ELEŞTİRİ TARİHİ Dersi TANZİMAT DÖNEMİNDE ELEŞTİRİ-I (I. NESİL) soru cevapları:

Toplam 52 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Ziya Paşa, Halk Edebiyatını Reddedip Divan şiirini yücelttiği Harabât Mukaddimesinde hangi şairleri ön plana çıkarmıştır?


CEVAP: Vehbi ve Vasıf

#2

SORU: Namık Kemal, İrfan Paşa Mektubu adlı yazısının hangi yılda yayınlamıştır?


CEVAP: 1874

#3

SORU: Namık Kemal’in divan edebiyatı için görüşü nedir?


CEVAP: Namık Kemal, Divan edebiyatını doğallığa ters olarak olarak nitelendirmiştir.

#4

SORU: İlk büyük dil tartışmasına ne ad verilmiştir?


CEVAP: “Mesele-i mebhûsetün anha”

#5

SORU: Şinasi hangi eleştirel bakış açılarına taraftar olmuştur?


CEVAP: Filolojik eleştiri ve nesnel eleştiri bakış açılarına taraftar olmuştur

#6

SORU: Namik Kemal’i Türk edebiyatının ilk eleştirmeni olarak Kabul eden yazar kimdir?


CEVAP: Mehmet Akif Ersoy

#7

SORU: Bu tartışmalarda Şinasi’nin savunduğu düşünce nedir?


CEVAP: Şinasi’ye göre Türkçe bağımsız bir dildir ve kenine özgü kuralları olan bir dildir. Yabancı dilden gelen ögelerin Türkçe kullanımına uyması gerektiğini savunmaktaydı.

#8

SORU: Namık Kemal’in Gazete ve gazeticilik faaliyetlerine yönelik değerlendirmeler yaptığı gazetelerin isimleri nelerdir?


CEVAP: Tercüman-ı Ahvâl ve Tasvir-i Efkâr gazeteleri için değerlendirmeler yapmıştır.

#9

SORU: Ziya Paşa’nın görüşleri nasıl gruplandırılır?


CEVAP: a) Türk Halk şiirini yüceltip Divan şiiirini yermesi: Şiir ve İnşa b) Halk Edebiyatını Reddedip Divan şiirini Yüceltmesi: Harabat Mukaddimesi. c) Batı Dilleri ve Edebiyatları Karşısındaki Tutumu: Harabat Mukaddimesi.

#10

SORU: Modern anlamda ilk Türk edebiyat tarihi olarak Babul edilen önsözün adı nedir?


CEVAP: Harabât Mukaddimesi

#11

SORU: Şiir ve İnşa adlı eseri hangi tarihte yayınlanmıştır?


CEVAP: Şiir ve İnşa adlı eseri 1868 yılında yayınlanmıştır.

#12

SORU: Şinasi; Fatih Tezkirenin yeniden yayınlanma sürecinde kitabın yazarına hangi konular ile ilgili görüşlerini bildirmiştir?


CEVAP: • Tezkireye çeşitli edebî konularla ilgili bazı açıklamalar konulmalı, • Yüksek rütbeli şahısların biyografilerine yer verilirken abartılı hüküm ve ifadelerden kaçınılmalı, • Her şairin ün kazandığı alandaki nitelikleri ile topluma yapmış olduğu hizmetlere de yer verilmeli, • Eğer intihal olduğu belirlenmiş ise hangi şair olursa olsun bu durum açıklanmalı, • Tezkire ifade ve anlam yanlışlıkları yönünden de düzeltilmeli.

#13

SORU: Namık Kemal’in Doğu edebiyatında değerlemeler yaptığı yazısının adı nedir?


CEVAP: Doğu edebiyatında değerlemeler yaptığı yazısının adı Bahâr-ı Dânış Mukaddimesi’dir.

#14

SORU: Şiir ve İnşa adlı eseri nasıl özetlenebilir?


CEVAP: a) Gerçek/asıl Türk şiiri divan şiiri değil, Halk şiirimizdir. b) Necati ve Bâkî’nin gazelleri, Nedim ve Vâsıf’ın şarkıları İran şiirini taklit ederek yazıldığı için Osmanlı şiirine dahil olmaz , “melez şiir” kategorisine girer c) Gerçek/asıl şiirimiz taşra halkı ile İstanbul ahalisi arasInda bulunan Şairlerin “nâ-mevzûn” diye beğenmedikleri “avâm” şarkları, yine taşralarda ve çöğür şairleri arasında deyiş, üçleme ve kayabaş denilen nazımlardır. Gerçek inşâmız ise Kamus mütercimi ve Muhbir Gazetesi tarafından kullanılan “şive-i kitabet”tir.

#15

SORU: Ziya Paşa’nın divan edebiyatı ile ilgili görüşleri hangi dönemden sonra değişir?


CEVAP: Ziya Paşa Avrupa’da yaşarken Halk şiiri lehine çalışmalar yapmış olup Avrupa’dan döndükten sonar fikirleri tamamen değişmiş ve Divan edebiyatı lehine savunduğu eleştirler yazmaya başlamıştır.

#16

SORU: Şinasi’nin Türk edebiyatına getirdiği en büyük değişiklik nedir?


CEVAP: Şinasi’nin Türk edebiyatına getirdiği en büyük değişiklik dil anlayışıdır.

#17

SORU: Şinasi’nin çıkardığı gazetelerin isimleri nelerdir?


CEVAP: Tercümân-ı Ahvâl ve Tasvir-i Efkâr

#18

SORU: Namık Kemal’in Ziya Paşa’ya ait Harâbât adıyla yayınladığı üç ciltlik antolojisinin birinci cildini eleştirmek için yayınladığı eleştiri yazısının adı nedir?


CEVAP: Tahrib-i Harâbât

#19

SORU: Ziya Paşa’nın batı dilleri ve edebiyatları karşısındaki tutumu nasıldır?


CEVAP: Yazar dünyadaki gelişmeleri ve dünyayı anlamak için Batı dillerinin öğrenilmesi gerektiğini düşünmekte olup aksi şekilde düşünenleri tutuculukla suçlamaktadır.

#20

SORU: Türkiye’de de sosyal güvenliğin temelini oluşturan kurum nedir?


CEVAP: Sosyal sigortalar Türkiye’de de sosyal güvenliğin temelini oluşturmaktadır.

#21

SORU: İlk büyük dil tartışması hangi gazeteler arasında başlamıştır?


CEVAP: Rûznâme-i Cerîde-i Havâdis ile Tasvîr-i Efkâr arasında başlamıştır.

#22

SORU: Namık Kemal yazdığı hangi eserde L’Islamisme et la Science adlı eserin hangi iddalarını çürütmeye çalışmıştır?


CEVAP: İslâm dininin ilerleme, gelişme ve medeniyete engel olduğu iddiasını çürütmeye çalışmış olduğu eserin adı Renan Müdâfaanâmesi’dir.

#23

SORU: Namık Kemal Mukaddime-i Celâl adlı eleştirisiinin içeriği ana başlıkları nelerdir?


CEVAP: a) Eski edebiyatın hayal dünyasına yöneltilen eleştiriler b) Gazete ve gazeticilik faaliyetlerine yönelik değerlendirmelerc) Eğitim d) İmlâ e) Siyasi Makale, Roman ve Tiyatro

#24

SORU: Uçman ve Tanpınar’a ait Namık Kemal’in eleştirilerini hangi başlıklar altında ayırmışlardır?


CEVAP: • Divan edebiyatına yaptığı eleştiriler • Eskiden tamamen farklı yeni bir edebiyat krma arzusu • Yeni edebi türlerin müdafaası

#25

SORU: Namik Kemal’in kendi hayatı ile benzerlikler bularak eleştirdiği eser nedir?


CEVAP: Mes-Prison’ı kendi hayatı ile benzerlikler bularak eleştirmiştir

#26

SORU: Ziya Paşa Terkib-i Bend’inde hangi düşünceyi vurgulamaktadır?


CEVAP: Batıyı takip ederken ve Batı dillerini öğrenirken kendi özümüzden kopmamamız gerektiğini vurgulamaktadır.

#27

SORU: Harabât Mukaddimesi kaç yılında yayınlanmıştır?


CEVAP: Harabât Mukaddimesi 1874 yılında yayınlanmıştır.

#28

SORU: Sende var ise eğer hammiyet Tahsiline eyle sarf-ı himmet dizeleri kime aittir?


CEVAP: Dizeler Ziya Paşa’ya aittir.

#29

SORU: Tanzimat döneminde sorulan sorulan soruların çıkardığı gerçek nedir?


CEVAP: Tanzimat döneminde sorulan sorulan soruların çıkardığı gerçek; edebiyatı o güne kadarki yaklaşımlarla sürdürmek, açıklamak veya sınırlarını belirlemek imkansızdır.

#30

SORU: İlk büyük dil tartışması hangi konuda yapılmıştır?


CEVAP: ‘‘Şinasi’nin dili” konusunda tartışma yapılmıştır.

#31

SORU: Namık Kemal hangi yazısında ‘‘romantik’’ kelimesi üzerinde durmuştur?


CEVAP: İntibah Mukaddimesi yazısında ‘‘romantik’’ kelimesi üzerinde durmuştur.

#32

SORU: Harabât Mukaddimesi içeriği hangi başlıklar altında toplanabilir?


CEVAP: a) Halk Edebiyatını Reddedip Divan şiirini Yüceltmesi b) Batı Dilleri ve Edebiyatları Karşısındaki Tutumu

#33

SORU:

Tercümân-ı Ahvâl ve Tasvir-i Efkâr gazeteleri kim tarafından çıkarılmıştır?


CEVAP:

Şinasi


#34

SORU:

Şinasi tarafından çıkarılan Tercümân-ı Ahvâl ve Tasvir-i Efkâr gazetelerinde nasıl bir dil kullanılmıştır?


CEVAP:

Sade ve sanatsız bir dil kullanılmıştır.


#35

SORU:

Tanzimat sonrası Türk edebiyatında edebiyat kavramını, yeni bir yaklaşımla ilk defa ele alıp tanımlayan kişi kimdir?


CEVAP:

Şinasi


#36

SORU:

"Mesele-i mebhûsetün anha” nedir?


CEVAP:

1864 yılında Rûznâme-i Cerîde-i Havâdis ile Tasvîr-i Efkâr gazeteleri arasında geçen ilk büyük dil tartışmasına verilen isim.


#37

SORU:

Şinasi'nin Fatih Tezkiresi hakkında eleştirel yaklaşımı nedir?


CEVAP:

• Tezkireye çeşitli edebî konularla ilgili bazı açıklamalar konulmalı,
• Yüksek rütbeli kimselerin biyografilerine yer verilirken abartılı hüküm ve ifadelerden kaçınılmalı,
• Her şairin şöhret kazandığı alandaki nitelikleri ile topluma yapmış olduğu hizmetlere de yer verilmeli,
• Eğer intihal (aşırma) tespit edilmişse hangi şair olursa olsun bu durum açıklanmalı,
• Tezkire ifade ve anlam yanlışlıkları yönünden de düzeltilmeli.


#38

SORU:

Mehmet Akif Ersoy'a göre edebiyat tarihimizin ilk eleştirmeni kimdir?


CEVAP:

Namık Kemal


#39

SORU:

Abdullah Uçman, Namık Kemal'in eleştirilerini hangi maddeler altında toplamıştır?


CEVAP:
  • Divan edebiyatının eleştirisi,
  • Eskiden tamamen farklı yeni bir edebiyat kurma arzusu,
  • Yeni edebî türlerin müdafaası.

#40

SORU:

Namık Kemal hangi nedenle Eski Türk Edebiyatını reddetmektedir?


CEVAP:

Eski Türk edebiyatının bütünüyle İran edebiyatı etkisi altında kaldığını iddia eden Namık Kemal, “edebiyat-ı sahîha”(gerçeğe uygun edebiyat) adına bu edebiyatı tamamen reddeder.


#41

SORU:

Namık Kemal hangi eleştiri yazısını Ziya Paşa’nın Harâbât adıyla yayınladığı üç ciltlik antolojisinin birinci cildini ve bilhassa mukaddime bölümünü eleştirmek için yazmıştır?


CEVAP:

Tahrib-i Harâbât


#42

SORU:

Hindli Şeyh İnâyetullah Kanbu’nun Urdu dilinde kaleme aldığı Bahar-ı Dâniş adlı eserin Namık Kemal tarafından yapılan Türkçe çevirisinin “önsöz”ünün adı nedir?


CEVAP:

Bahâr-ı Dâniş Mukaddimesi


#43

SORU:

Namık Kemal hangi önsözde Shakespeare, Walter Scott, Schiller, Lord Bayron, Victor Hugo ve Alfred de Musset gibi Batı’nın önde gelen yazarları hakkında kısa bilgiler vermiştir?


CEVAP:

İntibah Mukaddimesi


#44

SORU:

Namık Kemal hangi yazısı İslâm dininin ilerleme, gelişme ve medeniyete engel olduğu iddiasına cevap niteliği taşımaktadır?


CEVAP:

Renan Müdâfaanâmesi


#45

SORU:

“Tarz-ı cedîd” nedir?


CEVAP:

Namık Kemal’in bütün bu görüşlerini özetleyen anahtar ifade “tarz-ı cedîd” (yeni tarz) kavramıdır. “Tarz-ı cedîd” kavramını, yeni bir zihniyet algısı olarak okumak yanlış olmaz. Namık Kemal’e göre bütün yeniliklerin ve değişimlerin zemininde bu algı vardır.


#46

SORU:

Namık Kemal'in Yeni Edebiyatın imlasına hakkındaki eleştirisi nedir?


CEVAP:

Yeni edebiyatın ya da daha doğrusu yeni ediplerin “edip” ünvanına erişmekle birlikte hâlâ imlâ bilmemektir.


#47

SORU:

Türk edebiyatına roman nereden geçmiştir?


CEVAP:

Roman, Türk edebiyatına Batı’dan geçmiştir.


#48

SORU:

Namık Kemal'in, Mukaddime-i Celâl’de bahsettiği Türk Edebiyatına yeni giren üç yenilik nedir?


CEVAP:

Siyasi makaleler, roman ve tiyatro.


#49

SORU:

Tanzimat sonrası Türk yazarlardan hangisi eski ve yeni değerler arasında bocalayan fikir ve edebiyatçıların tipik örneğidir?


CEVAP:

Ziya Paşa


#50

SORU:

Hangi yazar "Şiir ve İnşa" makalesinde divan edebiyatını reddederek halk edebiyatının gerçek Türk edebiyatı olduğunu savunmuştur?


CEVAP:

Ziya Paşa


#51

SORU:

Ziya Paşa’nın sanat görüşleri ve eleştirileri genel anlamda hangi üç ana kategoride ele alabilir?


CEVAP:
  • Türk Halk Şiirini Yüceltip Divan Şiirini Yermesi
  • Halk Edebiyatını Reddedip Divan Şiirini Yüceltmesi
  • Batı Dilleri ve Edebiyatları Karşısındaki Tutumu

#52

SORU:

Ziya Paşa hangi yazısında halk edebiyatını reddederek divan şiirini yüceltmiştir?


CEVAP:

Harâbat Mukaddimesi