Fotoröportaj, bir konuyu, bir olayı, bir durumu ya da bir kişiyi/kişileri, yan ögeleriyle birlikte ele alarak derinlemesine ve kapsamlı bir anlatımla, fotoğrafın diliyle sunmaktır.

Fotoröportajlarda görüntülerin önüne geçmeyecek şekilde yazıya da başvurulur. Görüntülerin anlattıklarını tekrarlamayan destekleyici kısa metinler kullanılır. Bu metinler fotoröportajın sunum yazısı ve herbiri birkaç cümleden oluşan fotoğraf altı yazılarıdır. Fotoröportaj metinleri aynı zamanda görüntülerin bağlamından kopmamasını sağlar, fotoğrafçının iletmek istediği haber-bilgi ve tanıklığın esas unsurlarından farklı anlam ve çağrışımların önünü keser.

Fotoröportajcının özellikleri sırası ile

1. İnsan haklarına, hayvan haklarına, doğaya, çevreye saygılı olmak,
2. Fotoğrafçılık etiğine sahip ve saygılı olmak, sorumluluk almayı bilmek,
3. Kültürlü, bilgili, araştırmaya açık, dünya görgüsüne sahip ve haberdar olmak,
4. Olaylar ile olgular arasındaki ilişkiyi çözümleyebilmek,
5. İletişime açık olmak, kolay ilişki kurabilmek,
6. Empati yeteneğini geliştirmiş olmak,
7. “Gerçek”, “doğru” ve “özgün” arasındaki farklılığı bilmek; özgünlüğe zarar vermemek,
8. Gözlemci olmak, hem geneli hem ayrıntıyı görebilmek,
9. Şartlara uyum sağlayabilmek,
10. Risk alabilmek,
11. Sabırlı olmak,
12. Enerjik olmak,
13. Gergin ortamlarda soğukkanlı ve yüksek moralli olabilmek,
14. Tanıklığa hazır olmak,
15. Fotoğraf makinasını her ortamda kullanabilecek ve anlatımcı görüntüler oluşturabilecek teknik yeterliliğe sahip olmak,
16. Hikâye etme yeteneğini geliştirmiş olmak, görüntü dili kadar sözel dile de hâkim
olmak.

şeklindedir.

Bir fotoröportaj projesinin ilk adımı konuyu belirlemektir

Bir fotoröportaj projesinin ilk adımı konuyu belirlemektir. Yeterli araştırmalar yapılıp konu belirlendikten sonra sıra çekim hazırlığı ve proje yazımına gelir. Bu çalışmaların gerçekleştirilmesinin ardından çekim yapılır ve son olarak yayın ve dağıtımının gerçekleştirilmesiyle birlikte bir fotoröportaj projesi tamamlanmış olur.

Neden bu konu seçildi?
Bilinenin tekrarı mı bilinmeyenin cazibesi mi?
Konu yeteri kadar daraltılmış mı?
Konu görüntülerle ifade edilebilir mi?
Çekimler tekrarlanabilir mi?
Konu görsel çekicilik taşıyor mu?
Gerçekleştirilebilir mi?
Haber, bilgi, tanıklık içeriyor mu?
İlgi çekici mi?
şeklinde sıralanabilir.

Fotoğrafçı emek vererek hazırladığı bir fotoröportajda önceden yapılmış işlerin sıradan tekrarına düşmemeye özen göstermelidir. Özgün bir fotoröportaj hazırlamanın ilk adımı, konu çok işlenmiş olsa bile hikâyenin fotoğrafçı tarafından bütünüyle kavramış olması ve yaratıcı bir yaklaşımla ele almasıyla atılır.

Seçilen konuyu araştırmak adını verdiğimiz ikinci aşama kaynak tarama, gözlem, gerekli
ilişkilerin kurulması, izinlerin alınması şeklinde sıralanabilecek adımlardan oluşur.

Fotoğrafçının konusu hakkında etraflıca ve derinlemesine bilgi edinmek için başvuracağı kaynaklar arasında kitaplar, makaleler, üniversite yayınları, yayımlanmamış akademik çalışmalar, gazeteler, sözlü tarih derlemeleri, tanıklıklar sayılabilir.

Fotoğrafçı çekimlere başlamadan önce;
• Konusunun geçmişini-tarihini ayrıntılı biçimde araştırmalı,
• Konunun biçimlendiği coğrafi-fiziki koşullar hakkında bilgi edinmeli,
• Konunun çevreye-insana etkisini değerlendirmeli,
• Kültürel yapısı-kültürlere etkisi üstünde çalışmalı,
• Sosyal yapısını-sosyolojik etkisini incelemeli,
• Ekonomik yapısı-ekonomik etkisi üstünde araştırma yapmalıdır.

Çünkü fotoğrafçı bir fotoröportaj projesi için çekimlere başlamadan önce konusunu yeterince gözlemelidir. Bu gözlem sayesinde hikâyenin görsel ögeleri fotoğrafçının zihninde bütün çeşitliliğiyle belirir. Çekimlere başlarken bu görsel repertuvardan yararlanarak birbirinin tekrarı olmayan anlatımcı fotoğraflarla konusunun ayrıntılı bir görsel analizi yapılabilir.

Fotoğrafçı gerekli ilişkileri kurarak çekim sürecinde rahat ve güvenli bir çalışma ortamı yaratır.

Çekim planı, ana gövdeyi oluşturan konu, yan başlıklarla ve alt başlıklarla ayrıntılara girerek
hikâyeyi en ince unsurlarına kadar ayrıştırır.

Proje metninde; proje başlığı, projenin özeti, konunun görselliği ve çekim planları, tahmini süre,
hedefler ve bütçe gibi başlıklar yer alır.

Proje özetinin, neden, ne, nerede, ne zaman, nasıl, kimler gibi soruların cevaplarını veren bir özet olduğundan emin olmak gerekir.

Fotoröportaj projesinin tamamını aşamalandırarak bir iş takvimi hazırlayın. Bu takvimde;
• Araştırma, hazırlık ve planlama
• Alanda çalışma- Çekim
• Seçme ve proje teslimi aşamalarını tamamlamak için öngörülen süreleri ayrı ayrı
belirtilmesi gerekir.

Fotoröportaj projesinin bütçesi aşağıdaki başlıca gider kalemleri dikkate alınarak hazırlanır. 
1. Araştırma
2. Ulaşım
3. Konaklama
4. Yiyecek
5. Laboratuvar (Üretim sonrası işlemler, aydınlıkoda işlemleri, iş baskıları ve prova
baskılar vs.)
6. Kiralama, özel ekipmanlar, iletişim vb.
7. Görünmeyen giderler
8. Fotoğrafçının telifi

Fotoğraflar dört ölçütte değerlendirilir:
1. Görsel yetkinlik
2. Anlatım gücü
3. Teknik yeterlilik
4. Konunun görsel analizinin yeterliliği

Fotoröportajlar öncelikle gazete, dergi ve kitaplarda basılarak yayımlanmak üzere hazırlanmalı, İnternet ortamındaki siteler ve diğer mecralar da fotoğrafçılar tarafından yaygın ve etkili biçimde kullanılmalıdır

Editörle birlikte değerlendirme yapılır. Bu aşamada öncelikle fotoğrafçının ilk seçmesini yaptığı fotoğraflar editör tarafından değerlendirilir, gerekirse ilk seçkiye alınmamış fotoğraflara geri dönülür. Editörün belirlediği eksik planlar ve yetersiz görüntüler yeniden çekilir. Editör sonuç değerlendirmesi yapar, fotoröportajı oluşturacak fotoğraflar, kullanılacak mecraya göre belirlenir ve sıralanır.