İŞLETMELERDE KARAR VERME TEKNİKLERİ Dersi ELECTRE soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
Çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan ELECTRE'nin açılımı ve türkçe anlamı nedir?
CEVAP:
Çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan ELECTRE (ELimination Et Choix Tradusiant la REalité – Eleme ve Gerçeği İfade Eden Seçim) yöntemi anlamına gelmektedir.
#2
SORU:
ELECTRE yöntemi, hangi üç başlıktan oluşur?
CEVAP:
ELECTRE yöntemi, problemin türüne göre seçim, sıralama ve sınıflama olmak üzere
üç başlıktan oluşur.
#3
SORU:
Seçim probleminde kullanılan ELECTRE yöntemleri hangileridir?
CEVAP:
Seçim probleminde kullanılan yöntemler ELECTRE I, ELECTRE Iv ve ELECTRE Is yöntemleridir.
#4
SORU:
Sınıflama problemlerinde kullanılan ELECTRE yöntemi nedir?
CEVAP:
Sınıflama problemlerinde kullanılan ELECTRE yöntemi ELECTRE TRI olarak adlandırılır.
#5
SORU:
ELECTRE yöntemi hangi temele dayanan bir yöntemdir ve versiyonları nelerdir?
CEVAP:
ELECTRE yöntemi, alternatiflerin tercih sıralamasına göre birbirleri ile kıyaslanarak seçim yapılması temeline dayanan bir yöntemdir. Yöntemin, aralarında çok küçük farklar barındıran Iv, Is, I, II, III,
IV ve TRI olarak adlandırılan yedi versiyonu bulunmaktadır.
#6
SORU:
"aPb" durumu nedir?
CEVAP:
aPb durumu: aSb ve bSa değil ise, a alternatifi güçlü bir şekilde b’ ye tercih edilmektedir.
#7
SORU:
Çekirdek diyagramı hangi amaçla kullanılır?
CEVAP:
Çekirdek diyagramı, ELECTRE yöntemlerinin çözümünde, alternatifler arasındaki sıralama
ilişkisini görmek, çözüm sürecini kolaylaştırmak ve en iyi alternatifleri belirlemek amacıyla kullanılır.
#8
SORU:
ELECTRE yöntemlerinin çok kriterli karar problemlerinin çözümünde sağladığı avantajlar nelerdir?
CEVAP:
ELECTRE yöntemlerinin çok kriterli karar problemlerinin çözümünde sağladığı avantajlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Yöntem, bir problemde nitel ve nicel verilerin aynı anda değerlendirilmesine olanak vermektedir.
• Yöntemde, üstün olmayan alternatiflerin yer aldığı alt küme de oluşturulabilir.
• Diğer çok kriterli yöntemlere göre daha az bilgiye gereksinim duymaktadır.
• Probleme ait verilerin kalitesi ve güvenilirliği arttıkça, alternatiflerin sıralaması ve
seçimi daha gerçekçi olmaktadır.
#9
SORU:
ELECTRE yöntemlerinin çok kriterli karar problemlerinin çözümünde sağladığı dezavantajlar
CEVAP:
ELECTRE yöntemlerinin çok kriterli karar problemlerinin çözümünde sağladığı dezavantajlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Uyum ve uyumsuzluk matrisleri yardımıyla alternatiflerin ikili karşılaştırmaları
yapıldığından, alternatif ve kriter sayısı arttıkça yapılan karşılaştırmalar karmaşıklaşmakta ve karşılaştırmalar zaman alıcı olabilmektedir.
• Yöntem sadece lider alternatifleri üretir, bazen tercih edilen alternatifleri belirlemede yetersiz kalır.
• Yöntem temel olarak, az elverişli olan alternatifleri eleyerek çözüm sağladığından, az
sayıda kriter ancak alternatif sayısının çok olduğu karar problemleri için uygundur.
#10
SORU:
Uyum Üstünlük ve Uyumsuzluk Üstünlük Matrisleri sırası ile hangi harflerle temsil edilmektedirler?
CEVAP:
Uyum Üstünlük (F) ve Uyumsuzluk Üstünlük (G) harfleri ile temsil edilmektedirler.
#11
SORU:
Uyum ve Uyumsuzluk Matrisleri hangi harflerle temsil edilirler?
CEVAP:
Uyum (C) ve Uyumsuzluk (D) Matrisleri
#12
SORU:
ELECTRE I yönteminin adımları nelerdir?
CEVAP:
ELECTRE I yönteminin adımları:
Standart Karar Matrisinin (X) Oluşturulması
Ağırlıklı Standart Karar Matrisinin (Y) Oluşturulması
Uyum (Ckl) ve Uyumsuzluk (Dkl) Setlerinin Belirlenmesi
Uyum (C) ve Uyumsuzluk (D) Matrislerinin Oluşturulması
Uyum Üstünlük (F) ve Uyumsuzluk Üstünlük (G) Matrislerinin
Oluşturulması
Toplam Üstünlük Matrisinin (E) Oluşturulması
Uygunluğu Az Olan Alternatiflerin Elenmesi
#13
SORU:
Ağırlıklı Standart Karar Matrisi hangi harfle temsil edilmektedir?
CEVAP:
Ağırlıklı Standart Karar Matrisi (Y)
#14
SORU:
Toplam Üstünlük Matrisi hangi harfle temsil edilmektedir?
CEVAP:
Toplam Üstünlük Matrisi (E)
#15
SORU:
Toplam üstünlük matrisine bakıldığında, alternatiflerin üstünlükleri kesin olarak anlaşılamadığında nelere bakılmalıdır?
CEVAP:
Toplam üstünlük matrisine bakıldığında, alternatiflerin üstünlükleri kesin olarak anlaşılamadığında net uyumluluk ve net uyumsuzluk indekslerine bakılmalıdır.
#16
SORU:
Net Uyumluluk İndeksleri nelerdir?
CEVAP:
Net Uyumluluk İndeksleri
c1 = -0.58
c2 = -2.12
c3 = -2.06
c4 = -1.55
c5 = 2.19
#17
SORU:
Net Uyumsuzluk İndeksleri nelerdir?
CEVAP:
Net Uyumsuzluk İndeksleri
d1 = 1.27
d2 = 3.02
d3 = -2.71
d4 = 1.32
d5 = -2.9
#18
SORU:
Alternatiflerin ikili karşılaştırmaları sonucunda, karşılaştırıldığı diğer alternatiflere üstünlük sağlayan alternatiflerin oluşturduğu kümeye ne ad verilir?
CEVAP:
Çekirdek küme
#19
SORU:
Çekirdek (K) Küme nasıl belirlenir?
CEVAP:
Çekirdek (K) kümenin belirlenmesi şu şekilde olur:
• Çekirdek kümedeki hiçbir alternatif diğerine baskın değildir.
• Çekirdek küme dışındaki alternatifler çekirdek kümede yer alan en az bir alternatif
tarafından baskındır
#20
SORU:
ELECTRE yöntemi ne durumda ve hangi karar problemlerinde kullanılır?
CEVAP:
ELECTRE yöntemi aşağıdaki durumların en az birini sağlayan karar problemlerinde kullanılır (Ishizaka ve Nemery, 2013, 181):
• Kriterlerin performansları süre, ağırlık, fiyat, renk vb. gibi farklı birimlerde ifade
edildiğinde ve karar vericinin bu farklı birimleri zor ve karmaşık olan ortak bir
ölçekte tanımlamaktan kaçındığı durumlarda,
• Küçük farklılıkların önemsiz olmakla birlikte, küçük farkların toplamı belirleyici
olduğu ilgisizlik ve tercih eşik değerinin kullanımına gerek olduğu durumlarda,
• Farklılıkların karşılaştırılmasının zor olduğu aralık ölçeklerinde veya alternatiflerin belirli bir ölçekte sıralamasının yapıldığı durumlarda.