ELEKTRİK BAKIM, ARIZA BULMA VE GÜVENLİK Dersi GENEL TANIMLAR soru cevapları:
Toplam 62 Soru & Cevap#1
SORU: Elektrik nedir?
CEVAP: Elektrik, elektriksel yükün varlığı ve akışından meydana gelen çeşitli olguları tanımlayan bir kelimedir.
#2
SORU: Bir cisim nasıl elektriklenir ve kaç şekilde elektriklenmesi mümkündür?
CEVAP: Atomun yapısında bulunan elektronlar negatif, protonlar ise pozitif elektrik yüklüdür. Elektronlarını kaybeden bir madde pozitif elektrik yüklü, elektron kazanan bir madde ise negatif elektrik yüklü hale gelir. Cismin yük dengesinin bu şekilde bozulması cismin elektriklendiğini gösterir. Bir cismin elektriklenmesi sürtünme, dokunma ve etki ile olmak üzere üç yolla olur.
#3
SORU: Statik elektrik nasıl oluşur?
CEVAP: Cam çubuk gibi yalıtkan bir madde ipek bir kumaş parçasına sürüldüğü zaman her iki cisim de elektrik yüklenir. Bu şekilde elektrik yükü ile yüklenme statik elektrik olarak adlandırılır.
#4
SORU: Elektrik akımı nasıl oluşur?
CEVAP: Elektrik akımı, bazı atomların dış yörüngelerinde bulunan elektronların; ısı, manyetik alan, kimyasal reaksiyon gibi etkilerle yörüngelerinden koparak serbest hale gelmesi neticesinde meydana gelen elektron hareketidir.
#5
SORU: Elektrik akımının çeşitleri nelerdir?
CEVAP: Elektrik akımı, doğru ve alternatif akım olmak üzere iki çeşittir. Doğru akım, yön ve şiddeti değişmeyen akımdır. Alternatif akım ise yönü ve şiddeti zamana bağlı olarak değişen akımdır.
#6
SORU: Basit bir elektrik devresi hangi elemanlardan oluşur?
CEVAP: Basit bir elektrik devresi temel olarak üreteç, yük ve iletkenlerden oluşur. Yük; bir direnç, ampul, elektrikli ev aleti, motor vb. olabilir. Üreteç yükün işlevini yerine getirebilmesi için gerekli olan elektrik enerjisini sağlayan kaynaktır.
#7
SORU: Kapalı devre, açık devre ve kısa devre nedir?
CEVAP: Kapalı devrede elektrik akımı yük ya da yükler üzerinden geçtikten sonra başladığı noktaya geri döner. Açık devre durumunda açık devre olan kolda akım akmaz. Kısa devre durumunda ise devrede akım dirençsiz yani kısa devre olan yolu izler.
#8
SORU: Çok fazlı alternatif gerilimin tek fazlı alternatif alıma göre üstünlükleri nelerdir?
CEVAP: Çok fazlı sistemlerin tek faza göre birtakım üstünlükleri vardır. Evlerde kullanılan elektrikli ev aletleri tek fazlı alternatif gerilim ile çalışırken, özellikle sanayide kullanılan motor ve makinaların çoğu üç fazlı alternatif akımla çalışmaktadır.
#9
SORU: Atomun yapısını açıklayınız?
CEVAP: Atomların içinde proton, elektron ve nötron olmak üzere üç tür parçacık bulunur. Bunlardan sadece proton ve elektron birbirine büyük bir kuvvet uygular. Nötron, proton ve elektronlar arasındaki bu etkileşime katılmaz. Bu yüzden, proton ve elektrona yüklü parçacıklar, nötrona ise yüksüz parçacık denir.
#10
SORU: Serbest elektron nasıl oluşur?
CEVAP: Bazı atomların dış yörüngelerinde bulunan elektronlar; ısı, manyetik alan, kimyasal reaksiyon gibi etkilere maruz kaldıklarında yörüngelerinden koparak serbest hale gelir. Bu şekilde atomdan ayrılan elektrona serbest elektron adı verilir.
#11
SORU: Doğada maddelerin elektrik yükü ile yüklenmesi nasıl olur?
CEVAP: Doğada maddeler (ya da cisimler) elektrik yükü bakımından nötr durumdadır. Sürtünme sırasında maddelerin yüzeyinde elektron transferi olur ve bunun sonucunda maddelerin yüzeyinde nötr duruma göre elektron fazlalığı ya da elektron azlığı meydana gelir. Elektron fazlalığı olan madde negatif elektrik yüklü, elektron azlığı olan madde ise pozitif elektrik yüklü olarak ifade edilir.
#12
SORU: Statik elektriğe doğadan örnek verilecek olursa hangi olaylar bu kapsamda değerlendirilebilir?
CEVAP: Statik elektriğe doğadan örnek olarak ise yıldırım ve şimşek verilebilir. Özellikle fırtınalı havalarda, atmosferdeki bulutlarda statik elektrik yükü birikir. Bu elektrik yükü, hava hareketlerindeki sürtünmelerden ve yağmur damlacıklarının sürekli çatlamasından oluşur. Neticede farklı polaritedeki bulutlar arasında ve bulutla yer arasında, statik elektrik yüklerinin boşalması söz konusu olur. Bulutlar arasında elektrik yükünün boşalmasına şimşek, bulutla yer arasında elektrik yükünün boşalmasına ise yıldırım adı verilir.
#13
SORU: Statik elektriğin boşalması sırasında ne tür sakıncalar olabilir?
CEVAP: Statik elektriğin boşalması (deşarjı) sırasında meydana gelen elektrik arkının olduğu yerde, yanıcı, parlayıcı veya patlayıcı bir ortam varsa, büyük patlama ve yangın olayları meydana gelebilir. Bunun dışında yüksek statik elektrik boşalması, temas eden canlı üzerinde elektrik çarpmasına (şokuna) benzer etki yaratır. Bu şekilde elektrik şokuna maruz kalan kişiler refleks hareketleri neticesinde kazalar yaşayabilir.
#14
SORU: İnsan vücudunda statik elektrik birikmesi ne tür problemlere yol açabilir?
CEVAP: İnsan vücudunda aşırı derecede statik elektrik yükü birikmesi neticesinde, insan vücudundaki elektrik dengesinin bozulması ve sinirsel sisteminin bu nedenle etkilenmesi statik elektriğin görülen bir diğer etkisidir. Statik elektrik, hassas elektrikli alet ve cihazların hatalı çalışmasına, hatta bazı parçalarının bozulmasına ve hasarlanmasına da neden olabilir.
#15
SORU: Elektriksel iletkenlik nedir ve maddeler elektriksel iletkenlik açısından nasıl sınıflandırılır?
CEVAP: Serbest elektronların bir malzeme içerisinde hareket etmesiyle elektrik akımı oluşur. Elektrik akımının bir malzemede hareket edebilme kabiliyeti o malzemenin elektriksel iletkenliğine bağlıdır. Bu doğrultuda maddeler iletken, yalıtkan veya yarı iletken olarak sınıflandırılır. İletkene örnek olarak bakır, alüminyum, gümüş ve altın verilebilir. İletkenlerin son yörüngesinde 1-3 elektron bulunur. Yalıtkanlar ise son yörüngelerinde 6-8 elektron bulunan ve elektrik akımını iletmeyen maddelerdir. Cam, lastik, tahta yalıtkan malzemelerdir. Yarı iletkenler ise doğada yalıtkan halde bulunan ve bir enerji uygulandığında iletken hale geçen maddelerdir. Yarı iletkenlerin son yörüngelerinde 4-6 elektron bulunur. Germanyum, silisyum, galyum arsenür, indiyum fosfür yarı iletkenlere örnek olarak verilebilir. Elektronikte yarı iletken malzemelerden en çok germanyum ve silisyum kullanılır.
#16
SORU: Akım nedir?
CEVAP: İletkenden (veya alıcıdan) birim zamanda geçen elektrik yükü (elektron) miktarına akım denir. Akım I ile gösterilir ve birimi Amper (A)’dir. Elektrik yükü Q, zaman t ile gösterildiğinde akım I Q/t şeklinde ifade edilir. Elektrik yükünün birimi Coulomb (C), zamanın birimi ise saniye (s)’dir.
#17
SORU: Gerilim nedir?
CEVAP: Bir elektrik yükünü bir noktadan başka noktaya hareket ettirebilmek için gerekli enerji miktarı potansiyel fark veya gerilim olarak isimlendirilir. Potansiyel fark V ya da U ile gösterilir ve potansiyel farkın birimi Volt (V)’tur. Tanıma göre 1 V, 1 J/C (Joule/Coulomb)’a eşittir. Elektrik akımı potansiyel farkı yüksek olan noktadan düşük olan noktaya doğru akar.
#18
SORU: Elektriksel direnç nedir?
CEVAP: Elektrik akımına karşı gösterilen zorluğa elektriksel direnç denir. Her maddenin az ya da çok bir elektriksel direnci vardır. İletkenlerin elektriksel direnci yok denecek kadar düşük, yalıtkanların ise akımı geçirmeyecek kadar yüksektir.
#19
SORU: Süper iletken nedir?
CEVAP: Pratikte dirençsiz, dolayısıyla kayıpsız hiçbir devre mevcut değildir. Ancak bazı element ya da alaşımlar belirli bir sıcaklık seviyesine veya kritik sıcaklık altında soğutulduğunda maddenin direnci sıfır olmaktadır. Bu da kayıpsız bir devre demektir. Bu iletkenlere süper iletken adı verilmektedir.
#20
SORU: Direnç nedir?
CEVAP: Maddelerin elektriksel direnç özelliğinden yararlanılarak üretilen devre elemanına direnç adı verilir. Direncin sembolü R, birimi ohm (W)’dur. Elektrik ya da elektronik devrelerde güç kaynağına bağlı motor, fırın, ampul gibi elektrikle çalışan tüm cihazların elektriksel dirençleri devre analizinde direnç (R) olarak ele alınır.
#21
SORU: Dirençlerin devredeki işlevleri nelerdir?
CEVAP: - Devreden geçen akımı sınırlamak - Gerilimi bölmek - Hassas yapılı devre elemanlarının aşırı akıma karşı korunmasını sağlamak - Isı enerjisi elde etmek
#22
SORU: Güç nedir?
CEVAP: Birim zamanda yapılan işe ya da harcanan enerjiye güç denir. Güç P ile gösterilir ve gücün birimi Joule/s’dir. Elektrikte Watt (W) olarak kullanılmaktadır. Buna göre 1 C’luk elektrik yükünü 1 saniyede hareket ettirmek için 1 J’lük enerji harcanıyorsa 1 W’lık iş yapılmış demektir.
#23
SORU: İş nedir?
CEVAP: İş, genel itibariyle iş yapabilme yeteneği olarak tanımlanır. İş, İngilizce’de Work kelimesinin ilk harfi olan W ile gösterilmektedir.
#24
SORU: Elektrik devresinde sigorta ve anahtarın işlevi nedir?
CEVAP: Sigorta yüksek akıma karşı devreyi korur, anahtar ise devreyi açar ya da kapatır.
#25
SORU: Doğru akım nedir ve hangi kaynaklar tarafından üretilir?
CEVAP: Yönü ve şiddeti zamana bağlı olarak değişmeyen akıma Doğru Akım denir. Doğru akım; dinamo, akümülatör, pil, güneş pili gibi kaynaklar tarafından üretilir. Kısaca DC ya da DA ile gösterilir. Doğru akımın yönü ve şiddeti değişmediğinden frekansı yoktur.
#26
SORU: Doğru akımın alternatif akıma göre avantajı ve farkı nedir?
CEVAP: Doğru akımda, elektrik yüklerinin aynı yönde akışı, doğru akımı alternatif akımdan ayırır. DC’nin depo edilebilir bir akım olması DC’nin AC’ye göre bir avantajıdır.
#27
SORU: Alternaif akım nedir ve nasıl üretilir?
CEVAP: Genliği ve yönü periyodik olarak değişen elektriksel akımdır ve AC ya da AA ile gösterilir. Alternatör adı verilen makineler tarafından üretilir. Ayrıca çeşitli elektronik devreler yardımıyla doğru akımdan alternatif akım elde edilebilir.
#28
SORU: Alternatif akımın yapısı nasıldır?
CEVAP: Alternatif akımda periyodik bir değişim olduğundan frekans söz konusudur. En bilinen AC dalga biçimi sinüs dalgasıdır (sinüzoidal dalga). Farklı uygulamalarda üçgen, kare dalga ve testere dişi gibi değişik dalga biçimleri de kullanılmaktadır.
#29
SORU: Periyot ve frekans nedir?
CEVAP: Bir tam dalganın oluşması için geçen süreye periyot denir. Birimi saniye (s) olup T ile gösterilmektedir. Birim zamanda oluşan periyot sayısı ise frekans olarak adlandırılmaktadır. Frekansın birimi Hertz (Hz), saykıl/s ya da s-1 olup frekans f ile gösterilir.
#30
SORU: Sinüs dalgasında ani değer nedir?
CEVAP: Alternatif akım veya gerilimin herhangi bir andaki değerine ani (anlık) değer denir. Bir saykılda sonsuz sayıda ani değer vardır. Alternatif gerilim ve akımın ani değerleri ilgili eşitliklerle hesaplanır.
#31
SORU: Sinüs dalgasında etkin değer nedir?
CEVAP: Birim Alternatif akım uygulanan bir devre elemanında, harcanan gücü bulmak için hangi akım değerinin kullanılacağı karıştırılabilir. Bunu belirlemenin en iyi yolu, bir dirençten, belirli bir zaman aralığında verilen alternatif akımın harcadığı gücü, aynı direnç ile ve aynı sürede bir doğru akım tarafından elde etmektir. Bu şekilde güçlerin eşitlenmesi ile elde edilen DC değerine, etkin (efektif) değer denir. Etkin değer, rms değer olarak da ifade edilmektedir. Maksimum değerin 0.707 ile çarpılmasıyla elde edilir.
#32
SORU: Alternatif akımda neden yüksek gerilim kullanılır?
CEVAP: İletim sırasında nakil hatlarında oluşan kayıpları azaltmak için yüksek gerilimler kullanılır.
#33
SORU: Yüksek gerilimlerin dezavantajı nelerdir?
CEVAP: - Taşıma tehlikeleri, - Hatta oluşan yüksek manyetik alandan dolayı etkileşim, - Hatta oluşan yüksek manyetik alandan dolayı kablolarda ters gerilimler oluşması ve gerilim saflığının bozulması (bu sorun günümüzde hat başından hat sonuna 3 kere çaprazlama
#34
SORU: Faz nedir?
CEVAP: Aynı frekanslı ve aynı dalga şeklindeki alternatif akım ve gerilim gibi fiziksel büyüklüklerin aynı yönde aynı değerden geçmeleri sırasında meydana gelen açı veya zaman farkı olması durumudur. Örneğin aynı frekansa sahip sinüzoidal iki gerilim, negatif değerden pozitif değere geçerken aynı zamanda sıfır değerinden geçiyorlarsa, bu iki büyüklük aynı fazdadır. Bu iki büyüklüğün sıfır değerinden geçme zamanları farklı ise, bu iki büyüklük aynı fazda değildir.
#35
SORU: Faz farkı nedir?
CEVAP: Aynı frekans ve dalga şekline sahip iki alternatif akım veya gerilim arasındaki açı veya zaman farkına faz farkı denir. Örneğin dalgalardan biri sıfır değerini ?/2’de diğer dalga ise 0’da geçiyorsa bu iki dalga farklı fazdadır. Aralarındaki faz farkı ise ?/2 kadardır
#36
SORU: Çok fazlı sistemler nedir?
CEVAP: Alternatif akım üreten jeneratörlere alternatör denir. Eğer bir alternatör yalnız bir sinüs dalgası şeklinde emk üretirse, 1 fazlı alternatör denir. Eğer bir alternatör 90 derece faz farklı iki sinüzoidal emk üretiyorsa buna iki fazlı alternatör denir. Eğer bir alternatör aralarında 120’şer derece faz farkı bulunan üç sinüzoidal emk üretiyorsa, böyle bir kaynağa da üç fazlı alternatör denir. Bu şekilde bir alternatör (AC jeneratör) ile iki, üç ya da daha fazla devreyi aynı kaynaktan besleme olanağı vardır. Bu durumda, her devreye uygulanan gerilim ve frekans aynı olup devrenin sayısına göre gerilimler arasında belirli ve eşit faz farkı bulunur. Bunlara çok fazlı sistemler denir.
#37
SORU: Çok fazlı sistemlerin tek fazlı sistemlere göre üstünlükleri nelerdir?
CEVAP: - Çok fazlı bir jeneratörün veya motorun çıkış gücü, boyutları arasında aynı olan bir fazlı jeneratörün veya motorun çıkış gücünden fazladır. Böylece, daha güçlü ve verimli makinalar yapılabilir. - Transmisyon (iletim) sistemlerinde aynı gücün taşınması i
#38
SORU: Üç fazlı gerilim nasıl elde edilir?
CEVAP: Aynı endüvi sargı üzerine birbirinden 120° açılı üç çeşit sargı (bobin) sarılır ve bunların çıkış uçlarına bağlanırsa üç fazlı jeneratör elde edilir. Bu jeneratör ile üç fazlı gerilim üretilebilir. Ayrıca DC bir kaynaktan DCAC dönüştürme prensipleri ile değişik frekans ve gerilim değerlerinde üç fazlı gerilim elde edilebilir. Bunun yanında tek fazlı AC bir kaynaktan da üç fazlı gerilim elde etmek mümkündür.
#39
SORU: Üç fazlı jeneratörlerin sargıları kaç şekilde bağlanabilir?
CEVAP: Üç fazlı jeneratörlerde sargılar (bobinler) aralarında 120° olacak şekilde üçgen ya da yıldız olarak iki şekilde bağlanabilir. Yıldız bağlı jeneratörlerde sargıların birer uçları birbirine bağlı olup ortak olan bu uca nötr hattı (Mp) adı verilir. Diğer uçlar ise faz olarak adlandırılan her bir hattı oluşturur. Üçgen bağlı jeneratörlerde ise tıpkı bir üçgende olduğu gibi sargılar ikişerli olarak bir üçgen oluşturacak şekilde bağlıdır. Üçgenin her bir köşesi bir fazı oluşturur. Üçgen bağlantıda nötr hattı yoktur. Sargıları yıldız ya da üçgen bağlanmış olan bir jeneratörün hat gerilimleri arasında 120° faz farkı vardır. Üç fazın hat gerilimlerini temsilen Amerika’da R, S, T; Almanya’da ise L1, L2 ve L3 sembolleri kullanılmaktadır. Ülkemizde her iki kullanım da yaygındır.
#40
SORU: Üç fazlı sistemlerde yüklerin dengeli olması ne demektir ve neden önemlidir?
CEVAP: Çok fazlı sistemlerde yüklerin dengeli olması, yüklerin empedanslarının dolayısıyla çektikleri akımın eşit olması anlamına gelir. Yükün dengeli olması trafo kullanımını daha verimli hale getirir. Üç faz elektriğin alıcılara dağıtımında en önemli husus her bir hata eşit yük bindirecek şekilde dağıtılmasıdır.
#41
SORU: Ohm kanunu nedir?
CEVAP: Bir direncin uçları arasındaki potansiyel farkın (V), üzerinden geçen akım şiddetine (I) oranı sabittir. Sözü edilen sabit değer dirence (R) karşılık gelmektedir. Ohm kanunu belli maddeler için geçerli olan deneysel bir bağıntıdır. Ohm Kanununa uyan, maddelere omik maddeler, Ohm Kanunu’na uymayan maddelere ise omik olmayan maddeler denir.
#42
SORU: Kirchhoff’un akım kanunu nedir?
CEVAP: Kirchhoff’un Akım Kanunu’na göre bir düğüm noktasına gelen akımların toplamı, bu düğüm noktasından çıkan akımların toplamına eşittir. Başka bir ifadeyle; bir düğüm noktasındaki tüm akımların cebirsel toplamı sıfırdır.
#43
SORU:
Atomların içinde bulunan üç temel tip parçacık hangileridir?
CEVAP: - elektron
- proton
- nötron
#44
SORU:
Cismin yük dengesinin bozulma yollarını yazınız.
CEVAP: - sürtünme ile
- etki ile
- dokunma ile
#45
SORU:
Serbest elektronu tanımlayınız.
CEVAP:
Bazı atomların dış yörüngelerinde bulunan elektronlar; ısı, manyetik alan, kimyasal reaksiyon gibi etkilere maruz kaldıklarında yörüngelerinden koparak serbest hale gelir. Bu şekilde atomdan ayrılan elektrona “serbest elektron” adı verilir.
#46
SORU:
Katı fazda iki maddenin sürtünmesi ile statik elektrik oluşumuna örnekler veriniz.
CEVAP: - Plastik tarakla taranan saçın elektriklenmesi
- Transmisyon tertibatlarındaki miller, yataklar, kayış ve kasnaklarda statik elektrik yükünün birikmesi
- Borulardan toz partiküllerin aktarılması
#47
SORU:
Şimşek ile yıldırım arasındaki fark nedir?
CEVAP:
Statik elektriğe doğadan örnek olarak ise yıldırım ve şimşek verilebilir. Özellikle fırtınalı havalarda, atmosferdeki bulutlarda statik elektrik yükü birikir. Bu elektrik yükü, hava hareketlerindeki sürtünmelerden ve yağmur damlacıklarının sürekli çatlamasından oluşur. Neticede farklı polaritedeki bulutlar arasında ve bulutla yer arasında, statik elektrik yüklerinin boşalması söz konusu olur. Bulutlar arasında elektrik yükünün boşalmasına “şimşek”, bulutla yer arasında elektrik yükünün
boşalmasına ise “yıldırım” adı verilir.
#48
SORU:
Kontrollü olarak meydana getirilen statik elektrikten yararlanılarak yapılan aletlere örnekler veriniz.
CEVAP:
Örnek olarak lazer yazıcı, statik boyama ve baca filtreleri verilebilir.
#49
SORU:
Elektrik akımını iletebilme özelliklerine göre doğadaki maddeleri kaça ayırabiliriz? Bunları açıklayınız.
CEVAP:
Elektrik akımını iletebilme özelliklerine göre doğadaki maddeler
iletken, yalıtkan veya yarı iletken olarak sınıflandırılır. İletkene örnek olarak bakır, alüminyum, gümüş ve altın verilebilir. İletkenlerin son yörüngesinde 1-3 elektron bulunur. Yalıtkanlar ise son yörüngelerinde 6-8 elektron bulunan ve elektrik akımını iletmeyen maddelerdir. Cam, lastik, tahta yalıtkan malzemelerdir. Yarı iletkenler ise doğada yalıtkan halde bulunan ve bir enerji uygulandığında iletken hale geçen maddelerdir. Yarı iletkenlerin son yörüngelerinde 4-6 elektron bulunur. Germanyum, silisyum, galyum arsenür, indiyum fosfür yarı iletkenlere örnek olarak verilebilir.
#50
SORU:
Elektrik akımını tanımlayınız.
CEVAP:
İletkenden (veya alıcıdan) birim zamanda geçen elektrik yükü (elektron) miktarına akım denir. Akım I ile gösterilir ve birimi Amper (A)’dir.
#51
SORU:
Bir iletkenden geçen 3000 Coulomb yük ile iletkende 25 Amper akım oluşturuluyor. Bu akımın oluşması için geçen süre kaç dakikadır?
CEVAP:
I= Q / t idi. bu formülde zamanı yalnız bırakırsak formül;
t= Q / I şekline dönüşecektir.
t= 3000 / 25
t= 120 saniye = 2 dakika
#52
SORU:
Potansiyel farkı (gerilim) tanımlayınız.
CEVAP:
Bir elektrik yükünü bir noktadan başka noktaya hareket ettirebilmek için gerekli
enerji miktarı potansiyel fark veya gerilim olarak isimlendirilir
#53
SORU:
Dirençlerin devredeki işlevleri nelerdir?
CEVAP:
Dirençlerin devredeki işlevleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Devreden geçen akımı sınırlamak,
• Gerilimi bölmek,
• Hassas yapılı devre elemanlarının aşırı akıma karşı korunmasını sağlamak,
• Isı enerjisi elde etmek.
#54
SORU:
Üzerinden 8 A akım geçen 20? dirençli bir devre elemanının gücünü hesaplayınız.
CEVAP:
P=I2R
P=82.20
P=64.20
P= 1280W
#55
SORU:
Kapalı devre ve açık devre şeklindeki elektrik devrelerini açıklayınız.
CEVAP:
Elektrik akımı, hiç kesintiye uğramadan başladığı noktaya dönüyorsa devre kapalıdır.
Elektrik akımı, başladığı noktaya geri dönemiyorsa devre açık devredir. Bu durumda açık devre olan kol üzerinde akım akışı olmaz (I = 0 A).
#56
SORU:
Alternatif akım ile doğru akım arasındaki farkı açıklayınız.
CEVAP:
Doğru akımın yönü ve şiddeti zamana bağlı olarak değişmez, alternatif akımın ise genliği (şiddeti) ve yönü zamana göre periyodik olarak değişir.
#57
SORU:
Frekansı 60 Hz, maksimum değeri 15V olan alternatif gerilimin sıfır değerini geçtikten 1/20 sn sonraki anlık değerini bulunuz.
CEVAP:
V = VmSin (2?ft)
V = 15Sin (2?.60.(1/20))
V = 15Sin (2?.3)
V=15.0
V=0 Volt olacaktır.
#58
SORU:
İletim hatlarında yüksek gerilimin dezavantajları nelerdir?
CEVAP: - Taşıma tehlikeleri,
- Hatta oluşan yüksek manyetik alandan dolayı etkileşim,
- Hatta oluşan yüksek manyetik alandan dolayı kablolarda ters gerilimler oluşması ve gerilim saflığının bozulması
#59
SORU:
Çok fazlı sistemlerin tek fazlı sistemlere göre üstünlükleri nelerdir?
CEVAP:
Çok fazlı sistemlerin tek fazlı sistemlere göre üstünlükleri vardır.
1. Çok fazlı bir jeneratörün veya motorun çıkış gücü, boyutları arasında aynı olan bir fazlı jeneratörün veya motorun çıkış gücünden fazladır. Böylece, daha güçlü ve verimli makinalar yapılabilir.
2. Transmisyon (iletim) sistemlerinde aynı gücün taşınması için çok fazlı sistemde, bir fazlı sisteme göre kullanılan bakır daha azdır.
3. Bir fazlı kollektörlü tipler hariç, çok fazlı motorların döndürme momentleri düzgündür. Bir fazlı motorların döndürme momentleri ise darbe biçimindedir.
4. Kollektörlüleri hariç, bir fazlı motorlar, yardımcı sargıları olmadan kendi kendilerine harekete geçemezler.
5. Stator tepkisinin darbeli olması nedeniyle bir fazlı jeneratörleri paralel çalıştırmak çok zordur.
#60
SORU:
Sargıları yıldız bağlı 3 fazlı jeneratörün hat gerilimi 150 V ve hat akımı 10A olduğuna göre faz gerilim ve akım değerini hesaplayınız.
CEVAP:
UHat =?3 UFaz
150= ?3 UFaz
UFaz = 150 / ?3
UFaz =86,6 V
IHat =IFaz = 10 A
#61
SORU:
600 ? dirence sahip bir kablodan 1mA akım geçirildiğinde kabloda oluşacak gerilim kaç volttur?
CEVAP:
V=I.R
V=1.10-3 . 600
V= 0,6 Volt
#62
SORU:
Kirchhoff'un Akım Kanununu ve Gerilim Kanununu açıklayınız.
CEVAP:
Kirchhoff ’un Akım Kanunu’na göre bir düğüm noktasına gelen akımların toplamı, bu düğüm noktasından çıkan akımların toplamına eşittir. Başka bir ifadeyle; bir düğüm noktasındaki tüm akımların cebirsel toplamı sıfırdır.
Kirchhoff ’un Gerilim Kanunu’na göre herhangi bir kapalı devre boyunca bütün devre elemanlarının uçları arasındaki potansiyel farkların cebirsel toplamı sıfır olmalıdır.