Harita penceresinin projeksiyon sistemini değiştirmek için Harita > Seçenekler menü seçeneğine tıklayınız. Harita Seçenekleri penceresinde bulunan Projeksiyon seçeneğine tıklayınız, Projeksiyon Seç penceresi ile istenen projeksiyon sistemi seçilir. Bunun sonucunda harita penceresinde açık olan haritanın projeksiyon sistemi de geçici olarak değişecektir

Harita Seçenekleri penceresinin özellikleri şöyledir: 

• Bu grupta yer alan projeksiyon seçeneği ile harita penceresinin geçici olarak projeksiyon sistemi degistirilir. Bunun sonucunda aktif harita penceresinde açık olan tabloya/lara yapılan degişiklik yansır.
• Imaj görüntüleme seçeneği ile MapInfo Professional’da işlemek istediginiz bir imaj olduğunda görüntüleme ayarları yapılır. 
• Harita Birimleri seçenekleri ile aktif harita penceresinin koordinat, mesafe ve alan birim ayarları yapılır. Açılır listeden istenen birimler seçilir. 
• Durum Çubuğunda seçenekleri ile durum çubuğundaki hangi bilginin gösterileceği ayarlanır. 
• Pencere Boyutu Değiştirilirken seçeneği ile harita penceresinin boyutunda herhangi bir degişiklik yapıldıgında açık olan haritaların ölçek ayarı belirlenir. 
• İleri Çizim seçeneği ile çizgi, çerçeve, yazı ve etiketlerin görüntü kalitesi ayarları yapılır. 
• Kapama Alanı seçeneği ile kapama alanı oluşturulurken yöntem belirlenir. 
• Koordinat Göster seçeneği ile durum çubuğunda belirli bir noktanın koordinat bilgi alınırken bu koordinat değerinin gösterim biçimi ayarlanır. Ayrıca harita penceresinde kaydırma çubukları ile otomatik kaydırma ayarları yapılır. 
• Mesafe/Alan Hesaplaması ile aktif harita penceresi içerisindeki alan ve uzunluk bilgilerinin hesaplamasındaki yöntem ayarlanır.

MapInfo Professional’da bir katmanın projeksiyon sisteminin kalıcı olarak değiştirilmesi için Dosya > Farklı Kaydet menü seçeneği kullanılır. Farklı Kaydet penceresinde bulunan Projeksiyon seçeneğine tıklayarak Projeksiyon Seç penceresinde istenen projeksiyon sistemi seçilerek katman kaydedilir.

MapInfo Professional’da .tab, .mif, .mbi ve .img dosyalarını açarken varsayılan tablo projeksiyonunu belirleyebilirsiniz. Bu ayarlama için Seçenekler > Tercihler > Harita Tercihleri penceresindeki Projeksiyon sekmesinde bulunan Tablo Projeksiyonu seçeneği kullanılır.

MapBasic penceresi ile ya da kolon güncelle işlemiyle aktif harita penceresindeki haritanın elde edilen koordinat degerlerini varsayılan MapBasic projeksiyonunu belirlemek için Seçenekler > Tercihler > Harita Tercihleri penceresindeki Projeksiyon sekmesinde bulunan Çalışma Projeksiyonu seçeneği kullanılır

MapInfo Professional’da Dosya>Aç ile Aç penceresinde bulunan Dosya Türü seçenekleri değiştirilerek birçok farklı formatlar doğrudan açılabilmektedir. Bunlar: 

• Microsoft Access Veritabanı (*.mdb; *.accdb) 
• Microsoft Excel (*.xls; *.xlsx) 
• dBASE DBF ( *.dbf)
• ESRI® Şekil Dosyası (*.shp) 
• Raster Görüntü (*.alg; *.ecw; *.jp2; *.iws; *.url; *.j2k; *.bil; *.sid; *.gen; *.adf; *.img; *.ntf; *.grd; *.grc: *.bmp; *.gif: *.tga: *.jpg: *.pcx: *.ers: *.png; *.psd; *.wmf; *.emf; *.map) 
• Grid Dosyası (*.asc; *.adf; *.flt; *.bil; *.dir; *.dt0; *.dt1; *.dt2; *.jp2; *.grd; *.ers; *tif; *.gxf; *.mig; *.xyz; *.usg; *.dem; *.tar; *.grc; *.txt; *.img) 
• Ayrılmış ASCII (*.txt)
• Lotus 1-2-3 (*.wk1; *.wks; *.wk3; *.wk4) 
• Virgülle Ayrılmış CSV (*.csv) 
• SQLite Veritabanı (*.sqlite)

Ancak bu yol ile açılan dosyalarda dönüşüm yapılmamaktadır. Sadece tablo/lar MapInfo Professional’da görüntülenmektedir. Ayrıca farklı uzantılı tablo/lar MapInfo Professional’da görüntülendiğinde tablo ile ilgili bir de MapInfo.Tab dosyası oluşur. Bu sayede tablo bir daha görüntülenmek istendiğinde, orijinal tabloyu açarken izlenen bu adımların yeniden tekrarlanmasına gerek kalmaz. Sadece normal bir MapInfo tablosu açılır gibi .tab dosyası seçilir ve tablo otomatik olarak açılır.

Microsoft Excel verisinin MapInfo ’da sorunsuzca açılabilmesi için öncelikle bazı bilgilerin bilinmesi gerekmektedir. Bunlar:

• Excel hücrelerinde bulunan verinin MapInfo ‘da açılması için o bilgilerin hangi çalışma sayfasında ve hangi satır aralıklarında bulunduğu bilgisi, 
• MapInfo‘da görüntülenmek istenen Excel verisinin satır aralığının bir üstündeki satırda kolon başlıklarının olup olmadığı bilgisidir.

MapInfo Professional’da ASCII metin belgelerini Dosya > Aç menü seçeneği ile doğrudan açabilirsiniz. ASCII verilerini açmadan önce Excel verisinde olduğu gibi önceden orijinal dosyada birtakım bilgilerin bilinmesi gerekmektedir. Açılacak olan ASCII metin belgeleri kayıtların birbirinden ayrılması için boşluk, tab, virgül ya da başka karakter kullanılmış olmalıdır. Ayrılmış ASCII metin belgesini MapInfo Professional’da açmak için öncelikle;

• ASCII metin belgesinde kullanılan ayırıcı bilgisi, 
• Metin belgesinin ilk satırının MapInfo’da kolon isimleri olarak kullanılıp kullanılmayacağı bilgisi bilinmelidir. Ayrılmış ASCII verisi MapInfo Professional’da açılacağı sırada metin belgesi olarak açık olmamalıdır. Aksi takdirde sorunla karşılaşılabilir.

MapInfo Professional’da farklı uzantılı dosyaları .tab uzantılı dosyaya dönüstürmek için Universal Translator aracı kullanılmaktadır. Bu aracın MapInfo Professional’da kullanmak için öncellikle Araçlar > Araç Yöneticisi seçeneği tıklanarak Program Yöneticisi
listesinden Universal Translator aracı Çalışıyor olarak işaretlenmeli ve listeye eklenmelidir. Universal Translator farklı formatları (DGN, DWG, DXF, SHP, E00, VPF, SDTS, GML vb.) MapInfo (MIF, TAB) verisine çeviren araçtır. Universal Translator aracı ile .tab uzantısından farklı olan uzantıları MapInfo verisine dönüştürdüğü gibi, MapInfo.tab tablosunu farklı veri formatlarına da dönüştürebilmektedir.

Universal Translator aracı ile Dosya > Aç ya da diğer seçeneklerle açamayacağınız dosya türlerini dönüşüm yaparak rahatlıkla açabilirsiniz. Universal Translator dosya dönüşüm aracını kullanmak için Araçlar > Universal Translator > Universal Translator’a tıklayınız. Universal Translator, ayrı bir pencere olan FME Quick Translator penceresindeki File > Translate seçeneği ya da Translate Data butonu ile dosya dönüşümü yapmaktadır. Dosya dönüşümü için pencere içerisindeki Translate Data butonu ile gerekli dönüşüm parametre ayarları yapılmaktadır

Evrensel Veri Aç menü seçeneği ile de MapInfo Professional’da farklı veri tipleri basit ve doğrudan açılmaktadır. Evrensel Veri Aç seçeneğinin Universal Translator’dan farkı ise verilerin dönüştürülmesi ve açılması sırasında tablodaki obje stil özelliklerinin ayarlanabilmesine olanak sağlamaktadır. Yine bu seçenek ile ilgili tablo MapInfo Professional’da doğrudan açılmasıyla otomatik olarak da bir MapInfo .tab dosyası oluşmaktadır. Böylelikle açılan tablo üzerinde düzenlemeler ve çalışmalar yapılabilir.

Tablo Menüsü Dışardan Veri Al – Import Bu seçenek ile açılabilen dosyalar ise:

• MapInfo Değişim (*.mif) 
• AutoCad (*.dxf) 
• MapInfo DOS MBI (*.mbi) 
• MapInfo DOS MMI (*.mmi) 
• MapInfo DOS Image (*.img) 
• Os MasterMap (*.gml) 
• Geographic Markup Language 2.1 (*gml;*xml)’dir.

Bu formatlar : 

• MapInfo Interchange (*.mif) 
• Sonlandırılmış ASCII (*.txt) 
• AutoCad DXF (*.dxf) 
• dBASE DBF (*.dbf) 
• Virgülle Ayrılmış CSV (*.csv)

MapInfo Professional’da genellikle Import İşlemleri için kullanılan Universal Translator aracı ayrıca export işlemleri için de kullanılabilir. Universal Translator > Translate Data > Set Translation Parameters penceresindeki Reader kısmına .tab ve Writer kısmında ise export edilecek format seçilir. İlgili pencerede projeksiyon ve dosya yolu tanımlamaları yapıldıktan sonra export işlemi kolayca gerçekleştirilir.

MapInfo Professional .tab verileri Google Earth üzerinde obje olarak(.kml) ya da . raster görüntü olarak görüntülenebilir. MapInfo .tab verilerinin Google Earth’e export edilmesi için öncelikle Araçlar > Araç Yöneticisi > Google Earth Connection Utility aracını seçerek MapInfo’ya ekleyiniz. MapInfo .tab verilerini Google Earth’e .kml olarak göndermek için istenen veri ilk önce harita penceresinde seçilmelidir. Derece.tab objelerinin tümünü seçiniz. Seçim işlemi yapıldıktan sonra Tools araçlarında bulunan Export Map to Google Earth butonuna tıklayınız. Export to Google Earth penceresinde bulunan iki seçenek ile verileri ister raster olarak isterse .kml olarak export edebilirsiniz. Verileri .kml olarak göndermek için ikinci seçeneği seçiniz. Export Map to Google Earth penceresi ile .tab verisindeki objeler .kml olarak Google Earth’e export edilirken dosyanın diske kaydedileceği yer, ismi ile obje etiketlenmesi, objelerin yüksekliklerine göre görüntülenmesi vb. ayarlar yapılır. ? Bu grupta sırayla .kml olarak kaydedilecek dosya dizin ayarı, kaydedilecek dosya adı ayarları ile export işlemi sırasında kaç objenin dışarıya aktarıldığı bilgisine ulaşılır. 

MapInfo Professional’da aktif harita penceresi resim olarak farklı uzantılarla dışarıya aktarılabilir. Dışarıya aktarma işlemi için Dosya > Pencereyi Resim Olarak Kaydet seçeneği kullanılır.

MapInfo Professional’da aktif harita penceresindeki katmanlar PDF (*.pdf) olarak dışarıya aktarılabilir. Dışarıya aktarma işlemi için Dosya PDF’e Yazdır seçeneği kullanılır. Yazıcı penceresinde bulunan PDF butonu ile pdf ’e aktarılacak verileri katmanlı olarak ve veri sayfası da coğrafi bilgilerini de aktarabilirsiniz.

MapInfo Professional’da coğrafi kodlamalarla tablo verisinin nokta objeleri oluşturulabilir. Bunun için iki yol vardır; Koordinattan nokta oluşturma ve Adresten nokta oluşturma.

MapInfo Professional’da, bilinen X ve Y koordinat değerleri ile nokta oluşturarak herhangi bir tablonun objeleri kolaylıkla oluşturulabilir. Koordinattan nokta oluşturma, coğrafi kodlama yollarından biridir. Böylelikle veri sayfasında yer alan X(boylam) ve Y(enlem) koordinatları kullanılarak veri sayfasındaki kayıtlar harita üzerine aktarılır. Bu işlem Tablo > Koordinattan Nokta Oluştur menü seçeneği ile yapılır. MapInfo Professional, haritacılık faaliyetlerinde kullanılan sistemdeki X ve Y koordinat sistemini kullanmaktadır. Böylece doğu X (boylam), kuzey Y (enlem)’dir. Koordinattan nokta oluşturma işlemi için öncelikle Dosya > Aç ile X ve Y değerlerinin bulunduğu dosyanın açılması gerekmektedir. Bu dosya MapInfo .tab yada MapInfo .tab dosyasına dönüştürülmüş başka formatlı bir dosya olabilir. Koordinattan Nokta Oluşturma uygulaması için öncelikle daha önceden Excel verisini açtığınız ve MapInfo .tab dosyası olarak kopyasını oluşturduğunuz GNSS.tab dosyasını açınız. GNSS.tab veri sayfasında X ve Y koordinat değerlerinin bulunduğunu görmektesiniz. Ancak bu veride X koordinat değerleri enlem, Y koordinat değerleri ise boylamı göstermektedir. MapInfo’da ise X değeri boylamı Y değeri ise enlemi ifade etmektedir. Bu yüzden Koordinattan Nokta Oluştur Penceresinde koordinatlar tanıtılırken bu ters duruma dikkat edilmelidir. Uygulama için Tablo > Koordinattan Nokta Oluştur menü seçeneğine tıklayınız. Koordinattan Nokta Oluştur penceresinde Tablo kısmında X ve Y değerlerinin bulunduğu tablo yani GNSS.tab dosyası seçilir. Nokta Sembolü ile oluşturulacak noktanın istenen stil ve renk ayarları yapılır. Projeksiyon butonu ile X ve Y koordinat değerlerinin ait olduğu projeksiyon sistemi seçilir. GNSS.tab tablosunda bulunan koordinat değerleri Turkish Lambert Comfarmal’dır. X ve Y kolunu ile koordinat değerlerinin bulunduğu kolonlar tanıtılır. Koordinattan Nokta Oluştur Penceresindeki X kolonu boylam koordinat değerlerini ifade eder, Y kolonu ise enlem koordinat değerlerini ifade eder. GNSS.tab dosyasındaki enlem ve boylam değerleri ise veri sayfasında ters girilmiş olduğundan bu duruma dikkat edilerek kolonları tanıtınız. Son olarak ilgili ayarlar tamamlandığında Tamam butonuna tıklanarak ilgili dosyanın noktaları oluşur. GNSS.tab dosyasının haritasını ekranda görüntülemek için ise klavyeden F3’e basınız.  

MapInfo Professional’da veri sayfasında derece, dakika, saniye cinsinden bulunan X ve Y değerleri Degree Converter aracı ile otomatik olarak ondalıklı derece cinsine dönüşüm yapılabilir. Ayrıca ondalıklı derece cinsindeki koordinat değerleri de derece, dakika, saniye cinsindeki koordinat değerlerine de dönüştürülebilir. MapInfo Professional’da bulunan Coordinate Extractor aracı ile harita penceresinde bulunan nokta objelerinin koordinat verilerini veri sayfasına decimal degree(ondalıklı derece) olarak yazdırılabilir.

Eğer daha önceden koordinattan nokta oluşturulmuş ve noktalar yanlış yerlerde konumlanmış ise Koordinattan Nokta Oluştur penceresinde bulunan en alttaki seçenek işaretlenerek eski noktalar silinir işlem tekrar yapıldığında yeni noktalar oluşturulabilir.

Koordinattan Nokta Oluşturma ile oluşturulan noktalar istenirse veri sayfasındaki bilgilere dokunulmadan silinebilir. Bu işlem nokta yerlerinin projeksiyon bilgisinin yanlış olması durumundan kaynaklanan sorunlardan dolayı yapılabilir. Bu işlem Tablo > Yapı > Tablo Yapısını İzle Değiştir penceresinde bulunan Haritalı onay kutusu işaretini kaldırılarak yapılır. Böylece tablonun sadece harita objeleri silinmiş olur. İstenirse koordinattan nokta oluşturma işlemi doğru bilgilerle tekrarlanabilir. Ayrıca veri sayfasındaki kayıtlar silinmeyecek şekilde harita objelerini silme işleminin alternatifi Düzen > Sadece Grafik Nesneleri Sil menü seçeneğidir.

Sadece Grafik Nesneleri Sil menü seçeneğinin kullanabilmesi için öncelikle silme işleminin yapılacağı katmanın düzenlenebilirliği açılmalıdır ve ardından harita penceresinde silmek istenen objelerin seçilmesi gerekmektedir. Son olarak Sadece Grafik Nesneleri Sil seçeneği kullanıldığında harita objeleri silinmiş olur.

MapInfo Professional’da Adresten Nokta Oluşturma/ Geokod işlemi ile coğrafi kodlama yaparak veriler harita penceresinde nokta olarak oluşturulabilir. Bu işlem ile verideki coğrafi bilgiler (adres veya posta kodu gibi) okunur, harita üzerinde bulunur ve haritasız verideki kayıt objesini göstermek için oraya bir nokta konur. Böylelikle haritası olmayan bir veri sayfası, haritalı olan başka bir tablodan yararlanarak haritalandırılmış olur.

1. Bu grupta yer alan projeksiyon seçeneği ile harita penceresinin geçici olarak projeksiyon sistemi değiştirilir. Bunun soncunda aktif harita penceresinde açık olan tabloya/lara yapılan değişiklik yansır. 2. İmaj görüntüleme seçeneği ile MapInfo Professional’da işlemek istediğiniz bir imaj olduğunda görüntüleme ayarları yapılır. 3. Harita Birimleri seçenekleri ile aktif harita penceresinin koordinat, mesafe ve alan birim ayarları yapılır. Açılır listeden istenen birimler seçilir. 4. Durum Çubuğunda seçenekleri ile durum çubuğundaki hangi bilginin gösterileceği ayarlanır. 5. Pencere Boyutu Değiştirilirken seçeneği ile harita penceresinin boyutunda herhangi bir değişiklik yapıldığında açık olan haritaların ölçek ayarı belirlenir. 6. İleri Çizim seçeneği ile çizgi, çerçeve, yazı ve etiketlerin görüntü kalitesi ayarları yapılır. 7. Kapama Alanı seçeneği ile kapama alanı oluşturulurken yöntem belirlenir. 8. Koordinat Göster seçeneği ile durum çubuğunda belirli bir noktanın koordinat bilgi alınırken bu koordinat değerinin gösterim biçimi ayarlanır. Ayrıca harita penceresinde kaydırma çubukları ile otomatik kaydırma ayarları yapılır. 9. Mesafe/Alan Hesaplaması ile aktif harita penceresi içerisindeki alan ve uzunluk bilgilerinin hesaplamasındaki yöntem ayarlanır

Eğer MapInfo Professional üzerinde çalışan Encom Discover & Discover 3D modülüne sahip iseniz Katman Kontrolünden katman üzerine sağ tıklayarak Table Projection seçeneğinden tablonun projeksiyon bilgisine ulaşabilirsiniz.

IMPORT İŞLEMLERİ MapInfo Professional’da oluşturulan herhangi bir .tab tablosu aslında harita ve veri sayfası dosyalarının birleşiminden oluşmaktadır. MapInfo Professional .tab uzantısından farklı olarak Bilgisayar Destekli Çizim ve Tasarım (CAD) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS) programlarında oluşturulan tabloları açılabilmektedir. Böylelikle MapInfo’da açılan farklı formatlar üzerinden de kolaylıkla işlemler yapılabilir. MapInfo Professional’da farklı formatları görüntüleyebilmenin birden fazla yolları vardır. Bazı formatlar doğrudan açılırken bazı formatlar ise dönüşüm yapılarak açılmaktadır

MapInfo Professional’da Microsoft Excel verisini Dosya > Aç menü seçeneği ile basit ve doğrudan açabilirsiniz. Microsoft Excel verisinin MapInfo ’da sorunsuzca açılabilmesi için öncelikle bazı bilgilerin bilinmesi gerekmektedir. Bunlar: • Excel hücrelerinde bulunan verinin MapInfo ‘da açılması için o bilgilerin hangi çalışma sayfasında ve hangi satır aralıklarında bulunduğu bilgisi, • MapInfo ‘da görüntülenmek istenen Excel verisinin satır aralığının bir üstündeki satırda kolon başlıklarının olup olmadığı bilgisidir. MapInfo’da Excel verisini görüntülemek için “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları Ünite_3 > Nokta_Okutma” klasörü içerisinden GNSS.xls Excel verisini öncelikle açarak inceleyiniz. MapInfo Professional’da GNSS.xls Micrososft Excel verisini açmak için; öncellikle Dosya > Aç menü seçeneği ile Aç penceresinde bulunan Dosya Türü kısmından Microsoft Excel (*.xls; *.xlsx) seçeneğini seçiniz ( Şekil 3.21). Aç penceresinde bulunan en alt kısmındaki se- çeneğin onay kutusu işaretlendiğinde açılacak olan Excel verisinin MapInfo .tab uzantısı otomatik olarak oluşacaktır (Şekil 3.22). Böylelikle veri üzerinde güncelleme işlemi yapılabilir.

MapInfo Professional’da ASCII metin belgelerini Dosya > Aç menü seçeneği ile doğrudan açabilirsiniz. ASCII verilerini açmadan önce Excel verisinde olduğu gibi önceden orijinal dosyada birtakım bilgilerin bilinmesi gerekmektedir. Açılacak olan ASCII metin belgeleri kayıtların birbirinden ayrılması için boşluk, tab, virgül ya da başka karakter kullanılmış olmalıdır. Ayrılmış ASCII metin belgesini MapInfo Professional’da açmak için öncelikle; • ASCII metin belgesinde kullanılan ayırıcı bilgisi, • Metin belgesinin ilk satırının MapInfo’da kolon isimleri olarak kullanılıp kullanılmayacağı bilgisi bilinmelidir. MapInfo’da ASCII verisini görüntülemek için “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları Ünite_3” klasörü içerisinden Abone.txt ASCII verisini öncelikle açarak inceleyiniz .MapInfo Professional’da ASCII metin belgesini açmak için Dosya > Aç menü seçeneği ile Aç penceresinde bulunan Dosya Türü kısmından Ayrılmış ASCII (*.txt) seçeneğini seçiniz.Aç penceresinde bulunan MapInfo’da düzenlemek için kopyasını oluştur seçeneğinin onay kutusu işaretlendiğinde açılacak olan metin belgesinin MapInfo .tab uzantısı otomatik olarak oluşacaktır. Böylelikle veri üzerinde güncelleme işlemi yapılabilir. Açılmak istenen dosya seçildikten sonra ekran gelen Sonlandırılmış ASCII dosya penceresi ile metin belgesindeki sonlandırıcı, karakter seti ve metin belgesindeki ilk satır kolon başlığına uygun ise ilgili tanımlamalar yapılır. MapInfo’da açılacak ASCII metin belgesinde sonlandırıcı virgül ve belgede ilk satır kolon başlığı için uygun olduğundan pencerenin altındaki onay kutusunu işaretleyiniz. Sonlandırılmış ASCII dosyası penceresinde ilgili tanımlamalar yaptıktan sonra Tamam butonuna tıklayarak ASCII metin belgesi MapInfo’da açınız (Şekil 3.27). Daha sonra yeni bir uygulamaya devam etmek için dosyayı Tüm Dosyaları Kapat butonu ile kapatınız.

MapInfo Professional’da dBase (.dbf) verileri Dosya > Aç menü seçeneği ile doğrudan açı- labilir ve MapInfo’da veri sayfası üzerinden güncellemeler ve çalışmalar yapılabilir. Yapılan bu güncellemeler dBase dosyasına yansır. “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları > Ünite_3” klasörü içerisinden müşteri. dbf verisini MapInfo’da açmak için Dosya > Aç penceresinde bulunan Dosya Türü kısmından dBASE DBF (*.dbf) seçeneğini seçerek dosyayı açınız. İkinci adımda ise ekrana gelen dBASE DBF Bilgisi penceresiyle verinin mevcut Karakter seti bilgisini Windows Turkish olarak ayarlayınız. Tamam butonuna tıklayarak musteri.dbf ’i MapInfo’da görüntüleyiniz

MapInfo Professional’da Microsoft Access veritabanı tablolarını Dosya > Aç menü seçene- ğiyle rahatlıkla doğrudan açabilir, üzerinde güncelleme ve çalışmalar yapabilirsiniz. “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları Ünite_3 > Pro_takım.mdb” Access verisini MapInfo’da açmak için Dosya > Aç penceresinde bulunan Dosya Türü kısmından Microsoft Access Veritabanı (*.mdb;*.accdb) seçeneğini seçerek istenen dosyayı açınız. İkinci adımda ise ekrana gelen Microsoft Access Tablosu Seç penceresi ile veritabanında olan tablolar görüntülenmektedir. Bu listeden istenen tablolar seçilerek MapInfo’da doğrudan görüntülenir (Şekil 3.31). Daha sonra yeni bir uygulamaya geçmek için dosyayı Tüm Dosyaları Kapat butonu ile kapatınız.

MapInfo Professional’da farklı uzantılı dosyaları .tab uzantılı dosyaya dönüştürmek için Universal Translator aracı kullanılmaktadır. Bu aracın MapInfo Professional’da kullanmak için öncellikle Araçlar > Araç Yöneticisi seçeneği tıklanarak Program Yöneticisi listesinden Universal Translator aracı Çalışıyor olarak işaretlenmeli ve listeye eklenmelidir.Universal Translator aracı ile Dosya > Aç ya da diğer seçeneklerle açamayacağınız dosya türlerini dönüşüm yaparak rahatlıkla açabilirsiniz. Universal Translator dosya dö- nüşüm aracını kullanmak için Araçlar > Universal Translator > Universal Translator’a tıklayınız. Universal Translator, ayrı bir pencere olan FME Quick Translator penceresindeki File > Translate seçeneği ya da Translate Data butonu ile dosya dönüşümü yapmaktadır (Şekil 3.31). Dosya dönüşümü için pencere içerisindeki Translate Data butonu ile gerekli dönüşüm parametre ayarları yapılmaktadır.Set Translation Parameters penceresindeki Reader kısmında .tab dosyasına dönüştürmek istediğiniz formatı ve kaynak dosya ile birlikte dosyanın projeksiyon sistemi ayarlanır. Reader kısmındaki Format satırının yanında bulunan Browse the gallery butonuyla dönüşüm yapılabilecek formatlara ulaşabilirsiniz

MapInfo Professional’da CAD tabanlı programlarda oluşturulmuş tablolar, Universal Translator aracını kullanılarak rahatlıkla açılabilir, üzerinde güncellemeler ve çalışmalar yapılabilir. “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları Ünite_3 > ruhsat.dwg” AutoCad versini MapInfo’da açmak için Araçlar > Universal Translator > Universal Translator > Translate Data butonuna tıklayınız. Set Translation Parameters penceresinde; Reader kısmında bulunan Format seçeneğini Browse the gallery butonu ile Autodesk AutoCAD formatını se- çiniz. Dataset seçeneğinden Open file browser butonuyla ruhsat.dwg dosyasının bulunduğu klasörü tanıtınız. Coor. System kısmında ise dosyanın projeksiyon sistemi olan Turkish Coordinate Systems(GK 3Degree k = 1 – ED50) / GK Central Meridian 33(ED50)’ü seçiniz. Writer kısmında bulunan Format seçeneğini ise Browse the gallery butonu ile MapInfo Tab formatını seçiniz ve son olarak da Dataset kısmında ruhsat.dwg dosyasının dö- nüştürülmüş hâlinin kaydedileceği klasörün yerini Open directory browser butonuyla tanıtınız (Şekil 3.35). Gerekli ayarlar yapıldıktan sonra Tamam butonuna basınız. Böylelikle dönüşüm işlemi başlayacaktır. Dönüşüm işlemi özet bilgileri ve işlemin tamamlandığına dair bilgi FME Quick Translator penceresinde görüntülenecektir.Ruhsat.dwg AutoCAD verisi artık MapInfo .tab verisine dönüştüğünden ilgili dosyayı MapInfo ’da görüntülemek için artık Dosya > Aç menü seçeneği kullanılmalıdır. Bu yüzden FME Quick Translator penceresini kapatabilirsiniz. MapInfo .tab verisine dönüştürülen desarj.tab dosyasını MapInfo’da görüntüleyiniz.

ShapeFile MapInfo Professional’da farklı CBS tabanlı programlarda oluşturulmuş tablolar, rahatlıkla açılabilir, üzerinde güncellemeler ve çalışmalar yapılabilir. Bu dosyalardan biri olan Shapefile(.shp) dosyaları hem Dosya > Aç menü seçeneği ile hem de Araçlar > Universal Translator aracı ile MapInfo Professional’da açılabilmektedir. “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları Ünite_3 > ülkeler_region.shp” ShapeFile dosyasını MapInfo’da açmak için Araçlar > Universal Translator > Universal Translator > Translate Data butonuna tıklayınız. Set Translation Parameters penceresinde; Reader kısmında bulunan Format seçeneğini Browse the gallery butonu ile Esri Shape formatını seçiniz. Dataset seçeneğinde Open file browser butonuyla ulkeler_region.shp dosyasının bulunduğu klasörü tanıtınız. Coor.System kısmını ise olduğu gibi Read from source olarak bırakınız. Böylelikle projeksiyon sistemi kaynak dosyadan otomatik olarak okunacaktır. Writer kısmında bulunan Format seçeneğini ise Browse the gallery butonu ile MapInfo Tab formatını seçiniz ve son olarak da Dataset kısmında dönüşüm yapılarak .tab’a çevrilen dosyanın kaydedileceği klasörün yerini Open directory browser butonuyla tanıtınız.Ulkeler_region.shp ShapeFile dosyası artık MapInfo .tab verisine dönüştüğünden ilgili dosyayı MapInfo ’da görüntülemek için Dosya > Aç menü seçeneği kullanılmalıdır. FME Quick Translator penceresini kapatabilirsiniz. Sonrasında Ulkeler_region.tab dosyasını MapInfo’da görüntüleyiniz

vrensel Veri Evrensel Veri Aç menü seçeneği ile de MapInfo Professional’da farklı veri tipleri basit ve doğrudan açılmaktadır. Evrensel Veri Aç seçeneğinin Universal Translator’dan farkı ise verilerin dönüştürülmesi ve açılması sırasında tablodaki obje stil özelliklerinin ayarlanabilmesine olanak sağlamaktadır. Yine bu seçenek ile ilgili tablo MapInfo Professional’da doğrudan açılmasıyla otomatik olarak da bir MapInfo .tab dosyası oluşmaktadır. Böylelikle açılan tablo üzerinde düzenlemeler ve çalışmalar yapılabilir. Evrensel Veri Aç seçeneği ile Specify Data Source penceresi açılacaktır (Şekil 3.40). Bu pencere içerisinde Reader kısmında açılmak istenen .tab uzantısından faklı dosyanın formatı, diskteki yeri ve dosyanın projeksiyon bilgisi tanıtılır. Reader kısmındaki Formatsatırının yanında bulunan Browse the gallery butonuyla açılabilecek formatlara ulaşabilirsiniz.Daha fazla format açmak istendiğinde FME Reader Gallery penceresi içerisindeki Add More Formats butonuna tıklanarak gerekli bilgi alınabilir. Specify Data Source penceresindeki gerekli alanlar doldurulup Ok butonu ile açılacak dosyanın içerisinde bulunan obje içeren katmanların seçilmesi, objelerinin stil ve renk değişikliğinin yapılması ve dosyanın disk içerisine kaydedilecek dosya yolunun ayarlanması vb. işlemlerin yapılacağı Katman(ları) Seç penceresi açılacaktır.Katman(ları) Seç penceresinde açılmak istenen dosya içerisinde boş katmanlarla beraber objelerin bulunduğu katmanlar da birlikte bulunabilir. Bu pencere ile sadece obje barındıran katmanlar açılabilir. Katman listesinde bulunan katman adlarının yanında obje sembolleri bulunuyorsa o katmana ait obje bulunmaktadır. Aç onay kutusu onaylanarak katmanlar açılabilir. Ayrıca pencere içerisindeki Seçili Katmanlara Uygula kısmında objenin renk ve stili istenen şekilde değiştirilebilir. Dizin kısmında ise açılacak dosyanın .tab uzantılı tablosunun diske kaydedileceği dosya yolu belirlenebilir.

Google Earth verileri olan .kmz ve .kml uzantılı dosyalar MapInfo Professional’da Universal Translator aracı ve Dosya > Evrensel Veri Aç ile rahatlıkla görüntülenebilir ve dosya üzerinde çalışmalar yapılabilir. “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları Ünite_3 > Format_Donusum > Ada. kmz” Google Earth dosyasını MapInfo’da açmak için Dosya > Evrensel Veri Aç menü se- çeneğine tıklayınız. Specify Data Source penceresindeki Format kısmındaki Browse the gallery butonuna tıklayarak Google Earth formatını seçiniz. Dataset kısmında ise Ada. kmz dosyası tanıtınız .Coord. System kısmında ise dosyanın projeksiyon sistemi olan Longitude/Latitude - Longitude/Latitude ‘u seçiniz (Şekil 3.43). OK butonuna tıklayınız.Katman(ları) Seç penceresinde sadece objesi bulanan Placemark katmanını seçip di- ğer katmanların Aç onay kutularının işaretlerini kaldırınız. İstenirse açılacak katmanın adı, dizin yeri ve oje stili değiştirilebilir (Şekil 3.44). Tamam butonuna tıklayarak dosyayı MapInfo Professional’da görüntüleyiniz .

MapInfo Profesional’da, NetCAD uzantılı dosyalar CADConventer aracının yüklenmesi ile .dng, .dxf ve .ncz dosyaları rahatlıkla açılabilmektedir. CADConventer aracını yüklemek için Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları > Araçlar klasöründeki setup dosyasını çalıştırınız. Araç yüklendikten sonra MapInfo Professional’a yüklenmesi için Araçlar > Araç Yöneticisi penceresindeki Cad Conventer aracını seçerek açınız. Cad Conventer aracı ile dönüşüm yapmak için ise Araçlar > OdakGIS > Cad Conventer menü seçeneğine tıklayınız. Cad Conventer penceresinde dönüşüm yapılması için: Dönüştürülecek CAD Dosyası kısmından ilgili CAD dosyası (*.dng; *.dxf; *ncz) se- çilir. Dönüştürülecek Katmanlar kısmında ise açılmak istenen katman/lar seçilir. Pencerenin altında bulunan seçenekler ile dönüştürülecek MapInfo .tab dosyasının dizin yeri ve projeksiyon kısmında ise orijinal dosyanın projeksiyon sistemi seçilerek tanıtılır. Uygula butonuna tıklanarak dönüşüm yapılır.

Dışardan Veri Al MapInfo Professional’da farklı uzantılı dosyaların açılması için bir başka yöntem ise Tablo menüsü altında bulunan Dışardan Veri Al – Import menü seçeneğidir . Dışardan Veri Al penceresindeki Dosya türünü değiştirerek istenen dosya açılabilir. Bu yolla açılan dosyalarda bir dönüşüm gerçekleşmektedir.

Tablo Menüsü Dışardan Veri Al – Import

• Bu seçenek ile açılabilen dosyalar ise:

• MapInfo Değişim (*.mif)

• AutoCad (*.dxf)

• MapInfo DOS MBI (*.mbi)

• MapInfo DOS MMI (*.mmi)

• MapInfo DOS Image (*.img)

• Os MasterMap (*.gml)

• Geographic Markup Language 2.1 (*gml;*xml)’dir

MapInfo Professional .tab uzantılı dosyaları başka programlara aktarmak için Tablo menüsü altında bulunan Başka Formata Veri Gönder – Export menü seçeneği kullanılır.Tabloyu dosyaya export et penceresindeki Dosya türünü değiştirerek .tab dosyası listede bulunan formatlara dönüştürülebilir (Şekil 3.49). Bunlar: • MapInfo Interchange (*.mif) • Sonlandırılmış ASCII (*.txt) • AutoCad DXF (*.dxf) • dBASE DBF (*.dbf) • Virgülle Ayrılmış CSV (*.csv)

Universal Translator MapInfo Professional’da genellikle Import işlemleri için kullanılan Universal Translator aracı ayrıca export işlemleri için de kullanılabilir. Universal Translator > Translate Data > Set Translation Parameters penceresindeki Reader kısmına .tab ve Writer kısmında ise export edilecek format seçilir. İlgili pencere de projeksiyon ve dosya yolu tanımlamaları yapıldıktan sonra export işlemi kolayca ger- çekleştirilir.

Google Earth Export MapInfo Professional .tab verileri Google Earth üzerinde obje olarak(.kml) ya da . raster görüntü olarak görüntülenebilir. MapInfo .tab verilerinin Google Earth’e export edilmesi için öncelikle Araçlar > Araç Yöneticisi > Google Earth Connection Utility aracını seçerek MapInfo’ya ekleyiniz. Bu araç MapInfo’ya eklendiğinde Tools araç çubuğuna buton olarak eklenir. “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları Ünite_3 > klasöründe bulanan Derece.tab dosyasını açınız. MapInfo .tab verilerini Google Earth’e .kml olarak göndermek için istenen veri ilk önce harita penceresinde seçilmelidir. Derece.tab objelrinin tümünü seçiniz.Seçim işlemi yapıldıktan sonra Tools araçlarında bulunan Export Map to Google Earth butonuna tıklayınız. Export to Google Earth penceresinde bulunan iki seçenek ile verileri ister raster olarak isterse .kml olarak export edebilirsiniz. Verileri .kml olarak göndermek için ikinci seçeneği seçiniz. Export Map to Google Earth penceresi ile .tab verisindeki objler .kml olarak Google Earth’e export edilirken dosyanın diske kaydedileceği yer, ismi ile obje etiketlenmesi, objelerin yüksekliklerine göre görüntülenmesi vb. ayarlar yapılır. 1) Bu grupta sırayla .kml olarak kaydedilecek dosya dizin ayarı ,kaydedilecek dosya adı ayarları ile export işlemi sı- rasında kaç objenin dışarıya aktarıldığı bilgisine ulaşılır. 2) Bu gruptaki seçenekler ile .kml olarak gönderilecek objelerin etiketleme ayarları yapılır. İlk seçenek ile her objeye sabit bir etiket verilir ikinci seçenek ile de her objenin veri sayfasında bulunan belli bir kolondaki bilgileri etiketleme olarak belirlenebilir. 3) Bu gruptaki seçenekler ile sırayla obje Google Earth’e iki boyutlu olarak, ikinci seçenek ile objeler istenen sabit yükseklikte, üçüncü seçenek ile de objelerin veri sayfasında bulunan yükseklik verisi var ise her objenin kendisine ait yükseklik değerleriyle olarak aktarılabilir. İlgili ayarlar yapıldığında internet bağlantısı ve Google Earth programı var ise Send to Google Earth now onay kutusu aktif olarak görüntülenir. Bu onay kutusunu işaretleyerek veriler export edildiği anda Google Earth’de de görüntüleyebilirsiniz

MapInfo Professional’da aktif harita penceresi resim olarak farklı uzantılarla dışarıya aktarılabilir. Dışarıya aktarma işlemi için Dosya > Pencereyi Resim Olarak Kaydet seçeneği kullanılır.

Nokta Konumlandırma MapInfo Professional’da coğrafi kodlamalarla tablo verisinin nokta objeleri oluşturulabilir. Bunun için iki yol vardır; Koordinattan nokta oluşturma ve Adresten nokta oluşturma.

MapInfo Professional’da Adresten Nokta Oluşturma / Geokod işlemi ile coğrafi kodlama yaparak veriler harita penceresinde nokta olarak oluşturulabilir. Bu işlem ile verideki coğrafi bilgiler (adres veya posta kodu gibi) okunur, harita üzerinde bulunur ve haritasız verideki kayıt objesini göstermek için oraya bir nokta konur. Böylelikle haritası olmayan bir veri sayfası, haritalı olan başka bir tablodan yararlanarak haritalandırılmış olur. Geokod uygulamasında kullanılacak tabloları ilk önce MapInfo Professional’da gö- rüntülemek için “Anadolu Üniversitesi CBS Uygulamaları Ünite_3 > Geokod” klasörü içerisinde bulunan Abone.tab ve Bina.tab tablolarını açınız.Açılan tablolar incelenecek olursa Abone.tab veri sayfasındaki kayıtlar Bina.tab tablosundaki binalarda oturan kişilerdir. Ayrıca Abone.tab tablosunun haritası ve veri sayfasında X – Y koordinat değerlerinin bulunmadığı görülecektir. Bu yüzden Abone.tab dosyasının haritasını oluşturmak için Koordinattan Nokta Oluştur seçeneği kullanılamaz. Ama her iki tablo kayıtları birbirleri ile ilişkili ve veri sayfalarında ortak kolonları bulunduğundan coğrafi kodlama ile Abone.tab dosyasının haritası oluşturulabilir. Geokod işlemi için Tablo > Adresten Nokta Oluştur – Geokod menü seçeneği seçilir.Geokod – Adresten Nokta Oluştur penceresinde Geokod Tablosu ve kolon kısmına haritası olmayan Abone tablosunu seçiniz.. Adresli Harita Tablosu’na haritası olan Bina tablosunu seçiniz ve kolon seçenekleri ise her iki tablolarda ortak bilgiler içeren kolonlar seçiniz. İlgili ayarlar yapıldığında yöntem kısmında Otomatik seçeneği de seçilirse Geokod işlemi otomatik olarak her iki veri sayfasındaki ortak kayıtlar üzerinden yapılır. Ancak Sorarak yöntemi seçilir ise her kayıt eşleştirmesi için sorma ve onay işlemi yapılarak Geokod işlemi tamamlanır. Sembol seçeneği ile oluşturulacak haritanım obje sitili ayarlanabilir. Oluşturulan Abone haritası, MapInfo Professional’da görüntülemek için ister Katman Ekle butonuyla var olan harita penceresine eklenebilir istenirse de Pencere > Yeni Harita Penceresi menü seçeneğiyle yeni pencerede görüntülenebilir.