Deniz, kum ve güneş üçlemesinin dışında alternatif tatil imkânı arayan insanların sayısındaki artış alternatif turizm türlerinin giderek daha önem kazanmasına ve deniz, güneş, kum kaynağı kısıtlı olan veya hiç olmayan destinasyonların turizm faaliyetlerini ve gelirlerini arttırma konusunda önemli bir fırsat elde etmelerine olanak sağlamıştır. Özellikle bu bölgeler için etkinlik ve kongre turizmi önemli bir turizm çeşidi olarak görülmektedir.

İstatistiklere göre kongre turizmi katılımcıları normal bir turistle kıyaslandığında yaklaşık dört kat daha fazla harcama yapmaktadır. Gelen turistlerin ortalama kişi başı harcaması 637 ABD doları iken, kongre turizmi katılımcılarının ortalama kişi başı harcaması ise 1,911 ABD dolarıdır.

Etkinlik turizmi olarak ele alındığında, destinasyonlar için alışveriş ve kültür, sanat festivalleri, spor etkinlikleri, dini etkinlikler, fuar ve sergiler gibi çeşitli etkinliklerin turistik bir çekim unsuru olarak kullanılması akla gelmektedir.

Bir destinasyonda düzenlenen etkinlikler, destinasyonun önemli bir rekabet avantajı yakalamasına bununla birlikte turizm sezonunu uzatma, turizmi çeşitlendirme, bölgede alt yapı faaliyetlerini güçlendirme, yeni gelir kaynakları yaratma, bölge imajına katkı gibi birçok fayda sağlamaktadır.

Türkiye’de düzenlenen önemli etkinlikler ülke turizmine önemli katkılar sağlamıştır ve sağlamaya devam etmektedir. Bu organizasyonlara örnek olarak; Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı (EMITT /Her yıl İstanbul’da düzenlenmektedir), 2005-2011 yılları arasında düzenlenen Formula 1 Grand Prix’i (İstanbul), 2012 FIBA Kadınlar Ligi 8’li Finali (İstanbul), 2011 Dünya Üniversite Kış Oyunları (Erzurum), 2011 Avrupa Gençlik Olimpik Oyunları (Trabzon), 2004 Eurovision Şarkı Yarışması (İstanbul), 2013 Dünya Gençler Tekerlekli Sandalye Basketbol Şampiyonası (Adana), 2004-2005 Avrupa Şampiyonlar Ligi Final müsabakası (İstanbul), 2013 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası verilebilir.

Kongre turizminde, Türkiye dünya sıralamasında genellikle ilk 20 ülke arasında, İstanbul ilk 10 şehir arasında yer almaktadır.

Türkiye’de en çok etkinlik düzenlenen ilk 5 şehri, Antalya %24,3 ile toplantı ve etkinlik yönetim firmalarının en çok etkinlik düzenlediği şehir olarak görülmektedir. Antalya’yı %22,9 ile İstanbul, %14,2 ile İzmir ve %12,9 ile Ankara takip etmektedir. Türkiye’de etkinliklerin genel olarak Mayıs (%19), Ekim (%16,4), Nisan(%13,7) ve Eylül(%13)aylarında yoğunlukla gerçekleştirildiği, Temmuz ayının ise %1 ile etkinliklerin en seyrek gerçekleştirildiği ay olduğu görülmektedir

Bir turistik ürünün oluşturulabilmesi ve turizm hareketliliğinden bahsedilmesi için ülkenin, bölgenin veya yörenin sahip olması gereken üç önemli özellik bulunmaktadır. Bu özellikler ulaşılabilirlik, turizm işletmelerinin varlığı ve turistik çekiciliktir.

Türkiye’de düzenlenen ulusal, uluslararası ve yerel düzeyde birçok etkinlik bulunmaktadır. Bu etkinliklerin çoğu geniş kitlelerce takip edilmektedir. Bu etkinlikler: Müzik Festivalleri, Alışveriş Festivalleri, Kültür ve Sanat Festivalleri, Dini Etkinlikler, Geleneksel Türk Festivalleri (Yerel Etkinlikler), Spor Etkinlikleri, Milli Bayramlar, Fuarlar ve Sergiler olarak sınıflandırılmaktadır.

Türkiye'de düzenlenen başlıca önemli müzik etkinlikleri; Rock’n Coke Müzik Festivali, İstanbul Uluslararası Müzik Festivali, İstanbul Caz Festivali, İzmir Uluslararası Avrupa Caz Festivali ve Konya Uluslararası Mistik Müzik Festivali şeklindedir.

Türkiye'de düzenlenen başlıca alış veriş ve yaşam festivalleri; İzmir Enternasyonal Fuarı, İstanbul Alışveriş Festivali, Ankara Alışveriş Festivali, İstanbul Uluslararası Gastronomi Festivali, Ürgüp Uluslararası Bağ Bozumu Festivali şeklinde sıralanabilir.

Türkiye'de düzenlenen başlıca kültür ve sanat festivalleri; Antalya Uluslararası Altın Portakal Film Festivali, İstanbul Uluslararası Kısa Film Festivali, Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali, Ankara Engelsiz Filmler Festivali, Uluslararası İstanbul Bienali Festivali’dir.

Türkiye’nin ulusal ve uluslararası spor etkinliklerinde de dünyanın önemli destinasyonlarından birisidir. Başlıca spor etkinlikleri, Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu, Kırkpınar Yağlı Güreş Şampiyonası, Boğaziçi Çapraz Continental Yüzme Yarışı, İstanbul Maratonu’dur.

Türkiye Bisiklet Federasyonu tarafından düzenlenen Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu 1963 yılında ‘Marmara Turu’ adıyla başlamış ve ilk kez 1965 yılında Uluslararası statü kazanmıştır. 1966 yılında ise Cumhurbaşkanlığı himayesine alınmıştır. 1965 yılında uluslararası düzeyde birincisi organize edilen tur, 2016 yılında 52’nci kez gerçekleştirilmiştir. Dünyanın tek kıtalararası bisiklet turu olan Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu, 2008 yılından itibaren 120’nin üzerinde ülkede, ulusal ve uluslararası televizyon kanalları aracılığıyla canlı ve banttan yayınlar ile dünya genelinde geniş bir erişim ağına ulaşmaktadır.

Türkiye’de düzenlenen fuarlara örnekler şöyle sıralanmaktadır: Travel Turkey İzmir Turizm Fuar ve Konferansı, EMITT (Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı), Satef (Seyahat Acentaları ve Tedarikçileri Fuarı), Turizm Fuarı (Dünya Turizm Forumu ve Fuarı), ACE OF M.I.C.E. (Kongre, Toplantı ve Etkinlik Fuarı), FETEX (Fethiye Turizm, Turizm Tedarikçileri ve Yiyecek İçecek Fuarı), Avrasya Boat Show (Deniz Araçları, Ekipmanları ve Aksesuarları Fuarı), Exposhipping EXPOMARITT İstanbul Denizcilik Endüstrisi Teknoloji ve Ticaret Fuarı.

Türkiye'de bulunan başlıca toplantı ve fuar merkezleri; Efes Kongre Merkezi, WOW Hotels&Convention Center, Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı, İstanbul Kongre Merkezi, Grand Cevahir Otel ve Kongre Merkezi, Feshane Kongre Merkezi, Sabancı Kongre ve Fuar Merkezi (Cam Piramit), Haliç Kongre Merkezi, Hilton Bomonti, Divan Talya Kongre ve Konferans Merkezi, Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi, Sheraton Çeşme Otel Kongre Merkezi şeklinde sıralanabilir.

Bir yörede turizm talebini arttıran, turistlerin destinasyonu ziyaret etme niyetini önemli ölçüde etkileyen ve yöredeki turizmin altyapı ve üstyapıyla birlikte gelişimini tetikleyen etkenlerin başında yörenin sahip olduğu doğal, tarihi ve kültürel çekicilikler gelmektedir.

Türkiye’nin ikliminin ılıman kuşak ile subtropikal kuşak arasında olması, üç tarafının denizlerle çevrili olması, coğrafi özellikleri, doğal güzelliklerin çeşitliliğini arttıran önemli özelliklerdir. Türkiye’nin doğal güzellikleri suya bağlı doğal güzellikler, jeomorfolojik yapıya bağlı doğal güzellikler ve bitki örtüsüne bağlı doğal güzellikler olarak üç başlık altında incelenebilir.

Kongre ve etkinlik turizmindeki pazar payına bakıldığında Türkiye'nin güçlü yönleri; Konaklama ve yeme içme tesislerinin fazlalığı, doğal, tarihi ve kültürel değerlerin varlığı, ulaşım ağı ve altyapısının gelişmiş olması ve gelişmeye devam etmesi, turistik destinasyonların birbirine yakın olması, rekreatif etkinliklerin çeşitliliği şeklinde sıralanabilir.

Söz konusu tehditlerden en önemlileri; Türkiye’nin ‘Güvenli Ülke’ algısını sarsan terör saldırıları, Türkiye’ye komşu olan ülkelerdeki savaş ve iç karışıklıklarının devam etmesi ve özellikle sınır şehirlerin bundan etkilenmesi, bazı yabancı tur operatörlerinin, Türkiye’yi tur planlarından çıkarması, ülkeler arasında yaşanan gerginliklerin sektöre yansımaları şeklinde sıralanabilir.