İnsanın değişik varlıklardan korkması onu, bunların üstesinden gelebilecek bir varlık tasarımına götürmüş ve böylece Tanrı inancı doğmuştur. Söz konusu inanç da çok tanrıcılıktan tek tanrıcı anlayışa doğru bir gelişme göstermiştir.

Feuerbach'a göre din, insanın kendi sınırlılığını ideal bir varlıkla karşılama eğiliminden doğan bir projeksiyon sistemidir.

Bu görüşlerin önemli eksiği, dinin özünü kavrayamayışı ve belli niteliklerinin
çevresinde dönüp durmasıdır.

Esasen dinin sözlük anlamlarında bile Doğu ve Batıda esaslı farklılıklar vardır.
Batıda Latince “Religio” kökünden religion (din), bağlanma, korkma anlamlarına
gelirken Arapçada din, yargı, yol, ödev, borç karşılıklarında kullanılmaktadır ki
İslam’ın ana kaynağı olan Kur’an’da da bu manalarda geçmektedir.

Sosyolojik olarak din ile ilgili en önemli sorunlarından birisi şüphesiz onun
toplumla olan ilişkisidir.

Din sosyolojisinin verilerine göre bir diğer önemli nokta, yüksek tipli dinlerin diğer kurumlar üzerinde basit tipli dinlerden daha etkili olduğudur. Çünkü İslam, Hıristiyanlık gibi yüksek tipli dinler doğrudan toplumsal şartların bir ürünü olmadıklarından toplumsal belirleyicilikleri ve tabi kurumlar üzerindeki etkileri daha fazladır.

Esasen ilkece dinin, sosyal-kültürel, bireysel-grupsal, normatif-kognitif hemen
her türlü beşerî alanla bir ilişkisinin olduğundan söz edilebilir. Şüphesiz dinlerin, davranış örüntüleriyle daha sıkı bir ilişkisi vardır.

Sosyolojinin ele aldığı sorun gruplarından birisi, sosyal aktörlerdir. Bunlar sosyal kişiler, gruplar/örgütler ve kurumlar/kuruluşlardır. Burada sosyal kişi, felsefe ve dinin soyut tekil olarak tanımladığı bio/psişik bir varlık olan insandan farklı olarak o toplumun kültürü tarafından inşa edilmiş insandır. Bir başka deyişle kültürün somutlaşmış, dolaşan bir örneğidir.

İnsanlık tarihi boyunca dinlere dayanan, İslam hukuku (Fıkıh), Hristiyan hukuku (Credo), Yahudi hukuku (Talmut) gibi sırf dinî hukuklar var olagelmiştir.

Sosyoloji açısından ise kurum ne bir kişi, ne bir grup ve hatta ne de bir mekândır. Kültürün bir kısmıdır, insanların yaşam tarzlarının örüntüleşmiş bir parçasıdır. Çoğunluğun paylaştığı soyut davranış örüntüleri, kültür normlarının yerleşmiş belli ve sürekli tatmin yollarıdır. Bir başka ifadeyle ihtiyaçları karşılama biçimleri ve metotlarıdır.

Buna göre kurumlar:
• Belli bir amacı gerçekleştirmeye yönelik,
• Söz konusu ihtiyacın gerçekleştiriliş biçimi oldukça süreklilik kazanmış,
• Gerek alt kurumlarıyla gerekse diğerleriyle yapılanmış, örgütlenmiş ve eş güdümlenmiş,
• Diğerleriyle yakından ilişkili olmasına rağmen kendi alanında biricik yani bir “göreli bağımsızlığa” sahip,
• Zorunlu olarak kültürün normatif kodlarını ihtiva eden değer yüklü toplumsal oluşumlardır.

• Kurumlar kişilerin sosyal davranışlarını kolaylaştırırlar. Toplumun düşünce ve eylem tarzları, birey topluma girmeden önce büyük ölçüde düzenlenmiş ve planlanmıştır. Kişi herhangi bir şeyi nasıl yapacağını öğrenmek ve
  keşfetmek için zaman ayırmak zorunda değildir. Bunları toplumda hazır
  olarak bulur, belli rol ve ilişkileri ve bunları nasıl yerine getireceğini kurumlardan öğrenir.
• Kurumlar toplam kültürün istikrarlılığı ve eş güdümü için birer örnek olarak hizmet ederler. Süreklilik, sağlamlık, dayanıklılık, insan davranışlarını
  istikrarlı ve uyumlu hâle getiren kurumlar sayesinde sağlanır.
• Kurumların bir diğer işlevi de davranışları kontrol etme yönelimleridir.
  Çünkü kurumlar toplumun sistemli ve ideal düzeyde beklentilerini içerirler. Kimin nereden ve nasıl hareket edeceği önceden belli olduğundan sapmanın ne olduğu da böylece bilinmiş olur. Sapma noktasındaki kanaatin
  genelliği de toplumsal baskıyı sağlar. Böylece kurumlar sadece belli ideal
  davranışları işaretlemekle kalmazlar, sapmayı ve sosyal bir baskı ile bunların telafisine de imkân sağlarlar.

Aile bir kurum olarak nüfusu yenileme, millî kültürü taşıma, çocukları sosyalleştirme,
ekonomik, biyolojik ve psikolojik tatmin gibi işlevleri yerine getirmektedir.

Şüphesiz aile ile ilgili en önemli noktalardan bir diğeri dış evlilik ve iç evlilik konusudur.

Ensestin günah, fücur anlamına geldiği göz önünde bulundurulursa çok yakınlarla evliliğin, insan doğasında engelleyici psikolojik yaptırımları olsa da dinî bir yönünün bulunduğu görülür. Toplumlar, evlenme ile ilgili bu temel yasağı kabul ettikleri kültüre göre genişletmişlerdir. Sistemin işlemesi için de akrabalık (yakınlık) ile ilgili bir hiyerarşi ortaya çıkmıştır.

Ailenin din üzerindeki etkisi büyüktür. Aile her şeyden önce dinin, içinde öğrenilip, ilk pratiklerin gerçekleştiği yerdir. Buna karşılık dinin de en önemli objesi, değerlerini yerleştirip gerçekleştirdiği alan ailedir. Dindarlığın ilk görünümleri de aile üzerinedir.

Mesela dinin, kandaş ve çekirdek, iki aile tipinden kandaş aileye daha yakın durduğu söylenebilir. Çünkü kandaş aile çekirdekte olduğu gibi yeni bir kurguya değil, önceden var olan yakınlıklar üzerine oturan bir aile tipi olduğu için dini törenselliklere daha bir yatkındır.

Dinin aile ile ilişkisinin önemli kontak noktalarından birisi, ikisinin de kontrol ve denetleme kurumu olmalarıdır.

Siyasetin temel işlevi yönetim işlerinin yürütülerek kamu düzeninin sağlanmasıdır.

Kurumun adı olarak kullanılan “siyaset”, Arapça kökenli bir kelimedir ve sözlük karşılığı eğitmek, yetiştirmek, düzenlemek anlamlarına gelir. Eski dilde terim olarak buradan geliştirilmiş şekliyle “yönetme bilgisi ve tekniği” anlamında kullanılagelmiştir.

Klasik sosyolojinin kurucusu olan E. Durkheim, bu içkin açıklama düzleminde dini, toplumsal şartların bir ürünü olarak tanımlamıştır. Ona göre dinin kaynağı bizzat toplumun kendisidir, bir başka deyişle bireysel korku değil, topluluk heyecanı veya ruhudur. Bir başka deyişle Durkheim’a göre din toplumun ürettiği kutsallık tan doğmuştur. Dinin tasarıları, toplumların karakterini temsil eden birer sembolden, Tanrı veya kutsal fikirleri de topluluğun kişileşmesinden başka bir şey değildir.

Toplumsal şartların ürünü olan dinler, hem ortaya çıkışları hem de gelişmeleri bakımından, mevcut toplumsal ihtiyaç ve şartlara dayanırlar. Bunlar pek çokturlar ve varlıkla bir bütünlük göstermedikleri gibi toplumsal parçalanmaların da hem konusu hem de kaynağı olabilmişlerdir.

Ahlak, değer yüklenmiş eylem demektir. Gerçi ahlak insanın eylemleriyle bağlantılı olarak bunların iyi veya kötü oluşuna ait verilmiş değer yargılarını ve hatta yerine göre normları da ifade eder. Belki diğer
alanlardan daha fazlasıyla din, ahlaki değerler üzerinde etkilidir. Çünkü bir kural ne kadar aşkın dayanaklara sahipse o kadar etkili olur. Aşkınlık, normların kişisel ve yer yer toplumsal sınırları aşabilmesini sağlar.bir toplumun dini, değerlerinin önemli kaynaklarından birisidir. Din, kendisinden kaynaklanmayan diğer sosyal değerler üzerinde de etkilidir. Beşer üstü aşkın niteliğiyle, onayladığı değerler arasında bir hiyerarşi kurar ve onları etkinleştirir. Dinin onaylamadığı davranışlar peşinen meşruiyet dışılığı ifade ettiği için etkinlik kazanmaz ve toplumda yaygınlaşmaz.

Dinin normsal alanla ilişkisinin en önemli görünümlerinden birisi şüphesiz hukuktur. Bilindiği üzere hukuk fiziki yaptırımlı (ahlaki) kurallardır. Modern kültürde hukukun dünyevi nitelikli olduğu kabul edilir. Ancak bu kural ilgili olduğu alan bakımından doğru ise de en dünyevi hukuklar bile dini-manevi bir arka plan
üzerinde olup biterler. Eylemler niyetlere göre değerlendirilirler. Esasen ahlaki ve hukuksal, normların önemli bir kısmı bizzat dinden doğmuş veya ondan ilham almıştır. Yani din-hukuk arasında ciddi kurumsal ilişkiler var ola gelmiştir.

Günlük dilde kurum, kuruluş, grup ve örgütlerle karıştırılmaktadır. Hâlbuki birbirleriyle ilişkisine rağmen kurum gruptan da örgütten de farklı bir özelliğe sahiptir. Genelde grup belli bir amaç çevresinde toplanmış, üyelerinin karşılıklı ilişkileri sonucu ortaya çıkmış, çok işlevli somut bir olgudur. Buna göre grup her şeyden önce bir insan birlikteliğine tekabül eder ve dolayısıyla somut bir varlığa
sahiptir. Örgüt ise bir grubun belli bir kategorisiyle ilgili rollerinin yönetmelik, tesis, teknik, vb. gibi maddi bir dayanağa bağlı olarak düzenlenmesidir (Duverger, ty.,28). Buna göre örgüt, insan unsuru taşıması, yani somutluğu bakımından grupla benzerlik gösterir. Ama gruptan farklı olarak örgüt genelde tek işlevlidir ve belli bir maddi dayanağa da sahiptir. Bunlara karşılık kurum, bir sosyal grup içinde belli temel işlevleri karşılayan süreklilik kazanmış ilişki sistemleri, davranış örüntüleridir. Yani kurumun içeriğini insanlar değil, davranış biçimleri oluşturur.

• Belli bir amacı gerçekleştirmeye yönelik,
• Söz konusu ihtiyacın gerçekleştiriliş biçimi oldukça süreklilik kazanmış
• Gerek alt kurumlarıyla gerekse diğerleriyle yapılanmış, örgütlenmiş ve eş güdümlenmiş, 
• Diğerleriyle yakından ilişkili olmasına rağmen kendi alanında biricik yani bir “göreli bağımsızlığa” sahip, 
• Zorunlu olarak kültürün normatif kodlarını ihtiva eden değer yüklü toplumsal oluşumlardır.

Kurumların başlıca işlevleri şöyle sıralanabilir:
• Kurumlar kişilerin sosyal davranışlarını kolaylaştırırlar. Toplumun düşünce ve eylem tarzları, birey topluma girmeden önce büyük ölçüde düzenlenmiş ve planlanmıştır. Kişi herhangi bir şeyi nasıl yapacağını öğrenmek ve keşfetmek için zaman ayırmak zorunda değildir. Bunları toplumda hazır
olarak bulur, belli rol ve ilişkileri ve bunları nasıl yerine getireceğini kurumlardan öğrenir.
• Kurumlar toplam kültürün istikrarlılığı ve eş güdümü için birer örnek olarak hizmet ederler. Süreklilik, sağlamlık, dayanıklılık, insan davranışlarını istikrarlı ve uyumlu hâle getiren kurumlar sayesinde sağlanır.
• Kurumların bir diğer işlevi de davranışları kontrol etme yönelimleridir. Çünkü kurumlar toplumun sistemli ve ideal düzeyde beklentilerini içerirler. Kimin nereden ve nasıl hareket edeceği önceden belli olduğundan sapmanın ne olduğu da böylece bilinmiş olur. Sapma noktasındaki kanaatin genelliği de toplumsal baskıyı sağlar. Böylece kurumlar sadece belli ideal davranışları işaretlemekle kalmazlar.

 Aile, biyolojik ilişki sonucu insan türünün devamını ve bununla bağlantılı olarak cinsel hayata meşruiyet sağlayan, toplumsallaşma sürecinin ilk ortaya çıktığı, karşılıklı ilişkilerin belli kurallara bağlandığı, o güne dek toplumda oluşturulmuş maddi ve manevi zenginlikleri kuşaktan kuşağa aktaran, biyolojik, psikolojik, ekonomik, sosyal, hukuksal vb. yönleri bulunan toplumsal bir birimdir.

Din ile aile arasında karşılıklı dinamik bir ilişki vardır, din aileyi, aile dini etkilemiş, tarih boyunca birbirlerini kollayagelmişlerdir. Aile her şeyden önce dinin, içinde öğrenilip, ilk pratiklerin gerçekleştiği yerdir. Buna karşılık dinin de en önemli objesi, değerlerini yerleştirip gerçekleştirdiği alan ailedir. Dindarlığın ilk görünümleri de aile üzerinedir. Gerçekten de din, doğumdan ölüme, düğünden bayrama kadar aile ile ilgili hemen önemli bütün olaylarda yer almaktadır. Mesela doğumlar, dinî ayin icrasıyla gerçekleşen bir sosyal olgudur.Sonuç olarak din ailenin yanında, sosyalleşme sürecinin içselleştirilip pekiştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Dinin aile ile ilişkisinin önemli kontak noktalarından birisi, ikisinin de kontrol ve denetleme kurumu olmalarıdır. Kontrol, tüm değişiklikler karşısında sosyal
grubun yeni denge ve yapılara ulaşabilme sorunudur. Bir toplumun, değişimin sonunda hâlâ kendisi olarak kalabilmesi ve kendini koruyabilmesi bu denetlemeye bağlıdır. Bu işlevi ise din ve aile yapmakta, bu da söz konusu bu iki kurumu işbirliğine götürmektedir.

Toplumsal şartların ürünü olan dinlerde aile ve din, birbirlerinden yeterince ayrılmamışlardır. Bundan dolayı da hangisinin hangisini etkilediğini belirlemek bile zordur. Çünkü diğer kurumların etkisi ve belirleyiciliği konusunda olduğu gibi sosyal yapının önemli bir unsuru olan aile dini de büyük çapta belirleyip şekillendirmektedir. Bunun en somut örneği çok tanrılı inançlara sahip site toplumlarıdır.
Bu toplumlarda aile kurumu dinden daha güçlüdür, dolayısıyla da ailenin dini belirlemesi daha bir ön plandadır. Burada ailenin pek çok motifi kutsal hâle gelmiştir. Aile reisi, atalar ruhu, ocak, evin belli köşeleri kutsaldır. Burada, doğum Tanrısı, Bereket Tanrısı, gibi her şeyin bir Tanrısı vardır. Özellikle
bir Tek Tanrılı din mesajı ulaşmamış bu toplumlarda aile, kendi yapısına uygun bir kült oluşturmuş, buna uygun bir din geliştirmiştir. Aynı zamanda dinî bir nitelik taşıyan ocak kültü, atalar kültü bunun tipik bir örneğidir. İlk bakışta burada din aileyi kutsallaştırıyor gibi görünüyor ve etki dinden geliyor izlenimini
veriyorsa da gerçek bunun aksinedir. Din kendini ailenin temel ögelerinin içinde bulmuş, Tanrının yerini baba, aşkın ibadetlerin yerini ise ata kültü almıştır.

Yüksek tipli dinlerde ise aile kutsal olmayan bir oluşumdur. Yani burada bir din ve bir de bunun dışında dinî yüklemelere sahip olsa bile sosyal bir grup ve kurum olarak aile vardır. İki ayrı özerk alan oluşturmaları nedeniyle de karşılıklı ilişkiler söz konusudur. Bu çerçevede yüksek tipli din aileye etki ederek onu yeni baştan şekillendirmiştir. Mesela Yahudilik, Hristiyanlık ve özellikle İslam aile konusunda ayrıntılı kurallar getirmişler ve onun, iki ayrı cins arasında meydana gelmesi, keyfî ve geçici olmaması, neslin devamını sağlaması gibi doğal yapısının üzerine değerler yüklemişlerdir. Buna göre evlenme şekli, boşanma, karşılıklı haklar ve ödevler, yönetim, aileye ait malların kullanımı, miras, kadın ve erkeğin konumu, gibi pek çok konuyu bir hayli ayrıntılı kurallara bağlamışlardır. Hatta köklü yapısal değişikliklere
uğratmışlardır. Mesela İslam, kendisinden önceki cahiliye dönemindeki yarım düzine kadar aile modelinden (evlenme-boşanma tarzından) bir tanesini alıp düzeltmiş ve onu moral destekle güçlendirmiştir.

Temel kurumlardan biri olan ekonomi insanın varlığını sürdürebilmesi için gerekli yeme içme, giyinme ve barınma gibi ihtiyaçlarının karşılanması işlevine denk düşer. İnsanlığın önemli kültürel ünitelerinden birisini oluşturan ekonomi, eşya, fertler ve topluluklar arasında doğan bir sosyal ilişki alanıdır. Ekonomi söz konusu ihtiyaçların üretim, tüketim ve dağıtımını ihtiva ederse de bir diğer önemli anlamı, eldeki
imkânların mevcut şartlara göre en ideal kullanımını ifade eder. Esasen ekonomi, sınırsız ihtiyaçlar karşısında imkânların sınırlı olduğu kabulü üzerine oturur.

 Dinin ekonomi üzerindeki etkisi güdüleyici bir ahlak sistemi üzerinde toplanabilir. Gerçekten de ekonominin arz ve talep dengesi gibi en temel yasaları, din kökenli bir etik (ahlaki) düzlemde olup biterler. Bu ilişkinin önemli görünümlerinden birisi dinin ekonomi için bir tutum ahlakı oluşmasına katkısıdır. Esasen dinin her türlü eylemi motive eden bir yönlendiriciliği vardır. Ekonomiyi öncelikle ilgilendiren dini motivasyonların başında tutum ahlakı gelmektedir. Belirtildiği üzere tutum ekonominin temel özelliklerinden birisidir. Dinin ekonomik tüketim kalıpları üzerinde de önemli bir etkisi vardır. Dünden bugüne insanlar hemen her şeyi her yerde tüketmemektedirler. Daha sade bir anlatımla insan eline geçen her şeyi yiyip içmemekte, inandığı belli ilkeleri göz önünde bulundurmaktadır. Şüphesiz din, ekonominin dağıtım ve paylaşma alanında da önemli bir etkiye sahiptir. Öyle ki yüksek tipli dinlerin hemen hepsinde, oranları farklı olmakla birlikte
din mensubunun elindeki mali imkânlardan bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermesi bir ibadet olarak emredilmektedir.

Dinin ekonomi üzerinde bir etkisi olduğu gibi ekonominin de din üzerinde bir etkisi vardır. Yüksek tipli dinlerde bile, dinin geldiği toplumun ekonomik şartları, emredilen ahlak yasalarında kendini göstermiştir. Tarım ve hayvancılık la geçinen toplumlarda toprak işlemenin önemi ve hayvan sevgisi vurgulanmış;
Yahudilikte göçebe dönemlerinde gelen buyruklarla yerleşik hayata intibak eden buyruklar farklı olmuştur. Yağmur duasından hasat törenlerine kadar ekonomiye yönelik pek çok eylem bir dinî ayin olarak yerine getirilegelmiştir.

Kurumun adı olarak kullanılan “siyaset”, Arapça kökenli bir kelimedir ve sözlük karşılığı eğitmek, yetiştirmek, düzenlemek anlamlarına gelir. Eski dilde terim olarak buradan geliştirilmiş şekliyle “yönetme bilgisi ve tekniği” anlamında kullanılagelmiştir. Sözcüğün Batı dillerindeki karşılığı politikadır ve Grekçe şehir yönetimi, kamu düzeni anlamlarına gelen “police”den türetilmiştir

Modern siyaset sosyolojisinin kurucusu sayılan Weber siyaseti, araç olarak nitelediği iktidar ekseninde tanımlar. Buradaki güç/iktidar, gerektiğinde kullanılabilecek fiziki bir yönü bulunsa bile sosyal bir güçtür. Söz konusu güç toplumun merkezi yapılanması, dolayısıyla da bir eşitsizlik temeli üstüne oturmuş sosyal bir güçtür ve bireylerin ellerindeki kudretin birleştirilmesiyle elde edilmiştir. Onun içindir ki iktidar, bir bireyin veya toplumsal kümenin, gerekirse bazılarının çıkarlarına ve hatta muhalefetine karşı bir eylem sürecini izleme yetisidir.

Din ve siyaset işlevsel olarak insanlığın birbirinden ayrılamaz iki temel kurumudur. Bu kurumların temel nitelikleri hep birini diğerine yönlendirmiş, onları kopmaz bir ilişki içinde tutmuştur. Dinin temel işlevinin “meşruiyet”, siyasetin temel işlevinin ise “güç” olduğu göz önüne getirilirse bu iki kurum arasındaki ilişkiyi anlamada zorlanmayız. Her iki kurum da diğerinin işlevine bir eğilim duymaktadır. Daha sade bir anlatımla dini çevreler, en azından bu dünyada daha rahat hareket edebilme bakımından güçten bir pay almak için siyasete, siyaset ise kendisi için mutlak ihtiyaç duyduğu meşruiyeti elde edebilmek için dine yönelmiş ve böylece arada zorunlu bir ilişki doğmuştur. Ancak dinin siyasetle ilişkisi sırf egemenlik paylaşımı değildir. Hemen her türlü beşerî eylemde olduğu gibi meşruiyet sağlayıcı olmak, dünden bugüne dinin siyaset üzerinde önemli bir etkinlik alanı olmuştur. Esasen tarihsel çizgi din ve siyasetin ayırımı değil, çoğu kere iş birliği olarak süregelmiştir. Günümüzde din ve siyaset ilişkisinin en önemli görünümlerinden birisi siyasetin dinî kesimlere, dinî grupların ise siyasete yakın duruşu ile gerçekleşmektedir. Özellikle seçim olgusu bu ilişkiyi gerekli ve hatta bazı durumlarda zorunlu hâle getirmektedir.

Eğitim, temel kurumlardan biridir ve genel olarak bireyin yaşadığı toplumda yeteneğini, tutumlarını ve olumlu değerdeki davranış biçimlerini geliştirdiği süreçler toplamıdır. Bir başka deyişle eğitim “gayriresmî olarak evde ve genel kültür olarak çevrede, resmî olarak da toplumun karmaşık eğitimsel düzenlemelerinde gerçekleştirilen sistemli bir sosyalizasyon sürecidir. Eğitim, bir olgu olarak daha genel ve kapsayıcı bir biçimde “ebeveyn, hoca ve ustaların, çocukları sosyal hayata hazırlamak için yaptıkları, sosyal içerikli planlı bilinçli faaliyetler” şeklinde tanımlanabilir

Eğitimin üç temel özelliği vardır. Bunlar:

A-Eğiten ve eğitilen ayrımı. Yani burada bir sosyal hayata hazırlayan yetişkinler, bir de hazırlanan genç nesil vardır ve birincilerin ikinciler üzerinde bir etkisi söz konusudur. Bir başka deyişle eğitim, genç neslin, yeterli olmadığı ve kendilerine, olumlu olduğu düşünülen bir etkinin yapılması gerektiği, ön görüşüne dayanır.

B-Eğitimin ikinci özelliği planlı ve bilinçli olmasıdır. Bu özellik, eğitimi, benzer süreçlerden ve özellikle genel anlamdaki sosyalizasyon ve kültürlemeden ayırır. Sosyal antropologlara göre kültürleme, bireyin, doğumundan ölümüne kadar, toplumun istek ve beklentilerine uyacak şekilde, planlı-plansız, bilinçli olarak ya da olmayarak kendi kültüründen etkilenmesi ve bir değişime uğraması durumudur Eğitim bu sürecin planlı ve bilinçli olan kısmının adıdır. Yani eğitim, kültürleme veya sosyalizasyondan, veren açısından planlı, alan açısından bilinçli iradeli olmakla ayrılır.

C-Eğitimin üçüncü özelliği “toplumsal” oluşudur. Tüm kurumlar gibi eğitim de bir toplumsal zemin üzerine oturur, onun eğilim ve beklentilerine göre işler. Öyle ki en bireysel gözüken yetişme-yetiştirme ilişkisinin gerisinde toplumsal istek ve beklentiler vardır.

Şüphesiz burada da karşılıklı bir ilişki söz konusudur. Din eğitimi, eğitim dini etkileyegelmiştir. Bu çerçevede bir temel kurum olarak din, diğer kurumların düzen, meşruiyet ve sürekliliğine katkıda bulunduğu gibi eğitim ile de yakından ilgilenmiştir. Büyük bir ihtimalle ilk formel eğitim, din kurumu tarafından gerçekleştirilmiştir. Yüzyıllar boyu toplumlar din tarafından eğitilip olgunlaştırılmışlardır. Eğitim dinin doğasında vardır. Özellikle yüksek tipli dinlerin en önemli olgu larından birisi olan vahy bir bilgilendirme ve davranış kazandırma sürecidir. Dinin önemli konularından birisinin insana ahlaki davranışlar kazandırma, bunun da sonuç olarak bir eğitme işi olduğu göz önüne getirilirse dinin
eğitim üzerindeki etkinliği görülmüş olur. Şüphesiz kurumsallaşmış bir eğitimin de din üzerinde önemli bir etkisi varolagelmiştir. Dinin sistemli bir biçimde öğretilmesi eğitime bağlıdır. Bu etki bazen
kendini daha ileri boyutlarda da göstermiş, belli eğitim yapılanmaları zaman için de kendine has bir din anlayışını doğurmuştur.