aof.sorular.net
Fitopatoloji
FİTOPATOLOJİ Dersi FUNGUSLARIN NEDEN OLDUĞU BİTKİ HASTALIKLARI soru cevapları
FİTOPATOLOJİ Dersi FUNGUSLARIN NEDEN OLDUĞU BİTKİ HASTALIKLARI soru cevapları:
Toplam 51 Soru & Cevap#1
SORU: Fungus sınışarından Bölüm: Basidiomycota neleri içermektedir?
CEVAP: Fungusların en büyük bölümlerinden birisi olup, bazı türleri hububatta pas, sürme ve rastık hastalıklarını oluşturur. Diğer türler orman, park ağaçları, depodaki odunları, rutubetli yerlerde binaların ahşap kısımlarını tahrip eder ve çürütürler. Bazı şapkalı funguslar insan gıdasını oluşturmasına karşın diğer bazıları insanlar için çok zehirlidir.
#2
SORU: Bitkilerdeki hastalıkların belirtilerinden olan yanıklık ve kanser bitkilerde nasıl etki gösterir ?
CEVAP: Yanıklık, bitkinin yaprak, dal, sürgün veya çiçeklerinin hızlı bir şekilde kahverengileşip ölmesi şeklinde görülür. Kanser ise, bitkilerin gövdelerinde veya dallarında görülen çökük lokal nekrotik lezyonlardır.
#3
SORU: Bitkilerin funguslar tarafından hastalandırılmasının belirtileri var mıdır?
CEVAP: Bitkilerin funguslar tarafından hastalandırılması çeşitli belirtiler (simptom) halinde kendini gösterir. Bu belirtiler konukçu bitkinin tamamında görülebilen genel belirtiler olabileceği gibi, belirli bir organında, doku veya hücrelerinde gözlenebilen lokal belirtiler de olabilmektedir. Funguslar bitki dokularında lokal veya genel nekrozlara neden olarak tüm bitkinin veya çeşitli organlarının gelişmeden geri kalmasına neden olmaktadırlar. Sayıca az birkaç fungusun neden olduğu hastalıkta ise enfekteli bitkilerin veya bitki kısımlarının normalden fazla geliştiği görülmektedir.
#4
SORU: Yaprak lekesi ne demektir?
CEVAP: Ölmüş veya zarar görmüş bitki hücrelerinin bulunduğu yapraklardaki lokal lezyonlardır. Lekeler yakından incelendiğinde, bunların bir merkezi olduğu ve sağlıklı dokudan bir sınırla ayrıldığı görülür. Bir hastalığı tanımlarken lekelerin yerini, şeklini, büyüklüğünü, sınırlı olup olmadığını, rengini ve gelişme dönemlerindeki değişiklikleri dikkate almak gerekir.
#5
SORU: Funguslar bitki hastalıklarında etkili midir?
CEVAP: Fungusların neden olduğu bitki hastalıkları, bitkisel ürünlerin verim ve kalitelerinde büyük kayıplara neden olurlar. Bitki hastalıklarının oluşturduğu kayıplar bitki çeşidine, patojene, çevre şartlarına ve uygulanan kontrol yöntemlerine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bitkisel ürünlerdeki kayıplar tarlada yetiştirme periyodu esnasında veya ürünlerin depolama süresince oluşabilmektedir.
#6
SORU: Geriye doğru ölüm isimli hastalık belirtisi ne demektir?
CEVAP: Bitkilerin sürgün ucundan geriye doğru kurumalarına bu ad verilmektedir. Örneğin, kayısı ve kirazlarda görülen monilya hastalıklarında (Monilinia laxa), limonlarda uç kurutan hastalığında (Deuterophoma tracheiphila) bu durum görülür. Burada bitkiler önce yapraklarını döker, takiben kuruma gövdeye ve buradan köklere kadar geçerse bitki ölür.
#7
SORU: Thallus ne demektir?
CEVAP: Fungusların vücudunu oluşturan somatik yapıya thallus adı verilmektedir. Funguslarda miselyum, plasmodium, pseudomiselyum veya tek hücre olmak üzere farklı thallus tipleri görülmektedir. Bu thallus tiplerinden en yaygın olarak görüleni miselyumdur. Funguslarda iplik formunda olan ve farklı yönlerde dallanıp gelişen somatik yapının tamamı miselyum olarak bilinmektedir. Miselyumdaki her bir dal veya iplik formundaki yapı ise hif olarak isimlendirilmektedir. Hif mikroskobik büyüklükte, iplik formunda ve dallanabilme özelliğine sahiptir. Yeni bir hif genellikle bir sporun çimlenmesinden oluşur. Sporun çimlenmesi sonucu oluşan çim tüpünün uzaması ile sonsuz büyüme yeteneğine sahip hif meydana gelir. Bir ortam üzerinde hişerin gelişmeleri aşılandığı noktadan itibaren her yönde olup sonuçta yuvarlak veya yuvarlağa yakın bir koloni oluşmaktadır.
#8
SORU: Fungus hücrelerinin yapısında neler bulunmaktadır?
CEVAP: Funguslar genellikle mikroskopla görülebilen, ekseriyetle hif şeklinde dallanmış somatik yapıları bulunan, klorofil içermeyen ve spor oluşturan ökaryotik hücre yapısına sahip organizmalardır. Ökaryotik hücrelerde gerçek bir nukleus (çekirdek) bulunmaktadır. Fungus hücresi, en dışta hücre duvarı olmak üzere başlıca sitoplazmik membran (plazmalemma), sitoplazma ve çekirdekten oluşmuştur. Funguslarda hücre duvarının yapısında ana madde olarak kitin ve glukan bulunmakta, selüloz bulunmamaktadır. Bu temel yapı taşları polisakkarit ve glikoprotein içeren bir tabaka içerisinde yer almaktadır. Fungus hücre duvarı hücreye şekil vermekte, dış şartlardan hücreyi korumakta, renkli veya renksiz olabilmektedir. Hücre duvarının en alt katı sitoplazmik membran ile birleşmiştir. Sitoplazmik membran yarı geçirgen bir zardır, hücre içerisine giren ve çıkan maddelerin geçişini kontrol eder. Fungus hücrelerinde sitoplazmik membran bazı kısımlarda içeri çökerek hücre duvarı ile arasında cepler oluşturmaktadır ki bunlara lomasome adı verilmektedir.
#9
SORU: Fungusların somatik yapılarının özellikleri nelerdir?
CEVAP: Parazitik fungusların hişeri konukçu doku üzerinde (eksternal), genellikle doku içerisinde hücreler arası veya hücreler içi olarak gelişirler. Bu gelişim esnasında fungus türüne göre değişmekle birlikte farklı fonksiyonları ve şekli olan özel somatik yapılar oluşturmaktadırlar. Bunlar rizoid, appresorium, haustorium ve hipopodium olarak bilinmektedir. Rizoid, fungus thallusunun kısa kök şeklindeki ipliksi dalı olup, bulundukları ortama tutunma, su ve gıda maddesi alımında rol oynar. Rizoidler birbirlerine hava stolonları veya sürünücü hişerle bağlanmışlardır. Haustorium, bitki paraziti funguslarda doku içerisinde intercellular gelişen hişerden, appresoriumun penetrasyon çivisinden veya eksternal hişerden çıkıp hücre içerisine giren ve farklı şekillerde olabilen intracellular hif dallarına denilmektedir. Fungus haustorium aracılığı ile konukçu hücreyi öldürmeksizin ihtiyaç duyduğu gıda maddelerini bitki hücrelerinden sağlamaktadır.
#10
SORU: Funguslardaki hif dokularının görevleri nelerdir?
CEVAP: Funguslarda hişer çeşitli üreme yapılarını ve organlarını oluşturmak için birbirleriyle birleşir, karışır veya agregatlaşırlar. Hişerin oluşturduğu dokular rizomorf, plektenkimatik doku, skleroti, pseudoskleroti, pseudorhiza ve stroma gibi yapılardır. Rizomorf, birbirine paralel olarak gelişen çok sayıda hifin birbirleri ile yapışarak oluşturdukları ip şeklindeki dokulardır. Plektenkimatik doku, hişerin birbirleri ile karışıp oluşturdukları dokuları ifade eden genel bir addır. Hişer birbirlerinden ayrı ayrı görülebilecek şekilde gevşek bir yapıda ise prozenkimatik doku, çok sıkı bir şekilde karışmış, hücre duvarları ince ve hücreler yuvarlak köşeli ise pseudoparankimatik doku, pseudoparankimatik dokuda hücre duvarları kalın ve koyu renkli ise pseudosklorenşimatik doku olarak isimlendirilmektedir. Skleroti, hişerin bir kitle halinde agregatlaşması sonucunda oluşan uygun olmayan şartlara dayanıklı dinlenme yapısıdır. Aynı zamanda depo organı olup şekil, boyut ve renk açısından fungus türlerine göre büyük farklılıklar göstermektedirler.
#11
SORU: Funguslar nasıl çoğalmaktadırlar?
CEVAP: Fungusların büyük çoğunluğu eşeysiz ve eşeyli olmak üzere iki yolla çoğalmaktadırlar. Genel olarak çok sayıda üreme yapısının meydana gelmesi ve bunların etrafa yayılarak epidemi oluşturmalarında fungus türleri açısından eşeysiz çoğalma daha önemlidir. Eşeysiz çoğalma sonucunda çok sayıda yeni fert oluşur ve bu tip çoğalma genellikle bir vejetasyon periyodunda bir kaç defa tekrar edebilmektedir. Ancak eşeyli çoğalma birçok fungusta senede sadece bir kez oluşmakta, tür içi genetik çeşitliliğin artması açısından önemli olmakta ve eşeyli çoğalma yapılarının genellikle fungus türlerinin konukçusuz dönemi yani kışı geçirmede rolü bulunmaktadır.
#12
SORU: Funguslardaki eşeysiz çoğalma nasıl meydana gelir?
CEVAP: Eşeysiz çoğalma, genellikle thallus hücrelerinin farklı yollarla serbest kalıp çimlenerek yeni bir thallus oluşturması ile gerçekleşmektedir. Funguslarda görülen eşeysiz çoğalma yolları, somatik yapı olan thallusun parçalanması veya spor oluşturması yolu ile gerçekleşmektedir. Somatik yapının parçalanması sonucunda, herhangi bir hif parçası sağlam bir hücre içeriyorsa bu hücre büyüme yeteneğine sahiptir ve yeni bir hif oluşturabilmektedir. Eşeysiz spor oluşturma, funguslarda en yaygın olarak görülen eşeysiz çoğalma şeklidir. Eğer thallusun bir hücresi serbest kalıp tek başına yeni bir thallus oluşturma yeteneğine sahip ise bu bir eşeysiz spordur. Eşeysiz sporlar oluş durumlarına göre sporangiospor, thallospor ve konidi olmak üzere üçe ayrılırlar.
#13
SORU: Sporangiosporlar nasıl oluşurlar?
CEVAP: Sporangiosporlar, sporangiofor adlı sapçıklar üzerinde oluşan sporangium adlı keseler içerisinde oluşurlar. Sporangium peridium adı verilen bir zar ile çevrili olup çok sayıda haploid çekirdek ve protoplazmadan oluşmaktadır. Olgunlaştığı zaman protoplazma tek çekirdek içeren parçalara ayrılmakta ve her birinin etrafı membran veya hücre duvarı ile çevrelenerek sporangiospor formunu almaktadır. Kamçılı ve bu nedenle su içerisinde hareket etme kabiliyetinde olanlara zoospor, hareketsiz olanlara ise aplanospor adı verilir.
#14
SORU: Thallospor ne demektir?
CEVAP: Thallus hücrelerinin spora dönüşmesi ile oluşan spor tipidir. Arthrospor ve klamidospor olmak üzere iki tip thallospor bulunmaktadır. Arthrosporlar, hişerde uçtan itibaren hücrelerin yuvarlaklaşıp, birbirlerinden septumla ayrılmaları ile oluşurlar. Klamidosporlar ise hişerin ara kısmında kalan hücrelerin duvarlarının kalınlaşması ve yuvarlaklaşması sonucu oluşmaktadır. Klamidosporlar bazen çeşitli spor hücrelerinde de oluşabilmektedir.
#15
SORU: Konidiler nasıl oluşmaktadır?
CEVAP: Konidiler genellikle konidiofor adlı spor taşıyıcıları üzerinde oluşurlar. Konidioforlar ana hife benzer basit yapıda veya ana hiften farklı ve çeşitli şekillerde dallanmış bir yapıda olabilmektedir. Konidiler serbest olarak konidioforlar üzerinde oluşabildiği gibi, ayrıca piknidium adlı yuvarlağa yakın kapalı organlarda ve aservulus adlı açık yastıklarda da oluşurlar. Fungus türlerine göre konidiler şekil, renk ve hücre sayısı bakımından büyük farklılıklar gösterirler.
#16
SORU: Funguslarda eşeyli çoğalma nasıl gerçekleşmektedir?
CEVAP: Eşeyli çoğalma, birbirine eşey olarak uygun iki haploid (n) çekirdeğin birleşmesi olarak karakterize edilir. Bu çoğalma şeklinde çekirdeklerin, eşey hücrelerinin (gamet) veya eşey organlarının (gametangium) birleşmesi söz konusudur. Eşeyli çoğalma plasmogami, karyogami ve mayoz bölünme olmak üzere üç aşamada gerçekleşmektedir. Plasmogami, farklı eşeylikteki iki haploid çekirdeği yan yana getirmek üzere iki hücrenin protoplazmalarının birleşmesidir. Bunun sonucunda dikaryotik (n+n) hücre oluşur. Plasmogamiden sonra iki haploid çekirdeğin birleşmesi ile karyogami oluşur ve diploid (2n) karakterli çekirdek meydana gelir. Karyogamiyi takiben diploid zigot mayoz bölünme ile tekrar haploid duruma indirgenir ve sonuçta dört adet haploid nukleus oluşur. Bu haploid nukleusların etrafı protoplazma ile çevrelenerek eşeyli haploid sporlar oluşur. Bazı fungus gruplarında eşeyli çoğalmada mayoz bölünmeyi takiben mitoz bölünme de oluşmaktadır. Fungus gruplarına göre oluşan eşeyli sporlar; dinlenme sporu, oospor, zigospor, askospor veya basidiospor olarak isimlendirilmektedir.
#17
SORU: Funguslar nasıl beslenirler?
CEVAP: Bitki patojeni fungusların hemen tamamı yaşamlarının bir dönemini konukçuları olan bitkilerde geçirirler, konukçu bitkilerin olmadığı dönemi veya kış dönemini ise topraktaki bitki artıklarında, toprakta veya diğer farklı yollarla geçirmek durumundadırlar. Funguslar gıdalarını ya canlı organizmaları parazitleyerek veya ölü organik maddelerden sağlarlar. Sadece ölü organik maddelerden gıdalarını temin eden ve parazitik özellik göstermeyenlere obligat saprofit denilmektedir. Bazı funguslar biyotrof özellik göstermekte, doğada sadece canlı konukçularda gelişip çoğalabilmektedirler. Bu organizmalar obligat parazit olarak isimlendirilir. Bu tip funguslar yaşamlarının büyük bir kısmını konukçularında geçirmekte, konukçusuz dönemi oluşturdukları çeşitli üreme yapıları ile toprakta veya bitki artıklarında geçirmektedirler. Bu üreme yapıları canlılıklarını kaybetmeden önce tekrar konukçularını bulurlarsa onlar üzerinde gelişip çoğalabilmekte, belli bir sürede konukçularına ulaşamazlar ise canlılıklarını yitirmektedirler.
#18
SORU: Fungusların yaşayışında sıcaklık ve nem etkili midir?
CEVAP: Birçok bitki patojeni fungusun yaşaması ve hastalık oluşturma durumu başta sıcaklık ve nem olmak üzere çevresel şartlara bağlıdır. Fungus miselleri -5 ile 45°C arasında yaşayabilirler. Çeşitli tipdeki sporlar ise daha geniş sıcaklık ve nem şartlarına dayanabilmekte, ancak bu sporlar çimlenebilmek için uygun sıcaklık ve neme ihtiyaç duymaktadırlar. Fungus sporlarının çimlenebilmesi için optimum sıcaklık 20-25°C ve %90’ın üzerindeki nem şartlarıdır. Ayrıca zoospor oluşturan funguslar hareket edebilmek ve çimlenebilmek için serbest suya ihtiyaç duyarlar. Fungus üreme yapıları uygun sıcaklık ve nem şartları altında çimlenir ve konukçu dokularının üzerinde veya içerisinde gelişerek enfeksiyon oluştururlar
#19
SORU: Fungusların neden olduğu hastalık belirtilerinden çökerten ne demektir?
CEVAP: Toprak veya tohumda bulunan patojenlerin neden olduğu bir durumdur. Genç fidelerin kök boğazlarına arız olan patojenlerin, bu kısımlardan bitkileri zayışatıp tek veya toplu olarak toprak yüzeyine devrilmelerine ve ölümlerine neden olmasıdır. Örneğin, Pythium debaryanum, Rhizoctonia solani gibi funguslar çökerten belirtisini oluştururlar.
#20
SORU: Bitkilerdeki hastalık belirtilerinden olan kök çürüklüğü, kök kalınlaşması, bazal gövde çürüklüğü, yumuşak ve kuru çürüklük, antraknoz ve uyuz durumunu birer cümle ile açıklayınız
CEVAP: Kök çürüklüğü, bitkilerin kök sisteminin tamamının veya bir kısmının çürümesi veya bozulması ile oluşur. Kök kalınlaşması, bitki köklerinin yumru benzeri yapılar olarak düzensiz şekilde genişlemesidir. Bazal gövde çürüklüğü, bitki gövdelerinin toprak yüzeyine yakın dip kısımlarının etkilenmesi sonucu meydana gelen bozulmalardır. Yumuşak ve kuru çürüklük, parazit veya saprofit fungusların dokularda oluşturdukları zarar sonucu meyve, kök, soğan, yumru veya yapraklarda görülen bozulma veya yumuşamalardır. Antraknoz, bir kısım fungusun etkisi ile bitkilerin gövde, yaprak, meyve veya çiçeklerinde ortaya çıkan nekrotik ve çökük lezyonlardır. Uyuz ise, bitkilerin meyve, yaprak veya yumru gibi organlarında yüzeysel çıkıntılar, çökmeler veya çatlamalar şeklinde oluşan uyuz benzeri lokal lezyonlardır.
#21
SORU: Gelişme geriliği bir hastalık belirtisi midir?
CEVAP: Bitkilerin canlı görünüşlerini giderek yitirmesi, bitki gelişiminin zayışaması, yaprakların küçük, gevrek, sarı veya kırmızı renge dönüşmesi veya yaprak dökülmesi şeklinde belirtilerin görülmesidir.
#22
SORU: Funguslar nasıl sınışandırılır?
CEVAP: Fungus ve fungus benzeri organizmalar bitkilerde hastalık oluşturan ve fazla sayıda tür içeren geniş bir gruptur. Önceden ilkel funguslar olarak bilinen Myxomycota ve Plasmodiophoromycota grubu funguslar şimdi Protozoa alemi, Oomycota grubu funguslar Chromista alemi içerisinde fungus benzeri organizmalar olarak kabul edilmektedir. Gerçek fungus olarak bilinen Chytridiomycota, Zygomycota, Ascomycota, Basidiomycota ve Deuteromycota gruplarına ait olanlar ise Fungi (Fungus) aleminde yer almaktadır.
#23
SORU: Fungus sınışarından Alem: Protozoa neleri içermektedir?
CEVAP: Bu alemde yer alan organizmalar tek hücreli veya basit çok hücreli olup, plasmodium tipi thallusa sahiptir. Myxomycota ve Plasmodiophoromycota gibi fungus benzeri organizmalara ilaveten birçok organizmayı da içermektedir.
#24
SORU: Fungus sınışarından Bölüm: Myxomycota neleri içermektedir?
CEVAP: Thallusu, plasmodium veya plasmodium benzeri yapılardır. Plasmodiumda hücre duvarı bulunmadığından belli bir şekli yoktur. Eşeysiz sporu zoospordur ve iki adet kamçıya sahiptir. Toprak yüzeyine yakın olan bitkiler üzerinde gelişir ve onların yüzeyini kaplar fakat bitkileri enfekte etmez. Saprofitik özellik gösterirler.
#25
SORU: Fungus sınışarından Bölüm: Plasmodiophoromycota neleri içermektedir?
CEVAP: Bu bölümde yer alan fungus benzeri organizmalar bitkilerde obligat endoparazittirler ve genellikle konukçu hücrelerinde anormal büyümeler oluştururlar. Somatik yapıları plasmodium olup, konukçu hücre içinde oluşur. Eşeysiz üremede görülen zoosporlar boyları birbirine eşit olmayan iki kamçıya sahiptir. Eşeyli üreme sonucu oluşan dinlenme sporları toprakta uzun yıllar canlılıklarını koruyabilmektedir. Kültür bitkilerinde ekonomik öneme sahip hastalık oluşturan türler bulunmaktadır. Lahanada kök kalınlaşması (kök uru) hastalığını Plasmodiophora brassicae, patates tozlu uyuz hastalığını Spongospora subterranea oluşturmaktadır. Buğday ve diğer hububatlarda parazit olan Polymyxa graminis de bu gruptan bitki parazitidir. Spongospora ve Polymyxa cinslerine giren bazı türler virüsleri hasta bitkilerden sağlıklı bitkilere taşımada vektör olarak da rol oynarlar.
#26
SORU: Fungus sınışarından Alem: Chromista (Stramenopiles) neleri içermektedir?
CEVAP: Tek veya çok hücreli, hifsel koloni oluşturan ve ışığa göre yön değiştirebilen organizmalardır. Hücre duvarının ana maddesi glukan ve selülozdur. Kahverengi algler, Oomycota ve benzeri organizmaların yer aldığı gruptur.
#27
SORU: Fungus sınışarından Bölüm: Oomycota neleri içermektedir?
CEVAP: Bu bölümde yer alan fungus benzeri organizmalarda, eşeysiz üremede biri tüylü olmak üzere iki kamçılı zoosporları sporangium adlı bir kese içerisinde oluşmaktadır. Konukçuya ulaşan zoosporlar kamçılarını absorbe edip çimlenerek septasız hif oluştururlar. Ayrıca bazen sporangium doğrudan bir spor gibi de çimlenebilmektedir. Eşeyli çoğalma sonucu kötü koşullara dayanıklı oosporlar oluşmaktadır. Kültür bitkilerinde ekonomik açıdan çok önemli obligat veya fakültatif parazit bitki patojenlerini içermektedir. Bu bölümde yer alan Oomycetes sınıfında bitki patojeni türler bulunmaktadır.
#28
SORU: Fungus sınışarından Bölüm: Chytridiomycota neleri içermektedir?
CEVAP: Bu bölümde yer alan funguslarda, eşeysiz spor olan zoospor tek bir kamçıya sahiptir. Hişeri septumsuz olup bu yüzden çok nukleusludur. Eşeyli üremede farklı yollar görülmekte, dinlenme sporu veya sporangiumu oluşmaktadır. Chytridiomycetes sınıfında yer alan ve kültür bitkilerinde ekonomik zarar oluşturan Synchytrium endobioticum patateslerde siğil hastalığı, Physoderma zeae-maydis mısır kahverengi hastalığı etmenidir.
#29
SORU: Fungus sınışarından Bölüm: Zygomycota neleri içermektedir?
CEVAP: Sporangium içerisinde oluşan hareketsiz aplanosporlar eşeysiz spordur. Hareketli zoospor bulunmamaktadır. Eşeyli üreme sonucu zigospor oluşmakta ve dinlenme sporu olarak rol oynamaktadır. Bu bölüm içerisinde yer alan Zygomycetes sınıfı bitki, insan ve hayvanlarda saprofit veya zayıf parazit olan türleri içermektedir. Mucor ve Rhizopus cinslerine ait türler meyve ve sebzelerde özellikle depolama ve taşıma esnasında yumuşak çürüklük oluştururlar.
#30
SORU: Fungus sınışarından Bölüm: Ascomycota neleri içermektedir?
CEVAP: Askus adı verilen ve içinde ortalama olarak sekiz adet eşeyli spor olan askosporları içeren keseleri ile tanınır. Askuslar bazı türlerde doku yüzeyinde oluşabildiği gibi, çoğu türde cleistothecium, perithecium, apothecium veya ascostroma adı verilen askokarplar içerisinde oluşmaktadır. Hişeri septumludur. Eşeysiz üremede yaygın olarak görülen spor tipi konidi olup, bunlar konidioforlar üzerinde oluşabildiği gibi piknidium veya aservulus adlı spor yataklarında da oluşabilmektedir. Eşeysiz üremede türlere bağlı olarak arthrospor veya klamidospor oluşumu da görülmektedir.
#31
SORU: Fungus sınışarından Bölüm: Deuteromycota (Mitosporik funguslar) neleri içermektedir?
CEVAP: Bu alt bölümde, septumlu hifi olan ancak eşeyli devresi halen bulunamayan veya olmayan gelişmiş funguslar bulunmaktadır. Bu funguslarda eşeyli çoğalma görülmeyip, sadece eşeysiz çoğalma görülmektedir. Eşeysiz çoğalma başlıca konidilerle olmaktadır. Konidiler konidioforlarda, piknidium ve aservulus adlı yataklarda oluşurlar. Zaman içerisinde bu fungusların bazılarının doğada ve laboratuarda kültürleri yapılırken eşeyli dönemin özelliklerine göre genellikle Ascomycota bölümüne girdikleri, çok az sayıda türün ise Basidiomycota bölümüne yerleştirildiği bilinmektedir. Her ne kadar eşeyli devre özelliklerine göre bazı türler Basidiomycota alt bölümüne girmişse de bunların sayısı azdır. Bundan dolayı Deuteromycota üyeleri daha ziyade eşeyli devreleri henüz bulunamamış veya bu devreleri dumura uğramış Ascomycota türleri olarak nitelendirmektedir.
#32
SORU:
Thallus ne demektir?
CEVAP:
Fungusların vücudunu oluşturan somatik yapıya thallus adı verilmektedir.
#33
SORU:
Hif ne demektir?
CEVAP:
Hif: Mikroskobik büyüklükte, iplik formunda ve
dallanabilme özelliğine sahip funguslarda yaygın
olarak görülen somatik yapıdır.
#34
SORU:
Fungusların hücre duvarı yapısı nasıldır?
CEVAP:
Funguslarda hücre duvarınınn yapısında ana madde olarak kitin ve glukan bulunmakta, selüloz bulunmamaktadır.
#35
SORU:
Funguslarda Rizoidin görevi nedir?
CEVAP:
Rizoid, fungus thallusunun k›sa kök şeklindeki ipliksi dalı olup bulundukları ortama tutunma, su ve gıda maddesi alımında rol oynar.
#36
SORU:
Appresoriumun görevi nedir?
CEVAP:
Appresorium, fungus sporunun çimlenmesi sonucu oluflan çim tüpü veya hif ucundaki basit veya çıkıntı şeklindeki şişkinlik olup konukçu dokuya tutunma işllevini görür.
#37
SORU:
Haustorium nedir?
CEVAP:
Haustorium, bitki paraziti funguslarda doku içerisinde intercellular geliflen hiflerden, appresoriumun penetrasyon çivisinden veya eksternal hiflerden çıkıp hücre içerisine giren ve farklı şekillerde olabilen intracellular hif dallarına denilmektedir. Fungus haustorium aracılığı ile konukçu hücreyi öldürmeksizin ihtiyaç duyduğu gıda maddelerini bitki hücrelerinden sağlamaktadır.
#38
SORU:
Fungusların çoğalması hangi yolla olmaktadır?
CEVAP:
Fungusların büyük çoğunluğu eşeysiz ve eşeyli olmak üzere iki yolla çoğalmaktadırlar.
#39
SORU:
Eşeysiz sporlar oluş durumlarına göre kaça ayrılır?
CEVAP:
Eşeysiz sporlar oluş durumlarına göre sporangiospor, thallospor ve konidi olmak üzere üçe ayrılırlar.
#40
SORU:
Eşeysiz sporlar oluş durumlarına göre kaça ayrılır?
CEVAP:
Eşeysiz sporlar oluş durumlarına göre sporangiospor, thallospor ve konidi olmak üzere üçe ayrılırlar.
#41
SORU:
Eşeysiz sporlar oluş durumlarına göre kaça ayrılır?
CEVAP:
Eşeysiz sporlar oluş durumlarına göre sporangiospor, thallospor ve konidi olmak üzere üçe ayrılırlar.
#42
SORU:
Arthrosporlar nasıl oluşurlar?
CEVAP:
Arthrosporlar, hiflerde uçtan itibaren hücrelerin yuvarlaklaşıp, birbirlerinden septumla ayrılmaları ile oluşurlar.
#43
SORU:
Eşeyli çoğalma kaç aşamada gerçekleşmektedir?
CEVAP:
Eşeyli çoğalma plasmogami, karyogami ve mayoz bölünme olmak üzere üç aşamada gerçekleşmektedir.
#44
SORU:
Obligat saprofit ne demektir?
CEVAP:
Funguslar gıdalarını ya canlı organizmaları parazitleyerek veya ölü organik maddelerden sağlarlar. Sadece ölü organik maddelerden gıdalarını temin eden ve
parazitik özellik göstermeyenlere obligat saprofit denilmektedir.
#45
SORU:
Obligat parazit ne demektir?
CEVAP:
Bazı funguslar biyotrof özellik göstermekte, doğada sadece canlı konukçularda gelişip çoğalabilmektedirler. Bu organizmalar obligat parazit olarak isimlendirilir.
#46
SORU:
Elma karar leke hastalığını oluşturan patojen tür nedir?
CEVAP:
Elma kara leke hastalığını oluşturan Venturia inaequalis’de olduğu gibi bazı patojenler yarı biyotrof özellik gösterirler
#47
SORU:
Fakültatif parazit nedir?
CEVAP:
Obligat olmayan parazit fungusların bir kısmı da yaşamlarının büyük bir kısmını toprakta ölü organik maddeler üzerinde saprofitik olarak geçirirken çeşitli şartlar altında canlı bitkilere saldırarak parazitik duruma geçerler ve bitkilerde hastalık oluştururlar. Bu tip organizmalar ise fakültatif parazit olarak adlandırılırlar.
#48
SORU:
Fungus miselleri hangi derecelerde yaşamaktadır?
CEVAP:
Fungus miselleri -5 ile 45 °C arasında yaşayabilirler.
#49
SORU:
Fungus sporlarının çimlenebilmesi için optimum sıcaklık nedir?
CEVAP:
Fungus sporlarının çimlenebilmesi için optimum sıcaklık 20-25 °C dir.
#50
SORU:
Çökerten ne demektir?
CEVAP:
Toprak veya tohumda bulunan patojenlerin neden olduğu bir durumdur. Genç fidelerin kök boğazlarına arız olan patojenlerin, bu kısımlardan bitkileri zayıflatıp
tek veya toplu olarak toprak yüzeyine devrilmelerine ve ölümlerine neden olmasıdır.
#51
SORU:
Antraknoz neyi ifade eder?
CEVAP:
Bir kısım fungusun etkisi ile bitkilerin gövde, yaprak, meyve veya çiçeklerinde ortaya çıkan nekrotik ve çökük lezyonlardır.