CEZA HUKUKUNA GİRİŞ Dersi Hayata ve Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
Hayata karşı suçlarla korunan hukuki değer nedir?
CEVAP:
Hayata karşı suçlarla korunan hukuki değer yaşama hakkıdır. Buna karşılık, vücut dokunulmazlığına karşı suçlarla korunan hukuki değer ise vücut dokunulmazlığıdır.
#2
SORU:
İhmali hareketle işlenen kasten öldürmeden söz edilebilmesi için gereken koşullar nelerdir?
CEVAP:
İhmali hareketle işlenen kasten öldürmeden söz edilebilmesi için Kanunun 83. maddesindeki koşulların gerçekleşmesi gerekir. Buna göre, kişinin kanuni bir düzenlemeden veya sözleşmeden ya da öngelen tehlikeli davranışından kaynaklanan tehlikeyi önleme yükümlülüğünün (garantörlük) bulunması gerekir.
#3
SORU:
Kasten öldürmede suçun konusu nedir?
CEVAP:
Suçun konusu, öldürülen kişinin hayatıdır. Yaşama kabiliyetinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın fiilin icra edildiği sırada yaşayan her kişi bu suçun konusunu oluşturabilir. Çocuklar sağ ve tam olarak doğdukları andan itibaren kasten öldürme suçunun konusunu oluşturacaklardır.
#4
SORU:
Kasten öldürme suçunu nirelikli hâle getiren unsurlar nelerdir?
CEVAP:
Kasten öldürme suçunu nirelikli hâle getiren unsurlara Kanunun 82. maddesinde yer verilmiştir. Buna göre, (1) Kasten öldürme suçunun;
a) Tasarlayarak,
b) Canavarca hisle veya eziyet çektirerek,
c) Yangın, su baskını, tahrip, batırma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silâh kullanmak suretiyle,
d) Üstsoy veya altsoydan birine ya da eş veya kardeşe karşı,
e) Çocuğa ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,
f) Gebe olduğu bilinen kadına karşı,
g) Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle,
h) Bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak veya işlenmesini kolaylaştırmak ya da yakalanmamak amacıyla,
i)Bir suçu işleyememekten dolayı duyduğu
infialle,
j)Kan gütme saikiyle,
k)Töre saikiyle, İşlenmesi hâlinde, kişi ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.”
#5
SORU:
Kasten öldürme suçunun manevi unsuru nelerdir?
CEVAP:
Öldürme, kasten veya taksirle işlenebilen suçlardandır. Ancak Kanunun 81. maddesinde yaptırım altına alınan kasten öldürmedir. Taksirle öldürme ayrı bir suç tipi olarak Kanunun 85. maddesinde düzenlenmiştir.Kasten öldürme doğrudan kastla işlenebileceği gibi olası kastla da işlenebilir. Buna göre, fail; fiilini, fiilinin muhatabının bir insan olduğunu, bununla muhatabının ölebileceğini biliyorsa, bu hususlarda kesin bir öngörüye sahipse doğrudan kastla hareket etmektedir.
#6
SORU:
Kasen öldürmede şahısta hata ceza sorumluluğunu ortadan kaldırır mı?
CEVAP:
Mağdurun kimliğinde hataya düşülmesinin ise ceza sorumluluğuna kural olarak etkisi yoktur. Örneğin, gece karanlığında hasmı H zannederek B’yi öldüren A, şahısta hataya düşmüştür. A’nın bu hatası önemli değildir. A yine kasten öldürmeden dolayı sorumlu tutulur.
#7
SORU:
Kasten öldürme suçunda kusurluluğu etkileyen bir hâller nelerdir?
CEVAP:
Kasten öldürme fiilini işleyen kişinin, işlemiş olduğu bu fiilden dolayı cezalandırılabilmesi için somut olayda kusurlu sayılabilmesi de gerekmektedir. Kasten öldürme suçu bakımından, zorunluluk hâli haksız tahrik, akıl hastalığı ve geçici bir nedenle kusur yeteneğinin bulunmaması kusurluluğu etkileyen bir hâl olarak karşımıza çıkabilecektir.
#8
SORU:
Katen öldürme suçunda teşebbüs mümkün müdür?
CEVAP:
Kasten öldürme, failin öldürmeye yönelik fiili gerçekleştirmesi ve bunun sonucunda mağdurun ölmesiyle tamamlanır. Dolayısıyla bu süreçte, failin, elinde olmayan nedenlerle fiilin icrasını tamamlayamaması veya tamamlamakla birlikte neticeyi gerçekleştirememesi hâlinde suç teşebbüs aşamasında kalmış olur (m. 35, f. 1). Ancak teşebbüsten bahsedilebilmesi için failin somut olayda öldürmeye elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlamış olması, yani icra hareketi niteliğindeki fiilleri gerçekleştirmiş olması gerekmektedir.
#9
SORU:
Kasten öldürme suçu birden fazla kişi ile işlenebilir mi?
CEVAP:
Kasten öldürme suçu bir kişi tarafından işlenebileceği gibi birden fazla kişinin iştirakiyle de işlenebilir. Bir suçun icrasına iştirak eden kişilerin suçun işlenişine bulundukları katkıları göz önünde bulundurularak sorumluluk statüleri faillik veya şeriklik olarak belirlenir.
#10
SORU:
Taksirle öldürme suçunun neticesi nedir?
CEVAP:
Taksirle öldürme suçunun oluşumu için taksirli fiil sonucunda ölüm neticesinin gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Ölüm neticesi gerçekleşmeden faile taksirle öldürme isnadında bulunulamaz
#11
SORU:
Taksirle öldürme suçunun konusu nedir?
CEVAP:
Suçun konusu, öldürülen kişinin hayatıdır.
#12
SORU:
Taksirle öldürme suçunda içtima hükümleri uygulanabilir mi, açıklayınız.
CEVAP:
Türk Ceza Kanunu’nun 85. maddesinin ikinci fıkrasında “Fiil, birden fazla insanın ölümüne ya da bir veya birden fazla kişinin ölümü ile birlikte bir veya birden fazla kişinin yaralanmasına neden olmuş ise, kişi iki yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” hükmüne yer verilmiştir.
#13
SORU:
Kasten yaralama suçu nasıl işlenebilir?
CEVAP:
Suç, başkasının vücuduna acı veren, sağlığını veya algılama yeteneğini bozan hareketlerle işlenebilir. Dolayısıyla kasten yaralama seçimlik hareketli bir suçtur.
#14
SORU:
Kasten yaralama suçunun neticesi nedir?
CEVAP:
Kasten yaralama suçunda netice; kişinin vücuduna acı verilmesi veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmuş olmasından ibarettir.
#15
SORU:
Kasten yaralama suçunda, suçun daha az cezayı gerektiren nitelikli hâli nedir?
CEVAP:
Kasten yaralama fiilinin kişi üzerindeki etkisinin basit bir tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olması, suçun daha az cezayı gerektiren nitelikli hâli olarak kabul edilmiştir
#16
SORU:
Kasten yaralama suçunun birden fazla kişinin iştiraki ile işlenmesi mümkün müdür, açıklayınız?
CEVAP:
Kasten yaralama suçunun birden fazla kişinin iştiraki ile işlenmesi mümkündür. Kasten yaralamanın birlikte suç işleme kararının icrası kapsamında birden fazla kişi tarafından suçun kanuni tarifindeki fiil üzerinde hâkimiyet kurularak gerçekleştirildiği hâllerde müşterek faillik söz konusudur. Buna karşılık bir kişiye, bir başkasını yaralaması hususunda karar verdiren kişi işlenen fiilden dolayı azmettiren olarak sorumlu olacaktır. İşlenecek olan veya işlenen kasten yaralamaya, bu suçun işlenişini kolaylaştıran bir katkıda bulunanlar ise yardım eden olarak sorumlu olacaktır.
#17
SORU:
Taksirle yaralamanın neticesi sebebiyle ağırlaşmış hâlleri nelerdir?
CEVAP:
Taksirle yaralamanın neticesi sebebiyle ağırlaşmış hâlleri 89. maddenin iki ve üçüncü fıkralarında düzenlenmiştir. Buna göre taksirle yaralama fiili, mağdurun, duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıamasına, vücudunda kemik kırılmasına, konuşmasında sürekli zorluğa, yüzünde sabit ize, yaşamını tehlikeye sokan bir duruma, gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına, neden olmuşsa suçun temel şekline göre belirlenecek ceza yarı oranında artırılacaktır. Buna karşılık, taksirle yaralama fiili mağdurun, iyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine, duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine, konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına, yüzünün sürekli değişikliğine, gebe bir kadının çocuğunun düşmesine neden olmuşsa suçun temel şekline göre belirlenecek ceza yarı oranında artırılacaktır.
#18
SORU:
Taksirle yaralama suçu hangi davranışlarla işlenebilir?
CEVAP:
Bu suç taksirli herhangi bir davranış ile işlenebilir. Dolayısıyla serbest hareketli bir suçtur. Taksirli davranış, dikkat ve özen yükümlülüğün ihlali şeklinde tezahür eden bir fiildir. Dikkat ve özen yükümüne aykırılık teşkil eden davranış icrai bir davranış olabileceği gibi ihmali bir davranış da olabilir.Suç bilinçli taksirle de işlenebilir. Bilinçli taksirde, fail fiilinin sonuçlarını öngörür. Ancak tecrübesine, kullandığı aracın özelliklerine güvenerek, öngördüğü neticenin gerçekleşmeyeceği düşüncesiyle hareket eder.
#19
SORU:
Görevin ifası kapsamında kolluk görevlilerinin zor kullanma yetkisini açıklayınız?
CEVAP:
Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun 16. maddesine göre; “Polis, görevini yaparken direnişle karşılaşması halinde, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde zor kullanmaya yetkilidir. Zor kullanma yetkisi kapsamında, direnmenin mahiyetine ve derecesine göre ve direnenleri etkisiz hale getirecek şekilde kademeli olarak artan nispette bedenî kuvvet, maddî güç ve kanunî şartları gerçekleştiğinde silah kullanılabilir.” (f. 1 ve 2). Görüldüğü gibi polisin görevini yaparken karşılaştığı direnci kırmak amacıyla ve bu ölçüde bedeni kuvvet veya maddi güç kullanarak ya da silah kullanarak gerçekleştirmiş olduğu yaralama niteliğindeki fiiller, dış görünüşü itibarıyla kasten yaralamayı oluştursalar bile görevin ifası bağlamında icra edildiği için hukuka aykırı sayılmayacak ve dolayısıyla kolluk görevlileri cezalandırılmayacaktır.
#20
SORU:
TCK'ya göre Taksirle öldürme suçunun cezası nedir?
CEVAP:
Taksirle öldürme suçu Kanununun 85. maddesinde; “(1) Taksirle bir insanın ölümüne neden olan kişi, iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Fiil, birden fazla insanın ölümüne ya da bir veya birden fazla kişinin ölümü ile birlikte bir veya birden fazla kişinin yaralanmasına neden olmuş ise, kişi iki yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” şeklinde tanımlanmıştır.