Modern yönetim kuramı Sistem Yaklaşımı ve Durumsallık Yaklaşımı olarak adlandırılan iki teoriden oluşmaktadır.

Sistem, bir bütünü oluşturan parçaların uyumlu şekilde faaliyette bulunmasını sağlayan işlemler bütünüdür. Bu parçalar sistemin alt sistemlerini ifade etmektedir.

Sistemler sahip oldukları birtakım özelliklere ve çevreleriyle olan ilişkilerine göre canlı-cansız, somut-soyut, doğal-yapay, deterministik-rastsal, basit-karmaşık, statik-dinamik, açık-kapalı sistemler olarak sınıflandırılabilir.

Doğal ve Yapay Sistemler: Doğada var olan iklim, güneş sistemi gibi sistemler doğal sistemlerdir. Yapay sistemler, bir fayda sağlamak amacıyla insanlar tarafından oluşturulmuştur. Ekonomik sistemler ve bilgisayarlar insan tarafından yapılmış, yapay sistemlerdir.

Deterministik ve Stokastik (Rastsal) Sistemler: İlerideki başlıklarda detay- lı olarak incelenecek olan girdi ve çıktı kavramları arasında neden-sonuç ilişkisinin olduğu sistemler deterministik sistemlerdir. Hesap makinesi, müzik seti belirli girdilere bağlı olarak çıktılar elde ettiğimiz deterministik sistemlerdir. Girdi ile çıktı arasında olasılık dağılımına bağlı rastlantısal bir ilişkinin olduğu sistemler de stokastik sistemlerdir. Borsa sistemi ve ekono- mik sistemler stokastik sistemlere örnek verilebilir.

Statik ve Dinamik Sistemler: Çevresindeki değişimlere karşılık kendisi hiç değişmeden aynı kalan (durağan) sistemler statik, çevreye uyum sağlayan ve dolayısıyla sürekli değişen sistemler dinamik sistemlerdir. Dinamik sistemlerde geri besleme sayesinde sürekli bir yenilenme söz konusudur. Örneğin insan dinamik; kütüphane basit ve statik sistemlerdir.

Süreç (process), belirli girdilerin kullanılarak istenilen çıktıları dönüştürülme faaliyetidir. Baş- ka deyişle, girdileri birtakım faaliyetler sonucunda daha yararlı ve daha değerli çıktılar haline dönüştürme işlemidir. Sürecin en önemli özelliği girdiye katma değer ekleyerek girdiden daha değerli çıktılara dönüştürmesidir.

Negatif geri bildirim, sürece katılan girdilerle planlanandan daha az çıktı elde edilmesidir. Bu durumda sistem kendini istenilen ya da planlanan duruma getirmeye çalışır. Bir eksiklik durumunda sistem kendini planlanan durumla eşitlemeye çalışır.

Çevresiyle hiç bir girdi ve çıktı alışverişi olmayan sistemler kapalı sistemlerdir.

Sistem yaklaşımının en önemli kavramlarından biri dış çevredir. Sistemin çevresi sistem tarafından kontrol edilemeyen ve onun dışında kalan her şeydir. Sistemin dış çevresi, sistem sınırları dışında kalan her şeydir.

Entropi (entropy) termodinamiğin ikinci yasasıdır. Sistemin düzensizliğinin ölçüsüdür. Sistemlerin bozulmaya eğilimli olmalarını, başka deyişle, doğadaki tüm sistemlerin sonunda kendisini yok etmeye eğilimli olmasını ifade etmektedir.

Negatif entropi sistemde entropinin etkilerinin azaltılması ya da ortadan kaldırılmasını ifade etmektedir.

Durumsallık yaklaşımı “her koşulda geçerli en iyi tek bir örgüt yapısı” olmadığını öne sürmektedir.

Durumsallık yaklaşımında örgütü etkileyen koşulların yani değişkenlerin neler olduğu ile bunların etkileri üzerinde durulmuştur. Günümüze kadar örgütü etkileyen durum ve koşullarla ilgili olarak iki değişken üzerinde durulmuştur. Bu iki değişken çevre ve teknolojidir.

1960’lı yılların sonlarında James Thompson hem üretim hem de hizmet işletmelerinde yaptığı araştırmalarla Durumsallık yaklaşımına önemli katkılar sağlamıştır. Woodward gibi Thompson’da teknolojiyi sınıflandırmıştır. Thompson’un teknoloji sınıflandırması

• bağlı (long-linked) teknoloji
• aracı (mediating) teknoloji
• yoğun (intensive) teknoloji şeklindedir

Perrow, teknoloji sınıflandırmasında işin çeşitliliği ve işin planlanabilirliği değişkenlerini kullanmıştır.

Perrow temelde rutin ve rutin olmayan teknolojileri sınıflandırmıştır.

Woodward teknolojiyi birim, kitle, süreç üretiminde kullanılan teknolojileri basitten karmaşığa doğru sınıflandırmıştır.

Teknoloji, bilimin pratik yaşam gereksinimlerinin karşılanmasına yönelik uygulamaların bütünüdür

Duncan araştırmasında çevreyi basit-karmaşık ve statik dinamik değişkenleriyle değerlendirmiştir.