ÇALIŞMA YAŞAMININ DENETİMİ Dersi ÇALIŞMA YAŞAMININ AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI TARAFINDAN DENETİMİ soru cevapları:
Toplam 50 Soru & Cevap#1
SORU: Ülkemizde çalışma yaşamının devlet tarafından denetimini öngören ilk düzenleme hangi kanunla ne zaman yapılmıştır?
CEVAP: Ülkemizde çalışma yaşamının devlet tarafından denetimini öngören ilk düzenleme 1936 tarihli 3008 sayılı İş Kanunu ile yapılmıştır. 3008 sayılı Kanun’un İş Yaşamının Murakabe ve Teftişi adlı bölümünün 91. maddesinde, devletin ulusal çalışma bütünlüğünün düzen altında yürütülmesini sağlamak üzere, iş yaşamının yasa kurallarına ve ülke çıkarlarına uygunluğunu takip edeceği, kontrolünü yapacağı ve denetleyeceği öngörülmüştür.
#2
SORU: Çalışma yaşamının denetimi ile ilgili en önemli ve başta gelen kurum hangisidir?
CEVAP: Çalışma yaşamının denetimi ile ilgili en önemli ve başta gelen kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıdır.
#3
SORU: 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’da ifade edildiği üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ne amaçla kurulmuştur?
CEVAP: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, çalışma yaşamını, işçi-işveren ilişkilerini, iş sağlığı ve güvenliğini düzenlemek, denetlemek ve sosyal güvenlik imkânını sağlamak, bu imkânı yaygınlaştırmak ve geliştirmek, yurt dışında çalışan işçilerimizin çalışma yaşamından doğan hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için kurulmuş ve kurulduğu tarihten bugüne kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının çalışma yaşamının tüm yönlerini denetim altında tutmak, gelişmelere uygun düzenlemeler yapmak, sosyal güvenlik alanında çalışmalar yapmak, yurt dışında çalışanların çalışma yaşamından doğan hak ve menfaatlerinin geliştirilmesine çalışmak, işçi ve işveren ilişkilerinin başıboş değil, insan haysiyetine ve çağdaş gelişmelere uygun bir biçimde gelişmesini sağlamak yönünde çalışmalar yaptığı bilinmektedir.
#4
SORU: İş denetimi neden uygulanmaktadır?
CEVAP: Çalışanları korumak ve çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla ilke olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından uygulanmaktadır.
#5
SORU: Çalışma yaşamının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetiminin hukuki dayanaklarını ne oluşturur?
CEVAP: Çalışma yaşamının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetiminin hukuki dayanaklarını, Türkiye’nin taraf olduğu çalışma yaşamının denetimine ilişkin uluslararası düzenlemelere ilaveten başta T.C. Anayasası olmak üzere, İş Kanunu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile bu Kanunlara göre yürürlüğe konulan İş Teftiş Tüzüğü ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği oluşturur.
#6
SORU: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime ilişkin en önemli hukuki düzenleme nedir?
CEVAP: 81 sayılı Sanayi ve Ticarette İş Teftişi Hakkındaki Uluslararası Çalışma Sözleşmesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime ilişkin en önemli hukuki düzenlemedir.
#7
SORU: Halen uygulanmakta olan 1979 tarihli İş Teftiş Tüzüğü’nde hangi konulara değinilmektedir?
CEVAP: Çalışma mevzuatının uygulanmasında müfettişlerce Devlet adına yapılacak izleme, denetleme ve teftişin ilkeleri, teftiş hizmetinin örgütlenmesine ilişkin kurallar, işyerlerinde tutulacak teftiş defterlerinin biçimi, ne yolda doldurulacağı ve bununla ilgili işlemler, müfettiş ve müfettiş yardımcılarının görev, yetki ve nitelikleriyle işe alınmaları ve çalışma yöntemleri gibi ana kurallar İş Teftiş Tüzüğü’nde gösterilmiştir.
#8
SORU: İş denetimi nedir?
CEVAP: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime iş denetimi denir.
#9
SORU: İş denetimi hangi amaçla yapılır?
CEVAP: İş denetimi, çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılır.
#10
SORU: İş Teftiş Tüzüğü’ne göre teftiş ne demektir?
CEVAP: İş Teftiş Tüzüğü’ne göre teftiş, görmek, izlemek, incelemek, araştırmak ve önlemek anlamına gelir.
#11
SORU: İş Teftiş Tüzüğü’ne göre müfettiş ne demektir?
CEVAP: İş Teftiş Tüzüğü’nün 2. maddesine göre müfettiş, işyerlerinde işin yürütümü, işçi sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili teftiş yapan baş iş müfettişleri, iş müfettişleri ve teftiş yetkisi verilmiş iş müfettişi yardımcıları anlamına gelir.
#12
SORU: Çalışma yaşamında iş denetiminin öncelikli görev alanları nelerdir?
CEVAP: Çalışma yaşamında iş denetiminin öncelikli görev alanları çalışma ortamı ve çalışma koşullarıdır.
#13
SORU: Çalışma ortamı nedir?
CEVAP: Çalışma ortamı çalışanların sağlığını, güvenliğini ve iyilik halini etkileyen geniş bir alanı anlatılır. Fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik, psiko-sosyal etmenler çalışma ortamında oluşan ve gerekli önlemler alınmadığında çalışanların iyilik durumunu etkileyen etmenlerdir.
#14
SORU: Çalışma koşulları kavramıyla çalışanların korunmasını doğrudan ilgilendiren alanlar nelerdir?
CEVAP: Çalışma koşulları kavramıyla çalışanların korunmasını doğrudan ilgilendiren dört alan anlatılır. Bu dört alan şöyle sıralanabilir: • Çocukların ve gençlerin çalıştırılması, • Kadınların çalıştırılması, • Çalışma süreleri, • Ödeme sistemleridir (ücretler).
#15
SORU: Çalışma yaşamında iş denetiminin ikincil görev alanları nelerdir?
CEVAP: İlgili ikincil görev alanları; • Çalışma ilişkileri, • İstihdam ve • Mesleki eğitimdir.
#16
SORU: İş Teftiş Kurullarının Grup Başkanlıkları hangi şehirlerde faaliyet göstermektedir?
CEVAP: İş Teftiş Kurulu 10 ilde oluşturulan Grup Başkanlıkları ile görevlerini yerine getirmektedir. Bunlar; Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Malatya, Bursa, Erzurum, Samsun, Antalya, Zonguldak’tır
#17
SORU: İş Teftiş Kurulu Başkanlığının görev ve yetkileri nelerdir?
CEVAP: İş Teftiş Kurulu Başkanlığının görev ve yetkileri şunlardır: • Çalışma yaşamıyla ilgili mevzuatın uygulanmasını denetlemek, • İş teftişiyle ilgili mevzuat çalışması yapmak ve mevzuatta görülen boşluk ve aksaklıkların giderilmesi için alınması gerekli önlemler konusunda görüş bildirmek, • İş teftişiyle ilgili istatistikleri tutmak, değerlendirmek, yorumlamak ve yayınlanmasını sağlamak, • Mevzuatta öngörülen ve bakanlık makamınca verilen diğer işleri yapmak.
#18
SORU: İş Teftiş Kurulunun bakan adına yerine getireceği görevler, 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’da hangi şekilde belirtilmiştir?
CEVAP: İş Teftiş Kurulunun bakan adına yerine getireceği görevler, 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’da şu şekilde belirtilmiştir: • Bakanlık teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşların her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme ve soruşturma işlerini yürütmek. • Bakanlığın, amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmasını temin etmek amacıyla gerekli teklifleri hazırlamak ve bakana sunmak. • Özel kanunlarla verilen diğer görevleri yürütmek.
#19
SORU: Sosyal iş müfettişleri hangi bölümlerden mezun olabilirler?
CEVAP: Tüzüğün 4b maddesine göre işin yürütümüyle ilgili teftiş görevine alınacaklar için; hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, idari bilimler, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleriyle iktisadi ve ticari ilimler akademilerinden veya bunların dengi yerli ve yabancı fakülte veya yüksek okullardan birini bitirmiş olmalıdır.
#20
SORU: Teknik iş müfettişleri hangi bölümlerden mezun olabilir?
CEVAP: İş sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili teftiş görevine alınacaklar için; tıp doktoru, elektrik, elektronik, maden, kimya, makina, inşaat, fizik, bilgisayar yüksek mühendisi veya mühendis olmak gerekmektedir.
#21
SORU: Müfettiş olarak atanmak için gerekli koşullar nelerdir?
CEVAP: İşin yürütümüyle ilgili teftiş görevine alınacaklar için; hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, idari bilimler, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleriyle iktisadi ve ticari ilimler akademilerinden veya bunların dengi yerli ve yabancı fakülte veya yüksek okullardan birini bitirmek; iş sağlığı ve iş güvenliğiyle ilgili teftiş görevine alınacaklar için; tıp doktoru, elektrik, elektronik, maden, kimya, makina, inşaat, fizik, bilgisayar yüksek mühendisi veya mühendis olmak gerekmektedir. Her iki müfettiş grubu da iş müfettiş olarak adlandırılmıştır. İş müfettişlerinin tamamı İş Teftiş Kurulunun başkanlığı altında yer almakta ancak her iki denetim türü de istisnai durumlar dışında, birbirinden bağımsız bir şekilde yürütülmektedir. Yapılacak yarışma sınavı sonunda göreve müfettiş yardımcısı olarak başlanmakta ve üç yıllık görev sonunda yanında çalışılan müfettişlerden olumlu sicil alanlar yeterlilik sınavına tabi tutularak, bu sınavı geçenler müfettiş olarak atanmaktadırlar.
#22
SORU: İş müfettişlerinin görev ve yetkileri hangi tüzük ve yönetmelikte tanımlanmıştır?
CEVAP: İş müfettişlerinin görev ve yetkileri hem İş Teftiş Tüzüğü’nde ve hem de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nde gösterilmiştir.
#23
SORU: İş Teftiş Tüzüğü’nün 13. maddesine göre iş müfettişlerinin görevleri nelerdir?
CEVAP: İş Teftiş Tüzüğü’nün 13. maddesine göre iş müfettişlerinin görevleri şöyle sıralanabilir: • İş Teftiş Kurulu Başkanı veya grup başkanınca kendilerine verilen işleri yapmak, • Çalışmalarının sonuçlarını rapora bağlayarak grup başkanına vermek, • Görevli oldukları yerlerde, programlarında bulunmayan fakat işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden kesin ve ciddi zorunluluk bulunan durumlarda, derhal işe el koyarak gereğini yapmak ve durumu grup başkanına bildirmek, • Mevzuatta gördükleri boşluk ve aksaklıkların giderilmesi için önerilerde bulunmak, • İş Teftiş Kurulu Başkanlığınca düzenlenen anketleri yürütmek ve istenen istatistiki bilgileri derlemek, • Teftiş programı gereğince yapacağı işlerin yer ve gününü belirleyen aylık çalışma çizelgesini hazırlayarak iki örneğini grup başkanına vermek, • Yasalarla verilen diğer görevleri yapmak.
#24
SORU: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği hükümlerine göre, iş müfettişleri tarafından yapılan kaç tür teftiş vardır?
CEVAP: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği hükümlerine göre, iş müfettişleri tarafından yapılan iki tür teftiş vardır: • Bunlardan birincisi işin yürütümü yönünden yapılan teftiş, • İkincisi ise iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftiştir.
#25
SORU: İşin yürütümü yönünden yapılan teftiş kaça ayrılır?
CEVAP: İşin yürütümü yönünden yapılan teftiş; • Genel teftiş, • Kontrol teftişi ve • İnceleme teftişi olmak üzere üçe ayrılır.
#26
SORU: Genel teftiş nedir? Ne zaman yapılır?
CEVAP: İşyerlerinde işin yürütümü yönünden çalışma yaşamına ait tüm mevzuat hükümlerine uyulup uyulmadığı hususlarında yapılan teftiştir. Ya belirli bir program içersinde yapılır ya da ihbar ve şikâyet üzerine yapılan inceleme teftişleri sırasında, işyerinin daha önce teftiş görmemiş veya teftiş görmüşse iki yıl öncesine kadar genel teftiş görmemiş olması hâlinde genel teftiş yapılır.
#27
SORU: Kontrol teftişi nedir?
CEVAP: Genel teftişin sonucunda genel teftişe aykırılığı veya noksanlığı tespit edilen hususların verilen süre sonunda yerine getirilip getirilmediğinin kontrolü amacıyla yapılan teftiştir.
#28
SORU: İnceleme teftişi nedir?
CEVAP: İşyerlerinde işin yürütümü yönünden yapılan ihbar, şikâyet, işkolu tespiti, işçi sayısı ile sendika üye sayısı tespiti, grev oylaması ve bu gibi Kurul Başkanlığına veya gruplara incelenmek üzere intikal ettirilen konulardan teftiş hizmetiyle bağdaşır nitelikte olanlar hakkında yapılan teftiştir.
#29
SORU: İş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftiş kaça ayrılır?
CEVAP: İş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılan teftiş; • Genel teftiş, • İnceleme teftişi ve • Kontrol teftişi olmak üzere üçe ayrılır.
#30
SORU: İş sağlığı ve güvenliği yönünden genel teftiş yapılabilecek haller nelerdir?
CEVAP: Genel teftiş yapılabilecek hâller şöyle sıralanabilir: • İşyerlerinde ilk defa yapılan teftişlerde, • İşletme belgesi verilmesinden sonraki ilk teftişlerde, • Bir önceki teftişte işyerinde noksan bulunmaması hâlinde, • İşyerinin başka bir yere taşınmasından sonra, • İşyerinde büyük ölçüde makine, tezgâh, üretim değişikliğinden sonra, • İşveren değişikliğinden sonra, • İnceleme teftişleri sırasında işyerinin teftiş görmemiş olması hâlinde.
#31
SORU:
Ülkemizde çalışanları korumayı, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemeyi içeren bir hukuki düzenleme var mıdır?
CEVAP:
Doğrudan çalışma yaşamının denetimi ile ilgili 81 sayılı Sanayi ve Ticarette İş Teftişi Hakkındaki Uluslararası Çalışma Sözleşmesi, Türkiye’nin onayladığı bir sözleşme olduğu için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından çalşanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime ilişkin en önemli hukuki düzenlemedir.
#32
SORU:
İş denetimi nedir?
CEVAP:
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından “çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan denetime” iş denetimi denir.
#33
SORU:
Çalışma yaşamında teftişin amacı nedir?
CEVAP:
Teftiş, “görmek, izlemek, incelemek, araştırmak ve önlemek” anlamına gelir. Bu tanıma göre, teftiş kavramı sadece incelemek ve araştırmak değil, aynı zamanda önleyici tedbirlerin alınmasını sağlamaya yönelik çalışmaları da ihtiva etmektedir.
#34
SORU:
Çalışma yaşamında iş denetiminin öncelikli görev alanlarından olan çalışma ortamı ne demektir?
CEVAP:
Çalışma ortamı çalışanların sağlığını, güvenliğini ve iyilik halini etkileyen geniş bir alanı anlatılır.
#35
SORU:
Çalışma koşulları kavramı neleri içerir?
CEVAP:
Çalışma koşulları kavramıyla çalışanların korunmasını doğrudan ilgilendiren
dört alan anlatılır. Bu dört alan şu şekilde sıralanabilir:
- Çocukların ve gençlerin çalıştırılması,
- Kadınların çalıştırılması,
- Çalışma süreleri,
- Ödeme sistemleri (Ücretler) dir.
#36
SORU:
Çalışma yaşamında ve iş denetiminde ikincil görev alanları nelerdir?
CEVAP:
- Çalışma ilişkileri,
- İstihdam,
- Mesleki eğitimdir.
#37
SORU:
İş müfettişliği hangi bakanlık bünyesinde yer almaktadır?
CEVAP:
3008 sayılı İş Kanunu’nun kabulü sırasında İktisat Bakanlığına bağlı olarak kurulan iş müfettişliği, “İş Dairesi” adı ile görev yapmış olup, 1945 yılında kurulmuş olmakla birlikte 1946 yılında İktisat Bakanlığından tamamen ayrılan Çalışma Bakanlığının bünyesine alınmıştır.
#38
SORU:
İş Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın bağlı olduğu kurum ya da kişi kimdir?
CEVAP:
Daha önce İş Teftiş Kurulu Başkanlığı Bakan ve müsteşarı kapsayan Bakanlık makamına bağlıyken, İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nin 4. maddesinin, 21.12.1995 tarihinde değiştirilmesiyle, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı doğrudan bakana bağlanmıştır.
#39
SORU:
Çalışma yaşamını denetlemekle görevli kurum/kuruluş hangisidir?
CEVAP:
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 65. maddesine göre Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı çalışma yaşamını denetlemekle görevlidir (mad. 65/p).
#40
SORU:
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın çalışma hayatını denetleme görevini gerçekleştirmesinde hangi hizmet birimleri görev almaktadır?
CEVAP:
Bakanlığa bağlı Çalışma Genel Müdürlüğü, Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü ve Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı gibi hizmet birimleri doğrudan ve dolaylı olarak çalışma yaşamının denetimi konusunda görevler ifa etmektedirler.
#41
SORU:
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının çalışma yaşamını denetleme görevini destekleyici nitelikte diğer görevlerine iki örnek verir misiniz?
CEVAP:
Çalışma hayatını düzenleyici, işçi-işveren ilişkilerinde çalışma barışının sağlanmasını kolaylaştırıcı ve koruyucu tedbirler almak
- Çalışma hayatındaki mevcut ve muhtemel meseleleri ve çözüm yollarını araştırmak, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları koruyucu ve çalışmayı destekleyici tedbirleri almak
- Ekonominin gerektirdiği insan gücünü sağlamak için gerekli tedbirleri araştırmak ve uygulanmasının sağlanmasına yardımcı olmak
#42
SORU:
Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkilerine bir örnek veriniz?
CEVAP:
1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel
Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.75):
a. Yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarının; yurt dışındaki çalışma hayatı
ve sosyal güvenlik mevzuatından doğan hak ve menfaatlerini korumak ve
geliştirmek, çalıştıkları ülkelerde ve yurda dönüşlerinde karşılaştıkları meselelerin çözülmesinde yurt içinde ve dışındaki kuruluşlarla gerekli koordinasyonu sağlamak.
#43
SORU:
Çalışma Genel Müdürlüğünün doğrudan ve dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile ilgili görev ve yetkilerine ilişkin iki örnek veriniz.
CEVAP:
1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Çalışma Genel Müdürlüğünün
doğrudan ve dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile ilgili görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.74):
a. Çalışma hayatı ile ilgili mevzuatı uygulamak,
b. İşçi, işveren ilişkilerini düzenlemek, çalışma barışını sağlayıcı tedbirleri almak.
#44
SORU:
İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkilerine iki örnek veriniz?
CEVAP:
1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.76):
a. İş sağlığı ve güvenliği ile iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi konularında inceleme ve araştırma çalışmalarını planlamak, programlamak ve uygulanmasını sağlamak,
b. Üretilen ve ithal edilen kişisel koruyucu donanımların piyasa gözetimi ve
denetimini yapmak, bu hususlarda usul ve esasları belirlemek.
#45
SORU:
Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkilerine bir örnek veriniz.
CEVAP:
1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğünün doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.77):
Yabancı istihdamı ve işgücü göçü ile ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde faaliyette bulunmak, çalışma izni ve çalışma izni muafiyetine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
#46
SORU:
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkilerine bir örnek veriniz.
CEVAP:
1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri şu şekilde örnek verilebilir (mad.78):
Bakanlığın görev alanına giren faaliyet ve işlemlerle ilgili teftiş, inceleme ve soruşturmaları yürütmek, gerekli önlemleri almak veya aldırmak.
#47
SORU:
İş müfettişlerince daha sık aralıklarla denetim yapılması öngörülen tehlikeli işlere ilişkin bilgi nereden alınabilir?
CEVAP:
5/8/2009 tarihli ve 27320 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmeliğin 57. maddesi uyarınca oluşturulan Tehlike Sınıfı Belirleme Komisyonunun görüşleri doğrultusunda işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği açısından yer aldığı tehlike sınıfları listesi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan “İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tehlike Sınıfları Listesi Tebliği”nde (R.G., T.25.11.2009, S.27417) gösterilmiştir (mad.1).
#48
SORU:
İşçiler açısından riskin daha yüksek olduğu işler veya ağır ve tehlikeli işler için kabul edilen özel sözleşmelere üç örnek veriniz?
CEVAP:
ILO işçiler açısından riskin daha yüksek olduğu işler veya ağır ve tehlikeli işler için özel sözleşmeler kabul etmiştir. Türkiye’nin de kabul ettiği bu sözleşmeler; “14 No’lu Haftalık Dinlenme (Sanayi) Sözleşmesi, 15 No’lu Asgari Yaş (Trimciler ve Ateşçiler) Sözleşmesi, 45 No’lu Yeraltı İşleri (Kadınlar) Sözleşmesi.
#49
SORU:
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimine izin veren kanunlar hangileridir?
CEVAP:
25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile 25/6/2003 tarihli ve 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu uyarınca işyerlerinde inceleme yapmak, iş ve işlemlerini teftiş etmek.
#50
SORU:
Sendikal denetimin çalışma yaşamının denetimi içerisinde değerlendirilmesi mümkün müdür?
CEVAP:
İşçi ve işveren sendikaları arasında bir ayırım yapmaksızın sendikaların denetiminin de çalışma yaşamının denetim içersinde değerlendirilmesi gerekir. Zira işçi ve işveren sendikaları da toplu iş ilişkilerinde çok önemli iki taraf olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Yönetmeliği’nde düzenlenen iki tür teftişe, bir denetim türü olarak “sendika ve konfederasyonların denetimi”nin de eklenebilmesi mümkündür.