TBMM’nin 5. ve 6. maddelerle kendisine sunulan yasama yetkisini doğrudan doğruya kullanacağı; yürütme yetkisini ise ancak Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu eliyle yerine getirebileceği anlaşılmaktadır.

”Yargı hakkı, millet adına usul ve kanuna göre bağımsız mahkemeler tarafından kullanılır.”

“Yargıçlar, bütün davaların görülmesinde ve hükmünde bağımsızdırlar ve bu işlerine hiçbir türlü karışılamaz. Ancak kanun hükmüne bağlıdırlar. Mahkemelerin kararlarını Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Bakanlar Kurulu hiçbir türlü değiştiremezler, başkalayamazlar, geciktiremezler ve hükümlerinin yerine getirilmesine engel olamazlar.”

Devletin üç temel fonksiyonunu yerine getirme yetkisini farklı organlara sunarak.

“Yürütmeye bir yetki olma gücünü veren esaslar, Anayasanın muhtelif maddelerine serpiştirilmiş durumdadır. Bunlardan düzenleme ile ilgili olarak yeni Anayasa’nın getirdikleri, olağanüstü haller ve sıkıyönetim süresince Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulunun sözü edilen hallerin gerekli kıldığı konulara hasren kanun hükmünde kararname çıkartma; Bakanlar Kurulunun, vergi, resim, harç ve benzeri yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına ilişkin hükümlerde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içerisinde değişiklik yapmak, dış ticaretin ülke ekonomisinin yararına olmak üzere düzenlenmesi amacıyla, ithalat, ihracat ve dış ticaret işlemleri üzerine vergi ve benzeri yükümlülükler dışında ek malî yükümlülükler koymak ve bunları kaldırmak gibi hususlardır”.

Yürütmeye doğrudan doğruya Anayasa’dan kaynaklanan bazı aslî yetkileri sunmasıdır.

Başkanlık sistemine geçilmiş ve yürütme organı diğer devlet organları karşısında önemli ölçüde güçlendirilmiştir. 

Montesquieu, her devletin yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç kuvvete sahip olduğunu belirttikten sonra, bu kuvvetlerin birbirlerinden ayrılması gerektiğini savunmaktadır. Ünlü düşünüre göre, yasama ve yürütme kuvvetlerinin birbirinden ayrılmadığı bir sistemde özgürlüklerin ortadan kalkma tehlikesi mevcuttur. Ancak özgürlüklerin korunabilmesi için yargının da yasama ve yürütme kuvvetlerinden ayrılması gerekir. 

Kuvvetler ayrılığı devlet iktidarının yasama, yürütme ve yargı biçiminde üç eşit parçaya ayrıldığı bir sistemi ifade etmemektedir. Devlet iktidarı, her zaman için bir bütündür. Bu iktidarın farklı tezahür biçimleri vardır. Nitekim devlet iktidarı; genel, soyut, objektif, kişilik dışı kurallar koyarak yasama fonksiyonunu; bu kuralları bireysel, sübjektif durumlara uygulayarak yürütme fonksiyonunu; uyuşmazlıkları yürürlükteki kurallara göre çözerek de yargı fonksiyonunu icra etmektedir.

Bakanlar Kuruluna tanınan tüzük çıkarma yetkisinin kanundan kaynaklandığını; kanun olmadıkça Bakanlar Kurulunun, kendiliğinden bir alanı tüzükle düzenleyemeyeceğini göstermektedir. 

Çünkü bu tür bir sistemde, yasama, yürütme ve yargı organlarının her biri ancak devlet iktidarının sınırlı bir parçasına hükmedebilecektir. 

26. madde ile kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak yetkisini Türkiye Büyük Millet Meclisine tanımış; 52. madde ile de kanunların uygulanmasını sağlamak ve emrettiği işleri göstermek amacıyla Bakanlar Kuruluna tüzük çıkarma yetkisini sunmuştur.  

“Yargı hakkı, millet adına usul ve kanuna göre bağımsız mahkemeler tarafından kullanılır” hükmüne yer veren 8. maddesiyle yargıyı, yasama ve yürütmeden bağımsız bir organ olarak düzenlemiştir.

107. madde şöyledir: “Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinin kuruluşu, teşkilat ve çalışma esasları, personel atama işlemleri Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenir.” Görüldüğü gibi bu maddeyle Cumhurbaşkanına kanuni bir dayanak olmaksızın doğrudan doğruya kararname çıkarma yetkisi tanınmıştır.

Çünkü Cumhurbaşkanının bu kararnamelere ilişkin yetkisi, doğrudan doğruya anayasadan kaynaklanmaktadır.

Fonksiyonlar ayrılığı kuralı 

İşlemi yapan devlet organının hangi organ olduğu esas alınmaktadır. Diğer bir deyişle eğer bir işlem yasama organı tarafından yapılmışsa, o işlemin içeriği ne olursa olsun, bu tür bir işlemi kanun olarak tanımlamak gerekir. Benzer şekilde, yürütme ve idareyle yargı organının yaptığı işlemler de içerikleri ne olursa olsun, bu işlemleri yapan organların hangisi olduğu dikkate alınarak tanımlanabilir.

Bu hükümler, kanun koyma yetkisinin TBMM’ne, bunları uygulama yetkisinin ise Bakanlar Kuruluna ait olduğunu teyit etmektedir. Bu ise Anayasanın yasama ve yürütme arasında fonksiyonlar ayrılığını benimsediğini doğrulamaktadır.

Yasama organı, kanun yaparken kendiliğinden harekete geçebilmektedir. Oysa yürütme ve idarenin bu tür bir teşebbüs kudreti mevcut değildir.

6771 sayılı Kanun