Yaşlılarda özellikle düşme sonucu ortaya çıkan sağlık sorunları ve buna bağlı gelişen ikincil sorunlarla mücadele etmek yerine düşmeyi önlemeye yönelik müdahaleler ve yaşlının yaşam alanına ilişkin çevresel düzenlemeler yapılması yaşlanan bireyin aktivite ve katılım düzeyinin sürdürülmesine ve yaşam kalitesinin korunmasına katkı sağlar.

65 yaş üstü bireylerin yaklaşık % 30’u her yıl düşme yaşarken bu yaşlıların yaklaşık % 50’si de birden fazla düşme şikâyetine sahiptir.

Denge kayıpları ve düşmeyle ilişkili olabilecek değişiklikler vücutta en sık görmede, nörolojik, ile kalpdamar ve kas-iskelet sisteminde gerçekleşmektedir.

Görme Keskinliğinde Azalma

Karanlığa Uyum Yeteneğinde Azalma: Karanlığa uyum, belirli bir süre karanlıkta kaldıktan sonra gözlerin görmeye ilişkin hassas olma becerisidir. Yaşlı bireylerde karanlığa uyum süresinde uzama, yani gecikme olur.

Denge: Vücudun ağırlık merkezini durağan veya hareket hâlindeyken vücudun destek noktaları (örneğin ayaklar) arasında tutabilme becerisidir.

Dengeye ilişkin merkezî sinir sistemine geri bildirimde bulunan sorumlu merkezler; vestibuler sistem, görme organı ve proprioseptif sistemdir.

Vestibuler sistem iç kulaktaki anatomik yapılar (semisirküler kanal ve otolit) baş-boyun pozisyonu hakkında bilgileri iletir.

Proprioseptif sistemde vücuttaki kas, eklem, tendon gibi yapılardaki reseptörler vasıtasıyla vücudun bölümleri arasındaki iletişim ve hareketler hakkında beyine sürekli bilgiler gönderir.

Yaşlanma ile birlikte belirtilen sistemlerde kayıplar yaşanmaya başlar: Göz yapısında bazı kusurlar ortaya çıkar, Vücudun kaslarından ve eklemlerinden gelen proprioseptif bilgiler yetersizleşir, Vestibuler sistemin de hareket hâlindeyken dengeyi koruma ve sürdürmede sağladığı düzeltme işlevi azalır.

Bireylerin kas-iskelet sisteminde yaşla birlikte meydana gelen değişiklikler yürüyüş ve denge becerileri üzerinde çeşitli etkilere yol açmaktadır.

Gövde öne doğru eğilmekte, baş boyundan öne doğru yer değiştirmekte ve ayakta duruş sırasında kişinin vücut ağırlık merkezî denge destek noktalarının dışına çıkmaya başlamaktadır.

Atardamar duvarındaki basınç değişikliğine ilişkin refleks aktivitenin ilerleyen yaşlarda daha düşük tepki vermesidir.

Yaşlılarda görülen yaşlanmayla ilgili fakörler, gelişen sağlık sorunları, fiziksel aktivite düzeyi, yaşlının yaşam alanı gibi düşmeye ilişkin risk grupları içsel ve dışsal risk faktörleri olarak kategorize edilebilir.

İçsel risk faktörleri:  Yaşlanma sürecinde vücutta meydana gelen değişiklikler ve sağlık sorunları düşme için içsel risk faktörleri olarak tanımlanabilir.

Dışsal Faktörler

Ön kol kemiği kırığı ve kalça kemiği kırığı

• Kafa yaralanmaları
• Şişlik ve morarma
• Eklem çıkıkları
• Kas içi kanamalar

• Kirli kanın kalbe dönüşünü sağlayan toplardamarlarda tıkanıklık sorunları
• Uzun süreli yatmaya bağlı basınç yaraları
• Cilt dokusunun esneklik yeteneğinde azalma
• İdrar yolları enfeksiyonu
• Akciğerlerde viral veya bakteriyel enfeksiyon
• Kas kitlesi ve kuvvetinde kayıplar
• Eklemlerin hareket genişliğinde kalıcı kayıplar
• Kasların uzama yeteneğinde azalma
• Depresyon
• Sindirim faaliyetlerinde yavaşlama
• Bağımsız hareket etme yeteneğinde azalma
• Temel günlük yaşam becerlerinde (giyinme, temizlik vb.) bağımlılık
• Ayağa kalkmada güçlük, baş dönmesi ve yeniden düşme

Yaşlı bireylerin denge kayıpları ve düşme riskine ilişkin yapılan değerlendirmelerde bireyin psikolojik, sosyal ve bilişsel özellikleri göz önüne alınmalıdır.