KAMU ÖZEL KESİM YAPISI VE İLİŞKİLERİ Dersi YARGI KURULUŞLARI soru cevapları:
Toplam 53 Soru & Cevap#1
SORU: Günümüz demokratik devletlerinin dayandığı temel ilkelerden biri olan kuvvetler ayrılığı fikrini ortaya atan düşünür kimdir?
CEVAP: Siyaset bilimci Montesquieu 18. yüzyılda her devlette yasama, yürütme ve yargı kuvvetlerinin bulunduğunu belirterek günümüz demokratik devletlerin dayandığı temel ilkelerden biri olan kuvvetler ayrılığının temellerini atmıştır.
#2
SORU: Devletin üç temel organı nelerdir?
CEVAP: Yasama, yürütme ve yargı kuvvetleri, devletin üç temel organını oluşturur.
#3
SORU: Yargı organı hangi şekillerde örgütlenmiştir?
CEVAP: Yargı organı tüm dünyada iki şekilde örgütlenmiştir. Bunlardan birincisi, Anglo-Amerikan ülkelerinde uygulanan yargı birliği rejimi iken, diğeri Kıta Avrupası ülkelerinde uygulanan yönetsel yargı sistemidir.
#4
SORU: Yargı organının örgütlenme şekilleri arasındaki fark nedir?
CEVAP: Yargı birliği rejiminde, bireylerin kendi aralarındaki uyuşmazlıklar da bireylerle idare arasındaki uyuşmazlıklar da adalet mahkemelerinde görülür. Türkiye’de de uygulanan yargı ayrılığı rejiminde ise, yargı kollara ayrılmıştır. Bireylerin kendi aralarındaki uyuşmazlıklar adlî yargıda, bireylerin idare ile olan uyuşmazlıkları idarî yargıda ve asker kişilerle ilgili adlî ve idarî uyuşmazlıklar askeri yargıda çözümlenir.
#5
SORU: Yargı fonksiyonu ne demektir?
CEVAP: Bağımsız mahkemelerin hukukî uyuşmazlıkları ve hukuka aykırılık iddialarını, yargısal usul ve teknikleri kullanarak, kesin olarak çözme ve karara bağlama işlevine yargı fonksiyonu denir. 1982 Anayasası’nın 9. maddesine göre yargı yetkisi, Türk milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır. Anayasa, diğer devlet fonksiyonları gibi yargı fonksiyonu için de yetki deyimini kullanmıştır.
#6
SORU: Yargı fonksiyonun iki önemli özelliği nedir?
CEVAP: Hukuk düzeninin gerçekleştirilmesi ve korunmasını amaçlayan yargı fonksiyonunun iki önemli özelliği, mahkemelerin bağımsızlığı ve kesin hüküm vermeleridir.
#7
SORU: Anayasanın 138. Maddesine göre bağımsız mahkemelerin temel özellikleri nelerdir?
CEVAP: - Hâkimler görevlerinde bağımsızdırlar. Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler. - Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge g
#8
SORU: Yargı fonksiyonun aşamaları nelerdir?
CEVAP: Yargı fonksiyonu üç aşamada yerine getirilir. İlk olarak, bir hukukî uyuşmazlık ve bundan kaynaklanan hukuka aykırılık iddiası ortaya çıkar. İkincisi, hukuka aykırılığın olup olmadığı araştırılıp tespit edilir ve son aşamada hukuka aykırılık belirlenirse bunun giderilmesi ve bozulan hukuk düzeninin yeniden kurulması için yaptırım uygulanır.
#9
SORU: 1982 Anayasasına göre Türkiye’deki yüksek mahkemeler hangileridir?
CEVAP: Yüksek mahkemeler, 1982 Anayasası’nda sayılmıştır. Buna göre, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Uyuşmazlık Mahkemesi Türkiye’deki yüksek mahkemelerdir. Her yüksek mahkeme, bir yargı kolunu temsil eder.
#10
SORU: Adli yargının yapısı nasıldır?
CEVAP: Adlî yargı, genel görevli mahkemelerden olu!an yargı koludur. Diğer yargı kollarının görevlerine girmeyen davalara adlî yargıda bakılır. Bu nedenle, adlî yargı kapsamı en geniş olan yargıdır. Adlî yargı, özel hukuk alanındaki uyuşmazlıklarla ceza uyuşmazlıklarını yani Ceza Kanunlarına göre suç sayılan eylemleri çözmekle görevli bir yargı koludur. Hukuk yargısı ve ceza yargısı olmak üzere iki kola ayrılır. Ülkemizde adlî yargı iki derecelidir. İlk derece mahkemeleri olarak hukuk ve ceza mahkemeleri bulunurken, üst derece mahkemesi olarak Yargıtay görev yapar. Ancak 2004 yılında yapılan düzenlemelerle ilk derece mahkemeleri ile Yargıtay arasında ikinci derece mahkemeler olarak Bölge Adlîye Mahkemelerinin kurulması kararlaştırılmıştır.
#11
SORU: Hukuk mahkemelerinin tanımı nedir?
CEVAP: Hukuk mahkemeleri, özel hukuk uyuşmazlıklarının görüldüğü mahkemelerdir. Hukuk mahkemeleri, her il merkezi ile bölgelerin coğrafî durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen ilçelerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca kurulur.
#12
SORU: Hukuk mahkemeleri uyuşmazlık türlerine göre kaça ayrılır?
CEVAP: Hukuk mahkemeleri uyuşmazlık türüne göre sulh hukuk ve asliye hukuk şeklinde ikiye ayrılır. Sulh hukuk mahkemeleri tek hakimli ve genel görevli yargı yerleridir. Asliye hukuk mahkemeleri hukuk yargılamasında asıl görevli mahkemelerdir.
#13
SORU: Sulh hukuk ve asliye hukuk mahkemelerinin dışında kalan uzmanlaşmış mahkemeler nelerdir ve örgütlenmeleri nasıldır?
CEVAP: Sulh hukuk ve aslîye hukuk mahkemeleri dışında kalan uzmanlaşmış mahkemeler; aslîye ticaret mahkemeleri, iş mahkemeleri, kadastro mahkemeleri, tüketici mahkemeleri, aile mahkemeleri, fikri ve sınaî haklar mahkemesi ve icra mahkemelerinden oluşmaktadır.
#14
SORU: Ceza mahkemelerinin tanımı nedir?
CEVAP: Ceza mahkemeleri, suçların yargılamasını yapmak üzere görevlendirilmiş mahkemelerdir.
#15
SORU: Ceza mahkemeleri hangi yargı yerlerini içerir?
CEVAP: Ceza mahkemeleri; sulh ceza, aslîye ceza ve ağır ceza mahkemeleri ile bazı illerde özel kanunlarla kurulmuş özel uzmanlık niteliği taşıyan trafik mahkemeleri ve çocuk mahkemeleri gibi yargı yerlerinden oluşmaktadır.
#16
SORU: Ağır ceza mahkemeleri kaç üyeden oluşur?
CEVAP: Ağır ceza mahkemesinde bir başkan ile yeteri kadar üye bulunur. Bu mahkeme bir başkan ve iki üye ile toplanır.
#17
SORU: Trafik mahkemeleri hangi davalara bakar?
CEVAP: Trafik mahkemeleri şu davalara bakar: - Hafif para cezasını veya bununla birlikte hafif hapis cezasını gerektiren durumlar, - Belgelerin geri alınması ve iptali veya işyerlerinin kapatılması cezasını gerektiren suçlarla ilgili davalar,.
#18
SORU: Bölge adliye mahkemeleri hangi birimlerden oluşur?
CEVAP: Bölge Adlîye Mahkemeleri, başkanlık, başkanlar kurulu, daireler, bölge adlîye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı, bölge adlîye mahkemesi adalet komisyonu ve müdürlüklerden oluşur.
#19
SORU: Yargıtayın görevleri nelerdir?
CEVAP: Yargıtay’ın görevleri, adlîye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adlî yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümleri ilk ve son merci olarak inceleyip karara bağlamak, Yargıtay Başkan ve üyeleri ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Yargıtay Cumhuriyet başsavcı vekili ve özel kanunlarında belirtilen kimseler aleyhindeki görevden doğan tazminat davalarına ve bunların kişisel suçlarına ait ceza davalarına ve kanunlarda gösterilen diğer davalara ilk ve son derece mahkemesi olarak bakmak ve kanunlarla verilen diğer işleri yerine getirmektir.
#20
SORU: Yargıtay hangi birimlerden oluşur?
CEVAP: Yargıtay; Birinci Başkanlık, daireler, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, bürolar ve idarî birimlerden oluşur.
#21
SORU: İdari yargı ne demektir?
CEVAP: Yargı ayrılığı sisteminde idari uyuşmazlıklar ülkedeki adliye mahkemelerinde değil, bu amaçla özel olarak kurulmuş özel mahkemelerde çözümlenir. Bu tür mahkemelere idare mahkemesi, bu tür mahkemelerin oluşturduğu bütüne ise idari yargı denir.
#22
SORU: İdari yargı sisteminin dünyada ve Türkiye’de tarihsel gelişimi nasıldır?
CEVAP: İdarî yargı sistemi ilk defa Fransa’da ortaya çıkmıştır. İdarenin eylem ve işlemlerinde zarar gören vatandaşların başvurması için 13 Aralık 1799 Anayasasıyla Danıştay (Counseil d’Etat) kurulmuştur. 1872 yılında Danıştay’a uyuşmazlıklar hakkında kesin karar verme yetkisinin tanınmasıyla birlikte Fransa’da bir idarî organ gelişmiş oldu. Danıştay’ın zaman içerisinde idareden kısmen bağımsızlaşmasıyla birlikte idarî yargı gelişmiştir. Fransa’da idarî yargı alanındaki gelişmeler Türkiye’yi de etkilemiştir. Türkiye’de 1868 yılında Counseil d’Etat örneğine uygun olarak şurayı Devlet kurulmuş ve idare ile bireyler arasındaki uyuşmazlıkları inceleme görevi verilmiştir. 1922 yılında diğer Osmanlı kurumları gibi feshedilen şurayı Devlet, Cumhuriyet döneminde 1924 Teşkilât-ı Esasîye Kanununun 51. maddesine dayanarak 06.07.1927 tarihinde yeniden kurulmuştur. 1961 ve 1982 Anayasaları döneminde ismi Danıştay olarak Kabul edilmiştir. Bu süreç analiz edildiğinde, ayrı bir idarî yargının ancak Cumhuriyet döneminde tam olarak kurulduğunu söylemek mümkündür.
#23
SORU: İlk derece idare mahkemeleri hangileridir?
CEVAP: İlk derece idare mahkemeleri; İdare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinden oluşmaktadır.
#24
SORU: Üst derece idare mahkemeleri hangileridir?
CEVAP: Bölge idare mahkemeleri ve danıştay üst derece idare mahkemeleridir.
#25
SORU: İdari yargıda kaç çeşit dava vardır?
CEVAP: İdarî yargıda iptal ve tam yargı olmak üzere iki tür dava vardır. İptal davası, idarenin hukuka uygunluğunu sağlayan yollardan biridir. İptal davasının konusu idarî işlemlerdir. İptal davası sonucunda verilen karar sadece taraflar arasında değil, herkes için hüküm ve sonuç doğurur. Davanın açılması için hak ihlâli şart değildir; menfaat ihlâli yeterlidir. Dava sonucunda verilecek iptal kararı, dava konusu işlemi yapıldığı andan itibaren ortadan kaldırır. Tam yargı davası ise idarî işlem ve eylemler neticesinde kişisel hakları doğrudan doğruya ihlâl edilen kişilerin uğradıkları zararın giderilmesi istemiyle idarî yargıda açtıkları davalardır. Tam yargı davalarına idarî işlemler, idarî eylemler ve idarî sözleşmeler konu olabilir. Tam yargı davası açılabilmesi için davacının kişisel haklarının doğrudan doğruya ihlâl edilmiş olması gerekir.
#26
SORU: Vergi mahkemelerinin görevleri nelerdir?
CEVAP: Vergi mahkemeleri ise genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri malî yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları, yine aynı konularda 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları çözümler. Söz konusu uyuşmazlıklardan kaynaklanan toplam değeri bin Türk Lirasını aşmayan davalar vergi mahkemesi hâkimlerinden biri tarafından çözümlenir.
#27
SORU: Bölge idare mahkemelerinin oluşumu nasıldır?
CEVAP: Üst derece mahkemeleri olarak burada Bölge İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemeleri üzerinde durulacaktır. Bölge İdare Mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı yapılacak başvuruları incelemek üzere kurulmuş mahkemelerdir. Bölge idare mahkemeleri, Bölge İdare Mahkemesi başkanı ile iki üyeden oluşur. Başkan ve üyeler, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından atanır.
#28
SORU: Bölge idare mahkemesinin görevleri nelerdir?
CEVAP: Bölge İdare Mahkemeleri, yargı çevresindeki idare ve vergi mahkemelerinde tek hâkim tarafından verilen kararları itiraz üzerine inceler ve kesin olarak hükme bağlar. Aynı zamanda yargı çevresindeki idare ve vergi mahkemeleri arasında çıkan görev ve yetki uyuşmazlıklarını kesin karara bağlar. Bölge İdare Mahkemesi başkanları, görüşme ve duruşmaları yönetirler, düşünce ve görüşlerini bildirirler ve oylarını verirler. Bölge İdare Mahkemesi yargı çevresinde bulunan idare ve vergi mahkemelerinin genel işleyişinden sorumludurlar. Mahkemelerin düzenli ve verimli çalışmaları için gerekli tedbirleri alırlar.
#29
SORU: Danıştayın görevleri nelerdir?
CEVAP: 1982 Anayasasının 155. maddesinde düzenlenen Danıştay, idarî mahkemelerce verilen ve kanunun başka bir idarî yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme merciidir. Kanunla gösterilen belli davalara da ilk ve son derece mahkemesi olarak bakar. Danıştay’ın ayrıca aşağıdaki gibi idari görevleri bulunmaktadır: - Başbakan ve Bakanlar Kurulunca gönderilen kanun tasarıları hakkında görüş bildirmek, - Kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında iki ay içinde düşüncesini bildirmek, - Tüzük tasarılarını incelemek, - İdarî uyuşmazlıkları çözmek ve kanunla gösterilen diğer işleri yapmakla görevlidir
#30
SORU: Askeri mahkemeler nasıl kurulur?
CEVAP: Askeri mahkemeler; kolordu, ordu ve kuvvet komutanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığı nezdinde Milli Savunma Bakanlığı tarafından kurulur. Kuvvet Komutanlıklarının teklifi veya Genelkurmay Başkanlığının doğrudan doğruya göstereceği lüzum üzerine, diğer kıta komutanlıkları veya askeri kurum âmirlikleri nezdinde Milli Savunma Bakanlığınca askeri mahkeme kurulabilir. Askeri mahkemeler, üç askeri hâkimden kurulur. Askeri mahkeme kurulunda bulunanların en kıdemlisi, mahkeme başkanlığı görevini yapar.
#31
SORU: Askeri mahkemelerin görevleri nelerdir?
CEVAP: Askeri mahkemeler genel görev olarak, asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidir. 353 sayılı Kanuna göre asker kişiler, muvazzaf askerler; subaylar, astsubaylar, askeri öğrenciler, uzman jandarmalar, uzman erbaşlar, sözle!meli erbaş ve erler, askeri hizmette bulundukları sürece yedek askerler, Milli Savunma Bakanlığı veya Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşlarında çalışan sivil personel, askeri işyerlerinde çalışan ve iş Kanununa tabi bulunan işçiler ve rızası ile Türk Silahlı Kuvvetlerine katılanlardan olu!ur. Anayasanın 145. maddesine göre, savaş hali haricinde,
#32
SORU: Disiplin mahkemelerinin görevleri nelerdir?
CEVAP: Disiplin mahkemeleri asker kişilerin, 477 sayılı Kanunda yazılı disiplin suçlarına ait davalara bakar. Disiplin suçları ise Kanuna göre oda hapsi ve göz hapsi ile cezalandırılan eylemlerdir. Oda veya göz hapsi cezaları üç günden iki aya kadardır.
#33
SORU: Askeri yargıtayın görevleri nelerdir?
CEVAP: Askeri Yargıtay’ın görev ve yetkileri şunlardır: - Askeri mahkemelerden verilen ve kesin olmayan hüküm ve kararları son yargı yeri olarak inceleyip karara bağlamak, - Askeri yargıda kanun hükümlerinin ve hukuk kurallarının uygulanmasında birliği sağlamak, gerektiğinde kurulları arasında beliren içtihat uyuşmazlıklarını birleştirmek, - Askeri Yargıtay Başkanının, Başsavcısının, İkinci Başkanının, daire başkanlarının ve üyelerinin askeri yargıya tabi şahsî suçlarına ilişkin ceza davalarına ve kanunlarda gösterilen diğer davalara ilk ve son yargı yeri olarak bakmak.
#34
SORU:
Hukuk düzeninin gerçekleştirilmesi ve korunmasını amaçlayan yargı fonksiyonunun
iki önemli özelliği nedir.
CEVAP:
Hukuk düzeninin gerçekleştirilmesi ve korunmasını amaçlayan yargı fonksiyonunun
iki önemli özelliği, mahkemelerin bağımsızlığı ve kesin hüküm vermeleridir.
#35
SORU:
Bağımsız mahkemelerin temel özellikleri nelerdir?
CEVAP:
Bağımsız mahkemelerin temel özellikleri şunlardır:
• Hâkimler görevlerinde bağımsızdırlar. Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler.
• Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde
bulunamaz.
• Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz.
• Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır;
bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.
#36
SORU:
Yargı fonksiyonu kaç aşamada gerçekleştirilir?
CEVAP:
Yargı fonksiyonu üç aşamada yerine getirilir. İlk olarak, bir hukukî uyuşmazlık ve bundan kaynaklanan hukuka aykırılık iddiası ortaya çıkar. İkincisi, hukuka aykırılığın olup
olmadığı araştırılıp tespit edilir ve son aşamada hukuka aykırılık belirlenirse bunun giderilmesi ve bozulan hukuk düzeninin yeniden kurulması için yaptırım uygulanır.
#37
SORU:
Türkiye’de Yargı Kolları nelerdir?
CEVAP:
Adlî yargı, İdarî yargı, Uyuşmazlık Yargısı, Seçim Yargısı, Hesap Yargısı
#38
SORU:
İcra mahkemelerinin başlıca görevleri nelerdir?
CEVAP:
İcra mahkemelerinin başlıca görevleri şunlardır:
• İcra ve iflas dairelerini disiplin bakımından denetlemek,
• İcra dairelerinin işlemlerine karşılık yapılacak şikâyetleri ve alacaklının itirazın
kaldırılması taleplerini inceleyip karara bağlamak,
• Hacizdeki ve iflastaki istihkak davalarına bakmak,
• Taşınmaz malın tahliye ve teslimine ilişkin bildirimlerin (ilamların) icrası sırasında taşınmazda bulunan ve ilamın kapsamına girmeyen eşyanın icra müdürünün
talebi üzerine satışına karar vermek,
• İflas dairesi üyelerini gösterilen adaylar arasından atamak, iflas tasfiyesinin süresinin uzatılmasına gerektiğinde karar vermek.
#39
SORU:
Ceza Mahkemelerinin görevini açıklayınız. Ceza mahkeme türleri nelerdir?
CEVAP:
Ceza mahkemeleri, suçların yargılamasını yapmak üzere görevlendirilmiş mahkemelerdir. Bu mahkemeler; sulh ceza, aslîye ceza ve ağır ceza mahkemeleri ile bazı illerde özel
kanunlarla kurulmuş özel uzmanlık niteliği taşıyan trafik mahkemeleri ve çocuk mahkemeleri gibi yargı yerlerinden oluşmaktadır
#40
SORU:
Yargıtay' ın görevleri nelerdir?
CEVAP:
Yargıtay’ın görevleri, adlîye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adlî yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümleri ilk ve son merci olarak inceleyip karara bağlamak, Yargıtay Başkan ve üyeleri ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı vekili ve özel kanunlarında belirtilen kimseler aleyhindeki görevden doğan tazminat davalarına
ve bunların kişisel suçlarına ait ceza davalarına ve kanunlarda gösterilen diğer davalara ilk ve
son derece mahkemesi olarak bakmak ve kanunlarla verilen diğer işleri yerine getirmektir.
#41
SORU:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı' nı oluşturan birimler nelerdir?
CEVAP:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı. Cumhuriyet Başsavcısı, Cumhuriyet Başsavcı
vekili, Cumhuriyet Başsavcı Başyardımcısı ile Cumhuriyet Başsavcı yardımcılarından oluşur.
#42
SORU:
İdarenin yargısal denetiminde başlıca sistemler nelerdir?
CEVAP:
İdarenin yargısal denetiminde başlıca iki sistem vardır. Bunlardan ilki Anglo-Sakson ülkelerinde uygulanan “yargı birliği” sistemi iken diğeri Fransa, İspanya, Yunanistan, Belçika gibi Kıta Avrupası ülkelerinde uygulanan “yargı ayrılığı” sistemidir.
#43
SORU:
Yargıtay üyeleri nasıl seçilir?
CEVAP:
Yargıtay üyeleri, birinci sınıfa ayrılmış adlî yargı hâkim ve Cumhuriyet savcıları ile bu
meslekten sayılanlar arasından Hâkimler ve Savcılar Kurulunca üye tam sayısının salt çoğunluğu ile ve gizli oyla seçilir.
#44
SORU:
Cumhuriyet başsavcısının görevleri nelerdir?
CEVAP:
Cumhuriyet başsavcısının önemli görevleri arasında Cumhuriyet Başsavcılığını temsil etmek, Anayasa Mahkemesinde Cumhuriyet Savcılığı görevini yapmak, bizzat veya
Cumhuriyet Başsavcı Başyardımcısı marifetiyle siyasi partilerin tüzük ve programlarını
ve kurucularının hukuki durumlarının Anayasa ve kanun hükümlerine uygunluğunu denetlemek sayılabilir. Gerektiğinde siyasi parti, siyasi parti üyesi veya kuruluşu hakkında
mahallinde denetlemek, inceleme ve soruşturma yapmak, yaptırmak, siyasi partilerin kapatılması hakkında kapatma davası açmak gibi görevleri de vardır
#45
SORU:
Yargıtay’ın karar organları nelerdir?
CEVAP:
Yargıtay’ın karar organları; Daireler, Hukuk Genel Kurulu, Ceza Genel Kurulu, Büyük Genel Kurul, Başkanlar Kurulları, Birinci Başkanlık Kurulu, Yüksek Disiplin Kurulu ve Yönetim
Kurulundan oluşur
#46
SORU:
Yüksek Disiplin Kurulu kimlerden oluşur?
CEVAP:
Yüksek Disiplin Kurulu; Yargıtay Birinci Başkanı, birinci başkan vekillerinden kıdemli olanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ile altı hukuk ve üç ceza dairesi başkanları ve başkanlarının katılmadığı dairelerin beş üyesinden oluşur.
#47
SORU:
Anayasa Mahkemesinin yapısı ve işleyişindeki değişiklikleri tarihsel süreç içerisinde açıklayınız.
CEVAP:
Anayasa Mahkemesi ilk olarak 1961 Anayasası’nda yer almıştır. 1982 Anayasasında da yer verilen Anayasa Mahkemesinin yapısı ve işleyişi 2010 yılındaki Anayasa değişiklikleri kapsamında yeniden yapılandırılmıştır. Söz konusu değişikliklere uygun olarak Anayasa Mahkemesinin yapısı, görevleri, yargılama usulleri, Başkan, başkan
vekilleri ve üyelerle raportörlerin seçimi, disiplin ve özlük işleri gibi konular 30.03.2011
tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında
Kanun ile düzenlenmiştir. 2017 Anayasa değişiklikleriyle birlikte, Anayasa Mahkemesinin
yapısı ve işleyişi yeniden düzenlenmiştir
#48
SORU:
Görev uyuşmazlığı kavramını açıklayınız.
CEVAP:
Görev uyuşmazlığı, birden fazla mahkemenin, açılan bir davada, kendini görevli veya görevsiz saymasına denir.
#49
SORU:
Hüküm uyuşmazlığının Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından giderilebilmesi için hangi
şartların gerçekleşmesi gerekir?
CEVAP:
Hüküm uyuşmazlığının Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından giderilebilmesi için şu
şartların gerçekleşmesi gerekir:
• Ortada iki ayrı yargı düzeni içinde yer alan yargı yerlerince alınmış iki karar bulunmalıdır.
• Bu kararlar esasa ilişkin ve kesin olmalıdır. Karar, yargı yerinin niteliğine göre ya
kesin olur veya temyiz süresi geçirilerek ya da temyiz yerinin onaması ile kesinleşir.
• İki ayrı yargı düzeni içinde yer alan yargı yerlerince alınmış kararlar aynı olmalıdır.
Diğer bir ifadeyle kararlar arasında çelişki olmalı ve bu çelişki hakkın yerine getirilmesini engellemelidir.
#50
SORU:
Yüksek Seçim Kurulunun görevleri nelerdir?
CEVAP:
Yüksek Seçim Kurulunun görevleri şunlardır:
• Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma,
• Seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları,
şikâyet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama,
• Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını ve Cumhurbaşkanlığı
seçimi tutanaklarını kabul etme.
#51
SORU:
Yargı organına hâkim olan temel ilkeler nelerdir?
CEVAP:
Yargı organına hâkim olan temel ilkeler “hâkimlerin bağımsızlığı” “kanunî hâkim güvencesi” ve “hâkimlik teminatı” ilkeleridir.
#52
SORU:
Hakimler ve Savcılar Kurulu kaç üyeden oluşur, başkanı kimdir?
CEVAP:
HSK, 13 üyeden oluşur ve iki daire hâlinde çalışır. Kurulun Başkanı, Adalet Bakanı’dır
#53
SORU:
HSK' yı oluşturan birimlerden Genel Kurulun görevleri nelerdir?
CEVAP:
Genel Kurul. Kurulun 13 üyesinden oluşur. Genel Kurulun görevleri şunlardır:
• Başkan vekilini ve daire başkanlarını seçmek,
• Dairelerin kararlarına karşı yapılan itirazları inceleyip karara bağlamak,
• Daireler arasında çıkan görev ve işbölümü uyuşmazlıklarını kesin olarak karara
bağlamak,
• Kurul üyeleri hakkındaki suç soruşturması ile disiplin soruşturma ve kovuşturma işlemlerini yürütmek ve bu konuda gerekli kararları vermek,
• Bakanlığın bir mahkemenin kaldırılması veya yargı çevresinin değiştirilmesi
konusundaki tekliflerini karara bağlamak,
• Yargıtay ve Danıştaya üye seçmek.