Bir hadisi belli esaslara uyarak öğrenmeye tahammül, onu ezberden veya bir kitaptan usulüne uygun olarak rivâyet etmeye ise edâ denir.

Yaklaşık bir asır boyunca hadisler işitilerek öğrenilmekte, ezber yoluyla muhafaza edilmekteydi. Hicrî ikinci asrın başlarından itibaren yazılı rivâyete geçilmiştir.

Ömer b. Abdülazîz

• Sahîfelerden Yapılan İstinsahlarda Hatalar Olacağına Dikkat Çekmek
• Semâ’ ve Kırâat Metotlarını Geliştirmek

Semâ ve kırâat meclisleri oluşturulmaya başlanmıştır.

İmlâ’ sözlükte, yazdırma demektir. Hadis terimi olarak, hocanın hadisi talebeye yazdırmasıdır.

İcâzet

Muayyen (belirli) icâzet.

Umumi icazet.

İcâzetsiz münâvele hocanın talabeye bir nüsha verip, “Bunlar benim rivâyetlerimdir” demesi, ancak bunun rivâyetine izin verip vermediğini söylememesidir. Bazı âlimler bu tür münâvelenin de uygun olduğu görüşündedir.

Hadis hocasının hadis veya hadis kitabını rivâyeti için herhangi bir açıklamada bulunmadan öğrenciye göstererek bunları semâ’ yoluyla aldığını ifade etmesidir.

Vasıyyet.

Yazılı hadis metinlerinin arttığı hicrî birinci asrın son çeyreğinde hadisin hatalı rivâyetine sebep olduğu gerekçesiyle vicâde yoluyla rivâyete müsaade edilmemiştir.

Hadis âlimleri, ilk üç asırda aslına uygun nakli temin ettikleri için hadislerin semâ’ veya kırâat metotlarıyla öğrenilip rivâyet edilmesini zorunlu görmekteydiler.

Bir öğrenci, hadisi hocadan semâ’ metoduyla tek başına aldığında ?????) haddesenî: bana rivâyet etti) lafzını kullanır. 

Er-rihle fî talebi’l-hadîs.

İcâzet kaydı öğrencinin bu nüshayı rivâyet yetkisinin bulunduğunu ifade eden belgedir.

Belağ kaydı yazma eserlerde metnin kontrolden geçtiğini ifade eden kayıttır.

Açıklama ve araştırma yöntemi, bir hadis kitabının talebelere okutulması durumunda uygulanan bir usuldür. Bu yöntemde hoca talebelerin anlayamadıkları hususları açıklar, ihtiyaç duyduğu hususlarda ise araştırma yapar. Dolayısıyla bu yöntem genellikle ders esnasında uygulanan ve hocanın açıklama ve araştırmalarının hâkim olduğu bir usuldür.