AOF.SORULAR.NET
aof.sorular.net Genel Muhasebe 1 GENEL MUHASEBE I Dersi FİNANSAL VARLIKLAR: MENKUL KIYMETLER soru cevapları

GENEL MUHASEBE I Dersi FİNANSAL VARLIKLAR: MENKUL KIYMETLER soru cevapları:

Toplam 27 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Yatırım Fonu Katılma Belgesi nedir?


CEVAP: Kanun hükümleri uyarınca sermaye piyasası araçları, gayrimenkul, altın ve diğer kıymetli madenler portföyü işletmek amacı ile kurulan, mal varlığına yatırılan para karşılığında edinilen ve belge sahibinin kurucuya karşı sahip olduğu hakları taşıyan ve fona kaç pay ile katıldığını gösteren kıymetli evrak niteliğindeki senetlere Yatırım Fonu Katılma Belgeleri adı verilmektedir.

#2

SORU: Gelir Ortaklığı Senedi nedir?


CEVAP: Gelir Ortaklığı Senedi, “Gelir Tahvili” genel adı ile tanınan bir finansal varlık türü olup; köprü, baraj, elektrik santrali, kara yolu, demir yolu, telekomünikasyon sistemleri ve sivil kullanıma yönelik deniz ve havalimanları ile benzerlerinden kamu kurum ve kuruluşlarına ait olanların gelirlerine gerçek ve tüzel kişilerin ortak olması için çıkarılan senetlerdir. Ancak senet sahipleri, bu tesislerin mülkiyeti ve işletmesi üzerinde herhangi bir hak sahibi değildir. Buna göre gelir ortaklığı senetleri, kamuya ait altyapı tesislerinin gelirlerinden yatırımcıya anonim ortaklığın ödeme yapmaya yeterli kâra sahip olması durumunda gelir sağlamayı amaçlamaktadır. Ödemenin yapılamaması hâlinde ise ortaklığın iflasının talep edilmesi olanaksızdır. Gelir ortaklığı senedi bu özelliği dışında tamamen tahvil özelliği taşımaktadır.

#3

SORU: Menkul Kıymetler vadelerine göre nasıl adlandırılır?


CEVAP: Menkul kıymetler; • Kısa vadeli fiyat değişimlerinin etkilerinden yararlanmak veya faiz geliri elde etmek amacı ile edinilmişler ise geçici (kısa vadeli) menkul kıymet yatırımları; • Uzun vadeli fiyat değişim etkilerinden yararlanmak, faiz geliri elde etmek veya kâr payı sağlamak amacı ile edinilmişler ise uzun vadeli menkul kıymet yatırımları adını almaktadırlar.

#4

SORU: Kâr ve Zarar ortaklığı belgesi nedir?


CEVAP: Kâr ve Zarar ortaklığı belgesi, belge sahibine ihraç eden anonim ortaklığın ortaklık hakkını vermeyen sadece kâr ortaklığını öngören bir finansal varlık türüdür. Gelir Ortaklığı Senedinden farklı olarak sadece kâra değil aynı zamanda zarara da ortak olma özelliği ile ayrılmaktadır. Ancak bu belgeler kâr ve zarara katılma hakkı vermekle beraber hisse senedi sayılmaz, bunun en önemli nedeni ise kâr zarar ortaklığı belgeleri sahiplerinin şirket yönetiminde oy haklarının olmamasıdır. Bu nedenle belgeye sahip olanlar şirketin varlıkları ve alacakları üzerinde mülkiyet hakkı sahibi olamadıkları gibi, tasfiyeden pay almamaktadır. Ayrıca Gelir Ortaklığı Senedi, sadece Kamu Ortaklığı İdaresince kamu altyapı yatırımlarının finansmanı için çıkarıldığı hâlde, Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi bir anonim ortaklık tarafından ortaklığın kâr ve zararına ortak olma hak ve sorumluluğunu vermek amacıyla çıkarılmaktadır.

#5

SORU: Bono nedir?


CEVAP: Kamu kesimi kurum ya da kuruluşları tarafından borçlu sıfatı ile düzenlenen, bir yıldan kısa vadeli, emre ya da hamiline yazılı menkul kıymet niteliğinde kıymetli evraklar hazine bonosu olarak adlandırılır. Eğer bono, özel kesim kurum ya da kuruluşları tarafından borçlu sıfatı ile düzenlenmiş ise finansman bonosu adını almaktadır. Hazine bonosu ve finansman bonosu tamamen aynı özelliklere sahiptir, ikisi arasında farklı olan tek nokta; hazine bonosunun kamu kurum ya da kuruluşları tarafından, finansman bonosunun ise özel kesim tarafından ihraç edilmesidir. Hazine ve finansman bonolarının dönemsel faiz ödemeleri yoktur ve vadeleri dolmadan paraya dönüştürülemezler. Ancak ikincil piyasalarda alınıp satılabilmektedirler.

#6

SORU: İşletmeler, geçici menkul kıymet yatırımını ilk kez işletme kayıtlarına nasıl yansıtırlar ?


CEVAP: İşletmeler, sahip oldukları nakit fazlasını geçici menkul kıymet yatırımı yaparak değerlendirmeyi tercih etmeleri durumunda bu yatırımı ilk kez işletme kayıtlarına yansıtırlarken yatırım yapmış oldukları menkul kıymetin türü ve ilgili yatırımı gerçekleştirme amaçlarını göz önünde bulundurmalıdır. Başka bir ifade ile menkul kıymet yatırımı yapıldığında öncelikle ilgili yatırımın türüne göre tekdüzen hesap planında yukarıda yer alan hesaplardan hangisine girdiğine karar verilmesi gerekmektedir. Bu aşamadan sonra yatırımın gerçekleştirilme amacına uygun olarak il- gili hesapta bir alt hesap açılmalıdır. Bunun sebebi, Tekdüzen Hesap Planında menkul kıymetler için türlerine göre bir sınıflandırılma yapılmış olmasıdır.

#7

SORU: Diğer borçlanma kağıtları nelerdir?


CEVAP: İşletmelerin ellerindeki fon fazlasını geçici olarak değerlendirdikleri yatırım araçlarından tahviller dışında yaygın olarak kullanılan borçlanma kağıtları şöyle sıralanabilir: • Hazine Bonosu, • Finansman Bonosu, • Gelir Ortaklığı Senedi, • Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi, • Yatırım Fonu Katılma Belgesi.

#8

SORU: Borçlanma kâğıtlarının muhasebeleştirilmesinde hangi hesaplardan yararlanılır?


CEVAP: Borçlanma kâğıtlarının muhasebeleştirilmesinde; • “111 Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları” ile • “112 Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları” hesaplarının alt hesaplarından yararlanılır.

#9

SORU: Türkiye Muhasebe Standartlarında menkul kıymetler nasıl sınıflandırılmaktadır?


CEVAP: Türkiye Muhasebe Standartlarında menkul kıymetler edinim amaçlarına göre sınıflandırılmaktadır ve bu duruma alt hesaplarla çözüm bulunmaktadır. Menkul kıymetler muhasebeleştirilirken işletme tarafından yatırımın yapılma amacına uygun olarak aşağıdaki alt hesaplarda sınıflandırılır: • Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Menkul Kıymetler, • Satılmaya Hazır Amaçlı Menkul Kıymetler, • Vadeye Kadar Elde Tutma Amaçlı Menkul Kıymetler.

#10

SORU: Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr veya Zarara Yansıtılan Menkul Kıymetler nedir?


CEVAP: Literatürde “alım satım amaçlı” olarak da adlandırılan menkul kıymet grubu Türkiye Muhasebe Standartlarında gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan menkul kıymetler olarak isimlendirilmektedir. Bir menkul kıymet; yakın zamanda satılmak amacı ile edinilmiş, birlikte yönetilen ve son zamanlarda kısa dönemde kâr etme konusunda belirgin bir eğilimi bulunduğu yönünde delil bulunan belirli finansal araçlardan oluşan bir portföyün parçası ya da bir türev ürün ise ilgili menkul kıymetler gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan (alım satım amaçlı) menkul kıymet sınıfına girmektedir. Genellikle işletmeler bu tür menkul kıymetleri günlük, haftalık ya da aylık fiyat değişim etkilerinden yararlanmak ve kısa sürede yüksek faiz getirisi sağlamak amacı ile edinmektedirler. Aktif bir piyasada kayıtlı bir piyasa fiyatı bulunmayan ve gerçeğe uygun değeri güvenilir bir şekilde ölçülemeyen öz kaynağa dayalı finansal araçlara yapılan yatırımların, gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak tanımlanması mümkün değildir. Örneğin bir işletmenin herhangi bir organize piyasada işlem görmeyen başka bir işletmenin hisse senetlerini satın alması durumunda, satın alınan hisse senetlerinin aktif bir piyasası olmadığı için, gerçeğe uygun değeri güvenilir bir biçimde ölçülemeyeceğinden söz konusu hisse senetlerini gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırması mümkün olamayacaktır.

#11

SORU: Satılmaya Hazır Amaçlı Menkul Kıymetler nedir?


CEVAP: Satılmaya Hazır Amaçlı Menkul Kıymetler; satılmaya hazır olarak tanımlanan veya kredi ve alacak, vadeye kadar elde tutulacak yatırım ya da gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak (alım-satım amaçlı) sınıflandırılamayan finansal varlıklardır. Başka bir ifade ile arzu edildiği takdirde vadesine kadar elde tutulabilecek ama sahibine bu konuda bir yükümlülük yüklemeyen ve vadesinden önce de elden çıkarılabilen menkul kıymetler bu gruba girmektedir. Örneğin bir işletme, sahip olduğu fon fazlası ile menkul kıymet yatırımı yapmak istiyor; ancak bu yatırımın kendisi için herhangi bir bağlayıcılığı olmasını istemiyorsa, satın almış olduğu menkul kıymetlerin elden çıkarabilmesi için vade sonuna kadar bekleme zorunluluğunun olmasını istemiyorsa söz konusu menkul kıymetleri satışa hazır amaçlı olarak sınıflandırmalıdır.

#12

SORU: Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılmayan menkul kıymetlerin edinimi nasıl muhasebeleştirilir?


CEVAP: Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılmayan menkul kıymetlerin edinimi için aracı kuruma ödenen komisyon ve benzeri giderler, menkul kıymetin edinim değerinin bir parçası olarak aktifleştirilmektedir. Örneğin bir işletme, elindeki nakit fazlası ile borsada işlem gören menkul kıymetlerden satın almaya karar vermiştir. İşletme, söz konusu menkul kıymetleri satın alabilmek için borsada faaliyet gösteren aracı kurumlardan biri ile sunduğu hizmetler karşılığında kendisine belli bir komisyon tutarı ödemek üzere anlaşmıştır. İşletmenin satın almış olduğu menkul kıymetleri gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılma amaçlı olarak sınıflandırması durumunda aracı kuruma ödemiş olduğu komisyonu faaliyet gideri olarak muhasebeleştirilmelidir. Ancak işletmenin söz konusu menkul kıymetleri satışa hazır amaçlı ya da vadeye kadar elde tutma amaçlı olarak sınıflandırması durumunda aracı kuruma ödemiş olduğu komisyonu, ilgili menkul kıymetin gerçeğe uygun değerine eklemeli ve menkul kıymeti toplam tutar üzerinden işletme kayıtlarına almalıdır.

#13

SORU: Tahvil nedir?


CEVAP: Tahviller; anonim şirketler ile kamu kurum ya da kuruluşlarının, faaliyetlerinin finansmanında ihtiyaç duydukları fonları sağlamak amacı ile ihraç edilen borçlanma senetleri olarak tanımlanmaktadır. Başka bir ifade ile belirlenmiş bir dönem için, belirlenmiş faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz tutarını ve borçlanılan anaparayı dönem sonunda bir defada veya başka bir ödeme şekli ile geri ödeme taahhüdünü belirten finansal varlıklardır. Türkiye’de yaygın olarak T.C. Merkez Bankası tarafından ihraç edilen devlet tahvili görülmektedir. Bu işlem sonucunda tahvil ihraç eden kurum ya da kuruluş borçlanırken söz konusu tahvilleri satın alan kişi, kurum ya da kuruluşlar ise ellerindeki nakit fazlasını değerlendirmiş ve yatırım yapmış olurlar.

#14

SORU: Menkul Kıymet olarak değerlendirilen finansal araçlar nelerdir?


CEVAP: Menkul Kıymet olarak değerlendirilen finansal araçlar şöyle sıralanabilir: • Hisse Senedi, • Tahvil, • Hazine Bonosu, • Finansman Bonosu, • Y atırım Fonu Katılım Belgesi, • Kâr-Zarar Ortaklığı Belgesi, • Gelir Ortaklığı Senedi.

#15

SORU: Vadeye Kadar Elde Tutma Amaçlı Menkul Kıymetler nedir?


CEVAP: İşletmenin vadeye kadar elde tutma niyet ve imkânının bulunduğu sabit veya belirlenebilir nitelikte ödemeler içeren ve sabit bir vadesi bulunan türev olmayan finansal varlıklardır. Örneğin bir işletmenin elinde fon fazlası olması ve bu parayı menkul kıymet yatırımı yaparak değerlendirmeye karar vermesi durumunda yapacağı yatırımın hangi gruba gireceğine karar vermesini belirleyen pek çok etken olabilir. Bunlar; • Söz konusu tutara gelecek dönemde ne zaman ihtiyacının olabileceği, • Yatırım yapma amacı, • Yatırım riski ve • Yatırımdan beklediği getiri olarak sıralanabilir. İşletme yatırım yapmış olduğu menkul kıymetleri vadesi sonuna kadar elde tutmayı, bu tarihten önce elden çıkarmayı düşünmüyor ise bu menkul kıymetler vadeye kadar elde tutma amaçlı menkul kıymetler olarak sınıflandırılmaktadır. Türkiye Muhasebe Standartları hükümleri uyarınca bir işletmenin cari yıl veya son iki yıl içerisinde, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlarının önemli bir bölümünü vadesinden önce satmış olması durumunda söz konusu işletmenin takip eden dönemlerde hiçbir finansal varlığını vadeye kadar elde tutulacak yatırım olarak sınıflandırılmasına izin verilmemektedir.

#16

SORU: Hisse Senedi nedir?


CEVAP: Hisse senedi; sermayesi paylara bölünmüş şirketler tarafından çıkarılan, ortaklık sermayesine katılma payını temsil eden, payların dolaşımını sağlayan ve kanuni şekil şartlarına uygun olarak hazırlanan kıymetli evrak olarak tanımlanmaktadır. Hisse senetlerinin hamiline ya da nama yazılı olması mümkündür. Hamiline yazılı hisse senetlerinin üzerinde ortağın adı yazılı değildir, kim ilgili hisse senedine sahip ise hisse senedinin ona ait olduğu kabul edilir ve teslim yolu ile el değiştirir. Nama yazılı hisse senetlerinin üzerinde ise mutlaka ortağın adı yazılı olmak zorundadır.

#17

SORU: Borçlanma Kâğıtları terimi neyi ifade eder?


CEVAP: İşletmelerin ellerinde nakit fazlası olması durumunda teorik olarak kendilerinden ya bu nakit fazlasını temettü olarak dağıtması ya da yatırım yapması yani ellerindeki nakit fazlasını atıl olarak işletmede tutmaması beklenmektedir. Ancak işletmeler, yakın gelecekte ihtiyaç duyulan fonların edinim maliyetlerinin yüksek olacağı beklentisi içinde iseler ellerindeki nakit fazlasını temettü olarak dağıtmak ya da yatırım yapmak yerine geçici yatırımlarda değerlendirmeyi tercih ederler. Tahvil, senet ve bonolar; söz konusu geçici yatırım araçlarının bir bölümünü oluştururlar ve ihraç edenler açısından borçlanma aracı olarak kullanıldıkları için genel olarak borçlanma kâğıtları olarak isimlendirilirler.

#18

SORU: İlgili menkul kıymet yatırımları, Tekdüzen Hesap Planında hangi hesap grubunda izlenmekte ve nasıl sınıflandırılmaktadır?


CEVAP: İlgili menkul kıymet yatırımları, Tekdüzen Hesap Planında “11 Menkul Kıymetler” hesap grubunda izlenmekte ve türlerine göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılmaktadır: • 110 Hisse Senetleri • 111 Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları • 112 Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları • 118 Diğer Menkul Kıymetler • 119 Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) “119 Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-)” hesabı; menkul kıymetlerle ilgili değerleme işlemleri yapılırken menkul kıymetlerin değerinde meydana gelen azalışın kayıtlara yansıtılabilmesi amacı ile kullanılan pasif nitelikte, aktifi düzenleyici bir hesaptır.

#19

SORU: Menkul Kıymetler nedir?


CEVAP: Ekonomik kalkınma sürecinin başından beri toplumun bir kesimi, belirli bir zaman dilimi içinde elde ettikleri gelirden fazlasını harcama; diğer bir kesimi ise gelirlerinin bir kısmını tasarruf etme ve bu tasarruflarını, bir çıkar karşılığında fon ihtiyacı duyanlara sunma eğilimindedir. Kaçınılmaz olarak zamanla bu iki grubu bir araya getirecek bir sistem ihtiyacı doğmuş ve finansal piyasalar ortaya çıkmıştır. Finansal piyasalara fon sunan özel ya da tüzel kişiler; pazarda belirlenen bir fiyatla kendi kullanım gereksinimleri üzerinde kalan fonları, bu fonlara gereksinme duyan kişilere devretmekte ve belirli bir süre veya süresiz olarak bu fonlardan uzak kalmayı kabullenmektedir. Fon sunanlar, diğer kişilere devrettikleri fonların karşılığında fon isteminde bulunanlardan bir belge almaktadır. Bu belgeler genel olarak menkul kıymetler olarak isimlendirilmekte ve işletmelerin finansal varlıkları arasında sınıflandırılmaktadır.

#20

SORU: Menkul Kıymetler ne amaçla oluşturulur?


CEVAP: Menkul kıymetler, finansal piyasalara fon sunan özel ve tüzel kişilerin sahip oldukları nakit fazlasını etkin bir şekilde yönetip değerlendirmek amacı ile sıkça yararlandıkları finansal araçlar arasında yer almaktadır. Menkul kıymetler; işletmelerin kısa veya uzun vadede fiyat değişimi etkisinden yararlanmak, faiz geliri veya kâr payı sağlamak amacı ile edindikleri finansal araçlardan oluşmaktadır.

#21

SORU: İşletmelerin uzun vadeli yatırım amacı ile hisse senedi edinmeleri durumunda ilgili yatırımlar hangi hesaplarda incelenir?


CEVAP: İşletmelerin uzun vadeli yatırım amacı ile hisse senedi edinmeleri durumunda ilgili yatırımlar, işletmeler tarafından yatırım yapılan şirkette sahip olunan paya bağlı olarak; • “242 İştirakler” hesabında veya • “245 Bağlı Ortaklıklar” hesabında izlenmektedir.

#22

SORU: İşletmenin diğer işletmelerin hisse senetlerini edinme amaçları nelerdir?


CEVAP: İşletmeler, diğer işletmelerin hisse senetlerini geçici ya da uzun vadeli yatırım amacıyla edinebilir. İşletmenin nakit mevcudu fazlası ile başka bir şirkete ortak olup o şirketin yönetimine katılmak ve ilgili şirketten kâr payı sağlamak amacı ile hisse senedi edinmesi durumunda bu yatırım, uzun vadeli menkul kıymet yatırımı; yalnızca kısa süreli fiyat değişim etkilerinden yararlanmak amacı ile başka bir şirketin hisse senetlerini edinmesi durumunda ise bu yatırım, geçici menkul kıymet yatırımı olarak kabul edilmektedir.

#23

SORU: İşletmelerin geçici yatırım amacı ile hisse senedi edinmeleri durumunda ilgili yatırımlar hangi hesaplarda incelenir?


CEVAP: İşletmelerin geçici yatırım amacı ile hisse senedi edinmeleri durumunda ise ilgili yatırımlar “110 Hisse Senetleri” hesabında izlenmektedir. Hisse senetlerinin satın alınması durumunda gerçeğe uygun değeri üzerinden ilgili hisse senedinin edinim amacına uygun olarak “Hisse Senetleri” hesabında yer alan ilgili alt hesap borçlandırılır, satılması durumunda ise ilgili hesap alacaklandırılır.

#24

SORU: Hisse senedi satışları nasıl kayıt altına alınır?


CEVAP: Hisse senetleri nominal değerinden alınıp satılabileceği gibi nominal değeri dışında farklı bir değer üzerinden de alınıp satılabilmektedir. Hisse senetleri, kayıtlı değerinin altında veya üstünde bir değerle satılabilir. Hisse senetlerinin kayıtlı değerinden daha yüksek bir bedel üzerinden satılması durumunda bu satış primli satış adını almaktadır ve “645 Menkul Kıymet Satış Kârları” hesabı, elde edilen kâr tutarı kadar alacaklandırılır. Hisse senetlerinin kayıtlı değerinden daha düşük bir bedel üzerinden satılması durumunda bu satış iskontolu satış adını alır ve “655 Menkul Kıymet Satış Zararları” hesabı, ortaya çıkan zarar tutarı kadar borçlandırılır. Hisse senetlerinin tahsil edilebilir duruma gelmiş kâr payı ile birlikte satın alınması durumunda ilgili hisse senedi için ödenen tutar, tahsil edilecek kâr payını da içermektedir. Dolayısıyla tahsil edilebilecek durumda olan kâr payı tutarı için “108 Diğer Hazır Değerler” hesabı borçlandırılır. Hisse senetleri ise ilgili kâr payı tutarı hisse senetlerinin satın alma fiyatından düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden edinilme amaçlarına uygun olarak “110 Hisse Senetleri” hesabında açılacak alt hesabın borcuna kaydedilir.

#25

SORU: Tahviller İşletmede nasıl kayıt altına alınır?


CEVAP: Tahviller, ilk kez işletme kayıtlarına alınırken öncelikle Tekdüzen Hesap Planında, tahvili ihraç eden kurum ya da kuruluşun özelliklerine bağlı olarak sınıflandırılmaktadır. Eğer tahvil; • Özel kesim tarafından ihraç edilmiş ise; “111 Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları” hesabı, • Kamu kesimi tarafından ihraç edilmiş ise “112 Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları” hesabı kullanılır. Takiben, hisse senetlerinde olduğu gibi söz konusu tahvil yatırımının işletme tarafından ne amaçla yapıldığı tespit edilir ve ilgili alt hesaplar borçlandırılır. Tahvillerin edinimi ile ilgili gerçekleştirilen komisyon ödemeleri, ilgili tahvil gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılmadığı sürece tahvilin gerçeğe uygun değerine ilâve edilerek aktifleştirilir. Aksi durumda ise “65 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar” grubunda ilgili gider hesabı borçlandırılır. Tahvili ihraç eden kurum ya da kuruluşun ödemekle yükümlü olduğu faiz oranı, piyasa faiz oranı ile aynı olduğu sürece tahviller nominal değeri üzerinden satılırlar. Ancak piyasa faiz oranının tahvil için ödenecek olan nominal faiz oranından yüksek olması durumunda ihraç eden kuruluşun ihraç ettiği tahvili, nominal değeri üzerinden satması mümkün değildir. Yatırımcı için söz konusu finansal aracın cazip hâle gelebilmesi için nominal değerinden düşük bir değerle satmalıdır.

#26

SORU: Tahvillerin özellikleri nelerdir?


CEVAP: Tahvillerin en önemli özelliği, sabit getirili menkul kıymet olmalarıdır. Başka bir ifade ile tahvil ihraç eden taraf, kâr ya da zarar etmesinden bağımsız olarak tahvil sahibine tahvil üzerinde yazan faiz oranını ödemekle yükümlüdür. Tahvillerin sahip olduğu diğer bir önemli özellik ise vadesinin bir yıldan uzun olmasıdır. Ancak işletmeler, tahvili her zaman uzun vadeli bir yatırım aracı olarak kullanmayabilir. Diğer bir deyişle yatırımcı, elindeki fon fazlası ile tahvil yatırımı yaparken bu yatırımı her zaman vadesine kadar elde tutmak amacı ile yapmak zorunda değildir. Tahviller, ihraç eden tarafın kâr ya da zarar etmesinden bağımsız olarak sahibine üzerinde yazan faiz oranını ödemekle yükümlü olması sebebi ile vadesine kadar ikincil piyasada el değiştirebilir ve geçici yatırım aracı olarak kullanılabilirler. Örneğin 10 yıl vadeli olarak ihraç edilen bir tahvil, 10 yıl boyunca çeşitli zamanlarda el değiştirebilmektedir. Tahvilin her sahibi, söz konusu tahvili elde bulundurduğu süreye ilişkin faiz geliri elde eder.

#27

SORU: Diğer Menkul kıymetler nedir?


CEVAP: İşletmelerin ellerindeki nakit fazlasını, kısa vadeli fiyat değişim etkilerinden yararlanmak amacı ile hisse senetleri ve borçlanma kâğıtları dışında kalan altın, altın dışı değerli madenlerde de değerlendirebilmeleri mümkündür. Bu tür yatırım araçları diğer menkul kıymetler olarak kabul edilir ve işletmelerin bu tür varlıklara yatırım yapmaları durumunda ilgili yatırımlar, “118 Diğer Menkul Kıymetler” hesabında muhasebeleştirilirler. İlgili menkul kıymetlerin satın alınması durumunda “Diğer Menkul Kıymetler” hesabının ilgili alt hesabı borçlandırılır; satılması durumunda ise aynı hesap alacaklandırılır. Menkul kıymetin kayıtlı değeri ile satış değeri arasındaki; • Fark olumlu ise “645 Menkul Kıymet Satış Kârları” hesabı, elde edilen kâr tutarı kadar alacaklandırılır. • Fark olumsuz ise “655 Menkul Kıymet Satış Zararları” hesabı, ortaya çıkan zarar tutarı kadar borçlandırılır.

Sorular
#1 #2 #3 #4 #5 #6 #7 #8 #9 #10 #11 #12 #13 #14 #15 #16 #17 #18 #19 #20 #21 #22 #23 #24 #25 #26 #27