HUKUK DİLİ VE ADLİ YAZIŞMALAR Dersi Noter Belgeleri ve Sözleşme Örnekleri soru cevapları:
Toplam 71 Soru & Cevap#1
SORU: Noterlik Kanununun 200. maddesine göre noterlik işlemlerinin formülleri nasıl hazırlanmaktadır?
CEVAP: Noterlik Kanununa göre noterlik işlemlerinin formülleri noter odalarının ve Maliye Bakanlığının mütalaası alınarak Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu tarafından hazırlanır ve Adalet Bakanlığınca onaylandıktan sonra Türkiye Noterler Birliğince bütün noterliklere dağıtılır.
#2
SORU: Noterler Kanununa göre hazırlanan formüller kaç yıl süreyle geçerlidir?
CEVAP: Hazırlanan formüller tasdik tarihinden itibaren dört yıl süre ile geçerlidir.
#3
SORU: Noterlik hizmetinin bir kamu hizmeti olduğu hangi kanunda düzenlenmiştir?
CEVAP: Noterlik hizmetinin kamu hizmeti olduğu 1512 sayılı Noterlik Kanununun 1. maddesinde düzenlenmiştir.
#4
SORU: Noterlik işlemlerine ilişkin ayrıntılar hangi hukuki düzenlemede hüküm altına alınmıştır?
CEVAP: Noterlik işlemlerine ilişkin ayrıntılar; Noterlik Kanununda ve Noterlik Kanunu Yönetmeliğinde düzenlenmiştir.
#6
SORU: Birinci, ikinci ve üçüncü sınıf noterlikler nasıl sınıflandırılır?
CEVAP: Birinci, ikinci ve üçüncü sınıf noterlikler Türkiye Noterler Birliğinin mütalaası alınarak Adalet Bakanlığınca sınıflandırılır. Bu sınıflandırmada her noterliğin yetki çevresi içindeki nüfus, iş yoğunluğu ve noterlik geliri esas tutulur. Genellikle aynı mahkemeye bağlı noterlikler aynı sınıftan sayılır. Adalet Bakanlığı, her dört yılda bir noterliklerin durumunu inceleyerek yeniden yapacağı sınıflandırmayı Resmi Gazete’de ilan eder. Dört yıllık süre içinde açılan yeni noterlikler, sürenin bitimi beklenmeden Kanunda belirtilen şartlara göre ve tahmini gayrisafi gelirleri de göz önünde tutulmak suretiyle sınıflandırılarak Resmi Gazete de ilan edilir.
#7
SORU: Dördüncü sınıf noterlikten üçüncü sınıf noterliğe geçirilecek olan adaylar her yıl ne zaman tespit edilir?
CEVAP: Dördüncü sınıf noterlikten üçüncü sınıf noterliğe geçirilecek olan adaylar her yıl Nisan ayı başında tespit edilerek ilan edilir.
#9
SORU: Noterlerin ikinci ve üçüncü sınıftaki asgari hizmet süreleri ne kadardır?
CEVAP: Noterlerin ikinci ve üçüncü sınıfta asgari hizmet süresi dört yıldır.
#10
SORU: Noterliğin sınıfı nasıl yükselir?
CEVAP: İlk defa üçüncü sınıf bir noterliğe atanarak mesleğe girenlerin, işe başladıkları tarihte üçüncü sınıf hizmeti başlar. Noterlerin ikinci ve üçüncü sınıfta asgari hizmet süresi dörder yıldır. Bu sürenin sonunda noterin sınıfının yükselmesi noterin sınıfının yükselebilmesi, Adalet müfettişi tarafından hakkında düzenlenen son hal kağıdında olumlu kanaat belirtilmiş olmasına bağlıdır. Noterliğin sınıfının yükseltilmesi sınıfına tesir etmez. Sınıfı yükseltilen bir noterlikte hizmet gören noter, sınıflandırmadan önceki sınıftaki hizmet süresini doldurmamış ise bu sürenin dolduğu tarihten itibaren, bu tarihten önce Adalet müfettişi tarafından hakkında düzenlenen son hal kağıdında yukarı sınıfa yükselmeye yeteneği olmadığının belirtilmiş olması halinde de olumlu kanaat belirten sonraki ilk hal kağıdının düzenlendiği tarihten itibaren bir üst sınıf hizmeti aynı noterlikte başlar.
#11
SORU: Noterlik görevi ile birleşmeyen ve noterlerin yapmakla yasaklı oldukları işler nelerdir?
CEVAP: Noterlik görevi ile birleşmeyen ve noterlerin yapmakla yasaklı olduğu işler şunlardır: • Borsa oyunu oynamak, • 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28/1. maddesi anlamında ticaret yapmak, • Kefil olmak, • Kendilerine ait ücretlerden herhangi bir şekilde indirim yapmak, • Aracı kullanmak, • Reklam ve rekabet niteliğinde bir eylemde bulunmak, • Her ne suretle olursa olsun noterlik ücreti hususunda kendi aralarında sözlü veya yazılı anlaşma yapmak.
#12
SORU: Noterlerin yasaklı olmadan yapabilecekleri işler nelerdir?
CEVAP: Kural olarak noterlik hiçbir görev ve hizmetle birleşemez ancak noterler yargı mercilerinin vereceği işler, ilim ve hayır kuruluşları başkan ve üyelikleri, vasiyeti tenfiz memurluğu yapabilirler.
#13
SORU: Noterlerin günlük çalışma süresi nasıl düzenlenmiştir?
CEVAP: Noterlik dairesinde günlük çalışma o yerdeki diğer resmi dairelerle birlikte başlar. Noterlik dairesindeki iş kabulü süresi o yerdeki diğer resmi dairelerden en çok bir saat daha fazla olabilir. Noter günlük çalışma süreleri dışında kural olarak iş kabul edemez. Ancak noterler tatil günlerinde ve iş günlerinde tatil saatlerinde vasiyetname düzenlenmesi ve onaylanması veya gecikmesinde zarar umulan noterlik işlemlerini yapabilirler.
#14
SORU: Noterlerin yükümlülükleri nelerdir?
CEVAP: Noterlerin yükümlülükleri şunlardır: • Noterler kanunun emredici hükümlerine uymak zorundadır. Kanunların emredici hükümlerine aykırı konularda işlem yapamazlar. • Noterlerin sır saklama yükümlülükleri de bulunmaktadır. Noter ve noterlik katipleri görevleri sebebiyle öğrendikleri sırları kanunların emrettiği haller dışında açıklayamazlar. • Noterler ve noter katipleri sır saklama yükümlülüğü gereği tanıklıktan çekinebilirler.
#15
SORU: Noterlik evrak ve defterlerinin daire dışına çıkarılabilmesi ve incelenebilmesi hangi koşullar altında mümkün olmaktadır?
CEVAP: Noterlik evrak ve defterleri kural olarak gizlidir. Ancak noterlik evrak ve defterleri mahkeme, sorgu hakimliği ve Cumhuriyet savcılıklarınca veya resmi daireler tarafından konusu da belirtilmek suretiyle noterlik soruşturmaya yetkili kılınan kimselerce incelenebilir. Noterlik evrak ve defterlerinin daire dışına çıkarılabilmesi, mahkemenin veya sorgu hakiminin kararıyla mümkündür. Mahkeme veya sorgu hakimi evrakın dava sonuna kadar dosyada kalmasına karar verirse bu takdirde evrakın bir örneği çıkartılıp aslına uygunluğu onaylanarak, aslının yerinde saklanması üzere notere verilir. noterin bulunduğu yerde inceleme imkanı bulunmaması sebebiyle evrakın başka bir yere gönderilmesi gerekiyorsa, noterin bulunduğu yer hukuk hakimliğinin onaylayacağı örnek aynı şeklinde saklanır.
#16
SORU: Noterlerin özel olarak yaptıkları işler nelerdir?
CEVAP: Noterlerin özel olarak yaptıkları işler şunlardır: • Tesit işleri, • Emanet işleri, • Defter onaylamak, • Vasiyetname ve ölüme bağlı tasarruflarla ilgili işler, • Tebligat işleri, • Terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi, • Mirasçılık belgesi verilmesi de noterlerin görevleri arasında yer almaktadır.
#17
SORU: Noterlik Kanunu Yönetmeliğine göre noterlerin görevlerine giren işler mahiyetleri itibariyle kaça ayrılmaktadır?
CEVAP: Noterlik Kanunu Yönetmeliğine göre noterlerin görevlerine giren işler mahiyetleri itibariyle; • Genel ve • Özel işler olarak ikiye ayrılmaktadır.
#18
SORU: Noterlik Kanunu Yönetmeliğinde yer alan özel işler nelerdir?
CEVAP: İlgili yönetmelikte yer alan özel işler; • Tespit işleri, • Emanet işleri (emanet kabul ve saklama), • Vasiyetname ve ölüme bağlı tasarrufla ilgili işler ve • Tebligat işleridir.
#19
SORU: Noter senetleri hangi hukuk anlamında kesin delil olarak kabul edilir?
CEVAP: Noter senetleri medeni usul hukuku anlamında kesin delildir.
#20
SORU: İlgilerin istemi üzerine hukuki işlemleri kimler belgelendirir?
CEVAP: İlgililerin istemi üzerine noterler hukuki işlemleri belgelendirir.
#21
SORU: Noterlik hukuku anlamında ilgili kimdir?
CEVAP: Noterlik hukukunda ilgili belgelendirme talebinde bulunan kişidir.
#22
SORU: Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre düzenleme şeklindeki noter senetleri ne zamana kadar kesin delil olarak kabul edilir?
CEVAP: Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre düzenleme şeklindeki noter senetleri sahteliği ispat olunmadıkça kesin delil kabul edilirler.
#23
SORU: Noterlik hukukunda resmi senetlerdeki yazı veya imza inkar edildiğinde hangi durumda senet herhangi bir işleme alınmaz?
CEVAP: Noterlik hukukunda resmi senetlerdeki yazı veya imza inkar edildiğinde senetteki yazı ve imzanın sahteliği ancak mahkeme kararıyla sabit olursa bu senet herhangi bir işleme esas alınmaz.
#24
SORU: Görülmekte olan bir davada resmi senedin sahteliği ileri sürülmek isteniyorsa bu mümkün değildir, asıl davaya bakan hakim gerekirse bu konuda imza veya yazıyı inkar eden tarafa dava açması için ne kadarlık bir süre verir?
CEVAP: Görülmekte olan bir davada resmi senedin sahteliği ileri sürülmek isteniyorsa bu mümkün değildir, asıl davaya bakan hakim gerekirse bu konuda imza veya yazıyı inkar eden tarafa dava açması için iki haftalık kesin bir süre verir.
#25
SORU: Noter işlemi sırasında ilgili Türkçe bilmezse nasıl bir yol izlenir?
CEVAP: Noter işlemi sırasında ilgilinin Türkçe bilmemesi halinde işlem sırasında yeminli bir tercüman ile işlem yapılır.
#26
SORU: Noter işlemlerinde ilgililer, tanık, tercüman ve bilirkişi imza atamadıkları ya da imza yerine geçen bir el işareti kullanmadıkları takdirde nasıl bir yol izlenir?
CEVAP: Noter işlemlerinde ilgililer, tanık, tercüman ve bilirkişi imza atamadıkları ya da imza yerine geçen bir el işareti kullanmadıkları takdirde varsa mühür, yoksa sol elinin baş parmağı, bu da yoksa diğer parmaklarından biri bastırılır ve hangi parmağın bastırıldığı yazılır.
#27
SORU: Noterler tarafından yapılan tüm işlemler ait bilgi ve belgeler nereye kaydedilir?
CEVAP: Noterler tarafından yapılan tüm işlemlere ait bilgi ve belgeler Türkiye Noterler Birliğinin Bilişim Sisteminde kaydedilir ve saklanır.
#28
SORU: Düzenleme şeklinde yapılması zorunlu işlemler nelerdir?
CEVAP: Düzenleme şeklinde yapılması zorunlu işlemler Noterlik Kanununda şu şekilde sayılmıştır: • Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekaletnameler, • Vasiyetnameler, • Mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış, • Gayrimenkul satış vaadi, • Vakıf senedi, • Evlenme mukavelesi, • Evlat edinme ve tanıma, • Mirasın taksimi sözleşmesi, • Diğer kanunlarda öngörülen sair işlemler.
#29
SORU: Hukuki işlemlerin noter tarafından düzenlenmesi hangi şekilde yapılır?
CEVAP: Hukuki işlemlerin noter tarafından düzenlenmesi bir tutanak şeklinde yapılır.
#30
SORU: Hukuki işlemlerin altındaki imzanın onaylanması nasıl yapılır?
CEVAP: Hukuki işlemlerin altındaki imzanın onaylanması, imzayı atan şahsa ait olduğunun şerhle belgelendirilmesi şeklinde yapılır.
#31
SORU: Noterlik işlemlerinde onaylama nasıl yapılır?
CEVAP: Noterlik işlemlerinde onaylama , imzanın noter huzurunda atılması ya da kendisine ait olduğunun ilgili tarafından kabulü ile yapılabilir.
#32
SORU: Noterler tarafından yapılan işlemlerin örnekleri kural olarak kimlere verilir?
CEVAP: Noterler tarafından yapılan işlemlerin örnekleri kural olarak ancak ilgililere, kanuni mümessil veya vekillerine ya da mirasçılarına verilir.
#33
SORU: Noterlik Kanununun 94. maddesinde sayılanlardan başkasına belge örneğinin verilmesi hangi koşula bağlıdır?
CEVAP: Kanunun 94. maddesinde sayılanlar dışında başkasına örnek verilmesi noterliğin bağlı bulunduğu asliye hukuk ya da münferit sulh hakiminin iznine bağlıdır.
#34
SORU: Noterlik Kanununun 95. Maddesine göre verilecek örneklerin konsolosluklarda düzenlenen evraka ait olması halinde izin nasıl verilir?
CEVAP: Noterlik Kanununun 95. Maddesine göre verilecek örneklerin konsolosluklarda düzenlenen evraka ait olması halinde izin, örneği talep eden şahsın Türkiye’de son ikametgahı mahkemesince, son ikametgahı tespit edilemeyen hallerde ise Ankara Asliye Hukuk Mahkemelerinde verilir.
#35
SORU: Noter tarafından hazırlanan vasiyetnamelerin örneği hangi durumda kimlere örneği verilmez?
CEVAP: Türk Medeni Kanununa göre açılmadıkça, vasiyeti yapandan veya bu konuda özel yetkiyi kapsayan, noterlikten onaylı vekaletnameyi taşıyan vekilden başkasına vasiyetnamelerin örneği verilmez.
#36
SORU: Noter belgesi örneğinin aslında bir bozukluk/hata olması durumunda nasıl bir işlem yapılır?
CEVAP: Noter belgesi örneğinin aslında bir bozukluk/hata olması durumunda onaylama şerhinde açıklama yapılır.
#37
SORU: Noterlik Kanununda düzenlenen noterlerin diğer işlemleri nelerdir?
CEVAP: Noterlik Kanununda düzenlenen noterlerin diğer işlemleri; • Tutanak düzenlemek, • Çevirme işlemleri, • Ticari protesto, • İhtarname ve ihbarname, • Defter onaylanması ve tescildir.
#38
SORU: Noterlerin hangi işlemleri tespit işlemi olarak adlandırılmaktadır?
CEVAP: Noterlerin, bir şeyin veya yerin hal ve şeklini, ilgili şahısların kimlik ve ifadelerini tespit ederek ve davet edildiklerinde piyango ve özel kuruluşların kura, seçim ve toplantılarında hazır bulunarak durumu belgelendirmek suretiyle yaptıkları işlemler tespit işleri olarak adlandırılmaktadır.
#39
SORU: Noterlerin hangi işlemleri emanet işlemi olarak adlandırılmaktadır?
CEVAP: Noterlerin saklamak veya bir şahsa verilmek üzere getirilen emanetleri Noterlik Kanununa göre muhafaza etme işlemleri emanet işleri olarak adlandırılır.
#40
SORU: Noterler tarafından tutanak düzenlenmek suretiyle yapılan tespit işleri ve emanet işlerinde tutanakta bulunması gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Tutanakta bulunması gereken hususlar şunlardır. • Tutanağın düzenlendiği yer ve tarih, • İlgilinin kimliği, adresi ve vergi kimlik numarası, • İlgili noter tarafından tanınmıyorsa, kimliği hakkında getirilen ispat belgesi, • Tutanağın konusu, • İlgilinin, varsa tercümanın, bilirkişi ve tanıkların imzaları, • Noterin imza ve mührü, • Emanet tutanağında ayrıca emanet alma ve verme şartları da gösterilir.
#41
SORU: Kabul etmeme ve ödememe protestosu hangi koşullara göre yapılır?
CEVAP: Kabul etmeme ve ödememe protestosu Türk ticaret Kanunundaki yazılı hükümlere göre noterler tarafından yapılır.
#42
SORU: Noter aracılığıyla yapılan hukuki ihtarname ve ihbarnamelerde hangi hususlar yer alır?
CEVAP: Noter aracılığıyla yapılan hukuki ihtarname ve ihbarnamelerde; istemde bulunan ve diğer tarafın ad ve soyadları ile açık adresleri, ihtar ve ihbar konusu, istemde bulunanın imzası, tebliğ şerhi ve noterin imza, mühür ve tarihi yer alır.
#43
SORU: Özel kanunda hüküm bulunmaması halinde noterler tarafından defter onaylaması nasıl yapılır?
CEVAP: Özel kanunda hüküm bulunmaması halinde defter onaylaması, defterin ilk ve son sayfasına kaç sayfadan ibaret olduğunun yazılması ve her sayfasının numaralandırılıp mühürlenmesi suretiyle yapılır.
#44
SORU: Sözleşme nasıl kurulur?
CEVAP: Sözleşme tarafların iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun olarak açıklamalarıyla kurulur.
#45
SORU: Öneri/icap nedir?
CEVAP: Öneri/icap, tek taraflı ve karşı tarafa varması gerekli bir irade açıklamasıdır.
#46
SORU: Süreli öneri nedir?
CEVAP: Süreli öneri; karşı tarafın kabulü için süre belirleyerek bir sözleşme yapılmasını öneren, bu sürenin sona ermesine kadar önerisiyle bağlantılıdır. Kabul bu süre içinde kendisine ulaşmazsa öneren önerisiyle bağlılıktan kurtulur.
#47
SORU: Süresiz öneri nedir?
CEVAP: Süresiz öneri, hazır olanlar arasında ve hazır olmayanlar arasında şeklinde ayrılmaktadır. Hazır olanlar arasında yapılan öneride kabul için süre belirlemeksizin öneride bulunulmaktadır ve hazır olan bir kişiye yapılan bu öneri hemen kabul edilmezse öneren, önerisiyle bağlılıktan kurtulur. Telefon, bilgisayar gibi iletişim sağlayabilen araçlarla doğrudan iletişim sırasında yapılan öneri, hazır olanlar arasında yapılmış sayılır. Hazır olmayanlar arasında kabul için süre belirlenmeksizin yapılan öneri, zamanında ve usulüne uygun olarak gönderilmiş bir yanıtın ulaşmasının beklenebileceği ana kadar önereni bağlar.
#48
SORU: Sözleşmeler kanunda düzenlenmiş olup olmamalarına göre kaça ayrılır?
CEVAP: Sözleşmeler kanunda düzenlenmiş olup olmamalarına göre; • İsimli sözleşmeler ve • İsimsiz sözleşmeler olmak üzere ikiye ayrılır.
#49
SORU: Türk Borçla Kanununa göre mülkiyetin devri amacı güden sözleşmeler nelerdir?
CEVAP: Türk Borçlar Kanununa göre mülkiyetin devri amacı güden sözleşmeler; • Satış sözleşmesi, • Bağışlama sözleşmesi ve • Mal değişim sözleşmesidir.
#50
SORU: Türk Borçla Kanununa göre güvence sağlama amacı güden sözleşmeler nelerdir?
CEVAP: Türk Borçlar Kanununa göre güvence sağlama amacı güden sözleşmeler; • Kefalet sözleşmesi ve • Cezai şarttır.
#51
SORU: Türk Borçlar Kanununa göre önalım sözleşmelerinin geçerliliği hangi koşula bağlıdır?
CEVAP: Türk Borçlar Kanununa göre önalım sözleşmelerinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmış olmasına bağlıdır.
#52
SORU:
Noterlik hizmetini tanımlayınız.
CEVAP:
Noterlik bir kamu hizmetidir. Noterler, hukuki güvenliği sağlamak ve anlaşmazlıkları önlemek için işlemleri belgelendirir ve kanunlarla verilen başka görevleri yaparlar (NK m. 1). Noterler, hukuki işlemlere resmiyet kazandırırlar. Noterlerin düzenleme ve onaylama şeklinde yaptıkları işlemler bulunmaktadır. Hangi işlemlerin noter tarafından düzenleme şeklinde yapılması gerektiği kanunlarda açıkça belirtilmiştir. Onaylama işlemleri ise isimlerin, imzaların ve tarihin onaylandığına ilişkin onaylama şerhi olarak karşımıza çıkmaktadır. Noterler, düzenleme ve onaylama şeklinde yaptıkları işlemlerden başka, tutanak düzenleme, çeviri işleri,
ticari protesto, ihtarname ve ihbarname gönderilmesi, defter onaylama gibi işlemleri de yapmaktadırlar.
#53
SORU:
Noterlikler kaç sınıfa ayrılır?
CEVAP:
Noterlikler dört sınıfa ayrılır. Birinci, ikinci ve üçüncü sınıf noterlikler, Türkiye Noterler Birliğinin mütalaası alınarak Adalet Bakanlığınca sınıflandırılır. Bu sınıflandırmada, her noterliğin yetki çevresi içindeki nüfus, iş yoğunluğu ve noterlik geliri esas
tutulur. Genellikle, aynı mahkemeye bağlı noterlikler aynı sınıftan sayılır. Adalet Bakanlığı, her dört yılda bir noterliklerin durumunu inceleyerek yeniden yapacağı sınıflandırmayı Resmî Gazete’de ilan eder. Dört yıllık süre içinde açılan yeni noterlikler, sürenin bitimi beklenmeden Kanun’da belirtilen şartlara göre ve tahmini gayrisafi gelirleri de göz önünde tutulmak suretiyle sınıflandırılarak Resmî Gazete ile ilan olunur. Dördüncü sınıf noterlikten üçüncü sınıfa geçirilecek olanlar, her yılın Nisan ayı başında tespit edilerek ilan olunur. Yeni sınıflandırma ilan oluncaya kadar, eski sınıflandırmaya göre uygulama yapılır (NK m. 4).
#54
SORU:
Noterler kaç sınıfa ayrılır?
CEVAP:
Noterler ise üç sınıfa ayrılır. İlk defa üçüncü sınıf bir noterliğe atanarak mesleğe girenlerin, işe başladıkları tarihte üçüncü sınıf hizmeti başlar. Noterin ikinci ve üçüncü sınıfta asgari hizmet süresi dörder yıldır. Bu sürenin sonunda noterin sınıfının yükselebilmesi, adalet müfettişi tarafından hakkında düzenlenen son hâl kâğıdında olumlu kanaat belirtilmiş olmasına bağlıdır. Noterliğin sınıfının yükseltilmesi noterin sınıfına tesir etmez. Sınıfı yükseltilen bir noterlikte hizmet gören noter, sınıflandırmadan önceki sınıftaki hizmet süresini doldurmamış ise bu sürenin dolduğu tarihten itibaren; bu tarihten önce adalet müfettişi tarafından hakkında düzenlenen son hâl kâğıdında yukarı sınıfa yükselmeye yeteneği olmadığının belirtilmiş olması hâlinde de olumlu kanaat belirten sonraki ilk hâl kâğıdının düzenlendiği tarihten itibaren, bir üst sınıf hizmeti aynı noterlikte yapmaya başlar.
#55
SORU:
Noterlik görevi ile birleşmeyen ve noterlerin yapmaktan yasaklı oldukları işler nelerdir?
CEVAP:
Kural olarak hiçbir hizmet ve görev noterlikle birleşemez ancak noterler, yargı mercilerinin vereceği işler, ilim ve hayır kuruluşları başkan ve üyelikleri, hakemlik, vasiyeti tenfiz memurluğu yapabilirler (NK m. 50/1). Noterler borsa oyunu oynamak, 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu’nun 28. maddesinin 1. fıkrasındaki anlamda ticaret yapmak, kefil olmak, kendilerine ait ücretlerden herhangi bir şekilde indirim yapmak, aracı kullanmak, reklam ve rekabet niteliğinde bir eylemde bulunmak ve her ne suretle
olursa olsun noterlik ücreti hususunda kendi aralarında sözlü veya yazılı anlaşma yapmaktan yasaklıdırlar.
#56
SORU:
Noterlerde günlük çalışma nasıldır?
CEVAP:
Noterlik dairesinde günlük çalışma, o yerdeki diğer resmî dairelerle birlikte başlar. Noterlik dairesindeki iş kabulü süresi, o yerdeki diğer resmî dairelerden en çok bir saat daha fazla olabilir. Noter, günlük çalışma süreleri dışında kural olarak iş kabul edemez (NK m. 51) ancak noterler tatil günlerinde ve iş günlerinin tatil saatlerinde vasiyetname düzenlenmesi ve onaylanması veya gecikmesinde zarar umulan noterlik işlemlerini yapabilirler. Tatil gün ve saatlerinde iş yapılması sebebinin belgede gösterilmesi gerekmektedir.
#57
SORU:
Noterler emredici kanun hükümlerine uymak zorunda mıdır?
CEVAP:
Noterlerin emredici hükümlere uyma zorunluluğu da bulunmaktadır. Daha açık bir ifadeyle noterler, kanunların emredici hükümlerine aykırı konularda işlem yapamazlar. İmza onaylaması yapılan işlemlerin içeriği bakımından da noterlerin
emredici hükümlere uygun davranma zorunluluğu bulunmaktadır.
#58
SORU:
Noterlerin sır saklama yükümlülüğünü açıklayınız.
CEVAP:
Noterlerin de bazı meslek gruplarında olduğu gibi sır saklama yükümlülüğü bulunmaktadır. Noter ve noterlik kâtipleri, görevleri dolayısıyla öğrendikleri sırları, kanunların emrettiği hâller dışında açıklayamazlar (NK m. 54). Örneğin, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 249. maddesine göre, Kanun gereği sır olarak korunması gereken bilgiler hakkında tanıklığına başvurulacak
kimseler, bu hususlar hakkında tanıklıktan çekinebilirler. Noterler ve noter kâtipleri de bu hükme göre tanıklıktan çekinebilir. Ancak sır sahibi tarafından sırrın açıklanmasına izin verildiği takdirde, bu kimseler tanıklıktan çekinemezler. Noterlerin evrak ve defterleri de kural olarak gizlidir. Ancak noterlik evrak ve defterleri mahkeme, sorgu hâkimliği ve Cumhuriyet savcılıklarınca veya
resmî daireler tarafından, konusu da belirtilmek suretiyle, noterlikte soruşturmaya yetkili kılınan kimselerce incelenebilir. Noterlik evrak ve defterlerinin daire dışına çıkarılabilmesi, mahkemenin veya sorgu hâkiminin kararıyla mümkündür. Mahkeme veya sorgu hâkimi evrakında sonuna kadar dosyada kalmasına karar verirse bu takdirde evrakın bir örneği çıkartılıp aslına uygunluğu
onaylanarak, aslının yerinde saklanmak üzere notere verilir. Noterin bulunduğu yerde inceleme imkânı bulunmaması sebebiyle evrakın başka bir yere gönderilmesi gerekiyorsa, noterin bulunduğu yer hukuk hâkimliğinin onaylayacağı örnek, aynı şekilde saklanır.
#59
SORU:
Noterlerin genel olarak görevleri nelerdir?
CEVAP:
Yapılması kanunla başka bir makam, merci
veya şahsa verilmemiş olan her nevi hukuki
işlemleri düzenlemek
• Kanunlarda resmî olarak yapılmaları emredilen ve mercileri belirtilmemiş olan bütün
hukuki işlemleri bu kanun hükümlerine
göre yapmak
• Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi yapmak
• Bu kanuna uygun olarak dışarda yazılıp getirilen kâğıtların üzerindeki imza, mühür veya
herhangi bir işareti veya tarihi onaylamak
• Bu kanun hükümlerine göre yapılan işlemlerin dairede kalan asıl veya örneklerinden veya
getirilen kâğıtlardan örnek çıkarıp vermek
• Belgeleri bir dilden diğer dile veya bir yazıdan başka bir yazıya çevirmek
• Protesto, ihbarname veihtarname göndermek
• Kanunen tescili gereken işlemleri tescil etmek
• Bu ve diğer kanunlarla verilmiş sair işleri
yapmak
#60
SORU:
Noterlerin özel işleri nelerdir (yönetmeliğe göre)?
CEVAP: - Tespit işleri,
• Emanet işleri (emanet kabul ve saklama),
• Vasiyetname ve ölüme bağlı tasarruflarla ilgili işler,
• Tebligat işleridir.
• Emanet işleri (emanet kabul ve saklama),
• Vasiyetname ve ölüme bağlı tasarruflarla ilgili işler,
• Tebligat işleridir.
#61
SORU:
Noter senetlerinin ispat gücü nasıldır?
CEVAP:
Noter senetleri medeni usul hukuku anlamında kesin delildir. Resmî senetlerin ispat gücü düzenleme ve onaylama şeklindeki noter senetlerine ilişkin olarak ayrı ayrı düzenlenmiştir.
#62
SORU:
Düzenleme şeklindeki noter senetlerinin delil gücü nasıldır?
CEVAP:
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 204. maddesinin 1. fıkrasına göre, düzenleme şeklindeki noter senetleri, sahteliği ispat olunmadıkça kesin delil sayılırlar. 204. maddenin 2. fıkrasına göre ilgililerin beyanına dayanılarak noterlerin tasdik ettikleri senetlerle diğer yetkili memurların görevleri içinde usulüne uygun olarak düzenledikleri belgeler, aksi ispatlanıncaya kadar kesin delil sayılırlar.
#63
SORU:
Elektronik ortamda yapılabilecek bir noterlik işleminin bir belgeye dayanması hâlinde ne yapılır?
CEVAP:
Belge sureti, taraflar, vekilleri veya temsilcileri tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanarak elektronik ortamda notere gönderilebilir. Ancak belge aslının fiziki olarak ibrazının zorunlu olduğu hâllerde elektronik ortamda yapılan başvuru sonrasında
belge aslı yönetmelikte belirlenen süre içinde notere ibraz edilir.
#64
SORU:
Noterde düzenleme şeklinde yapılan işlemlere örnekler veriniz.
CEVAP: - Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekâletnameler
• Vasiyetname
• Mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış
• Gayrimenkul satış vaadi
• Vakıf senedi
• Evlenme mukavelesi
• Evlat edinme ve tanıma
• Mirasın taksimi sözleşmesi
• Vasiyetname
• Mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış
• Gayrimenkul satış vaadi
• Vakıf senedi
• Evlenme mukavelesi
• Evlat edinme ve tanıma
• Mirasın taksimi sözleşmesi
#65
SORU:
Noterde onaylama şeklinde işlem yapılması hakkında bilgi veriniz.
CEVAP:
Hukuki işlemlerin altındaki imzanın onaylanması, imzayı atan şahsa ait olduğunun bir şerhle belgelendirilmesi
şeklinde yapılır (NK m. 90/1). İmzanın onaylanmasına ilişkin aşağıda anlatılan hususlar mühür, tarih, parmak izi veya
imza yerine geçen el işaretinin noter tarafından onaylanmasında da aynen geçerlidir (NK m. 93).
İmzası onaylanan iş kâğıdının aslı ilgilisine verilir ve imzalı bir örneği dairede saklanır. Bu örnek harca
tabi değildir (NK m. 90/2).
Onaylama, imzanın noter huzurunda atılması veya kendisine ait olduğunun ilgili tarafından kabulü ile
yapılabilir (NK m. 91).
#66
SORU:
Onaylama şeklinde işlemin yapılması için onaylama şerhinde bulunması gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: - İşlemin yapıldığı yer ve tarih (Rakam ve yazı ile)
• İlgilinin kimliği, adresi ve vergi kimlik numarası
• Noter, ilgiliyi tanımıyorsa kimliği hakkında gösterilen ispat belgesi
• İmza huzurda atılmışsa bu husus, imza dışarda atılıp da huzurda ilgili, imzanın kendisine ait olduğunu kabul etmişse bu husustaki beyanı
• İşleme katılanların imzaları
• Noterin imza ve mührü
• İlgilinin kimliği, adresi ve vergi kimlik numarası
• Noter, ilgiliyi tanımıyorsa kimliği hakkında gösterilen ispat belgesi
• İmza huzurda atılmışsa bu husus, imza dışarda atılıp da huzurda ilgili, imzanın kendisine ait olduğunu kabul etmişse bu husustaki beyanı
• İşleme katılanların imzaları
• Noterin imza ve mührü
#67
SORU:
Noterlerin örnek verme işlemini açıklayınız.
CEVAP:
Noterler tarafından yapılan işlemlerin örnekleri, kural olarak ancak ilgililerine, kanuni mümessil veya vekillerine yahut da mirasçılarına verilir. Bu örnek, masrafı verilmek suretiyle o yerdeki noter eliyle diğer bir şehirdeki noterlikten de getirtilebilir. Ancak Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre açılmadıkça, vasiyeti yapandan veya bu konuda özel yetkiyi kapsayan, noterlikten onaylı vekâletnameyi taşıyan vekilinden başkasına, vasiyetnamelerin örneği verilemez (NK m. 94). Ancak 94. maddede sayılanlar dışında başkasına örnek verilmesi de 95. maddede belirtilen şartlarda mümkündür. Buna göre 94. maddede sayılanlardan
başkasına örnek verilmesi, noterliğin bağlı bulunduğu asliye hukuk veya münferit sulh hâkiminin iznine bağlıdır. Noterlik Kanunu’nun 95. maddesine göre verilecek örneklerin, konsolosluklarda düzenlenen evraka ait olması hâlinde izin, örneği talep eden şahsın Türkiye’deki son ikametgâhı mahkemesince, son ikametgâhı tespit edilemeyen hâllerde ise Ankara Asliye Hukuk Mahkemesince verilir.
#68
SORU:
Örnek verme işlem formüllerini anlatınız.
CEVAP:
1- İbrazdan örnek
• 2- Daireden örnek
• 3- Yabancı dildeki kâğıdın örneği
• 4- İbrazdan kısmen örnek
• 5- Yabancı dildeki belgenin kısmen örneği
• 6- Kamu kurum ve kuruluşlarının web sitesinden
çıkarılan örnek
#69
SORU:
Noterlerin "diğer işlemleri" nelerdir?
CEVAP:
Diğer işlemler sırasıyla tutanak düzenlemek, çevirme işlemleri, ticari protesto, ihtarname ve ihbarname, defter onaylanması ve tescil olarak Noterlik Kanunu’nda ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
#70
SORU:
Tespit işleri ve emanet işlerinin noter tarafından tutanak düzenlenmesi suretiyle yapılacağı hüküm altına alınmıştır (NK m. 102). Noterlik Kanunu’nun 101. maddesine göre, bu işlemler bakımından noter tarafından düzenlenecek tutanakta hangi hususlar yer almalıdır?
CEVAP:
Tutanağın düzenlendiği yer ve tarih (Rakam ve yazı ile),
• İlgilinin kimliği, adresi ve vergi kimlik numarası,
• İlgili noter tarafından tanınmıyorsa, kimliği hakkında getirilen ispat belgesi,
• Tutanağın konusu,
• İlgilinin, varsa tercüman, bilirkişi ve tanıkların imzaları,
• Noterin imza ve mührü,
• Ayrıca emanet tutanağında, emaneti alma ve verme şartları da gösterilir.
#71
SORU:
Noterlerin kira sözleşme örneği hazırlaması ile ilgili bildiklerinizi anlatınız.
CEVAP:
En sık karşımıza çıkan sözleşmelerden birisidir. Türk Borçlar Kanunu’nun 299. maddesine göre, kiraya
verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşme, kira sözleşmesidir.
Kira sözleşmesinin süresi belirli veya belirsiz olabilir. Kararlaştırılan sürenin geçmesiyle herhangi bir
bildirim olmaksızın sona erecek kira sözleşmesi belirli sürelidir; diğer kira sözleşmeleri belirli olmayan bir
süre için yapılmış sayılır (TBK m. 300). Kiralananla ilgili zorunlu sigorta, vergi ve benzeri yükümlülüklere,
aksi kararlaştırılmamış veya kanunda öngörülmemiş ise kiraya veren katlanır (TBK m. 302).
Kira sözleşmesi, konut ve çatılı iş yeri için yapılabileceği gibi (TBK m. 339 vd.) taşınmaz ve taşınır yapı
kirası, taşınır kirası veya hasılat (ürün) kirası (TBK m. 357 vd.) şeklinde de karşımıza çıkabilir.
Türk Borçlar Kanunu’nun 307. maddesine göre, kiracı, kiralananın kullanımını etkileyen ayıpların
varlığı hâlinde, bu ayıpların kiraya veren tarafından öğrenilmesinden ayıbın giderilmesine kadar geçen süre
için, kira bedelinden ayıpla orantılı bir indirim yapılmasını isteyebilir.
Kira sözleşmesinin kurulmasından sonra kiralanan herhangi bir sebeple el değiştirirse yeni malik kira
sözleşmesinin tarafı olacaktır (TBK m. 310).
Taşınmaz kiralarında, sözleşmeyle kiracının kiracılık hakkının tapu siciline şerhi kararlaştırılabilir
(TBK m. 312).
Kiracı, aksine sözleşme ve yerel âdet olmadıkça, kira bedelini ve gerekiyorsa yan giderleri, her ayın
sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle yükümlüdür (TBK m. 314). Genelde uygulamada,
taraflar kira sözleşmelerinin özel şartlar kısmında kira bedelinin, nasıl (banka hesabına veya peşin olarak
elden kiralayana vb.) ve hangi tarihe kadar ödeneceği konusunda anlaşmaya varmaktadırlar. Eğer taraflar
arasındaki kira sözlemesinde, kira bedelinin nasıl ve ne zamana kadar ödeneceği konusunda bir koşul kararlaştırılmamışsa tamamlayıcı hukuk kuralı olan Türk Borçlar Kanunu’nun 314. maddesi uygulama alanı
bulacaktır. Noterler kira sözleşmesini bu esaslara dayanarak hazırlar.