BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-II Dersi Duygu ve Davranış Bozukluğu Olan Bireyler soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
Çocukluk döneminde duygu ve davranışsal bozuklukları tanılamayı zorlaştıran en önemli unsur nedir?
CEVAP:
Tipik gelişen akranların farklı olan çocuklar, duygularını farklı şekilde ifade etmektedirler. Ancak yine de çocuklar her ne kadar farklı davranışlar ve duygusal tepkiler gösterseler de duygu ve davranış bozukluğu tanısı almaları özellikle kültüre özgü durumlar nedeniyle zorlaşmaktadır.
#2
SORU:
Duygu ve davranış bozukluğunun üzerinde uzlaşılmış tek bir tanımı yoktur. Genel bir tanımı mevcuttur. Duygu ve davranış bozukluğunu tanımında zorlanılmasının nedenleri nelerdir?
CEVAP:
Birincisi sorunlu davranışın, toplumsal bir yapı olmasıdır ve zihinsel sağlığı neyin oluşturduğuna ilişkin net bir uzlaşmanın sağlanamamasıdır. Tüm çocuklar, herhangi bir zamanda uygun olmayan bir davranış sergileyebilirler. İkincisi duygusal bozukluklara ilişkin farklı teorilerde, çok az anlam farklılıkları içeren kavramların ve ifadelerin yer almasıdır. Üçüncüsü davranışsal beklentilerin ve normların, etnik ve kültürel gruplar arasında önemli değişiklik göstermesidir. Dördüncüsü ise duygusal ve davranışsal bozuklukların bazen diğer yetersizlikler ile birlikte görülebilmesidir.
#3
SORU:
Çocuklarda davranış sorunu belirlemek için dikkate alınması gereken ölçütler neler olmalıdır?
CEVAP:
Çocuklarda davranış sorunlarının olduğunu düşünmek için bu davranışların hangi sıklıkta, yoğunlukta ve uzunlukta sergilendiğinin belirlenmesi gerekmektedir.
#4
SORU:
Sosyal açıdan uyumsuz çocuklar için neden "bozukluk" ifadesi kullanılmamalıdır?
CEVAP:
Bozukluk, şizofreniyi içermektedir. Duygusal bir bozukluk tespit edilmediği sürece, bu terim sosyal açıdan uyumsuz olan çocuklar için geçerli değildir.
#5
SORU:
Duygu ve davranış bozukluğu IDEA'da (2004) tanımlanırken sıralanan ölçütlerden bir ya da birkaçının uzun süre boyunca görülmesini ve çocuğun eğitim performansının belirli bir derecede olumsuz etkilenmesini belirtmiştir.
Duygu ve davranış bozukluğunu tanılamak için yukarıda bahsedilen ön koşullar, hangi sebeplerle uzmanlar tarafından eleştirilmiştir?
CEVAP: Eleştirilerin büyük çoğunluğu, tanımda yer alan “uzun süre boyunca” ve “belirli bir dereceye kadar” betimlemelerinin nesnel olmadığına ilişkin
yapılmaktadır. Ayrıca “eğitim performansının olumsuz yönde etkilenmesi” ifadesi, bu etkilenmenin ne dereceye kadar olumsuz olacağının da açık bir şekilde belirtilmemesi açısından eleştirilmektedir.
Eleştirilerin büyük çoğunluğu, tanımda yer alan “uzun süre boyunca” ve “belirli bir dereceye kadar” betimlemelerinin nesnel olmadığına ilişkin
yapılmaktadır. Ayrıca “eğitim performansının olumsuz yönde etkilenmesi” ifadesi, bu etkilenmenin ne dereceye kadar olumsuz olacağının da açık bir şekilde belirtilmemesi açısından eleştirilmektedir.
#6
SORU:
Davranış Bozukluğu Olan Çocuklar Kurulu'na (CCBD), göre duygu ve davranış bozukluklarını tanılamada kullanılan öncelikli ölçütler nelerdir?
CEVAP: CCBD tarafından yapılan tanımda; duygu ve davranış bozukluklarının “öncelikle genel eğitim ortamları dikkate alınarak değerlendirildiği”, “çocukların yapılan öğretim düzenlemelerinden yararlanamadıkları” ve “duygusal ya da davranışsal tepkilerin süreğen olması gerektiği” vurgulanmaktadır.
CCBD tarafından yapılan tanımda; duygu ve davranış bozukluklarının “öncelikle genel eğitim ortamları dikkate alınarak değerlendirildiği”, “çocukların yapılan öğretim düzenlemelerinden yararlanamadıkları” ve “duygusal ya da davranışsal tepkilerin süreğen olması gerektiği” vurgulanmaktadır.
#7
SORU:
ABD'de duygu ve davranış bozukluğu tanısı olan çocukların yaygınlık oranı nedir?
CEVAP:
ABD'de de bu oran %3 ile %6 arasındadır.
#8
SORU:
Duygu ve davranış bozukluğunu tanılamada anlayış birliği oluşturmayı etkileyen etmenler nelerdir?
CEVAP:
Alanyazındaki kavramsal farklılıklar, duygu ve davranışların çeşitliliği ve farklılığı, duygu ve davranışların ölçülmesine ilişkin zorluklar, kültürel farklılıklardan kaynaklanan normlara uygun olan veya olmayan davranışlara ilişkin nesnel değerlendirme güçlüğü, problem davranış sıklığının hangi dereceye kadar normal kabul edilebileceği hakkında nesnel görüş olmamasıdır.
#9
SORU: Dünyada duygu ve davranış bozukluğunu tanılama amacıyla kullanılan araçlar nelerdir?
Dünyada duygu ve davranış bozukluğunu tanılama amacıyla kullanılan araçlar nelerdir?
CEVAP: Çocuk Davranış Kontrol Listesi, Davranış ve Duygu Ölçü Aracı, Davranışsal Bozukluklar Sistematik Tarama Aracı gibi tarama araçları yer almaktadır
Çocuk Davranış Kontrol Listesi, Davranış ve Duygu Ölçü Aracı, Davranışsal Bozukluklar Sistematik Tarama Aracı gibi tarama araçları yer almaktadır
#10
SORU:
Türkiye'de duygusal ve davranışsal bozukluğu değerlendirmek için hangi araçlar kullanılmaktadır?
CEVAP: Ülkemizde ise geçerlik ve güvenirlik çalışması olan Akran Sapması Ölçeği, Antisosyal Davranış Eğilimi Envanteri, Antisosyal Süreçleri Tarama Aracı Ebeveyn ve Öğretmen Formu, CDC Saldırganlık Anketi, Çocuk Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği gibi ölçme araçları kullanılmaktadır.
Ülkemizde ise geçerlik ve güvenirlik çalışması olan Akran Sapması Ölçeği, Antisosyal Davranış Eğilimi Envanteri, Antisosyal Süreçleri Tarama Aracı Ebeveyn ve Öğretmen Formu, CDC Saldırganlık Anketi, Çocuk Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği gibi ölçme araçları kullanılmaktadır.
#11
SORU:
Çocuk Davranış Kontrol Listesi'nin temel özellikleri nelerdir?
CEVAP: - 6-18 yaş aralığındaki okul çağı çocuklarının problem davranışlarını değerendirmek için kullanılmaktadır.
- Ailelerden, öğretmenlerden ve çocukların kendilerinden alınan bilgilere göre kontrol listesi doldurulmaktadır.
- Öğretmenlerden alınan bilgiler çocuklardaki problem davranışların güçlü göstergeleri olarak kabul edilmektedir.
- Sosyal yeterlikleri ve başkaları ile geçinebilme ve mutlu olabilme gibi uyumsal davranışlar da bulunmaktadır.
- 6-18 yaş aralığındaki okul çağı çocuklarının problem davranışlarını değerendirmek için kullanılmaktadır.
- Ailelerden, öğretmenlerden ve çocukların kendilerinden alınan bilgilere göre kontrol listesi doldurulmaktadır.
- Öğretmenlerden alınan bilgiler çocuklardaki problem davranışların güçlü göstergeleri olarak kabul edilmektedir.
- Sosyal yeterlikleri ve başkaları ile geçinebilme ve mutlu olabilme gibi uyumsal davranışlar da bulunmaktadır.
#12
SORU:
Çocukların kişilerarası güçlü yönleri(hayal kırıklığına karşı sakin tepki) , çocukların kendi güçlü yanlarını(mizah duygusunun olması), okuldaki işlevleri(dikkatini odaklama) hakkında bilgi veren ölçü aracı nedir?
CEVAP: Davranış ve Duygu Ölçü Aracı, çocukların kişilerarası güçlü yönleri (hayal kırıklığına karşı sakin tepkiler vermesi vb.), aileye katılımı (ailenin yaptığı etkinliklere katılması vb.), kendi güçlü yanları (mizah duygusunun olması vb.), okuldaki işlevleri (dikkatini odaklama) ve duygusal güçler (diğerlerinin acı duygusunu bilmesi) alanlarındaki işlevde bulunma düzeyini değerlendirmektedir.
Davranış ve Duygu Ölçü Aracı, çocukların kişilerarası güçlü yönleri (hayal kırıklığına karşı sakin tepkiler vermesi vb.), aileye katılımı (ailenin yaptığı etkinliklere katılması vb.), kendi güçlü yanları (mizah duygusunun olması vb.), okuldaki işlevleri (dikkatini odaklama) ve duygusal güçler (diğerlerinin acı duygusunu bilmesi) alanlarındaki işlevde bulunma düzeyini değerlendirmektedir.
#13
SORU:
Davranışsal Bozukluklar Sistematik Tarama Aracı'nın uygulamasında gerçekleşen üç aşama nedir?
CEVAP: Birinci aşamada sınıf öğretmenleri çocukları içe yönelim davranışları ve dışa yönelim davranışlarına göre sıralamaktadır. Birinci aşamadaki sıralamaya göre her bir öğretmenin ilk üç sıradaki öğrencisi, ikinci aşamadaki Kritik Olay İndeksi’ne geçmektedir.
Kritik olaylar, düşük sıklıkta ortaya çıksalar da göze çarpan ve endişe verici davranışları içermektedir. Bu davranışların herhangi bir şekilde ortaya çıkması, okuldaki sosyal davranışsal uyum süreçlerinin büyük ölçüde aksatılmasına yol açmaktadır.
Kritik Olay İndeksi’nde normal ölçütleri aşan çocuklar üçüncü aşamaya geçmektedirler. Bu aşamada, çocuklar, sınıfta bağımsız olarak ödev yaptıkları sürelerde ve oyun alanında, doğrudan ve tekrarlanan gözlemlerle izlenmektedirler.
Birinci aşamada sınıf öğretmenleri çocukları içe yönelim davranışları ve dışa yönelim davranışlarına göre sıralamaktadır. Birinci aşamadaki sıralamaya göre her bir öğretmenin ilk üç sıradaki öğrencisi, ikinci aşamadaki Kritik Olay İndeksi’ne geçmektedir.
Kritik olaylar, düşük sıklıkta ortaya çıksalar da göze çarpan ve endişe verici davranışları içermektedir. Bu davranışların herhangi bir şekilde ortaya çıkması, okuldaki sosyal davranışsal uyum süreçlerinin büyük ölçüde aksatılmasına yol açmaktadır.
Kritik Olay İndeksi’nde normal ölçütleri aşan çocuklar üçüncü aşamaya geçmektedirler. Bu aşamada, çocuklar, sınıfta bağımsız olarak ödev yaptıkları sürelerde ve oyun alanında, doğrudan ve tekrarlanan gözlemlerle izlenmektedirler.
#14
SORU:
Çocuk Davranışlarını Değerlendirme Ölçeği'nin temel özellikleri nelerdir?
CEVAP: - Bu ölçek ile beş-altı yaşındaki çocukların duygu ve davranış problemleri değerlendirilmektedir.
- Ölçek, çocuklarla çalışan öğretmenler tarafından cevaplanmaktadır.
- Ölçekten alınan yüksek puanlar çocuklardaki uygun olmayan davranışların yüksek olduğunu göstermektedir.
- Bu ölçek ile beş-altı yaşındaki çocukların duygu ve davranış problemleri değerlendirilmektedir.
- Ölçek, çocuklarla çalışan öğretmenler tarafından cevaplanmaktadır.
- Ölçekten alınan yüksek puanlar çocuklardaki uygun olmayan davranışların yüksek olduğunu göstermektedir.
#15
SORU:
CDC Saldırganlık Anketi'nin temel özellikleri nelerdir?
CEVAP: - Bu ölçü aracı ile 11-13 yaş aralığındaki çocukların saldırgan davranışlarının sıklığı değerlendirilmektedir.
- Çocuklardan son 30 gün içerisindeki davranışlarını değerlendirmeleri beklenmektedir.
- Ölçekten elde edilen puanların yüksek olması, çocuklardaki saldırgan davranışların yüksek olması anlamına gelmektedir.
- Bu ölçü aracı ile 11-13 yaş aralığındaki çocukların saldırgan davranışlarının sıklığı değerlendirilmektedir.
- Çocuklardan son 30 gün içerisindeki davranışlarını değerlendirmeleri beklenmektedir.
- Ölçekten elde edilen puanların yüksek olması, çocuklardaki saldırgan davranışların yüksek olması anlamına gelmektedir.
#16
SORU: Antisosyal Süreçleri Tarama Aracı Ebeveyn ve Öğretmen Formu'nun temel özellikleri nelerdir?
Antisosyal Süreçleri Tarama Aracı Ebeveyn ve Öğretmen Formu'nun temel özellikleri nelerdir?
CEVAP: Anne babalar ya da öğretmenler tarafından doldurulan bu form, 8-11 yaş aralığında olan çocuklardaki psikopatik özellikleri ve antisosyal davranışları değerlendirmek için kullanılan bir araçtır. Bu formdan alınan puan yükseldikçe, çocuktaki antisosyal davranış eğilimleri artmaktadır.
Anne babalar ya da öğretmenler tarafından doldurulan bu form, 8-11 yaş aralığında olan çocuklardaki psikopatik özellikleri ve antisosyal davranışları değerlendirmek için kullanılan bir araçtır. Bu formdan alınan puan yükseldikçe, çocuktaki antisosyal davranış eğilimleri artmaktadır.
#17
SORU:
Duygu ve davranış bozukluğunun biyolojik nedenleri nelerdir?
CEVAP: Duygu ve davranış bozukluğunun biyolojik nedenlerini beyin hasarı, genetik faktörler ve mizaçtır.
Duygu ve davranış bozukluğunun biyolojik nedenlerini beyin hasarı, genetik faktörler ve mizaçtır.
#18
SORU:
Duygu ve davranış bozukluğunu etkileyen çevresel nedenler nelerdir?
CEVAP:
Duygu ve davranış bozukluğunu etkileyen çevresel nedenler; ev-aile, okul ve toplumdur.
#19
SORU:
Duygu ve davranış bozuklukluğu olan çocukların hangi davranış özelliklerini sergilemektedirler?
CEVAP:
Duygu ve davranış bozukluğu olan çocuklar, içselleştirilmiş ve dışsallaştırılmış davranışlar sergilerler.
#20
SORU:
Duygu ve davranış bozukluğu olan çocukların içselleştirilmiş davranışları nelerdir?
CEVAP:
Bu davranışlar, çocukların kendine yöneldiği davranışları ifade etmektedir. Ör. içine kapanma, belli düşüncelere takınlı olma, depresyon, kaygı, sınırlı düzeyde sosyal etkinliklere katılma, sebepsiz yere korkma gibi.