İmar planları ülke, bölge ve kent verilerine göre kentsel işlevler (barınma, çalışma, ulaşım vb.) arasında, sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde insan, toplum, çevre ilişkilerinde kişi ve toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı kılmak, yatırımların gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve toprağın koruma-kullanma dengesini en rasyonel biçimde belirlemek amacıyla hazırlanırlar.

Planlama sürecinde farklı düzey ve ölçeklerde hazırlanan imar planlarının;

• Şehircilik ilkeleri,
• Planlama esasları ve
• Kamu yararına uygun olması gerekmektedir.

Yürürlüğe giren imar planlarının uygulanma süreci çoğu zaman oldukça uzun dönemleri kapsamaktadır. Özellikle nüfus artışının az olduğu ve kentsel büyümeye neden olan kent dinamiklerinin oluşmadığı bölgelerde plan kararlarının gerçekleşmesi zamana yayılmaktadır

Yürürlükteki imar planları dört ana uygulama aracıyla gerçekleşmektedir. Bunlar;

• İmar Programları, 
• Kamulaştırma Yoluyla İmar Uygulamaları,
• Doğrudan (Resen) Yapılan İmar Uygulamaları ve
• İsteğe Bağlı Yapılan İmar Uygulamalarıdır. 

İmar programları, belediyelerin imar planlarını uygulamak amacıyla 5 yılı kapsayan bir dönem için hazırladıkları belgelerdir. 

Planların belirlenen süreler içinde hayata geçmesini sağlarlar. Bununla birlikte, idareler arası eşgüdüm ve koordinasyonun sağlanması, finans kaynaklarının oluşturulması, yatırımcı kamu kurum ve kuruluşlarının yatırımlarında plana uygunluğun sağlanması imar programlarının amaçları arasında yer alır.

3194 sayılı İmar Yasasının 10. maddesi imar programlarıyla ilgili olarak; “Belediyeler; imar planlarının yürürlüğe girmesinden en geç 3 ay içinde, bu planı tatbik etmek üzere 5 yıllık imar programlarını hazırlarlar.”

Kentlerin geleceği hazırlanan uzun dönemli imar planları ile şekillendiği için planların uygulamaya geçirilmesi de geniş bir zamana yayılmaktadır. Kanun koyucu bu süreci imar programları ile beşer yıllık uygulama dönemlerine ayırmıştır.

İmar programları hazırlanırken karşılaşılacak belirsizlikleri ortadan kaldırmak adına Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından “5 Yıllık İmar Programı Yapımı” başlıklı bir genelge yayınlanmıştır.

Bu işlerin programdan çıkarılmaması ve yeni yapılan programın ilk yılı dilimine alınması gerektiği belirtilmiştir.

İmar planlarının uygulama araçlarından olan imar programları, belediyeler için düzenleyici, bağlayıcı, en önemlisi de yerleşimi geliştirme ve kalkındırma adına koordine edici özelliklere sahiptir.

Kamulaştırma, yürürlükteki imar planlarının uygulanması ve hayata geçirilmesi için Anayasa’nın 46. maddesinde düzenlenmiş ana uygulama araçlarından biridir.

İlgili maddede “Devlet ve kamu tüzelkişileri; kamu yararının gerektirdiği hallerde, gerçek karşılıklarını peşin ödemek şartıyla, özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir kısmını, kanunla gösterilen esas ve usullere göre, kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idarî irtifaklar kurmaya yetkilidir” hükmüne yer verilmiştir.

Bu bağlamda kamulaştırma, Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından, kamu yararı nedeniyle ve yasada öngörülen usullere uygun olarak, özel hukuk kişilerinin mülkiyetinde bulunan taşınmaz malların karşılıklarının peşin ödenerek mülkiyetini idarenin tek taraflı iradesiyle ve zorla ilgili kamu tüzel kişisine geçiren işlem olarak tanımlanabilir.

İrtifak hakkı, bir taşınmaz mal üzerinde diğer bir taşınmaz veya kişi lehine kurulan ve hak sahibine sınırlı bir yararlanma sağlayan haktır. İrtifak hakkı, eşya sahiplerine eşya üzerinde kullanma ve semerelerinden yararlanma hakkı verir. 

2942 sayılı kanun kapsamında, yararına kamulaştırma hak ve yetkisi tanınan kamu tüzelkişileri, kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve özel hukuk tüzelkişileri idare olarak tanımlanmaktadır.

Taşınmaz malın tapuda kayıtlı olduğu, değilse tapu siciline kayıtlı olması gereken il veya ilçe ise taşınmaz mal veya kaynağın bulunduğu yer olarak tanımlanmaktadır.

Kamulaştırmanın gerçekleşebilmesi için gereken koşullar şöyle sıralanabilir: 

• Kamulaştırma, Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından yapılabilir.
• Kamulaştırma, kamu yararı nedeniyle yapılabilir.
• Kamulaştırma, yalnızca özel mülkiyette bulunan mallar hakkında yapılabilir. 
• Kamulaştırma, yalnızca taşınmazlar hakkında yapılabilir.
• Kamulaştırma, malın gerçek karşılığının kural olarak peşin ve nakden ödenmesiyle yapılır.
• Kamulaştırma, kanunda öngörülen esas ve usullere göre yapılır. 

Kamulaştırmada kamulaştırma bedeli her ne kadar taşınmazın karşılığı kural olarak peşin ve nakden ödeniyor olsa da bazı özel durumlarda taksitlendirme yapılmaktadır.

Bu miktar, kamulaştırma bedelinin altıda birinden az olamaz. Bu miktarın üstünde olan kamulaştırma bedelleri, peşin ödeme miktarından az olmamak ve en fazla beş yıl içinde faiziyle birlikte ödenmek üzere eşit taksitlere bağlanır. Taksitlere, peşin ödeme gününü takip eden günden itibaren, Devlet borçları için öngörülen en yüksek faiz haddi uygulanır. Kamulaştırılan topraktan, o toprağı doğrudan doğruya işleten küçük çiftçiye ait olanların bedeli, her halde peşin ödenmektedir.

Taşınmaz sahibinin kabul etmesi durumunda kamulaştırma bedeli yerine, idarenin kamu hizmetine tahsis edilmemiş olan taşınmaz mallarından, bu bedeli kısmen veya tamamen karşılayacak miktarı verilebilir. Trampa yoluyla kamulaştırma olarak bilinen bu yöntemde kamulaştırma bedeli yerine verilecek taşınmaz malın değeri, idarenin ihale komisyonunca yoksa bu amaçla kuracağı bir komisyonca tespit edilir.

İdarenin vereceği taşınmaz malın değeri, kamulaştırma bedelinin yüzde yüz yirmisini aşamaz.

Kamulaştırma, kural olarak malın gerçek karşılığının peşin ve nakden ödenmesiyle yapılır. Ancak, taksitlendirme ya da trampa yoluyla kamulaştırma yapılması kanunda belirtilen istisnai hallerde mümkündür.

Öncelikle kamulaştırma ödeneğinin temin edilmesi gerekmektedir. İdarelerce yeterli ödenek temin edilmeden kamulaştırma işlemlerine başlanılamaz.

Yeterli ödenek temin edildikten sonra ilgili idare tarafından kamu yararı kararı alınması gerekmektedir.

Kamu yararı kararı, kamulaştırma yapacak idarenin yol, okul, otopark, sağlık tesisi vb. yapılması amacıyla yapacağı kamulaştırma işleminde kamu yararı bulunduğunu belirten karardır.

İlgili vergi dairesi idarenin isteği üzerine taşınmaz mal ve kaynakların vergi beyan ve değerlerini, vergi beyanı bulunmadığı hallerde beyan yerine geçecek takdir edilecek değeri en geç bir ay içerisinde verir.

Şerh tarihinden itibaren iki yıl içerisinde 13’üncü maddeye göre tebligata başlanılmamış ise bu şerh sicilden silinir.

Kamulaştırma işlemi sonrası anlaşma yoluyla satın alınan veya trampa edilen taşınmaz mal, kaynak veya irtifak hakkı, sahibinden kamulaştırma yolu ile alınmış sayılır. Bu yolla yapılan kamulaştırmaya ve bedeline itiraz davaları açılamaz. Anlaşma sağlanamaması veya ferağ verilmemesi halinde bedel takdiri oluşturularak kanunun 10. maddesine göre işlem yapılır.

Ferağ verme, taşınmaz malikinin mülkiyet hakkını devretmek veya üzerinde başkası lehine bir hak kurmak amacıyla tapu sicil müdürlüğüne gelip düzenlenen resmi senedi imzalayarak başkası lehine tescilini istemesi eylemidir.

Kamulaştırma satın alma yöntemi ile gerçekleşemiyorsa idare, topladığı bilgi ve belgelerle yaptırmış olduğu bedel tespiti ile bu husustaki diğer bilgi ve belgeleri bir dilekçeye ekleyerek taşınmaz malın bulunduğu yerdeki asliye hukuk mahkemesine müracaat eder. 

Mahkemelerce gönderilen ve yazılı hususa riayet edilmediği takdirde olacaklar hakkında kişinin uyarıldığı tebligattır.

Tarafların bedelde anlaşması halinde hakim, taraflarca anlaşılan bu bedeli kamulaştırma bedeli olarak kabul eder ve ilgili madde uyarınca işlem yapar.

Tarafların bedelde anlaşamamaları halinde gerektiğinde hakim tarafından on beş gün içinde sonuçlandırılmak üzere yeni bir bilirkişi kurulu tayin edilir ve hakim, tarafların ve bilirkişilerin rapor veya raporları ile beyanlarından yararlanarak adil ve hakkaniyete uygun bir kamulaştırma bedeli tespit eder.

Kamulaştırılan taşınmaz malın mülkiyeti, asliye hukuk mahkemesinin tescil kararıyla idareye geçmektedir. Tescil hükmü kesindir, ancak tarafların bedele ilişkin temyiz hakları saklıdır.

Kamulaştırma işleminde eğer kamulaştırılması gereken taşınmazın kamu yararına ilişkin kısmına itiraz ediliyor ise, kamulaştırma kararının iptali için İdare Mahkemesine, eğer kamulaştırma işleminin sürecine veya değer tespitine itiraz edilecek ise Asliye Hukuk mahkemesine dava açılmalıdır.

Hem kamulaştırmayı yapan idare hem de mal sahibi tarafından bazı durumlarda kamulaştırma işleminden vazgeçilebilir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’na göre idarenin tek taraflı vazgeçmesi mümkün olabileceği gibi mal sahibinin geri alma hakkı da bulunmaktadır.

İmar Kanununun 12. maddesinde İmar planlarında gösterilen cephe hattından önde bina yapılamayacağı hükmü bulunmaktadır.

İmar Kanununun 13. maddesine göre İmar programına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisi ödenmesi durdurulur. İmar programı kapsamındaki yerlerde kamulaştırma işlemi tamamlanıncaya kadar, taşınmaz malikinden emlak vergisi alınmaması öngörülmüştür. Bu hüküm taşınmazı kamulaştırılacak olan malikin yararınadır. Kamulaştırma yapılıncaya kadar alınmayan emlak vergisi daha sonra kamulaştırmayı yapan idare tarafından ödenecektir.

Kamulaştırma bedel takdirleri ve bu bedellere itiraz şekilleri 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre yapılmaktadır.

Belediye veya valilik, kendi mülkiyetinde bulunan taşınmazların veya kamulaştırma sonucunda arta kalan taşınmaz kısımlarının, istikameti değiştirilen veya kapanan yol ve meydanların, tek başlarına inşaata elverişli olmamaları durumunda, bu taşınmaz parçalarını çeşitli şekillerde değerlendirme olanağına sahiptir.

İmar planı sınırları içindeki arazi ve arsa düzenlemesi, düzenleme sahalarının tespiti imar planlarının en önemli uygulama araçlarından biri olan 3194 sayılı Kanunu’nun 18. maddesi hükümlerine göre yapılmaktadır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesine göre bir imar düzenlemesi yapılabilmesi için düzenlemenin bir imar planına dayanması esastır. Dolayısıyla 18. madde hükmü kapsamında parselasyon yapılabilmesi için, imar planlarının onaylanıp yürürlüğe girmesi gerekmektedir.

Parselasyon, ham durumda bulunan arazilerin imar parseline dönüştürülmesi sürecinde gerçekleştirilen idari işlemler dizisidir.

Bu kararda, konut yönünden gelişme alanları ve umumi hizmetlere ayrılan alanların herkese dengeli dağılımı ilkelerini dikkate alan düzenleme bölgesi belirlenmektedir. Sonrasında uygulamaya yönelik özet cetveli, tahsis cetveli, ada dağıtım cetveli, Düzenleme Ortaklık Payı (DOP) hesabı cetveli ve kadastro ayırma çapı cetvelleri düzenlenir.

Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsalarda düzenleme dolayısıyla oluşan değer artışları karşılığında genel hizmetler için kullanılmak üzere düzenlemeye konu edilen arsa ve arazilerin düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin %40’ını geçmeyecek şekilde “Düzenleme Ortaklık Payı (DOP)” düşülebilir.

Düzenleme ortaklık payı oranı zaman içinde değişmiş, geçmişte %25 olan oran zaman içinde %35’e ve bugünkü oranının belirlendiği 2003 yılında yapılan değişiklikle %40’a çıkartılmıştır.

Düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsalardan alınacak düzenleme ortaklık payı, arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüz ölçümlerinin %40’ını geçemez.

Planda kamu hizmetlerine ayrılan yerlere rastlayan yapılar nasıl yıktırılabilir?

Arazi ve arsa düzenlemesi yapılırken taşınmaz maliklerinin ve hak sahiplerinin rızası aranmaz.

Hukuki zorunluluk, taşınmazın imar planına göre yol, yeşil alan, meydan ve otopark gibi düzenleme ortaklık payı ile elde edebilecek sahalara rastlaması durumunda bu alanlarda zaten imar parseli oluşturulamayacağından aynı yerden parsel verilemeyeceği durumudur.

Teknik zorunluluk, taşınmazın bulunduğu alan imar planıyla konut alanına ayrıldığı taktirde aynı yerden parsel verilmesini engelleyen sebeplerdir. Teknik zorunluluk kadastro parselinin imar parseline isabet ettiği yer konut alanına rastladığı halde burada oluşturulacak imar parseline tahsis yapılması aşamasında aynı yerde bulunan diğer parsellerle birlikte değerlendirilmesinden doğmaktadır.

Fiili zorunluluk taşınmazın düzenleme ortaklık payı kesintisi sonrası kalan alanının bağımsız parsel boyutlarından küçük olması durumunda bu alana karşılık olarak düzenleme öncesi taşınmazın bulunduğu yerin dışında, yakınında veya başka bir yerden hisse verilmesi durumudur.

Parselasyon planı, boyutları belirlenmiş, paftalar şeklinde çizilmiş, tapuya tescil işlemine esas alınan plandır.

Mücavir alan, imar mevzuatı bakımından belediyelerin kontrol ve sorumluluğu altına verilmiş alanlardır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 15 ve 16. maddeleri taşınmaz sahiplerinin isteği üzerine, ya da yargı kararı ile ifraz ve tevhit (ayırma ve birleştirme) yoluyla da imar parselleri oluşturulmasına olanak tanımaktadır.

İfraz, bir arazinin (parselin) kadastral yöntemlerle imar planındaki yapılaşma veya Kadastro Kanunundaki en küçük parsel büyüklüğü koşullarına uygun olarak bölünmesi, parsellere ayrılması anlamında kullanılmaktadır.

Parsel, imar mevzuatına göre ayrılıp sınırlandırılmış arazi parçasıdır.

Dar anlamda birkaç şeyi (taşınmaz, arazi, parsel) bir araya getirme, birleştirme anlamındadır. Taşınmaz hukukunda birleştirme olarak açıklanan tevhit, tapu kütüğünde ayrı sayfalarda kayıtlı, ayrı sınırlarla çevrili, ayrı yüz ölçümleri olan ve farklı hukuki hüviyeti bulunan taşınmazların aynı mülkiyet altında birleştirilerek tapu kütüğünde aynı sayfaya tescil edilmesi, aynı hukuki hüviyet altında toplanması işlemidir.

Kadastral parsel, kadastro çalışması yapılan yerlerdeki, kadastro adaları içinde bulunan mülkiyeti tescil edilmiş parsellerdir.

Bir taşınmaz üzerinde ortak mülkiyeti olan hissedarların söz konusu taşınmazı aralarında taksim etmeleri, taksimde anlaşma sağlanamazsa taşınmazın bir bütün olarak mahkemece satılarak bedellerinin hissedarlar arasında hisseleri nispetinde paylaştırılması işlemine şüyuun izalesi denir.

Temel amaç, hissedarların anlaşamaması durumunda anlaşmazlıkların ve uyuşmazlıkların mahkeme yolu ile ortaklıklarının giderilerek çözülmesidir.

Şüyuun izalesi tarafların anlaşmasıyla, mahkeme kararıyla ve ilgili idarenin şüyuun izalesi davası açmasıyla gerçekleştirilebilir.

İmar planları ülke, bölge ve kent verilerine göre kentsel işlevler (barınma, çalışma, ulaşım vb.) arasında, sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde insan, toplum, çevre ilişkilerinde kişi ve toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı kılmak, yatırımların gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve toprağın koruma-kullanma dengesini en rasyonel biçimde belirlemek amacıyla hazırlanırlar.

Yürürlükteki imar planları; İmar Programları, Kamulaştırma Yoluyla İmar Uygulamaları, Doğrudan (Resen) Yapılan İmar Uygulamaları ve İsteğe Bağlı Yapılan İmar Uygulamalarından oluşan 4 ana uygulama aracıyla gerçekleşmektedir.

İmar programları, belediyelerin imar planlarını uygulamak amacıyla 5 yılı kapsayan bir dönem için hazırladıkları belgelerdir.

İrtifak hakkı, bir taşınmaz mal üzerinde diğer bir taşınmaz veya kişi lehine kurulan ve hak sahibine sınırlı bir yararlanma sağlayan haktır.

İlgili kanun çerçevesinde bir kamulaştırmanın gerçekleşebilmesi için bazı koşulların oluşması gerekmektedir. Bunlar:

• Kamulaştırma, Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından yapılabilir.
• Kamulaştırma, kamu yararı nedeniyle yapılabilir.
• Kamulaştırma, yalnızca özel mülkiyette bulunan mallar hakkında yapılabilir.
• Kamulaştırma, yalnızca taşınmazlar hakkında yapılabilir.
• Kamulaştırma, malın gerçek karşılığının kural olarak peşin ve nakden ödenmesiyle yapılır.
• Kamulaştırma, kanunda öngörülen esas ve
  usullere göre yapılır.

Kamu yararı kararı, kamulaştırma yapacak idarenin yol, okul, otopark, sağlık tesisi vb. yapılması amacıyla yapacağı kamulaştırma işleminde kamu yararı bulunduğunu belirten karar.

1. Kamu idareleri ve kamu tüzel kişileri
2. Kamu kurumları yararına kamulaştırmalarda yönetim kurulu veya idare meclisi, bunların olmaması halinde yetkili idare organları
3. Gerçek kişiler yararına kamulaştırmalarda bu kişilerin, özel hukuk tüzel kişileri yararına kamulaştırmalarda ise; yönetim kurulları veya idare meclislerinin, yoksa yetkili yönetim organlarının başvuruları üzerine gördükleri hizmet bakımından denetimine bağlı oldukları köy, belediye, özel idare veya bakanlıktır.

Kamu yararı kararı alındıktan sonra bu kararın onaylanması gerekmektedir. Kamu yararı kararı;

• Köy ihtiyar kurulları ve belediye encümenleri kararları, ilçelerde kaymakamın, il merkezlerinde valinin,
• İlçe idare kurulları, il daimi encümenleri ve il idare kurulları kararları, valinin,
• Üniversite yönetim kurulu kararları, rektörün,
• Yükseköğretim Kurulu kararları, Kurul başkanının,
• Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu yönetim kurulu kararları, genel müdürün,
• Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yönetim Kurulu kararları, Yüksek Kurum Başkanının,
• Kamu kurumları yönetim kurulu veya idare meclisleri veya yetkili idare organları kararları, denetimine bağlı oldukları bakanın,
• Gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişileri yararına; köy, belediye veya özel idarece verilen kararlar, valinin, onayı ile tamamlanır.

Ferağ verme, taşınmaz malikinin mülkiyet hakkını devretmek veya üzerinde başkası lehine bir hak kurmak amacıyla tapu sicil müdürlüğüne gelip düzenlenen resmi senedi imzalayarak başkası lehine tescilini istemesi eylemidir.

Meşruhatlı davetiye: Mahkemelerce gönderilen ve yazılı hususa riayet edilmediği takdirde olacaklar hakkında kişinin uyarıldığı tebligat.

Parselasyon, ham durumda bulunan arazilerin imar parseline dönüştürülmesi sürecinde gerçekleştirilen idari işlemler dizisidir.

Taşınmaz hukukunda taksim olarak açıklanan ifraz, bir taşınmazda ayrılan her bir parçaya ayrı parsel numarası verilerek, ayrı sınır ve yüz ölçüme bağlanan taşınmazın ayrı bir hukuki hüviyet kazandırılarak tapuya tescil edilme işlemidir.

Tevhit işleminin gerçekleştirilmesindeki temel amaç imar planına uygun imar parseli elde etmektir.

Şüyuun izalesi tarafların anlaşmasıyla, mahkeme kararıyla ve ilgili idarenin şüyuun izalesi davası açmasıyla gerçekleştirilebilir.

Mücavir alan, imar mevzuatı bakımından belediyelerin kontrol ve sorumluluğu altına verilmiş alanlardır.

Onaylama işlemi, müracaatın belediyelere veya valiliklere intikalinden itibaren en geç 30 gün içinde sonuçlandırılır ve tescil veya terkini için 15 gün içinde tapuya bildirilir. 

Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsalarda düzenleme dolayısıyla oluşan değer artışları karşılığında genel hizmetler için kullanılmak üzere düzenlemeye konu edilen arsa ve arazilerin düzenlemeden önceki yüz ölçümlerinin %40’ını geçmeyecek şekilde “Düzenleme Ortaklık Payı (DOP)” düşülebilir. Düzenleme ortaklık payı oranı zaman içinde değişmiş, geçmişte %25 olan oran zaman içinde %35’e ve bugünkü oranının belirlendiği 2003 yılında yapılan değişiklikle %40’a çıkartılmıştır.

Kamu yararı kararı verecek mercilerden kamu idareleri ve kamu tüzel kişileri:

• Kamulaştırma ile ilgili her türlü bakanlık,
• Köy yararına kamulaştırmalarda köy ihtiyar kurulu,
• Belediye yararına kamulaştırmalarda belediye encümeni,
• İl özel idaresi yararına kamulaştırmalarda il daimi encümeni,
• Devlet yararına kamulaştırmalarda il idare kurulu,
• Yükseköğretim Kurulu yararına kamulaştırmalarda Yükseköğretim Kurulu,
• Üniversite, Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu yararına kamulaştırmalarda yönetim kurulları,
• Aynı ilçe sınırları içinde birden çok köy ve belediye yararına kamulaştırmalarda ilçe idare kurulu,
• Bir il sınırları içindeki birden çok ilçeye bağlı köyler ve belediyeler yararına kamulaştırmalarda il idare kurulu,
• Ayrı illere bağlı birden çok kamu tüzelkişileri yararına kamulaştırmalarda Bakanlar Kurulu,
• Birden çok il sınırları içindeki Devlet yararına kamulaştırmalarda Bakanlar Kurulu.

Parselasyon konusunda sadece belediyeler ve valilikler yetkili kılınmamıştır. Mevzuatta Büyükşehir Belediyeleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TOKİ, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı da çeşitli konularda parselasyon yapmaya yetkilidir.

İmar düzenleme sonrası dağıtım sırasında parsellerin eski yerlerinden yeni parseller verilmesini engelleyen hukuki, teknik ve fiili bazı zorunluluklarla karşılaşılabilir.

Parselasyon işlemlerini yapmaya, belediye ve mücavir alan içinde belediyeler, belediye ve mücavir alan dışında ise valilikler yetkilidir.