Gelir, mal veya hizmet üretimi sonucunda ortaya çıkan ayni ya da nakdi getiri olarak tanımlanabilir. 

Gelir dağılımı da mal veya hizmet üretimi sonucunda ortaya çıkan gelirin bireyler arasındaki dağılımını ifade etmektedir. Bireylerin üretimden elde edilen gelirden aldıkları pay, yani gelir dağılımı sonucunda kendilerine düşen gelirin düzeyi ise bu bireylerin söz konusu üretim sürecinde sahip oldukları role, öneme ve ağırlığa göre değişmektedir.

Genel olarak gelir dağılımı, bir ekonomide belirli dönem içerisinde elde edilen gelirin bireyler veya üretim faktörleri arasındaki dağılımı olarak ifade edilebilir.

Gelirin üretim faktörleri arasındaki dağılımı fonksiyonel gelir dağılımı olarak adlandırılır.

Gelirin bireyler arasındaki dağılımı kişisel gelir dağılımı olarak adlandırılmaktadır.

Gelir dağılımı, iktisat biliminin temel konulardan biridir.

Kişisel gelir dağılımı: Millî gelirin ülkedeki nüfusu oluşturan kişiler tarafından nasıl paylaşıldığını gösteren dağılımdır

Kişisel gelir dağılımında, gelirin ne şekilde elde edildiği değil, gelirin ne kadar olduğu önemlidir. Bu çerçevede, bir birey ya da hanehalkı ücret ve kira şeklinde birden fazla gelire de sahip olabilir. Kişisel gelir dağılımında önemli olan gelirlerin türü veya sayısı değil, bireyin ya da hanehalkının toplam geliridir. Kişisel gelir dağılımı kavramı, bir ekonomideki gelir dağılımı eşitsizliklerinin izlenebilmesi açısından oldukça yararlıdır.

Kişisel gelir dağılımının ölçülmesinde yaygın olarak kullanılan yöntemlerden birisi, nüfusun eşit dilimlere ayrılması ve her dilimin toplam gelirden ne kadar pay aldığının gösterilmesi şeklindedir. Bu noktada da nüfus genellikle %20’lik dilimlere ayrılır ve her %20’lik dilimin toplam gelirden aldığı pay ortaya konulur. Nüfus %20’lik bölümlere ayrılabildiği gibi %10’luk ya da %5’lik dilimlere de ayrılabilmektedir.

Fonksiyonel gelir dağılımı: Üretim faktörlerinin millî gelirden aldıkları payı, bu faktörlerin üretime katkıda bulunurken yaptıkları fonksiyona göre ayıran bir dağılımdır.

Mal veya hizmet üretiminin gerçekleşmesini sağlayan üretim faktörleri; emek, sermaye, doğal kaynaklar ve girişimciliktir.

Bir ekonomide, söz konusu üretim faktörlerinin mal veya hizmet üretiminde kullanılması neticesinde; işgücüne ücret, sermayedara faiz, doğal kaynak sahibine rant ve girişimciye de kâr şeklinde gelir dağıtımı gerçekleşmektedir. İşte, fonksiyonel gelir dağılımı da ortaya çıkarılan toplam gelirin, üretim faktörleri tarafından ne şekilde paylaşıldığını göstermektedir.

Bölgesel gelir dağılımı: Bir ülkenin farklı bölgelerinin, o ülkede elde edilen toplam gelirden aldığı payı göstermektedir.

Sektörel gelir dağılımı: En genel hâliyle tarım, sanayi ve hizmet sektörleri arasındaki gelir dağılımını gösterebildiği gibi, her sektörün kendi içindeki alt sektörleri itibarıyla de gelir dağılımını gösterebilmektedir.

Birincil gelir dağılımı: Gelirin ilk defa ortaya çıkması akabinde oluşan gelir dağılımıdır.

İkincil gelir dağılımı: Gelirin yeniden dağıtılması akabinde ortaya çıkan gelir dağılımıdır.

Dikey yeniden dağılım: Gelir transferlerinin yüksek gelir gruplarından düşük gelir gruplarına doğru gerçekleştiği yeniden dağılımıdır.

Yatay yeniden dağılım: Gelir grubu içindeki bireyler ve hanehalkları arasında meydana gelen gelir transferi yaratan gelirin yeniden dağılımıdır.

Kişisel gelir dağılımının ölçülmesinde yaygın olarak kullanılan bir diğer yöntem de Gini Katsayısı yöntemidir.

Herhangi bir ekonomi için Gini katsayısı teorik olarak 0 ile 1 arasında değerler almaktadır. Bir ekonominin 0 Gini katsayısına sahip olması, o ekonomideki tüm bireylerin ya da hanehalklarının gelirlerinin birbirine eşit olduğunu ifade eder. Gini katsayısının 1 olması ise o ekonomide elde edilen tüm gelirin tek bir birey ya da hanehalkına ait olduğunu gösterir.

Gelirin yeniden dağılımı denildiğinde de genellikle devletin üretimden elde edilen ilk gelirle kişinin nihai geliri arasında fark meydana getirmesi anlaşılır.

Gelirin yeniden dağılımı, faktör gelirleriyle harcanabilir gelirler arasındaki farklılık oluşmasına neden olmaktadır. Buna göre devlet, faktör gelirlerine sosyal ve ahlaki nedenlerle çeşitli şekillerde müdahale etmekte ve böylece gelirin yeniden dağılımını sağlamaktadır (Çiftlikli, 1995: 17).

Devlet, gelirin yeniden dağılımını vergiler, kamu harcamaları, fiyat politikaları, işgücü piyasası ve ücret politikaları ve sosyal güvenlik yoluyla sağlayabilir (Arabacı, 2011: 128-130).