Kırım’ın sözlü edebiyatı, bir yandan Kıpçak Bozkırı üzerinden Türkistan’a bağlı, diğer yandan Karadeniz üzerinden Rumeli ve Anadoluyla temas hâlindedir.

Osmanlılarla yakın ilişkiler sebebiyle bazı dinî ve edebî eserlerin Kırım yoluyla İdil-Ural bölgesine oradan da Kıpçak Bozkırı’na kadar yayılıp benimsendiklerini biliyoruz. Bu gibi eserlerin o bölgelere ulaşma sebebi, yakın ilişkiler yanında, İstanbul’da matbaanın faaliyete geçmesi el yazmalara göre çok daha ucuz olan basılı eserlerin kültürel ihtiyaç (bilhassa eğitim), ticaret, seyahat (özellikle de Hac ziyareti) sebebiyle kuzey bölgelerine götürülmesidir.

Bora lakaplı Gazi Geray

Rus generali. Osmanlı devletinin yıkılması, İstanbul’un Çarlığın ve Ortodoksluğun merkezi olmasını hayal eden panslavistlerdendi. Kırım’ı istilasında çok gaddar davrandı, birçok sivilin ölmesine sebep oldu.

Tercüman Dönemi Kırım Tatar Edebiyatı

Kırım’da bey soyundan gelen kimselere verilen unvan.

Danyal adlı kahraman.

1883

Bahçesaray’dan Gönderilen Mektup

Çarlık döneminde Rusya’da “Türklerden” “Türklükten” söz etmek yasaklanmıştı. Bu kelimeleri
kullanmak “Pantürkizm” sayılıyordu. Katı Rus sansürü de bu kelimelerin kulanılmasına izin
vermiyordu. Dolayısıyla Gaspıralı da birçok konumda “Rusya Müslümanları” ifadesini “Rusya Türkleri” anlamında kullanmıştır. Ancak 1905 Rus Meşrutiyeti’nden sonra Türklükten açıkça söz edilebilmiştir.

Pantürkizm

Tavrida

Küçük Molla

Tonguç

Bu Nüsha

Ahvalât-ı dâhiliyeye ve hâriciyeye, maârif ve edebiyâta dâir haftalık gazete.

Rusya ülkesinde sâkin ehl-i İslâmın fevâid-i maneviye ve maddiyesine hizmet etmek.

Avrupa’da 200 yıl kadar ekenomik ve politik hayatta çok etkili olan Yahudi asıllı bankacı ailenin ismi. Bu ailenin İngiltere kolunu Nathan Mayer Rothschild (1777-1836) kurdu. Onun büyük oğlu Lionel Nathan Rothschild (1808-1879), 1858’de İngiltere’de Avam Kamarası üyeliğine seçilmiş, asalet ünvanı almış ve 1875’te Süveyş Kanalı projesine maddî kaynak temin etmekle şöhret kazanmıştı. Aile XIX. yy.’da ve XX. yy’ın başlarında Almanya, İngiltere ve Fransa’da oldukça etkili idi.

Fransa’da, halkın büyük bir kısmının Almanca konuştuğu idarî ve siyasî bölge. 1871-1914 yılları arasında Fransa ve Almanya arasında birçok çatışmalara sebep olmuştur.

Atalık Gazi unvanıyla da bilinir. Doğu Türkistan’da kargaşalığa son verip Kaşgar’da düzenli bir yönetim kurmuş, Çinlilere ve Ruslara karşı başarılı mücadelelerde bulunmuştur. Hindistan genel valisi ve Türkiye Sultanı ile diplomatik ilişkiler kurmuştur. Doğu Türkistan hürriyet mücadelesinin örnek ve mümtaz bir simasıdır. İsmail Gaspıralı da Arslan Kız’da bu tarihî şahsiyeti örnek olarak gösterir ve yüceltir.