Sigorta işletmelerinde mali nitelik taşıyan her tür işlem sigorta ve reasürans işlemleri muhasebesinin konusunu oluşturur.

Sigorta işletmelerinde muhasebeye konu olan işlemler; 1. Genel nitelikteki işlemler ve 2. Sigorta işletmelerine özgü işlemler şeklinde iki ana grupta ele alınabilir.

Sigorta işletmeleri açısından prim üretimi diğer bir ifadeyle prim tahakkuk ve tahsili ya şirket merkezince bizzat sigorta şirketinin kendisi tarafından ya da acenteler gibi aracı kurumlarca yapılır

Sigorta işletmelerinde muhasebeleştirme işlemi, bu işlemin nerede ve nasıl yapıldığına göre farklılık gösterir. Şirket merkezi veya acente gibi aracı kurumlar tarafından düzenlenen poliçeler ilgili servisler tarafından tutulan rejistro adı verilen poliçe kayıt defterine işlenir. Bu bilgiler muhasebe servisine iletilerek muhasebeleştirilmeleri sağlanır.

Sigorta primi ile ilgili yasal olarak hesaplanan vergiler  “Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı” nın alacak tarafına kaydedilir.

Prim üretimi doğrudan sigorta şirketi merkezince yapıldığında, ilgili branşa ait teknik kısım gelir tablosu hesabı alacaklandırılır, peşin ya da taksitli olma durumuna göre ilgili aktif hesap borçlandırılır.

Sigorta işletmelerinin düzenledikleri poliçelerin bazı durumlarda iptali gündeme gelebilmektedir. Poliçe iptaline neden olan faktörler arasında riskin ağırlaşması, sigortalının değişmesi gibi durumlar sayılabilmekle birlikte, aslında poliçenin iptaline yol açan en önemli neden sigortalının prim borcunu (taksitlerini) ödememesidir.

Poliçeye konu olan ve sigorta işletmesi tarafından tazmin edilen varlıklar, tazminin gerçekleşmesi ile birlikte sigorta işletmesine ait olur. Sigorta işletmeleri sahip olunan bu varlıkların satışından, ödenen tazminat tutarını bir ölçüde azaltan gelire sovtaj geliri denir.

Bir sigorta işletmesi yüklendiği risklerin tamamını taşımak istemeyebilir. Sigorta işletmelerinin konservasyon (teknik ve mali koşullara göre saptanan saklama payı) hadleri dışında kalan riskleri, çeşitli anlaşmalarla reasürans şirketlerine devredilebilmektedir. Mükerrer sigorta olarak da adlandırılan reasürans, sigortacının sigortalanmasıdır. Sigortacının herhangi bir sigorta işleminde kendi konservasyon olanağını kullandıktan sonra arta kalan sigorta tutarını diğer bir sigortacıya aktarmasını (sigortalamasını) ifade etmektedir.

Reasürans olayında bir sigorta işletmesi riskin bir kısmını yüklenmekte, kalanını bir başka sigorta işletmesine aktarmaktadır. Aktarmayı yapan ilk sigortacıya “sedan işletme” ya da “sedan” denir.

Reasürans olayında bir sigorta işletmesi riskin bir kısmını yüklenmekte, kalanını bir başka sigorta işletmesine aktarmaktadır. Aktarmayı yapan ilk sigortacıya “sedan işletme” ya da “sedan”, aktarmayı kabul eden ikinci sigortacıya da “reasürans işletmesi” ya da “reasürör” denilmektedir.

Reasürans işlemlerinde riskin aktarılan kısmına sesyon denir.

Riskin aktarılan kısmının reasürans yoluyla devir alınan (reasure edilen) bu kısmın bir başka sigorta işletmesine kısmen ya da tamamen aktarılmasına “retrosesyon” denilmektedir.

risk aktarmasını kabul eden sigorta işletmesine de “retroasesyoner” adı verilmektedir.

Sigorta işletmeleri almış oldukları risklerin kendi konservasyonlarını aşan kısmını temelde iki yolla reasürans işletmelerine dağıtmaktadır. Bunlar; 1. İsteğe bağlı (ihtiyari) reasürans ve 2. Zorunlu (trete-zorunlu) reasürans yöntemleridir.

Zorunlu Reasürans: Sedanla reasürer arasındaki anlaşma (trete) kapsamına giren sigorta işlemlerinden, sedanın teknik ve mali koşullara göre belirlediği saklama payını aşan kısmı önceden kararlaştırılmış miktara kadar reasürere devretmek, reasürerin de otomatik olarak kabul etmek zorunluğunda olduğu bir reasürans şeklidir. Zorunluluk her iki taraf için de geçerlidir.

İhtiyari Reasürans: Sedanın belirli bir risk için ayrı bir teklif ve kabulünü gerektirir. Adından da anlaşılacağı gibi, sedanın teklif etme ve reasürörün kabul etme hususunda bir zorunlulukları bulunmayıp, tamamen tarafların isteğine bağlıdır.

Sigorta işletmeleri özellikle büyük risklerin sigortalanmasında sorumluluğu tek başlarına üstlenmek istemezler. Bu durumda birkaç sigorta işletmesinin bir araya gelerek büyük çaptaki risklerin sigortalanması için birliktelik oluşturduğu görülür. Bu şekildeki birliktelik sayesinde sigortaya konu olan risk gerçekleştiğinde, tazmin edilmesi gereken tutar sigorta şirketleri tarafından paylaşılır. İşte sigorta şirketlerinin bu şekildeki uygulamalarına “koasürans” diğer bir ifadeyle birlikte sigorta adı verilir.

Prim gelirlerinin tahakkuku sırasında jeran işletme, ilgili branş teknik kısım gelir tablosu hesabına kendi payına düşen kısmı yazarken, prim üzerinden koasürör işletmeye ait olan kısmı, sigortacılık hesap planında “Koasürörler Cari Hesabı” adı altında bir hesap bulunmadığından “Sigortacılık Faaliyetlerinden Borçlar” hesabında izlenir.

Reasürans işlemlerinin muhasebeleştirilmesine geçmeden önce "reasürans tekeli" hakkındaki kanun ve ilgili kararnamelere göre; sigorta işletmelerinin Türkiye dahilinden sağladıkları sigortaların reasürans hariç, saklama payını aşan kısmın belirli bir oranını Milli Reasürans Şirketi'ne zorunlu sesyon payı olarak devretmelerinin zorunlu olduğunu da belirtmek yerinde olacaktır.