Bilişim teknolojilerindeki gelişmeler sosyal, siyasal, ekonomik ve hukuk alanlarında dönüşüme yol açmıştır. 

Bugün dünyada üç milyarın üzerinde kişinin internet kullandığı tahmin edilmektedir.

İnternetin yaygın olarak kullanımı düşünceyi açıklama özgürlüğü, örgütlenme hakkı, özel hayatın gizliliği hakkı gibi pek çok geleneksel hakka etkisi olmuştur. 

İnternete erişim hakkı bir yandan herkesin ağa ulaşacak araçlara sahip olmasını, bir yandan da bu erişimin güvenli ve özgür olması gereksinimi kapsamalıdır. 

İnternete erişim hakkını Birleşmiş Milletler 2011 yılında temel bir insan hakkı olarak tanımlamıştır. 

Bilişim ile doğrudan ilgili ilk hukuksal düzenleme 1970 yılında Almanya2nın Hessen eyaletinde kişisel verilerin korunmasına ilişkin olarak gerçekleştirilmiştir. 

Kişisel verilerin korunması kavramı özel yaşamın gizliliği hakkı ile yakından ilgilidir.

Kişisel verilerin korunması, veri işleme teknolojileri ile temel hak ve özgürlükleri arasında denge kurmayı hedefler.

Kişisel veri en genel tanımıyla belirli ya da belirlenebilir bir kişiye ilişkin her türlü bilgidir. 

Bir verinin kişisel veri olması için verinin bir kişiye ilişkin olması ve bu kişinin de belirli ya da belirlenebilir nitelikte olması gerekir. 

Kişisel veri tanımında her türlü bilgi kavramıyla kastedilen sayı, yazı, ses ya da görüntüden oluşan bilgidir. 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi özel yaşamın gizliliği hakkını "bir kişinin kendi kişiliğini gerçekleştirmesi için, özellikle duygusal alanda diğer insanlarla ilişki kurma ve geliştirme hakkını da belirli bir düzeyde içermektedir" şeklinde dile getirir. 

Bir kişinin adresi, telefon numarası, pasaport numarası, resmi, ses kaydı, genetik bilgileri, cinsel tercihleri, dini inançları, sabıka kaydı, hobileri, ziyaret ettiği internet siteleri kişisel veri kapsamındaki bilgilere örnek oluşturur. 

Toplama, kaydetme, düzenleme, saklama, uyarlama veya değiştirme, geri alma, danışma, kullanma, ileti ile açığa çıkarma, yayma veya başka bir şekilde oluşturma, sıraya koyma veya birleştirme, engelleme, silme veya yok etme gibi otomatik olan veya olmayan araçlarla kişisel veri üzerinde uygulanan her türlü işlem veya işlem dizisi kişisel verilerde işleme olarak tanımlanır. 

Kişisel verilerin korunması hakkı kişisel çıkarların korunması, insan onuru ve temel özgürlükleri gibi konularla ilgilidir.

Düşünceyi açıklama özgürlüğü, "insanın serbestçe düşünce ve bilgilere ulaşabilmesi, edindiği düşünce ve kanaatlerden dolayı kınanması ve bunları tek başına ya da başkalarıyla birlikte (dernek, toplantı, sendika vb) serbestçe açıklayabilmesi, savunabilmesi, başkalarına aktarabilmesi ve yayabilmesidir". 

Kişilerin ırkları, etnik kökenleri cinsel tercihleri, dini inançları hassas verilere örnek oluşturur. 

Kişisel verilerin kaliteli olması ilkesi şu unsurları kapsar;

1. Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun işleme

2. Belirli, açık ve meşru amaçlar için toplama

3. Toplanma ve sonrasında işlenme amaçlarına uygun, ilgili olma ve aşırı olmama

4. Doğru ve eğer gerekli ise güncel olarak tutulma

5. Amacın gerektirdiğinden daha uzun süre tutulmama

Veri ilkesi kapsamında kişisel verilerin;

1. Kazara veya hukuka ykırı tahribine

2. Kaybolmasına

3. Değiştirilmesine

4. Yetkisiz yayımı veya erişimine ve bunlara benzer diğer güvenlik açıklarına karşı teknik ve örgütsel önlemler alınması öngörülür. 

Kişisel verilerde ilgili kişinin katılımı ve denetimine yönelik ilkeler kapsamında hak ve yükümlülüklere ilişkin şu örnekler verilebilir,

1. İlgilinin bilgilendirilmesi

2. İlgilinin kendisine ilişkin bilgilere erişim hakkı

3. İlgilinin kendisine ilişkin bilgileri düzeltme hakkı

4. İlgilinin veri işlemeye itiraz hakkı

5. İlgilinin otomatik kararların konusu olmama hakkı

2011 yılında Birleşmiş Milletler İnternet’e erişimi temel bir insan hakkı olarak tanımlamış, Avrupa Konseyi ise İnternet’in evrenselliğini, bütünlüğünü ve açıklığını korumaya ve geliştirmeye yönelik bir tavsiye kararı yayınlamıştır. Her iki metin de günümüzde İnternet’in insan hakları alanında sağladığı olanaklardan yararlanmanın dünya genelinde devletlerin iş birliği içerisinde hareket etmesini gerektirdiğini ve teknik açıdan bu alanın bütünlüğünü koruyucu politikaların geliştirilmesinin önemini ortaya koymaktadır. 

İnternet’in önümüzdeki dönemde denetim ve sınırlama ile değil, insan hak ve özgürlükleri ile anılmaya devam etmesi ise temel insan haklarını merkeze alan bir bakış açısının uluslararası iş birliği içerisinde kabul edilmesine bağlıdır.

Bilişim ile doğrudan ilgili ilk hukuksal düzenleme 1970 yılında Almanya’nın Hessen eyaletinde kişisel verilerin korunmasına ilişkin olarak gerçekleştirilmiştir.

Bilişim teknolojilerindeki hızlı gelişim her geçen gün artan kaynak ve kanallardan kişisel bilgilerin toplanmasını, kayıt edilmesini, birbiri ile ilişkilendirilmesini, başkalarına aktarılmasını olanaklı kılmaktadır. Bu durum, kişisel verilerin korunmasının çağımızın en dikkat çekici hak alanlarından biri olmasının nedenidir.

Kişisel verilerin korunması hakkı, bilişim teknolojilerindeki gelişmeler ile ortaya çıkan bir insan hakkıdır

Kişisel verinin ne olduğunu belirlerken aklımızda tutmamız gereken ilk husus, konuya ilişkin ilkelerin benimsenmesindeki temel amacın kişi hak ve özgürlüklerinin korunması olduğudur.

Kişisel veri, en genel tanımıyla, belirli ya da belirlenebilir bir kişiye ilişkin her türlü bilgidir. O halde kişisel veriden söz edebilmek için, verinin (i) bir kişiye ilişkin ve (ii) bu kişinin de belirli ya da belirlenebilir nitelikte olması gerekir.

Kişisel verilerin, üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem bu kapsamdadır. Konuya ilişkin ulusal ve uluslararası metinlerde bu işlemler sınırlı sayım ile belirlenmemiş, aksine örnekleme yoluna gidilmiştir. Örneğin konuya ilişkin AB Yönergesinde (95/46/AT) “toplama, kaydetme, düzenleme, saklama, uyarlama veya değiştirme, geri alma, danışma, kullanma, ileti ile açığa çıkarma, yayma veya başka bir şekilde oluşturma, sıraya koyma veya birleştirme, engelleme, silme veya yok etme gibi otomatik olan veya olmayan araçlarla kişisel veri üzerinde uygulanan her türlü işlem veya işlem dizisi” işleme olarak tanımlanmıştır.

Kişisel verilerin korunması hukukunun ortaya çıkışında temelde üç etkenin bulunduğu söylenebilir: çeşitli örgütlerce kişisel verilere duyulan gereksinim, teknolojideki gelişmeler, gözetim teknolojilerindeki gelişmeler nedeniyle duyulan kaygı.

Kişisel verilerin korunması, kendisinden daha köklü bir tarihe sahip başka hak alanları ile yakından ilişkilidir. Bunların başında özel yaşamın gizliliği hakkı gelir.

Kişisel verilerin korunması, günümüz bilişim teknolojileri karşısında kişisel bilgileri sınırsız bir şekilde toplanan, kullanılan, devredilen bireyin korunmasını amaçlamaktadır.

Kişisel verilerin korunması hakkı, çoğunlukla özel yaşamın gizliliği hakkı kapsamında değerlendirilmektedir. Ancak gelişen teknoloji, özel yaşamın gizliliği hakkına geleneksel yaklaşımla ve bu alanda benimsenen ilkelerle verilerimiz korunmasında yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle tarihsel süreç içerisinde kendisinden daha köklü bir hak alanı olan özel yaşamın gizliliği hakkından ayrılmaya başlamıştır. Bu anlamda kişisel verilerin korunmasının özel yaşamın gizliliği hakkının özellik taşıyan bir türü olduğu ve kendine özgü bazı gereklilikleri nedeniyle ayrı bir alan olarak algılanmaya başlandığını söyleyebiliriz.

Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nda özel yaşamın gizliliği ile kişisel verilerin korunması farklı maddelerde ayrı ayrı hüküm altına alınmıştır. Nitekim Şartın 8. maddesi “Kişisel verilerin korunması” kenar başlığı ile şu düzenlemeyi içermektedir: “(1) Herkes, kendisini ilgilendiren kişisel verilerinin korunması hakkına sahiptir. (2) Bu veriler, adil bir şekilde, belirli amaçlar için ve ilgili kişinin rızasına veya yasa ile öngörülmüş diğer meşru bir temele dayanarak tutulur. Herkes, kendisi hakkında toplanmış verilere erişme ve düzelttirme hakkına sahiptir. (3) Bu kurallara uyulması, bağımsız bir makam tarafından denetlenir”.

Kişinin özel yaşam alanına müdahale, ağırlıklı bir kamu yararının varlığı halinde söz konusu olabilir ve bu durumda da belirli ilkelere uygun hareket etmek bir zorunluluktur.

1-Kişinin özel yaşamına ilişkin utanç verici durumların kamuya açıklanması

2-Kişinin topluma yanlış tanıtılması

3-Kişinin adının veya resminin çıkar sağlamak amacıyla kullanılması

4-Kişinin sükunetinin, yalnızlığının, gizlerinin ve özel yaşamının ihlali

1-Kişinin şeref ve onuru

2-Kişinin şeref ve onuru

3-Kişinin adından ve resminden doğan maddi çıkarları

4-Kişinin manevi bütünlüğü

Düşünceyi açıklama özgürlüğü, “insanın serbestçe düşünce ve bilgilere ulaşabilmesi, edindiği düşünce ve kanaatlerden dolayı kınanması ve bunları tek başına ya da başkalarıyla birlikte (dernek, toplantı, sendika vb.) çeşitli yollarla (söz, basın, sinema, tiyatro vb.) serbestçe açıklayabilmesi, savunabilmesi, başkalarına aktarabilmesi ve yayabilmesi anlamına gelir”

Anonimlik genel olarak, bir kişi ya da grubun görüş ve düşüncelerini kimliğini ortaya çıkarmadan açıklaması ve yayması olarak tanımlanabilir.

Özel haberleşmenin gizliliği ile kişilerin telefon, telgraf, mektup, elektronik posta gibi araçlarla gerçekleştirdikleri özel iletişiminin gizliliğini ve güvenilirliğini korumak hedeflenmektedir.

• Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun işleme

• Belirli, açık ve meşru amaçlar için toplanma

• Toplanma ve sonrasında işlenme amaçlarına uygun, ilgili olma, aşırı olmama

• Doğru ve eğer gerekli ise güncel olarak tutulma

• Amacın gerektirdiğinden daha uzun süre tutulmama

• İlgilinin bilgilendirilmesi

• İlgilinin kendisine ilişkin bilgilere erişim hakkı

• İlgilinin kendisine ilişkin bilgileri düzeltme hakkı

• İlgilinin veri işlemeye itiraz hakkı

• İlgilinin otomatik kararların konusu olmama hakkı

BM Rehber İlkeleri gibi pek çok uluslararası metinde ve ulusal düzenlemelerde hassas verilerin özel olarak korunması yaklaşımı benimsenmiştir. Bu kategoride yer alan veri türleri bazı farklılıklar gösterse de genel olarak ilgili kişinin, • ırksal veya etnik kökenine, • siyasal görüşüne, • dinsel ya da felsefi inancına, • sendika üyeliğine, • sağlık ya da cinsel yaşamına ilişkin bilgiler bu kategoride sayılmaktadır.