Çağımızın en önemli düşünsel dönüm noktalarından biri, Birleşmiş Milletlerin 1948’de İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ni yayımlaması ve böylece insanın “insan olarak doğmaktan gelen, vazgeçilemez ve devredilemez” olarak nitelenen haklarını tanımlamasıdır. Bu haklar içinde en başta gelen yaşam hakkıdır. Ancak Bildirge’de söz konusu edilen yaşamın, yalnızca canlılıktan ibaret olmadığı; sağlıklı, varlıklı ve eğitimli kısacası nitelikli bir yaşam olduğu vurgulanmaktadır.

Hak temelli bir yaklaşımla baktığımızda çocuklar, yetişkinlerin desteğine ihtiyaç duyan ama onlara bağımlı olmayan, yaş aldıkça kendi yaşamları hakkında görüş geliştirme ve karar vermelerine yetecek bilgi ve deneyime sahip olan ve yetişkinlerle eşit hakları bulunan bireylerdir.

Bir mesleği uygularken uyulması gereken ahlaki değer ve etik kuralları inceleyen bilim dalına deontoloji adı verilmektedir.

Çocuklar gereksinimlerinin karşılanması için yetişkinlere ihtiyaç duyar. Doğası gereği yaşamını idame ettirebilmek için yetişkin bireylere ihtiyaç duyan çocuğa
yönelik güvenli, donanımlı bir ortamın sağlanması esasında çocukların hem kasıtlı hem
de kasıtsız zararlardan korunması anlamına gelmektedir. Çocukların özerkliğinin ve özgürlüğünün modern dünyada daha fazla savunulmaya ihtiyacı vardır. Çocukta özerklik/ otonomi, kendi yaşam tarzını seçme, yetişkinler tarafından kontrol edilmeyen kendi istekleri doğrultusunda sosyal ilişkilerini yönlendirme özgürlüğünü ifade eder. Çocuk sağlığı ya da pediatrik uygulamalar söz konusu olduğunda ise çocukların korunmasına yönelik gereklilikler, aile ve sağlık çalışanları tarafından sağlanmalıdır. Çocukların hayata ilişkin bilgi ve deneyim kazanma ihtiyacı, onların güçlendirilmesi ile ilgilidir.

Hak temelli çocuk algısının beş temel dayanağı şunlardır:

- Çocukların yetişmekte olan bir insan değil, hâlihazırda olgunlaşmış bir insan olduğunu
kabul etme. Yani doğdukları andan itibaren tamamlanmış bir varlık olarak
çocuklara saygı duymak ve değer vermek.
- Çocukluk döneminin değerli olduğunu kabul etme ve bu dönemi sadece yetişkinliğe
doğru giden bir aşama olarak görmemek.
- Çocukların kendi yaşamlarının aktif ajanları olduğunu kabul etme ve çocukların
insan hakları perspektifini temel alan çalışmalar yapmak.
- Yaşa bağlı ayrımcılığı çözümlemek. Bütün dünyada çocukların sadece yaşları nedeni
ile yetişkinler tarafından daha az dikkate alındığı gerçeği kabul edilmelidir
- Çocuklarla insan hakları perspektifinden çalışmak. Çocuk, kırılgandır. Fiziksel
güç sahibi değildir ve yetişkinlerden gelen baskılara karşı koyacak deneyimden ve
psikolojik kapasiteden yoksundur.

Son yıllarda Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne ek iki İhtiyari Protokol oluşturulmuştur: Çocuk satışı, çocuk fahişeliği ve çocuk pornografisi ile ilgili İhtiyari Protokol, 25 Mayıs 2000 tarihinde kabul edilmiştir. Çocukların silahlı çatışmalara katılmaları ile ilgili İhtiyari Protokol, 25 Mayıs 2000 tarihinde kabul edilmiştir.

Sağlık hizmetleri açısından incelendiğinde 1959 yılında İngiltere’de Sağlık Bakanlığı
tarafından pediatri hastanelerinde oluşturulan komitede yayımlanan ve 55 öneriden oluşan Platt Raporu, dünya çapında ebeveyn katılımlı pediatri bakımının gelişimi konusunda bir dönüm noktasını oluşturmuştur. Raporda, ebeveynlerin ziyaretinin sınırlı olmaması, annelerin çocukları ile birlikte hastanede kalması, hastane ortamında çocuğun yaşına özgü oyun aktivitelerinin sağlanması, çocukların bakım ve tedavisinde yer alacak sağlık personelinin çocuğun duygusal ihtiyaçlarını anlayabilecek yeterliliklerde olması ve eğitimlerinin bu doğrultuda planlanması gerektiği vurgulanmıştır.

Çocukların katılım konusundaki durumu ve gelişimi, çocuk hakları kavramını doğrudan
ilgilendirir. Çocukların etkin katılım gerçekleştirebilmeleri için onlara fırsat ve
sorumluluk vermek ve desteklemek gerekir. Alderson ve Montgomery (1996) çocuğun
katılımı konusunda dört aşamalı bir model geliştirmişlerdir.
Bunlar:
• Bilgilendirilme,
• (Bir Görüşü) İfade Etme,
• (Bir Kararı) Etkileme,
• Asıl Karar Verici Olmadır.

Hasta hakları, sağlık hakkının ve temel bir insan hakkı olan yaşama hakkının uzantısı olarak son yıllarda tıp etiği alanında üzerinde önemle durulan bir konudur. Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan bu yönetmelik, hasta hakları konusunda oldukça geniş
hazırlanmış hukuksal bir metindir.

1. Kuşak Haklar: 
Bireysel Haklar
Özgür Dogma Yasama

2. Kuşak Haklar: 
Bireysel-Devlet Iliskisinden Dogan Haklar
Egitim, Saglıklı Yasama, Çalısma

3. Kuşak Haklar:

Dayanısma Hakkı
Tüketici Hakkı
Çevre Hakkı
Hasta Hakkı

Hasta Hakları Yönetmeliği’nde “Hasta küçük veya kısıtlı ise velisinden veya vasisinden
izin alınır” (m.24/I) ifadesi yer almaktadır. Genellikle kabul edilen 18 yaş altında belirlenecek bir yaş sınırından sonra, küçüklerin tek başına tıbbi müdahalelere rıza gösterme hakkının tanınması yönünde bir eğilim görülmektedir. Hakeri (2007), tıbbi müdahaleye rıza konusunda küçüğün ehil olduğu kabul edildiği durumlarda yasal
temsil ilişkisi devre dışı kaldığını ve ebeveynin rızasının ve/veya görüşünün aranmadığını ileri sürmektedir. Hatta küçük ile yasal temsilcisinin rızalarının çatıştığı durumlarda da küçük hastanın iradesinin esas alınacağını belirtmiştir. Bunların dışında somut olayın özellikleri (çocuğun özel durumu ve hastalığın niteligi gibi) göz önünde bulundurulduğunda, ebeveynin bütünüyle dışlanmamasını

Travma yaratan bir olayın yaşanmasından sonra, o olayın düşlerde ve günlük yaşamda tekrar yaşanması, o olayı hatırlatan durumlardan kaçınmaya yol açan bir aşırı
uyarılmışlık, kaygı ve kolayca irkilmeyi içeren bir kaygı bozukluğuna post-travmatik stresi bozukluğu denilmektedir.

Sosyal destek birkaç şekilde olabilir:
- Somut veya maddi destek (doktor randevusuna götürmek, borç vermek, alışveriş yardımı, çocuk bakımı gibi),
- Yol gösterme ve öğretme desteği (bilgi sağlama, zor karar verme aşamasında yardımcı olma, bir beceriyi öğretme gibi),
- Bakım ve rahatlık (anlayış göstererek dinleme, destek sağlama gibi),
- Dostluk (arkadaşlık, sosyal etkinlik gibi).

Aile potansiyel destek sistemlerini bulduktan sonra, sağlık profesyoneli (çocuk gelişimcisi, sosyal hizmet uzmanı, çocuk hemşiresi, psikolog, aile danışmanı, aile terapisti, psikolojik ve rehberlik uzmanı, vs.) ailenin belirlediği destekleri nasıl alabileceği konusunda yardım eder.

Sadece çocuklara yönelik hastane ortamını ilgilendiren önlemlerin alınması da her zaman gerekebilir. Örneğin;
• Yedi aydan küçük bebeklerin hastanedeki tek düze yaşamlarını renklendirmek ve
uyarıcı eksikliğine karşı bir önlem olarak yataklarına ilgi çekici ve renkli oyuncaklar
asılabilir.
• Yaşça büyük çocukların bebeklerle etkileşime girebilecekleri ortam ve düzenlemeler
yapılabilir.
• Aileye çocuğuna yaşına uygun oyuncaklar getirmesi önerilebilir.
• Çocukların hastaneye yatışının yarattığı olumsuz havayı yumuşatmak amacıyla
hastanelerdeki çocuk servislerinde oyun odaları oluşturulabilir.
• Okul çocukları mektup yazmaları, günlük tutmaları konusunda desteklenebilir.

Umumi Hıfzısıhha Kanunu, 1930 yılında kabul edilen 1593 sayılı yasa. Ülkemizin temel koruyucu hekimlik kanunudur. O dönemde koruyucu hekimlik ile ilgili akla gelebilecek hemen hemen her konu ile ilgili hükümler vardır. Kanuna göre, sağlıkla ilgili hizmetleri yürütme ve denetleme Sağlık Bakanlığının görevidir.

Sosyal hizmet uzmanı, kendisinin yaptığı rutin hasta vizitlerinin yanı sıra doktor ve/
veya hemşirelerin bildirimleri sonucunda hasta ve yakınlarını değerlendirmeye alır. Bu
değerlendirme sonucunda mevcut durum ve ihtiyaçlar, hasta ile birlikte tespit edilir. Vakalar, Sosyal İnceleme Raporu ve Bireysel Değerlendirme Raporu-Görüşme Raporları ile raporlaştırılır ve sosyal serviste bulunan hasta dosyalarında muhafaza edilir. Süreci resmileştirmek için kullanılan form sosyal inceleme raporudur.

Pediyatrik sosyal destek programlarında ayakta ve/veya yatan hasta çocuk ve ailesine;
• krizle mücadele etme,
• hastalıkla ve stres faktörleriyle başa çıkma,
• sorunun neden-sonuç ilişkisini belirleme,
• hasta ve hasta yakınının tedavi sürecine aktif katılımının sağlanması için tedavi
ekibi ile ilişkilerini güçlendirme,
• aile merkezli bakım odağında çalışma ve aileleri çocuklarının bakımında aktif katılımcılar olmaları için cesretlendirme,
• toplum ve hastane hizmetlerine ulaşmalarını sağlama konularında hasta ve yakınlarına yardım edilmektedir.

Palyatif bakım, ilerleyici ve tedavisi olmayan ölümcül hastalıklarda yaşam kalitesini
arttırmaya yönelik bir bakım sistemidir.

Dünyada sanayi devrimi sonrası kırdan kente yönelen göçlerle kentler oluşmaya ve hızla büyümeye başlamış ve bu gelişme, kalabalık kitlelerin bir arada yaşadığı
kentlerde hastanelerin kurulması sonucunu doğurmuştur