Misyon; organizasyonun amacını, çevresini, değerlerini ve gitmek istediği yönü genel hatlarıyla ortaya koyan bir ifadedir.

İşletme organizasyonlarında amaçların belirlenmesi, son derece önemlidir. Çünkü bir işletmede amaçların belirlenmesi ile işletmenin kendini pazarda nerede görmek istediği, hangi konumda ve hangi büyüklükte olmak istediği bugünden belirlenmiş olur. Böylece işletmenin gelecekte kendisi için belirlediği noktaya ulaşmada elindeki kaynakları nasıl yönlendirileceği ortaya çıkar.

İşletme organizasyonlarında amaç belirlemenin dört temel nedeni vardır. Şimdi sırasıyla bunları açıklayalım.
Bunlardan ilki; organizasyonda bulunan bireylere rehberlik etmeleri ve müşterek bir yön göstermeleridir. Amaçların belirlenmesi sayesinde çalışanlar, organizasyonun nereye gittiğini ve oraya varmanın neden önemli olduğunu daha kolay anlarlar.
İkincisi; amaçların belirlenmesi aynı zamanda çalışmaların planlama faaliyetlerini de olumlu yönde etkiler. Etkili bir amaç belirleme, iyi planlamayı beraberinde getirir ve iyi planlama da gelecek için yeni amaçlar belirlenmesini sağlar.
Üçüncüsü; amaçların, organizasyon çalışanları için bir motivasyon kaynağı olmasıdır. Kesin ve nispeten zor amaçlar, çalışanları daha sıkı çalışmaya yöneltir. Özellikle amaçlara ulaşılması durumunda çalışanların kazanacakları bir ödül varsa, motivasyon oranı artış gösterir.
Son olarak amaçlar; değerlendirme ve kontrol açısından etkili bir mekanizmadır. Amaçların ne kadarının gerçekleştiğine bakarak, geçmiş performansın değerlendirmesi yapılabilir. Böylece elde edilen sonuçlar bir sonraki amaçların belirlenmesine ışık tutabilir.

Bir işletme organizasyonu içinde amaçlar, farklı seviyelerde belirlenir. Daha önce de bahsedildiği üzere dört temel amaç vardır. Bunlar misyon, stratejik, taktik ve fonksiyonel amaçlardır.

Bütün yöneticiler, amaç belirleme sürecine dâhil olurlar. Her yöneticinin, genel anlamda, organizasyon içindeki
hiyerarşisine uygun düşecek amaçları belirleme sorumluluğu vardır. Misyon ve stratejik amaçlar büyük oranda yönetim kurulu ve üst düzey yöneticilerce belirlenir. Daha sonra üst ve orta düzey yöneticiler birlikte çalışarak taktik amaçları netleştirir. Son olarak, orta ve alt düzey yöneticiler ortak bir çalışmayla fonksiyonel amaçları ortaya çıkarır.

Optimize Etme, en iyi, en uygun hale getirmedir. Diğer bir ifade ile amaçlar arası çatışmaları dengeleme ve
arayı bulma çalışmasıdır.

Paradigma, dünyaya ve olaylara bakış tarzıdır.

Plan, bugünden gelecek ile ilgili kararların alınmasıdır. Bir kararlar toplamıdır.

Planlama, planı ortaya çıkarmak için sarfedilen gayretlerdir. Bu bakımdan planlama bir süreçtir.

Planlama fonksiyonunu bir süreç olarak ele alındığımızda bu süreci oluşturan aşamaları aşağıda belirtildiği gibi sıralayabiliriz (bkz. Şekil 4.2) :
• İşletme misyon ve vizyonunun açıklanması
• İşletme amaç ve hedeflerinin belirlenmesi
• Varsayımların belirlenmesi
• İşletmenin amaçlarına ulaştıracak seçeneklerin belirlenmesi
• Alternatifler arasından seçim yapılması

Vizyon, bir işletmenin gelecekte hayal edilen durumudur. İşletmenin kendini gelecekte görmek istediği yeri ifade eden bir bildirgedir.

Planlama sürecinin ikinci aşamasını işletme amaç ve hedeflerinin belirlenmesi oluşturmaktadır. Bu süreci açıklamadan önce amaç ve hedef arasındaki farklılığın ortaya konulmasında fayda vardır. Amaçlar işletme organizasyonlarının ulaşmaya çalıştığı uzun dönemli genel sonuçlardır. Hedefler ise amaçlara erişmek için gerekli olan kısa dönemli, daha açık, ölçülebilir, somut, sayısal aşamaları ifade eden durumlardır. Her iki kavramı da daha kısa bir şekilde açıklayacak olursak, amaç, varılmak istenen son noktadır. Buna karşın hedef ise amaca
giderken seçilen aşamalardır.

Amaçlar hiyerarşisi, bir işletmenin genel amacı belirledikten sonra bu amacın gerçekleştirilmesine yardımcı olacak işletmenin tüm alt birimlerinin de kendi birim amaçlarını belirlemesi ve sonuç olarak bir amaçlar zinciri oluşturulmasıdır.

Planlama yapılırken üç tür varsayım dikkate alınmalıdır.

• Denetlenebilen Varsayımlar, planlama yapılırken tamamıyla işletmenin kontrolü altında olan varsayımlardır.
• Kısmen Denetlenebilen Varsayımlar, planlama yapılırken kısmen işletmenin kontrolü altında olan varsayımlardır.
• Denetlenemeyen Varsayımlar, planlama yapılırken tamamıyla işletmenin kontrolü dışında olan varsayımlardır.

Planlar hiyerarşik basamaklara göre sınıflandırıldığında; stratejik, taktik ve fonksiyonel/(işlevsel) planlar olmak üzere üç grupta ele alınabilir.

Stratejik Plan, işletmenin misyonu, vizyonu, uzun dönemli hedeflerini ve bu hedeflere ulaşma yollarını somut göstergelerle belirlenmesini sağlayan bir plandır.

Planlama Ufku, yapılan planların ne kadar bir süre için yapıldığını ifade eden bir kavramdır. Söz gelimi planlama ufku dar olan planlar kısa süreli planlardır.

Taktik planların geliştirilmesi için temel unsurlar şunlardır;
• Stratejik planlar ve taktik hedefler tanımlanmalı ve anlaşılır olmalı,
• Konuyla ilgili kaynak (maddi ve beşeri) ve zaman konularına netlik kazandırılmalı,
• İlgili personelin sorumluluğu tanımlanmalı ve netleştirilmelidir.
Taktik planların uygulanması için temel unsurlar ise;
• Her faaliyet, kendi hedefi doğrultusunda değerlendirilmeli,
• Bilgi ve kaynakların temini ve dağıtımı sağlanmalı,
• Koordinasyon için yatay ve dikey iletişimle faaliyetler arası bütünlük sağlanmalı,
• Devam eden faaliyetler, amaçların başarılması için takip edilmelidir.

Fonksiyonel planlar, tek kullanımlık planlar ve sürekli planlar olmak üzere iki temel grupta toplanır.

Tek Kullanımlık Plan, gelecekte tekrarlanma olasılığı oldukça düşük faaliyetler için uygulanan planlardır.

Program, kapsamlı bir dizi faaliyet için tasarlanan tek kullanımlık bir plandır. Bir diğer ifade ile programlar işletme organizasyonlarındaki belirlenen bir amacı gerçekleştirmek adına ihtiyaç duyulan her bir aşamayı, bu aşamalardan sorumlu olan personeli ve her bir aşamanın yerine getirilmesi için ihtiyaç duyulan zamanın belirlendiği bir plandır.

Proje, başlangıç ve bitişi belli olan, önceden tarif edilebilir işlerden oluşan, büyük bir programın parçası olabileceği gibi bağımsız da olabilen tek kullanımlık bir plandır.

Bütçe, bir işletme organizasyonunda belirlenen bir faaliyetin tahmin edilen sonuçlarını sayılarla anlatan tek kullanımlık bir plandır.

Bir işletmede hazırlanan bütçelere örnek olarak, üretim bütçesi, satın alma bütçesi, insan kaynakları bütçesi ve satış bütçelerini verebiliriz.

Sürekli planlar temel olarak politikalar, prosedürler, kurallar ve düzenlemelerden oluşur.

Sürelerine Göre Plan Türleri kısa, orta ve uzun süreli olmak üzere üç temel başlık altındadır.

• Uzun süreli planlar, 5 yılın üzerindeki planlardır. 
• Orta vadeli planlar, genellikle 1-5 yıl arasında bir zaman dilimini kapsayan planlardır.
• Kısa süreli planlar, bir yıl ya da daha kısa zaman dilimleri için kısa süreli planlar geliştirirler. 
  
  

Planlamadan Sorumlu Kişi ve Gruplar;

• Planlama Uzmanı
• Planlama Komisyonu
• Yönetim Kurulu
• Genel Müdür
• İcra Kurulu
• Fonksiyonel Birim Yöneticileri 

Pek çok durum etkili amaç belirleme ve planlama sürecine engel olabilmektedir. Bunlardan en yaygın olanları arasında şunlar vardır: uygun olmayan amaçlar, uygun olmayan ödül sistemi, dinamik ve karmaşık çevre, amaç belirlemede gönülsüz davranışlar, değişime direnç gösterme ve kısıtlamalar’dır.

Planlamaya yönelik engelleri ortadan kaldırmak bir başka ifade ile etkili planlama yapabilmek için temel amaçları anlamalı, organizasyon içinde herkesle iletişim kurmalı ve planlama sürecine katılmaları sağlanmalı, amaç ve planlar sürekli gözden geçirilmeli ve güncellenmeli, etkili bir ödül sistemi oluşturulmalıdır.