SORU: Alimler resim ve heykel konusunda hangi konuları ayırma gereği duymuşlardır
CEVAP: ? Cansız doğal nesnelerin; ağaçların, dağların, yıldızların ve diğer tabiat güzelliklerinin resminin yapılmasında beis yoktur. Ancak bunlar arasında insanların tapınmak amacıyla resmini yaptıkları olursa, bu caiz olmaz. ? İnsanların ürettikleri ya da inşa ettikleri şeylerin resimlerinin yapılmasında sakınca yoktur. ? Ebru, tezhip, çinicilik, halı dokumacılığı gibi soyut resimler ittifakla mubahtır. ? Canlı tasvirlerinin çocukların oyuncağı olmasında bir sakınca yoktur. ? Eğitim öğretim meseleleri, kimlik, pasaport, suçluların tespit ve takibi gibi gerekli görülen durumlarda resim ve fotoğrafta bir sakınca yoktur. Toplumsal ihtiyaca göre bu tür fotoğraflar gereklilik de olabilir. ? Canlıların resimlerinin yapılması konusunda iki farklı görüş vardır. Birincisi, Maliki mezhebinde esas olan görüştür. Buna göre canlıların resimlerini yapmak da haram değildir. İkinci görüş, Hanefiler, Şafiiler ve Hanbelilere aittir. Bunlara göre canlı resimlerini yapmak yasaktır. Bunda resim ile heykel arasında fark yoktur. Resim, eğer saygı duyulmayan bir şekilde kullanılıyorsa alimlerin çoğunluğu buna cevaz vermiştir. Mesela yere serilmiş halı ve kilimlerdeki veya yatak örtülerindeki resimlerde sakınca görülmemektedir. Alimlere göre üç boyutlu olan tasvir haramdır. Ancak bütün organları tam değilse haramlık hükmü kalkar. ? İbadet etmek veya kutsatmak için resim ve heykel yapmak ittifakla haramdır. ? Resmin konusu, ahlak ve adaba aykırı ise, örneğin müstehcenlik içeriyorsa caiz değildir. ? Resim bulunan yerde namaz kılmak mekruhtur. Resim namaz kılanın kıble tarafında ise Hanefi mezhebine göre bu daha sakıncalıdır. ? Tasvir, zamanla Allah’tan başkasına tapınmaya ve putçuluğa götürmektedir. ? Yasağın sebebi, Allah’ın yaratma vasfına benzemeye çalışmaktır. ? Tasvirde müşriklerin tutumuna benzeme vardır. Yani tasvirde bir nevi kutsama vardır. ? Bir rivayete göre, suretin olduğu yere Cebrail girmemiştir. Ancak bunun sadece ona mahsus olduğunu söyleyenler vardır.