EVDE YAŞLI BAKIM HİZMETLERİ Dersi Yaşlıların Evde Sağlık ve Bakımı ile Bakım Verici Stresinin Azaltılmasında Teknolojinin Yardımcı Elleri (Geronteknoloji) soru cevapları:

Toplam 54 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Yerinde yaşlanma ne demektir?


CEVAP: Yerinde yaşlanma yani yaş almış insanların yaşamlarının son zamanlarını kendi evlerinde geçirmesi ne denir.

#2

SORU: Yaşlı nüfusun sağlık durumlarının takibinde, sağlık bakımını geliştirmede basta tele-tıp olmak üzere sağlık bilişim teknolojilerinin kullanılmasının önemi nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Özellikle kronik hastalıkları olan yaşlıların tele tıp, evde bakım, mobil teknolojiler, karar destek sistemleri, hasta güvenliği, sağlık ekonomisi, sağlık bilgilerinin güvenliği, sağlık eğitimi, tıbbi görüntüleme analizi, biyosinyal işleme alanları gibi konular yer almaktadır. Telemetrik sorgulama tele tıp uygulamaları içinde yer almakta ve kalp yetersizliği, hipertansiyon, KOAH, diyabet, demans gibi kronik hastalığı olan bireylerin evde bakımı ve izlemi gibi alanlarda kullanılmaktadır. Bu bilgiler kanıta dayalı tıp araştırmalarında da gündemdedir.

#3

SORU: Uzaktan izleme cihazları ile ev ortamında hastaların izlenmesi nasıl olmaktadır?


CEVAP: Ev ortamında telefon hattına bağlanan bir modem özellikteki bir alıcı ile bluetooth aktarımı ile bağlantı kuran tartı, tansiyon aleti, glikometre cihazı vb. aletler ile hastanın kilo, kan basıncı, kan glikoz seviyeleri alınan besin miktarı kontrol merkezine iletilmekte ve sorumlu hemşire gerekirse sorumlu hekim aracılığıyla hastanın izlemi sağlanmaktadır. Aynı anda yaşlı hastayı da otomatik olarak uyardığı, hatta hastanın yakınları ve bakıcılarının herhangi bir yerden internet aracılığı ile tüm bu verileri izleyebildikleri ve hastanın durumundaki değişiklikleri yakınlarına ve bakıcılarına bildirme işlevlerini de gerçekleştirdiği belirtilmektedir.

#4

SORU: Tele-Sağlık ne demektir?


CEVAP: Genellikle tedavi veya hastalığın önlenmesi, refahın teşviki için sağlıkla ilgili koruyucu, destekleyici ve iyileştirici uygulamaların, eğitim, hasta kayıtları ve elektronik sevk işlemleri gibi hizmetlerin hastalara evlerinde kurulmuş ağlar yardımıyla aktarılmasıdır. Dolayısıyla Tele-sağlık, tıp ve bakım hizmetlerinin uzaktan teknoloji kullanımı ile verilmesini içeren geniş bir terimdir.

#5

SORU: Tele Tıp ne demektir?


CEVAP: Elektronik iletişim sistemlerini kullanarak sağlık hizmetlerinin uzak mesafelere taşınmasını ifade etmektedir. Tele-tıp uygulamaları kapsamında, e-radyoloji projesi ile radyolojik görüntüler tek bir veri merkezinde arşivlenebilmekte ve kullanıcıların internet üzerinden erişimine izin vermektedir.

#6

SORU: Gelecekte nanoteknoloji sayesinde ne gibi yenilikler görülebilecektir?


CEVAP: Gelecekte ise nanoteknoloji sayesinde kullandıklarımızdan binlerce kat hızlı bilgisayarlar, damarların içinde ilerleyerek hastalıkları tedavi edecek nano aygıtlar, organların içinde ameliyat yapabilecek robotlar, hareketleri şarj edilmiş elektrik ile sağlanan yapay kaslar vb. birçok şey karşımıza çıkacak. Enerji konusundaki temel sıkıntı olan enerji sarfiyatı sıfıra inebilecek ve zararlı her tür atıktan kurtulmak mümkün olacak gibi görülmektedir.

#7

SORU: Geronteknoloji nedir?


CEVAP: Geronteknoloji, tele-monitoring, internet tabanlı ev bakım sistemleri, gözetim sistemleri, ev tabanlı görüntüleme, uzaktan izlem, etkinlik tanıma sistemi, küresel konumlandırma sistemi, akıllı ev bakım sistemleri, akıllı evler gibi değişik isimlerle adlandırılmıştır. Almanya, Danimarka, Finlandiya, Yunanistan, İngiltere, ABD, Japonya vb. birçok ülkede bilgi ve iletişim teknolojisindeki gelişmeler ile uzun vadeli sağlık bakımını sağlamak için geliştirilen sensörler ve dokunmatik ekran bilgisayarlarını kapsayan akıllı evler giderek çağdaş aile hayatına girmeye başlamıştır.

#8

SORU: Hafif demans ve bilişsel sorunları olan yaşlıların kaybolmalarını engellemek İngiltere’de nasıl bir çalışma yapıldı?


CEVAP: İngiltere’nin West Sussex bölgesinde Alzheimer veya bu tür benzeri hastalığı olan kişilere elektronik kelepçe takılarak GPS yoluyla sürekli takip edilmeleri 2013 yılında denenmeye başlandı. Pilot bölge olarak seçilen bu kentte polis, kayıp vakalarının sayısını bu yolla azaltmanın mümkün olabileceğini, kaybolan hastaların da kolaylıkla bulunabileceğini belirterek uygulamaya tam destek verdi.

#9

SORU: Hafif demans ve bilişsel sorunları olan yaşlıların öz bakım ve bağımsız yaşamları için hangi durumlarda yararlanılmaktadır?


CEVAP: Sistem hafif demans ve bilişsel sorunları olan yaşlıların öz bakım ve bağımsız yaşamları için yemek, ilaç alma vb. günlük ritimlerini, ne yapıp ne yapmadığını hatırlatmada ve verdiği bilgileri doğrulatmada kullanılabilmektedir. Ocağın, musluğun, televizyonun, ev ve balkon kapısının, ev ve banyo ışıklarının açık ya da kapalı olmasının tespit edilmesi yanı sıra dairenin genel temizliği, hastanın düşmesine neden olabilecek yerde duran herhangi bir nesne, sıcaklık, hava kalitesi, diğer insanların varlığı belirlenebilmektedir.

#10

SORU: Ambient Assisted Living projesinde Frauenhofer Enstitüsü vb. kuruluşların geliştirdikleri çalışma nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Ambient Assisted Living projesinde Frauenhofer Enstitüsü vb. kuruluşlar, yatış pozisyonunu algılayan ve uyuma biçimini analiz eden akıllı yatak geliştirdiler. Akıllı yatak aynı zamanda uyuma pozisyonunun sağlıklı olup olmadığı konusunda da bilgi vererek hareketleri sınırlı insanların sırt üstü yatmaktan sırtının yara olmasını engelliyor.

#11

SORU: Akut ya da kronik hastalıklarda yaşlıların izlemi nasıl gerçekleşmektedir?


CEVAP: Akut ya da kronik hastalıklarda yaşlının öncelikle fizyolojik verilerinin (vücut ısısı, kalp hızı, kan basıncı, kan O2 değerleri, solunum sayısı ve EKG gibi) ev ortamında da değerlendirilmesi önceliklidir. Sistemde ev ortamında telefon hattına bağlanan bir modem özellikteki bir alıcı ile bluetooth aktarımı ile bağlantı kuran tartı, tansiyon aleti, vb. aletler ile hastanın kilo, kan basıncı, nabız, ateş vb. hayati belirtilerinin ve semptomlarının izlemi sağlanmaktadır. Birçok telefon ve akıllı saatte sağlığı kontrol altında tutmak amacıyla günlük faaliyet seviyelerini, kalp atış hızını, su ve kafein miktarını izleme sistemleri mevcut.

#12

SORU: Kan Şeker Ölçer-iHealth Glucometer ile yapılan uygulama nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Kan Şeker Ölçer-iHealth Glucometer: Yeni jenerasyon akıllı kan-şeker ölçüm aleti olan iHealth BG5, Bluetooth sayesinde akıllı cihazınıza bağlanıp şeker ölçüm sonuçlarınızı otomatik olarak akıllı cihazınıza atar. Belirlenen seviye aralığında olmayan sonuçlar hekiminize otomatik olarak bildirilir.

#13

SORU: Sıcaklık Ölçer-iThermonitor ile yapılan uygulama nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Sıcaklık Ölçer-iThermonitor; giyilebilir kablosuz termometredir. Cihaz küçük yapışkan yama kullanılarak bir çocuğun kolunun altına rahatlıkla takılır. Bluetooth teknolojisi ile sürekli ve sessizce çocuğunuzun sıcaklığını izlemek için akıllı telefonunuza bağlanır. Kritik değer aralıklarında hekiminize bilgi verilir.

#14

SORU: Kalp Ritim Ölçer-Polar Heart Rate Monitor ile yapılan uygulama nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Kalp Ritim Ölçer-Polar Heart Rate Monitor; özellikle spor aktiviteleri yaparken kalp ritmini takip edebilmeye olanak sağlayan giyilebilir kablosuz cihazdır. Bluetooth teknolojisi sayesinde sürekli olarak akıllı telefona bağlı kalır. SisoFamily iOS ve Android uygulaması ile rahatlıkla kalp ritmi takip edebilir. Ayrıca sonuçları kaydedip daha sonra grafiksel olarak analiz yapabilir ve ayrıca sonuçları ilgili hekimle de paylaşabilir.

#15

SORU: Elektronik Baskül-Mecare Lemon Weight Scale ile yapılan uygulama nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Elektronik Baskül-Mecare Lemon Weight Scale: Elektronik baskül ile Bluetooth sayesinde akıllı cihazınıza bağlanıp kilo sonuçlarını otomatik olarak akıllı cihazınıza atar. Obezite hastalığına yakalanmadan hekiminizin belirlediği kritik değer aralıklarında uyarı alırsınız ve kilonuzu kontrol altında tutabilirsiniz.

#16

SORU: Tansiyon Ölçer-Bluetooth Blood Pressure Monitor BP027-BT ile yapılan uygulama nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Tansiyon Ölçer-Bluetooth Blood Pressure Monitor BP027-BT: Dijital Tansiyon ölçer ile Bluetooth sayesinde akıllı cihazınıza bağlanıp tansiyon sonuçlarınızı otomatik olarak akıllı cihazınıza atar. Tanımlanmış olan kritik değer aralıklarının dışında olan tansiyon sonuçları otomatik olarak ilgili hekime bildirilir.

#17

SORU: Evde Bakım ve Kronik Hastalıkların Takibi için Mobil Teknoloji projesi nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Proje kapsamında; kablosuz tıbbi cihazlar ile bireylerden alınan fizyolojik parametrelerin (kütle, tansiyon, kalp atım hızı, vücut sıcaklığı, kandaki şeker ve oksijen miktarı v.b.) mobil ortamdan (akıllı telefon, pda, smart TV’ler v.b.) Hastane Bilgi Yönetim Sistemi (HBYS) ve Aile Hekimliği Bilgi Sistemine (AHBS) gönderilmesi için bir platform kuruldu. Bu platform, iOS ve Android içinde işletim sistemi bağımlılığını da ortadan kaldırıyor. Örnek verilmek gerekirse, iOS işletim sistemine uyumlu bir cihazdan alınan ölçümler, android işletim sistemi destekli bir cep telefonuna sorunsuz olarak gönderiliyor. Sistem ile özellikle kronik rahatsızlığı olan veya evde bakıma muhtaç hastaların, günlük hayatlarından ayrılmadan, durumları izlenebilecek ve kayıt altına alınabilecek. Alınan kayıtlar, firma bünyesinde geliştirilmiş olan SisoHBYS (Hastane Bilgi Yönetim Sistemi) ve SisoFamily Aile Hekimliği Bilgi Sistemi’nde tutulması planlanıyor.

#18

SORU: Yaşlı hastanın listelenen tedavi prosedürleri hangi hizmetleri kapsar?


CEVAP: İlgili hizmetler şöyle sıralanabilir: • Ev ortamında telefon hattına bağlanan bir modem özellikteki bir alıcı ile bluetooth aktarımı ile bağlantı kuran tartı, glikometre cihazı vb. aletler ile hastanın kilo, kan glikoz seviyeleri, alınan besin miktarı, • SMS ile kontrol edilebilen insülin pompası, • SMS ile kontrol edilebilen antibiyotiklerin intravenöz infüzyonu, • SMS ile kontrol edilebilen total paranteral beslenme, kemoterapi ya da analjezi gibi hizmetlerin evde uygulanması ile • SMS ile kontrol edilebilen ev vantilatörleri, • SMS ile kontrol edilebilen O2 tedavisi, vb. ile kronik hastalıkların tedavi sürecinin izlenmesi gibi hizmetleri kapsar.

#19

SORU: Yaşlının Telerobot teknolojisi ile hastanın ev içi - alışveriş aktivitelerinde elektronik kontrollü, mekanik bir robottan yararlanılmasına neler örnek verilebilir?


CEVAP: Çamaşır yıkayan, ortalığı silip süpüren, çay kahve servisi yapan robotlar.

#20

SORU: iPhone üzerinden idrar tahlili yapan uygulama nasıl açıklanabilir?


CEVAP: uChek isimli uygulama App Store üzerinden indirmeye sunuldu. iOS 5.1 ve üzeri işletim sistemli iOS’li cihazlar ile uyumlu olan uygulama idrar tahlili almanıza olanak tanıyor. Bunun için ilk önce idrar örneği almanız ve bu işlem için bir ölçüm çubuğu kullanmanız gerekiyor. İki saniyelik idrar ölçümünün ardından uygulama ile birlikte satılan mat üzerine ölçüm çubuğunu yerleştiriyorsunuz. Üzerine kübik bir obje konularak iPhone kamerası ile fotoğrafını çektikten sonra idrarda glikoz, protein ve nitrat gibi 12 farklı unsuru test edebiliyorsunuz.

#21

SORU: Düşmeler sonucu meydana gelen yaralanmalar ve sakatlanmalardan korunmak için geliştirilen sistemlere ne örnek verilebilir?


CEVAP: Düşmelerin ya da minik yaralanmaların daha büyük sorunlara yol açmaması için, sensörlü kıyafetler tasarlanarak hasta bakımıyla ilgilenen kişiye direk mesaj yollanabilmektedir. Yine akıllı kıyafet sistemine, düşülen yerde zararın oluşmasını önleyecek minik hava yastığı pedleri eklenebilir. Chiba Üniversitesi Biyomedikal Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Toshiyo Tamura düşmeler sonrası oluşan kırıklardan yaşlıları korumak amacıyla 1.1 kg ağırlığında giyilebilir hava yastığı icat etmiştir.

#22

SORU: Hasta altı temizleme için geliştirilen sistemlere ne örnek verilebilir?


CEVAP: Suyocon hasta altı temizleme robotu yatağa bağımlı yaşlı hastalar için üretilmiştir. İdrar ve gaita boşaltımını otomatik olarak algılar ve temizleme işlemini başlatır. Hastayı temizleme süresi, yıkama ve kurulama dahil maksimum 4 dakikadır. Sonrasında en uygun bakım modu ile yıkama ve kurulama işlemini yapar. Filtreleri sayesinde koku oluşturmaz. Güvenlik ve koruma özellikleri vardır. Su haznesi alt limit, atık haznesi üst limit, yıkama suyu aşırı sıcaklığı, aşırı kurutma sıcaklığı, arıza, sızıntı ve taşma alarmları ile güvenli bir şekilde kullanılır.

#23

SORU: Kutup ayısına benzetilen yeni robot Robear, yaşlı hastalara hangi hizmeti vermektedir?


CEVAP: Japonya’daki Araştırma Enstitüsü Riken, ülkedeki ‘sevimli surat ve çocuksu ses sevgisini robot teknolojisine taşıdı. Kutup ayısına benzetilen yeni robot Robear, yaşlı ve hastaları kucağında taşıyabiliyor.

#24

SORU: Robovie-II adındaki robot, yaşlı hastalara hangi konuda yardım için tasarlanmıştır?


CEVAP: Japonya’da geliştirilen Robovie-II adındaki robot, süpermarket alışverişi yapan yaşlı müşterilere yardım için tasarlanmıştır. Robot, müşterinin önceden hazırladığı alışveriş listesine ağ bağlantısı ile erişerek, sesli olarak değişik tavsiyelerde bulunuyor, alışveriş sepetini taşıyor, müşteriyi market içinde takip edebiliyor.

#25

SORU: Japonya’ da üretilen ve ‘şefaat robotu’ denilen Paro yaşlı hastalara nasıl hizmet vermektedir?


CEVAP: Japonya’da geliştirilen Robovie-II adındaki robot, süpermarket alışverişi yapan yaşlı müşterilere yardım için tasarlanmıştır. Robot, müşterinin önceden hazırladığı alışveriş listesine ağ bağlantısı ile erişerek, sesli olarak değişik tavsiyelerde bulunuyor, alışveriş sepetini taşıyor, müşteriyi market içinde takip edebiliyor.

#26

SORU: Robotik hayvanlar demans (bunama) sorunu yaşayan insanların yaşam kalitesini artırmaya nasıl yardım edebilir?


CEVAP: Avustralya, Ingiltere ve Almanya’dan araştırmacıların ortak katılımı ile gerçekleştirilen pilot çalışmada katılımcıların Paro ismindeki robot fok ile etkileşimleri okuma etkinliği ile zaman geçirmeleriyle karşılaştırıldı. Yapay zekâsı ve dokunma sensörleri bulunan Paro şaşırma, mutluluk ve öfke gibi duygular gösteriyor, kendi ismini ve sahibinin sıklıkla kullandığı kelimelere yanıt vermeyi öğrenebiliyor.

#27

SORU: Tele-koçluk nedir?


CEVAP: Telefon tabanlı sigara bırakma desteği uygulaması gibi ihtiyaç, davranış değiştirme ya da rehabilitasyon değerlendirmesini desteklemek için yapılandırılmış telefon desteği kullanılmasıdır. Kablosuz teknolojiler ile sağlık hizmetlerinin sağlık merkezi dışında da verilebilmesi mümkün olmaktadır. Bu yenilikçi platformlar, ev içi bakımı organize etmek, güvenli ve etkili tutmak için büyük yardımcılardır.

#28

SORU: Boğaziçi Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi bünyesinde geliştirilen Egzersiz Robotu projesi nasıl açıklanabilir?


CEVAP: Egzersiz Robotu projesinin bu alanda ilk defa bir insansı robot kullanılarak geliştirilen bir otonom egzersiz sistemi olma özelliği taşıdığını söyleyen Görer, şu bilgileri verdi: Projeyi geliştirirken, doğrudan insanın yerini alabilecek bir robot olmasına özen gösterdik. NAO isimli bu robotun fiziksel yapısı insana oldukça benzer. Kişilerin hayatını kolaylaştırmaya yönelik bir robot. Robot daha çok kendi başına evde kalan yaşlılar için tasarlandı. Sosyal bir robot olan egzersiz robotu yaşlı kişi ile konuşarak onunla iletişime geçebiliyor.

#29

SORU: Tele Konsültasyon nedir?


CEVAP: Sağlık hizmetlerinde klinik uygulamaların, tedavi ve hasta takibinde kullanımını içeren, sağlık hizmetlerinin sunumu sırasında iletişim ve bilişim teknolojilerinin kullanıldığı yöntemlere denir. Kırsal ve uzak bölgelerde yaşayan insanlara yeterli sağlık hizmeti sunumunun sağlanması uzun zamandır süregelen zorlu bir iştir. Tele konsültasyon bu noktada devreye girerek kırsal kesimde yaşayan insanların sağlık erişimlerindeki yetersizlikleri en aza indirgemektedir.

#30

SORU: Tele Konsültasyon hizmetlerine nasıl örnekler verilebilir?


CEVAP: İlgili örnekler şöyle sıralanabilir: • PLEKSUS Bilişim Teknolojileri Danışmanlık Temsilcilik ve Organizasyon A.Ş. tarafından geliştirilen tamamı web üzerine aktarılmış bir tele konsültasyon yazılımı ve servisi halen Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri, ABD ile 10 sağlık ocağı arasında çalıştırılmaktadır. • İsveç’te hemşireler, İsveç Ulusal İlaç Veri tabanı Fass.se ile online bağlantılı mobil ilaç yönetim yazılımı yüklü cep bilgisayarları aracılığıyla yaşlıların evlerine gittiklerinde ilaçların paketlerini taratarak, doğru ilacı kullanıp kullanmadıklarını kontrol etmekte ve ilaç etkileşimlerini tanımlamalarına yardımcı olmaktadırlar. • Hong Kong Hastane Otoritesi bilişim teknolojisi tabanlı klinik yönetim sistemiyle hemşire ve hekimleri ilaç-yemek ve ilaç-ilaç etkileşimleri konusunda uyarmaktadır.

#31

SORU: Tele-Tıp ile Tele-Bakım Arasındaki Farklılıklar nelerdir?


CEVAP: Tele-tıp genellikle tedavi veya hastalığın önlenmesi, refahın teşviki gibi sağlıkla ilgili spesifik amaçlara sahipken, tele-bakım (duman dedektörleri gibi çevresel alarmlar, otomatik düşme algılama teknolojileri vb.) daha çok bağımsız yaşam üzerine odaklanmaktadır.

#32

SORU: Evde sağlık hizmeti sunumunda teknoloji kullanımının yaşlıya olumlu yönlerine neler örnek verilebilir?


CEVAP: İlgili örnekler şöyle sıralanabilir: • Yaşlıların teknoloji tabanlı girişimlerde yer almaya ve bilişim teknolojileri ile ilgili bilgi alma ve kullanmaya istekli olduğu bildirilmektedir. Intercontinental Hotels Group ile araştırma şirketi IPSOS, Türkiye’deki yaşlı kesimin diğer Avrupa ülkelerine göre 3 ile 5 kat daha fazla sosyal medya kanallarını kullandığını belirledi. • Tele-bakım sistemleri, kronik hastalıklara sahip yaşlıların mümkün olduğunca bağımsız yaşamalarının, acil durumlarda emniyet ve güvenliklerinin sağlanmasında sosyal hizmetleri ve sağlık bakımını desteklemek için geliştirilmiştir. • Bilişim teknolojilerinin yaşlıların sağlık bakımını geliştirmede ve sağlık durumları ile ilgili bütüncül bir değerlendirmede etkili olacağı belirtilmiştir. • Geronteknoloji sistemleri özellikle yaşlı insanların kendi evlerinde bağımsızlıklarını, fonksiyonel yeteneklerini, başa çıkmalarını ve refahlarını teşvik etmeyi amaçlamaktadır. • Yaşlı bakımı alanında kablosuz teknolojilerin tıbbi süreçlere uygulanması ile yaklaşık * verimlilik artışı sağlanır. • Web tabanlı hasta eğitimi ile hastaların kendi sağlıklarını yönetebilir ve sağlık bakım maliyetini düşürür. • Yaşlılarda kronik hastalıkların kontrol altında tutulması ve sağlığın koruması için yapılan uygulamalar, yaşlı bireyin yaşamını bağımsız bir şekilde yaşamasına yardım eder. • Teknolojik gelişimlere erişimin geliştirilmesi, yaşlıların tıbbi olarak karmaşık olan bakım ihtiyaçlarının koordinasyonunun sağlanmasında ve kalitesinin artırılmasında da etkili olacaktır. • Kalp yetmezliği olan yaşlılara taburculukları sonrası kardiyologlar tarafından yapılan rutin takibe ek olarak hemşireler tarafından semptom izleme, eğitim, danışmanlık ve telefon takibini içeren ev tabanlı hastalarda görülen depresyon ve anksiyete gibi psikolojik durumlarda iyileşme sağlandığını bildirmektedirler.

#33

SORU: Evde sağlık sunumunda teknoloji kullanımının bakım personelinin stresi üzerindeki olumlu etkileri nelerdir?


CEVAP: İlgili olumlu etkiler şöyle sıralanabilir: • Yaşam kalitesini ve genel sağlığı artırması, hastalıkların teşhis, takip, bakım ve tedavilerinde bakım sunuculara ve sağlık çalışanlarına kolaylık sağlaması, bakım personeli üzerindeki yükü azaltma potansiyeline sahip olması açısından önem taşımaktadır. • Evde Bakım ve Kronik Hastalıkların Takibi İçin Mobil Teknoloji projesi ile unutmadan kaynaklı veri kayıplarının önüne geçilecek, zaman kayıpları engellenecek ve bireyin sağlık verilerinin hekime anlık olarak ulaştırılması sağlanarak, özellikle kronik hastalıkların takibi kolaylaşacaktır. • Geronteknoloji olarak da bilinen Bilgi ve İletişim Teknolojisinin Yaşlılıkta Uygun Kullanımı ile bakım vericilerin stresi azaltılmaktadır. Webcam, görüntülü telefon gibi sistemler; internet üzerinden bakım personeli, yaşlılar ve yakınları arasındaki iletişimi sağlamak için eklenebilmektedir. • E-Sağlık uygulamaları hasta kayıtlarının bilgisayar ortamında tutulmasından, bazı hastalıkların uzak mesafelerden bilgisayar ve iletişim teknolojileri kullanılarak takibine kadar hastalıkların tedavi ve izlem sürecini kolaylaştıran, sağlık çalışanlarının iş yükünü azaltan ve bakım sağlayıcılara destek olan birçok uygulamayı içermektedir.

#34

SORU: Teknolojiyi kullanan yaşlılar için bir takım engeller nelerdir?


CEVAP: İlgili engeller kısaca şöyle açıklanabilir: • Yaşa bağlı engeller: Görme kusuru, el becerisi ve hareketliliğine ilişkin sorunlar, anlama ve kavrama güçlüğü, algıda sınırlılık gibi. Örneğin Turkcell 65 yaş üstü insanlar için kolay kullanıma sahip akıllı telefon T40 ve T50 ile cevap verilmektedir. • Teknolojinin özellikleri: Karmaşıklık, küçük yazılar, teknik terimler, bazı teknolojik yeniliklerin çalışmaması ya da kolay olmasına bağlı olan sıkıntılar gibi. • Tutum: Teknolojinin tehlikeli, pahalı, karmaşık, şaşırtıcı, öğrenmesi güç olduğuna ilişkin algı. • Eğitim ve destek konuları: Eğitim almaya ilişkin mali engeller ve eğitim olanaklarının yoksunluğu, öğrenme süresince yeterli desteği ve eğitimcileri sağlamaya yönelik kaliteli eğitim olanaklarının yoksunluğu gibi. • Maliyet: Gelirin kısıtlı olması nedeniyle teknolojik ürünleri satın alamama, kullanamama ya da bu ürünlere ulaşamama gibi.

#35

SORU:

Teknoloji nedir?


CEVAP:

Teknoloji: İnsanoğlunun gereklerine uygun yardımcı alet ve araçların yapılması ya da üretilmesi için gerekli bilgi ve yetenektir.


#36

SORU:

Tele-Sağlık nedir?


CEVAP:

Genellikle tedavi veya hastalığın önlenmesi, refahın teşviki için sağlıkla ilgili koruyucu, destekleyici ve iyileştirici uygulamaların, eğitim, hasta kayıtları ve elektronik sevk işlemleri gibi hizmetlerin hastalara evlerinde kurulmuş ağlar yardımıyla aktarılmasıdır. Dolayısıyla Tele-sağlık, tıp ve bakım hizmetlerinin uzaktan teknoloji kullanımı ile verilmesini içeren geniş bir terimdir.


#37

SORU:

Tele-Tıp nedir?


CEVAP:

Elektronik iletişim sistemlerini kullanarak sağlık hizmetlerinin uzak mesafelere taşınmasını ifade etmektedir. Türkiye’de 2003 yılında başlatılan e-dönüşüm Türkiye projesinde Sağlık Bakanlığı, merkezi hastane randevu sistemi, e-reçete, elektronik sevk sistemi, aile hekimliği bilgi sistemi, elektronik kimlik kartı gibi projeler ile eylem planına başlanmıştır. Tele-tıp uygulamaları kapsamında, e-radyoloji projesi ile radyolojik görüntüler tek bir veri merkezinde arşivlenebilmekte ve kullanıcıların internet üzerinden erişimine izin vermektedir.


#38

SORU:

Geronteknolojinin diğer isimleri nelerdir?


CEVAP:

Geronteknoloji, tele-monitoring, internet tabanlı ev bakım sistemleri, gözetim sistemleri, ev tabanlı görüntüleme, uzaktan izlem, etkinlik tanıma sistemi, küresel konumlandırma sistemi, akıllı ev bakım sistemleri, akıllı evler gibi değişik isimlerle adlandırılmıştır.


#39

SORU:

Sevgi iİi projesini açıklayınız.


CEVAP:

Sevgi İzi milyonlarca kişinin hobisi olan dövmeden yola çıkılarak hayata geçirildi. Yakınlarının kaybolmasından endişe eden aileler, iletişim adres ve telefonlarıyla www.benibuldular.com sitesine başvurup formu dolduracak. Site kendilerine bir numara verecek. (Örneğin, 104). Bu numara kaybolmasından endişe edilen kişinin sol koluna işlenecek. O kişi kaybolduğunda kolundaki
bu Sevgi İzi onun güvencesi olacak. Şu ana kadar koluna dövme yapılanlar hayli mutlular.


#40

SORU:

Ambient Assisted Living projesini açıklayınız.


CEVAP:

“Ambient Assisted Living” projesinde Frauenhofer Enstitüsü vb. kuruluşlar, yatış pozisyonunu algılayan ve uyuma biçimini analiz eden akıllı yatak geliştirdiler. Akıllı yatak aynı zamanda uyuma pozisyonunun sağlıklı olup olmadığı konusunda da bilgi vererek
hareketleri sınırlı insanların sırt üstü yatmaktan sırtının yara olmasını engelliyor.


#41

SORU:

Kan Şeker Ölçer nedir?


CEVAP:

Kan Şeker Ölçer – iHealth Glucometer: Yeni jenerasyon akıllı kan-şeker ölçüm aleti olan iHealth BG5, Bluetooth sayesinde akıllı cihazınıza bağlanıp şeker ölçüm sonuçlarınızı otomatik olarak akıllı cihazınıza atar. Belirlenen seviye aralığında olmayan sonuçlar hekiminize otomatik olarak bildirilir.


#42

SORU:

Sıcaklık Ölçer nedir?


CEVAP:

Sıcaklık Ölçer – iTermonitor: Giyilebilir kablosuz termometredir. Cihaz küçük yapışkan yama kullanılarak bir çocuğun kolunun altına rahatlıkla takılır. Bluetooth teknolojisi ile sürekli ve sessizce çocuğunuzun sıcaklığını izlemek için akıllı telefonunuza bağlanır. Kritik değer aralıklarında hekiminize bilgi verilir.


#43

SORU:

Kalp Ritim Ölçer nedir?


CEVAP:

Kalp Ritim Ölçer – Polar Heart Rate Monitor: Özellikle spor aktiviteleri yaparken kalp ritmini takip edebilmeye olanak sağlayan giyilebilir kablosuz cihazdır. Bluetooth teknolojisi sayesinde sürekli olarak akıllı telefona bağlı kalır. SisoFamily iOS ve Android uygulaması ile rahatlıkla kalp ritmi takip edebilir. Ayrıca sonuçları kaydedip daha sonra grafiksel olarak analiz yapabilir ve ayrıca sonuçları ilgili hekimle de paylaşabilir.


#44

SORU:

Elektronik Baskül nedir?


CEVAP:

Elektronik Baskül – Mecare Lemon Weight Scale: Elektronik baskül ile Bluetooth sayesinde akıllı cihazınıza bağlanıp kilo sonuçlarını otomatik olarak akıllı cihazınıza atar. Obezite hastalığına yakalanmadan hekiminizin belirlediği kritik değer aralıklarında uyarı alırsınız ve kilonuzu kontrol altında tutabilirsiniz.


#45

SORU:

Tansiyon Ölçer nedir?


CEVAP:

Tansiyon Ölçer – Bluetooth Blood Pressure Monitor BP027-BT: Dijital Tansiyon ölçer ile Bluetooth sayesinde akıllı cihazınıza bağlanıp tansiyon sonuçlarınızı otomatik olarak akıllı cihazınıza atar. Tanımlanmış olan kritik değer aralıklarının dışında olan tansiyon sonuçları otomatik olarak ilgili hekime bildirilir.


#46

SORU:

Japonya’ da üretilen ve ‘şefat robotu’ denilen Paro ne işe yarar?


CEVAP:

Japonya’ da üretilen ve ‘şefat robotu’ denilen Paro’nun tasarımı önce yavru fok balığı gibi ise de yeni versiyonu çocuğu andırıyor. Paro’nun iri gözleri insanda içgüdüsel olarak koruma-kollama-sevme arzusu uyandırıyor. Robot sensörleri sayesinde ısıyı ölçüyor, dokunma-okşamalara anlam yüklüyor, sayabiliyor, analiz yapabiliyor. Paro, kendisine dokunan kişinin niyetini dokunuşundan anlayarak davranışlarını ayarlıyor. Mesela gözlerini kırpıştırarak daha fazla iletişim-temas talebinde bulunuyor, ilgisiz kaldığında biraz daha geri planda durup hareketlerini kısıtlıyor.


#47

SORU:

Tele-Koçluk hizmetini açıklayınız.


CEVAP:

Telefon tabanlı sigara bırakma desteği uygulaması gibi ihtiyaç, davranış değiştirme ya da rehabilitasyon değerlendirmesini desteklemek için yapılandırılmış telefon desteği kullanılmasıdır. Yaşlı nüfusun artması, köyden kente göç, kırsal yerleşim alanlarının fazlalığı ve dağınık yapıya sahip olması, yeterli uzman, sağlık personeli yetiştirmeyi ve kırsal alana kaliteli sağlık hizmeti ulaştırılmasını zorlaştırmaktadır. Kablosuz teknolojiler ile sağlık hizmetlerinin sağlık merkezi dışında da verilebilmesi mümkün olmaktadır. Bu yenilikçi platformlar, ev içi bakımı organize etmek, güvenli ve etkili tutmak için büyük yardımcılardır. Özellikleri programdan programa değişse de; tipik özellikler arasında ilaç tabloları hazırlama, evi güvenli kılmak için ipuçları ve pek çok sağlık kaynağına ulaşım yer almaktadır.


#48

SORU:

Tele Konsültasyon hizmetini açıklayınız.


CEVAP:

Sağlık hizmetlerinde klinik uygulamaların, tedavi ve hasta takibinde kullanımını içeren, sağlık hizmetlerinin sunumu sırasında iletişim ve bilişim teknolojilerinin kullanıldığı yöntemlere denir. Kırsal ve uzak bölgelerde yaşayan insanlara yeterli sağlık hizmeti sunumunun sağlanması uzun zamandır süregelen zorlu bir iştir. Tele konsültasyon bu noktada devreye girerek kırsal kesimde yaşayan insanların sağlık erişimlerindeki yetersizlikleri en aza indirgemektedir.


#49

SORU:

Yaşlı bakımı alanında kablosuz teknolojilerin tıbbi süreçlere uygulanması ile ne oranda verimlilik artışı olur?


CEVAP:

Yaşlı bakımı alanında kablosuz teknolojilerin tıbbi süreçlere uygulanması ile yaklaşık %20 verimlilik artışı sağlanır.


#50

SORU:

Türkiye’deki yaşlı kesimin diğer Avrupa ülkelerine göre sosyal medya kullanım oranı nedir?


CEVAP:

Yaşlıların teknoloji tabanlı girişimlerde yer almaya ve bilişim teknolojileri ile ilgili bilgi alma ve kullanmaya istekli olduğu bildirilmektedir. InterContinental Hotels Group ile araştırma şirketi IPSOS, Türkiye’deki yaşlı kesimin diğer Avrupa ülkelerine göre 3 ile 5 kat daha fazla sosyal medya kanallarını kullandığını belirledi. Yaşlı kuşağın akıllı telefon kullanma sıklığı Türkiye’de %25, İtalyanlarda %10, Fransızlarda %11’dir. Yaşlıların hafada en az 1 kere akıllı telefon uygulaması Türkiye’de %42, Portekiz’de %8, Fransa ve İtalya’da ise yaklaşık %15’dir. Büyükanne ve dedeler arasında hafada en az bir kez sosyal ağlara bağlanma oranı Türkiye %40 (%25’i sosyal medya kullanıcısı), İspanya ve Fransa %16’dır. Ayrıca Yaşlıların %88.25’inin ev destek hizmetlerini projenin bitiminden sonrada kullanmak istediklerini belirtmişlerdir.


#51

SORU:

Bilişim sistemleri klinik uygulamalarda ne için kullanılmaktadır?


CEVAP:

Klinik uygulamalarda; hastanın değerlendirilmesi, izlenmesi, hastalığın hemşirelikle ilgili yönlerinin tanımlanması, bakım planlarının hazırlanması ve bakımın sunulması için kullanılmaktadır.


#52

SORU:

Bilişim sistemleri hemşirelik alanında yönetim hizmetleri alanında ne için kullanılırlar?


CEVAP:

Yönetim ile ilgili olarak bütçe yapma, nöbet çizelgelerinin hazırlanması, personelin kontrolü ve denetimi gibi işlemler
için
 kullanılırlar.


#53

SORU:

Y kuşağının büyükanne ve büyükbabaları arasındaki iletişim kopukluğunun ana nedeni nedir?


CEVAP:

InterContinental Hotels Group ile araştırma şirketi IPSOS tarafından yürütülen 18-30 yaş arası gençlerin katılımı ile İtalya, Portekiz, İspanya, Fransa, İsrail ve Türkiye gibi Akdeniz ülkelerinde gerçekleşen araştırmada Y kuşağının büyükanne ve büyükbabaları arasındaki iletişim kopukluğunun ana nedeninin teknoloji ve yeni nesil iletişim araçları olduğu ifade edilmektedir. Bunun sebebi ise Y kuşağının haberleşmek için en çok kullandığı platformun sosyal ağlar olması. İletişim aracı olarak sosyal medyayı SMS’ler ve diğer mobil uygulamalar takip ederken teknolojiyi takip edemeyen büyükanne ve büyükbabaları ile iletişime geçmek için klasik yöntemlere başvurmak Y kuşağına çok da cazip gelmiyor ve böylelikle genç ve yaşlı kesim arasında bir iletişim kopukluğu yaşanıyor.


#54

SORU:

Teknolojiyi kullanan yaşlılar ne tarz engellerle karşılaşırlar?


CEVAP:

Teknolojiyi kullanan yaşlılar için bir takım engeller de söz konusudur.
1. Yaşa bağlı engeller: Görme kusuru, el becerisi ve hareketliliğine ilişkin sorunlar, anlama ve kavrama güçlüğü, algıda sınırlılık gibi. Örneğin Turkcell 65 yaş üstü insanlar için kolay kullanıma sahip akıllı telefon T40 ve T50 ile cevap verilmektedir.
2. Teknolojinin özellikleri: Karmaşıklık, küçük yazılar, teknik terimler, bazı teknolojik yeniliklerin çalışmaması ya da kolay olmasına bağlı olan sıkıntılar gibi.
3. Tutum: Teknolojinin tehlikeli, pahalı, karmaşık, şaşırtıcı, öğrenmesi güç olduğuna ilişkin algı.
4. Eğitim ve destek konuları: Eğitim almaya ilişkin mali engeller ve eğitim olanaklarının yoksunluğu, öğrenme süresince yeterli desteği ve eğitimcileri sağlamaya yönelik kaliteli eğitim olanaklarının yoksunluğu gibi.
5. Maliyet: Gelirin kısıtlı olması nedeniyle teknolojik ürünleri satın alamama, kullanamama ya da bu ürünlere ulaşamama gibi. Henüz çok az sayıda yaşlı insan böylesi sistemlere sahip. Bu, endüstrinin henüz genel geçerli standartlar geliştirmek zorunda oluşundan kaynaklanıyor. Ancak bu konuda da şu anda AB tarafından desteklenen uluslararası “Univers AAL” konsorsiyumunda çalışmalar yürütülmektedir.