Nakil, hükümlünün bir infaz kurumundan diğer bir infaz kurumuna götürülmesi olarak
tanımlanabilir.

Sevk, tutuklu ve hükümlülerin duruşma, savcılık soruşturması, hastalık veya sınav gibi nedenlerle geçici olarak infaz kurumu dışına çıkarılması ve görev bitiminde infaz kurumuna teslim edilmesidir.

Hükümlüler, kendi istekleri veya toplu sevk, disiplin, asayiş ve güvenlik, hastalık,
eğitim, öğretim, suç ve yargılama yeri nedenleriyle başka bir kuruma nakledilebilir.
(CGTİHK m.53/1).

Hükümlü, havalandırma ve ışık durumu yetersiz araçlarla eziyet verici veya onur kırıcı şekilde nakledilemez. Nakil sırasında alınacak tedbirler, hükümlünün firarını önleyici ve yukarıdaki fıkrada yazılı engelleri gerçekleştirici sınırları aşamaz, birbirleriyle ve görevlilerle
herhangi bir tartışmaya girmelerini engelleyici boyutları geçemez.

Çocuk eğitimevlerine nakiller kurum görevlisinin nezaretinde yapılır.

Milletlerarası ceza hukuku anlamında hükümlülerin nakli ya da transferi “suçlunun hakkında mahkûmiyet hükmünün verildiği devlette (hüküm devleti) çekmekte olduğu hürriyeti
bağlayıcı cezasının tamamı ya da bakiye kısmını diğer bir devlette (yerine getiren devlet)
infazı için naklidir”.

Hükümlünün nakli, ilgili ülke ile aramızda çok ya da iki taraflı sözleşmenin varlığına eğer
bulunmuyorsa karşılıklılık ilkesine göre mümkün olabilmektedir.Sözleşme hem hüküm hem de nakil devletine talepte bulunma yetkisi tanımaktadır.

3002 sayılı Kanun’a göre, yabancı ülkede verilen mahkûmiyet kararlarının Türkiye’de yerine getirilmesine Adalet Bakanı tarafından karar verilebilir (m.4).

Nakil masrafları, taraflarca aksi kararlaştırılmadığı takdirde talep eden devlet tarafından karşılanır. Bu amaçla her yıl Adalet Bakanlığı bütçesine ödenek konur.

Kural olarak hükümlü; hastaneye, Cumhuriyet Başsavcılığına veya duruşmaya sevk, izin, eğitim, öğretim, işyurdu, cezanın ertelenmesi, salıverilme, nakil, deprem, sel gibi doğal afet ve yangın hâlleri dışında ve yetkili makamca verilmiş yazılı bir emir olmadıkça kapalı ceza infaz kurumu dışına çıkarılamaz (CGTİHK m.92).

CGTİHK de hükümlünün iyileştirilmesi ve yeniden topluma kazandırılmasını sağlamak amacıyla hükümlünün belli esaslar çerçevesinde izin kullanmak suretiyle cezaevi
dışına çıkabilmesine yönelik düzenlemeler getirmiştir. Gerçekten m.93’e göre yüksek güvenlikli ceza infaz kurumlarında bulunanlar dışındaki hükümlülere mazeret izni, özel izin
veya iş arama izni verilebilir.

Hükümlülerin aileleriyle bağlarını sürdürmelerini veya güçlendirmelerini ve dış dünyaya
uyumlarını sağlamak amacıyla verilen izne özel izin denir.

Hükümlülerin olağan yaşantılarına döndüklerinde uyum sorunu ile karşılaşmamaları ve
iş bulma olanakları sağlanmak üzere verilen izne iş arama izni denir.

İzinden dönmeyen veya iki günden fazla bir süre geçtikten sonra dönen hükümlüler hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 292 nci ve izleyen maddelerinde yazılı hükümler uygulanır.
İzin süresini iki gün veya daha az bir süre geçiren hükümlüler hakkında disiplin işlemi
yapılır. İzinli iken firar eden hükümlüye bir daha izin verilmez (CGTİHK m.97).

Salıverilme hazırlığının önemi ve özelliği, hükümlünün salıverildiğinde topluma yeniden
katılmaya hazırlıklı olmasını sağlamaya yardımcı olmaktır. Böylece hükümlünün yeniden
suç işleme olasılığı azalacaktır. Bu hazırlık özellikle uzun süreli olarak cezaevine girmiş
hükümlüler bakımından önem taşımaktadır. Kısa süreli hapis cezasına mahkûm olanların
topluma yeniden uyum sağlamaları nispeten daha kolay olmaktadır. Ancak bu, konunun
kısa süreli hapis cezasına mahkûm edilmiş bulunanlar bakımından olan önemini azaltmamaktadır.

Hastalık Nedeniyle Geri Bırakma (CGTİHK m.16)

Hükümlünün İstemiyle Geri Bırakma (CGTİHK m.17)

Akıl hastalığına ya da diğer bir hastalığa tutulan hükümlü hakkında geri bırakma kararı, Adlî Tıp Kurumunca düzenlenen ya da Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adli Tıp Kurumunca onaylanan rapor
üzerine, infazın yapıldığı yer Cumhuriyet Başsavcılığınca verilir.

TCK, işlediği suçtan dolayı iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilen
kişinin cezasının ertelenebileceğini kabul etmiştir. Sadece hapis cezası ertelenebilir.

Cezası ertelenen hükümlü hakkında, bir yıldan az, üç yıldan fazla olmamak üzere, bir denetim süresi belirlenir.

Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi hâlli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz
edilmiş sayılır (TCK m.51/8). Bu sonuç için mahkemenin ayrıca bir karar vermesine gerek
bulunmaz. Erteleme kararı adli sicile kaydolunur (5352 sayılı Kanun m.4 b).