiliyorsa, o anayasa, ne ad verilir?
CEVAP:
Esnek anayasa veya ‘yumuşak anayasa’ olarak adlandırılır.
#19
SORU:
Katı veya sert Anayasalar da anayasa metinlerinin, parlamentoların âdi çoğunlukları tarafından kolayca değiştirilmesi neden önlenmektedir?
CEVAP:
Gerçekten anayasalar, bir toplumu oluşturan farklı grupların hangi koşullar çerçevesinde birlikte yaşayabileceklerini gösteren belgelerdir. Bu nedenle, anayasa değişikliğinin, farklı siyasî ve sosyal grupların parlamentodaki temsilcilerinin uzlaşmasıyla sağlanması istenmektedir.
#20
SORU:
Bir anayasaya katılık kazandıran yöntemler nelerdir?
CEVAP:
Bunlar:Değişmezlik yasağı, özel meclis yöntemi, nitelikli çoğunluk kuralı, salt çoğunluk kuralı, ivedilikle görüşme yasağı, devlet başkanının veto yetkisi, halkoylaması gibi yöntemlerdir.