Kameranın kullanılmasıyla çekilecek görüntülerde ilk önce yönetmenin görüntü çerçevesinde alacağı, oluşturacağı değerleri önem sırasına göre sıralaması gerekir. Ne ve nasıl çekileceği konusunu düzenlemesi ve kameramanın da ona göre çekimini yapması uygun olandır.

Görme, Gözle algılama, görmek eylemi, ışığı, renkleri, nesne görüntülerini algılama yetisidir.

Görüntü bir kimse veya nesnenin, birtakım optik olayların etkisiyle meydana gelen görünüşüdür. Gerçekte bulunmadığı hâlde varmış gibi görünen şeydir.

Gerçek görüntü, cisimden çıkan ışınların aynada yansıdıktan sonra aynanın içinde değil de önünde oluşturduğu görüntüdür. Gerçek görüntüler cisme göre terstir ve bir ekran üzerine düşürülebilirler.

Derinlemesine görüntü işlemi çok yakındaki bir objeyle uzaktaki objenin aynı netlikte görülebilmesidir. Bu da özel yapıdaki mercekler, diyaframın küçülmesi ve iyi bir aydınlatma ile mümkündür.

Derinlemesine görüntünün sağladığı özellikleri belirtmek gerekirse: • Görüş alanını derinlemesine genişletir. • Derinlemesine görüntü, izleyiciyi daha aktif olmaya zorlar. • Derinlemesine görüntüde çözümleme izleyiciye bırakılır.

Çekim, kameraman tarafından görüntünün, görüntü çerçevesi içinde kalıcı hâle getirilmesidir.

Kameranın konumlandırılmasına göre yapılan çekimler: Uzak, genel, diz, bel, omuz, yüz, ayrıntı çekimleri olarak adlandırılırlar.

Görüntü oluşumu ile ilgili temel değer ışık ve ışığa duyarlı maddedir.

Görüntünün ilk olarak kalıcı hâle getirilmesini başaran Joseph Nicéphore Niépce’dir.

Camera obscura karanlık oda çevresindeki görüntüleri ekrana yansıtan optik bir alettir. Çizim amacıyla kullanılır. Ayrıca fotoğraf ve kameranın icadına yol açan buluşlardan da biridir. Camera obscura, bir kutu veya oda ve onun bir yüzüne açılmış delikten ibarettir. Dışarıdan gelen ışık delikten geçerek içerisindeki yüzeye düşer ve yansıdığı kaynağın perspektifini ve renklerini koruyarak ters dönmüş (180 derece, baş aşağı) görüntüsünü oluşturur.

Camera lucida, 1806 yılında Thomas Wollaston tarafından bulunan ve ressamların manzara sahnesini hatasız bir şekilde resmetmesine yardımcı olan optik bir aygıttır.

Eadweard Muybridge birden fazla kamera kullanarak yaptığı hareket çekimleriyle bilinen İngiliz fotoğrafçıdır. 1878 yılında koşan bir atı, 12 ayrı açıdan çekmiştir ve sinemanın ilk hâlini bulan kişi olarak bilinir. Fotoğraf makinelerinden oluşan bir düzenek kurarak 1/1000 enstantane hızıyla koşan at görüntüsünü elde etmiştir.

Kameranın ilk olarak ortaya çıkışı Rönesans döneminde olmuştur.

Camera obscura bugün kullanılan kameraların ilk hâlidir

Kamera ile görüntü çekimi yapılırken çekim görüntüsünün özelliğini belirleyen kameranın açısıdır.

Kameranın konuyu görüntülemek için aşağıya doğru eğimlendirildiği bir çekimdir. Kamera yüksekte bir görüş noktasından aşağıya doğru eğilmiş olarak çalıştırıldığında üstten görüş açısı meydana gelir. Bir insanın önüne bakması, yüksek bir yerden aşağıya bakma durumlarında bu bakış açısı kullanılır. Üstten bakış kameranın yüksek bir yere konumlandırılacağı anlamı taşımaz. Çekimi yapılan konunun yüksekliği ne olursa olsun, her türden aşağı doğru açılandırma üstten bakış olarak nitelendirilmelidir. Üstten bakış açısı ile çekilmiş görüntü çekimlerinde, objeler gerçekte küçülmediği hâlde olduğundan küçük görünür. Böyle çekim açısının kullanılması seyircilerde ezilmişliği, küçük düşmeyi, yenilgi duygusunu uyandırması içindir.

Kameranın çekim konusunu görüntülemek için yukarı doğru doğrultulduğu her türden çekimdir. Bunun dışında kameranın alt açıdan görüşü söz konusu olunca alt açıdan yapılmış çekimlerde de objeler gereğinden büyük görünürler. Burada çekilen, objenin, cismin özelliğine göre izleyicilerde güçlülük, heybetlik, ululuk duygusu uyandırmasıdır.

Kameranın merceğinin görüntüyü filmdeki kişilerden birinin gözüyle görüyormuş gibi kullanıldığı çekim biçimidir. Daha çok herhangi bir olayın belli bir kişinin gözüyle ortaya konmasında kullanılır. Bu çekimlerde oyunculardan birinin doğrudan doğruya kamera objektifine bakması da seyircinin ilgisini çekmesi bakımından etkilidir.

Kamera hareketleri seyirciler tarafından tamamen tarafsız olarak izlenir. Bu tür çalışmaya ‘seyircinin bakış açısı’ da denir. Olay, sahnedeki oyunculardan birinin bakış açısından verilmediği için nesnel kamera açıları kişiliksizdir. Böyle bir çalışmada, filmi çekilen kişiler ortada kamera yokmuş gibi davranırlar, hiçbir zaman objektife doğrudan bakmazlar. Konulu filmlerin çoğu nesnel kamera açılarıyla çekilir.

Konunun büyüklüğü: Objelerin görüntü çerçevesine oranla büyüklüğüdür. Objelerin büyüklüğü, yapılan çekimin özelliğini belirler.

Konu açışı: Çekime konu olan objelerin en etkili görülecek açıdan, derinliği olan görüntülerinin oluşturulması amaçlanır. Önemli olan çekim için en uygun kamera açısının belirlenmesidir.

Kameranın yüksekliği: Kameranın omuzda, bel hizasında, diz hizasında durması çekim konusunun görünümünü değiştirir. Uzaklık ve kamera açısı kadar önemlidir. Kameranın açısı anlatımı etkiler.

Yatay çevrinme (pan): Kameranın gövdesinin sabit kalmak koşuluyla sağa-sola yapmış olduğu harekettir. En çok yapılan kamera hareketidir. Pan hareketi nesnenin hareketinden geç kalmamalıdır. Doğal akışı bozmadığı için çok kullanılan kamera hareketidir.

Yukarı-Aşağı çevrinme (tilt): Kameranın dikey eksende, yukarıdan aşağıya veya aşağıdan yukarıya doğru yaptığı hareketlerdir. Yatay çevrinme kadar sık kullanılmasa bile genelde nesnelerin dikey hareketlerini görüntülemek için kullanılır.

Kaydırma hareketi: Kamera gövdesi hareket ettirilerek yapılan mekanik harekettir. Yapılan kamera hareketi, kameranın herhangi bir araç üzerinde ileri-geri kaydırılmasıdır. Çevrinmede kamera olduğu yerde durur; kaydırmada ise yapılan hareket kameranın gövdesiyle hareket etmesidir. Kaydırmada, kamera mümkün olduğu kadar sarsıntısız hareket ettirilmelidir. Kaydırma hareketi geniş açılı merceklerle yapılmalıdır. Nedeni ise uzun odaklı mercek kullanımında görüntü ile ilgili olarak sarsıntının daha etkili olmasıdır.

Optik kaydırma: Kamera sabit haldeyken objektif aracılığıyla yapılan hareketlere zoom denir. Çekilen konunun sabit bir yerde durması ve kamera gövdesi ile hareket etmeye gerek kalmadan gö- rüntü açısının büyümesi veya küçülmesinin mercekler yardımıyla sağlanmasıdır.

Kamera hareketleri yapma nedenlerini şöyle sıralamak mümkündür: Hareketi takip etmek, birleştirilmesini istediğimiz resimleri göstermek için istenmeyen kısımları çerçeve dışı bırakmak ve konu özelliklerinin tanıtılmasıdır.

Uzak çekim; Genel çekim; Boy çekim; Diz çekim; Bel çekim; Omuz çekim; Göğüs çekim; Baş çekim; Yüz çekim; Ayrıntı çekim.

Baş boşluğu: Yapılan çekimde görüntü çerçevesinde konu insan ise görüntü çerçevesinin üst kısmıyla baş arasında kalan bu bölgeye baş boşluğu denir.

Bakış boşluğu: Kameranın kadrajına giren kişinin, bakış yönü doğrultusunda bırakılan mesafedir.

Hareket boşluğu: Çekime başlamadan önce hareket eden görüntünün, önündeki boşluğu görmek çekilen görüntü için son derece önemlidir. Çekim öncesi göz önünde bulundurulması gerekir.

Altın oran: Sanat ortamında kullanılan bir kompozisyon yöntemidir. Fotoğraftaki kullanımında yapılması gereken, kadrajı 9 eşit dikdörtgene bölerek ilgi noktasını ortada yer alan dört kesişim noktasından birine yakın yerleştirmektir. 1/3 kuralı olarak bilinen bu prensip düzgün görüntüler oluşturulmasını mümkün kılar. Genel itibariyle bu kurala uygun kadrajlar göze çok daha iyi görünür.

Görüntünün tek bir kare olması ve fotoğrafik bir görüntüden öteye gitmeyeceği bir gerçektir. Önemli olan görüntünün sinema filmi özelliği bulabilmesi için art arda olması gerekliliğidir. Bu şekilde görüntü oluşturulması ile ilgili olarak görüntüler için farklı kurgulamalar söz konusudur. Bunlardan ilk olanı ve her zaman yapılmasının önemli olduğu vurgulanan, çekim öncesi konu ile ilgili olan görsel düzenlemelerdir. Kâğıt üzerinde yapılan bu görsel düzenlemeye storyboard denir. Storyboard çalışmasındaki temel amaç, yazılı öyküyü görsel hale getirmektir. Storyboard, çalışması yapılacak çekimlerle ilgili her türlü bilginin görselleştirilmiş hâlidir. Konu ile ilgili olarak herkesi bağlayandır. 

Kesintisizlik kurgusu; Kesme; Açılma ve kararma; Zincirleme; Bindirme; Silinme.

Renkler: Görsel etki için yerine göre renkli filtreler, renkli ışıklar da kullanılabilir. Renklerin etkileri kültürlere göre de değişebilir.

Çizgiler: Çizgiler insan üzerinde fiziki yapılarından do- ğan birtakım anlamlar ve duygular uyandırır. Bu, genel olarak geometrik biçimlerin dış dünyayla ilgili çağrışımlar yaratmasından kaynaklanır. İnsanlar yatay çizgilerin dikey çizgilere oranla daha güçlü bir dinginlik duygusu yarattığını bilirler. Diagonal (çapraz, eğik) çizgiler ise dinamizm, resim derinliği ve hareket duygusu sağlar. Asimetrik düzenlemeler dengesizlik yaratır.

Denge: Kompozisyonun temel unsurlarındandır. Çekim yapan kameramanın amacı görüntüde bir denge oluşturabilmektir. Çekimi yapılan objeye göre baş, bakış, hareket boşlukları, kamera açıları vb.nin görüntüde denge oluşturabilmek için yapılması gerekir. Görüntünün dengesini de nesnenin boyutu, rengi ve çevresi içindeki konumu ile diğer nesnelerle aralarındaki ilişki belirler.

Birlik: Kompozisyonda denge sağlanırken görüntüde yer alan çeşitli şey ve kişiler arasındaki ilişkilerin düzenlenmesinin gözetilmesi ve ardı ardına gelecek görüntüler arasında, denge yönünden de bir uyum sağlanması anlamına gelir. Örneğin iki kamerayla iki konuşmacının karşılıklı çekiminde, kameramanlar aynı ölçekte çekim yapmalı ve aynı oranda baş boşluğu bırakmalıdır.

Ölçü: Çerçeve içinde yer alan bir konunun büyüklüğünü anlatan bir belirlemedir. Herhangi bir konunun gerçek ölçüsü belirtilmek isteniyorsa çerçeve içine ölçüleri herkes tarafından bilinen bir başka cisim de konmalı ve ona göre düzenleme yapılmalıdır.

Ton: Görüntüde kullanılan resimlerin renk değerlerinin açıklık ve koyuluğunun ifadesidir. Ton, çekimin resimsel dengesini ve atmosferini doğrudan etkiler. Bir kompozisyonun duygusal yönü, egemen olan tonlarla yakından ilgilidir. Mesela görüntüde dinamikliği ve değişkenliği anlatabilmek için koyu tonların kullanılması gibi. Kullanılan renklerin ton değerleri objelerin niteliklerine göre ayarlanmalıdır.

Derinlik: Hacim, derinlik konusu her zaman önemli olmuştur. Derinlik duygusu kamera açısı ve ışıkla sağlanabilir. Kamerada yan açı kullanımı ve kamera hareketleri, tepe ışığı, yan ışık ve anahtar ışık kullanılarak gölgeler oluşturulması, kişiler ve nesnelerin kamera karşısında dağınık bir şekilde derinlemesine yerleş- tirilmesi derinlik hissini artırabilir.

Sadelik: Çerçevede mümkün olduğu kadar az elemanla konuyu anlatmak önemlidir. Ama konunun dışında anlatımı destekleyen ve çevreyi yansıtan ikinci derece elemanlardan sadece gerekli olanlar alınmalı, gereksiz unsurlar çerçeve dışında kalmalıdır