KÜLTÜRLERARASI İLETİŞİM Dersi TOPLUMSAL YAŞAM, KÜLTÜR VE İLETİŞİM soru cevapları:
Toplam 28 Soru & Cevap#1
SORU:
Topluluk kavramı nasıl tanımlanmıştır?
CEVAP:
Topluluk, belirli amaç için bir araya gelen ve onu oluşturanlar arasındaki bağların çok güçlü olmadığı, uzlaşmayla belirlenen kurallara göre yönetilen, amaç ortadan kalkınca dağılan insan grubudur.
#2
SORU:
Toplum ne demektir?
CEVAP:
Toplum ise bireylerin kurumsal bağlantılarını ve birbirleriyle ilişkilerini üzerinde uzlaşılmış belirli kurallar çerçevesinde yürüttükleri bir birliktir.
#3
SORU:
Hukuk kurumu' nun işlevi nedir?
CEVAP:
Hukuk kurumu toplumu oluşturan birey ve kurumların uyum içinde bir arada yaşamasını ve olabilecek çatışmalarda taraflar arasında adaletin gerçekleşmesini sağlar.
#4
SORU:
Toplum da değer kavramı nasıl tanımlanır?
CEVAP:
Toplumlar, seçeneği olan düşünce, davranış ve durumlardan birini diğerlerine tercih ederek kendi değerlerini belirlerler. Değer, diğerlerine göre tercih edilen fikir, duygu, davranış ve duruma denir.
#5
SORU:
Toplum da norm kavramı nasıl tanımlanır?
CEVAP:
Toplumlar da bir değeri benimsedikten sonra, toplumsal işleyişi ve bireylerin davranışlarını o değere göre düzenlemek için ilke ve kurallar belirlerler. Bu kurallar bütünü norm olarak adlandırılır. Norm, bir kültürün tercih ettiği düşünce ya da davranış kurallarına göre belirlenen davranış modelleridir (Kartarı, 2006: 202).
#6
SORU:
Bir norm çeşidi olarak alışkanlık ne demektir?
CEVAP:
Normlar toplumdaki yaygınlıklarına, içerdikleri yaşam alanlarına, ömürlerine ve yaptırım güçlerine göre farklı adlar alırlar. Alışkanlık en zayıf normdur. İnsanlar alıştıkları şekilde davranmaya eğilimlidir. Alışılmış davranışları göstermek toplumsal yaşamda rahat etmenin yollarından biri olduğu için, herhangi bir zarara yol açmıyorsa yaygınlığı artar ve toplum tarafından kabul görerek daha güçlü normlara evrilebilir.
#7
SORU:
Bir norm çeşidi olarak moda ne demektir?
CEVAP:
Moda, toplum içinde hızla yayılan ve alışkanlıktan sonra gelen ve ona göre daha uzun ömürlü olan normdur. Genellikle toplumsal yaşamın somut/maddi yönlerinde görüldüğü için kolaylıkla değişir.
#8
SORU:
Bir norm çeşidi olarak adet ne demektir?
CEVAP:
Âdet, genel kabul görmüş iş yapma biçimleri ve davranış örüntülerine verilen addır. Toplumda, bazı işler ya da toplumsal ilişkiler, üzerinde uzlaşma sağlanmış biçimde ve belirlenmiş davranış kalıpları ile gerçekleştirilir ve bu kalıplaşmış yapıya âdet denir.
#9
SORU:
Bir norm çeşidi olarak görenek ne demektir?
CEVAP:
Görenek, alışkanlık, moda ve âdetleri içeren geniş kapsamlı bir normdur. Herhangi bir toplumsal süreç içinde sıraladığımız normlara uygun davranmayı sağlayan bu toplumsal norm, herhangi bir toplumun kültürünü içselleştirmiş bireylerin göstermesi gereken davranışlar ve iş yapma biçimleri olarak tanımlanabilir.
#10
SORU:
Bir norm çeşidi olarak gelenek ne demektir?
CEVAP:
Gelenek, yaşamın belirli dönemlerine geçiş aşamalarında uygulanan belirli törensel uygulamalar çerçevesinde uyulması gereken bütün normları kapsar. Doğum, evlenme ve ölüm gibi yaşamın üç önemli dönüm noktası çevresinde toplanan uygulamalar zamanla değişmekle birlikte, genel kabul görmüş, uzun ömürlü normlardan oluşur.
#11
SORU:
Bir norm çeşidi olarak örf ne demektir?
CEVAP:
Örf, gelenekten daha dar kapsamlı yaşam alanlarında uyulması zorunlu normları içerir. Örfe aykırı davrananlar toplumdan dışlanır, yakınları ile ilişkisini yitirir ve bazı durumlarda fiziki cezalandırmaya maruz kalırlar. Söz gelimi, evlenme geleneğinde yer alan söz kesimi aşamasında verilen sözün tutulması örftür. Bunun için ayrıca yazılı bir belgeye gerek yoktur. Toplum tarafından kabul edilen bir gerekçe olmadan sözünü tutmayan taraf toplumdan dışlanır. Örfler genellikle yasalara kaynaklık ederler.
#12
SORU:
Bir norm çeşidi olarak yasa ne demektir?
CEVAP:
Yasa, toplumsal normlar içinde kuralları ve yaptırımları belirlenmiş ve yazılı olarak kaydedilmiş en güçlü normdur. Yasalar, toplumun bütünü için geçerli olan, uygulanmasında bireysel, bölgesel, etnik, kültürel vb. farklılıkların dikkate alınmadığı, kurumsallaşmış normlardır.
#13
SORU:
Toplumsal yaşam ne demektir?
CEVAP:
Toplumsal yaşam, bireylerin toplumsal sistem içinde, onun kurallarına uyarak sürdüğü yaşamdır. Toplumsal yaşam bireysel yaşamdan farklıdır. Toplumsal yaşamda bireylerin davranışları normlar tarafından şekillendirilir ve sınırlandırılır.
#14
SORU:
Toplumsal yaşamın belirleyici unsurları nelerdir?
CEVAP:
Bireylerin mensup oldukları toplumsal tabakalar ve toplumsal sınıflar ile sahip oldukları toplumsal statüler de toplumsal yaşamın belirleyici unsurlarıdır.
#15
SORU:
Stereotip ne demektir?
CEVAP:
Kalıp düşüncelere sosyal bilimlerde stereotip denir. Stereotipler insanlar, kültürler ve toplumlar hakkındaki basmakalıp fikirlerdir.
#16
SORU:
Ön yargı ne demektir?
CEVAP:
Kalıp düşüncelerin dışında kalan ve bir kültür, grup ya da ulus hakkında bireysel deneyimlere dayalı olarak oluşmuş düşünceler ön yargı olarak adlandırılır.
Ön yargı, değerlendirmeyle ilgili fikri, kanıyı ve tutumu içeren geniş kapsamlı bir kavramdır.
#17
SORU:
Bilişsel işlev ne demektir?
CEVAP:
Kalıp düşünce ve ön yargılar yaşamın karmaşıklığını azaltır, durumların anlaşılmasını sağlar, bireye yönelim sistemi oluşturur. Kalıp düşünce ve ön yargıların bu işlevine bilişsel işlev denir.
#18
SORU:
Ruh sağlığı işlevi ne demektir?
CEVAP:
Kalıp düşünce ve ön yargıların ikinci işlevi ruh sağlığı işlevidir. Kalıp düşünceler ve ön yargılar, bireye genel kategoriler, değerlendirme ölçütleri ve davranış stratejileri sunarak, yaşamı kolaylaştırır ve karmaşık durumlarla baş edilmesini sağlar. Böylece bireyin bunalması önlenmiş, ruh sağlığı korunmuş olur. Bu duruma ruh sağlığı işlevi denir.
#19
SORU:
Toplumsal işlev ne demektir?
CEVAP:
Kalıp düşünceler toplumsal uyum ve toplumsal sınırlandırma sistemleri olarak, her toplumun kendini korumasını sağlar. Buna toplumsal işlev diyoruz.
#20
SORU:
Etnomerkezcilik ne demektir?
CEVAP:
Etnomerkezcilik genel anlamıyla “bireyin, kendi grubunun izlediği yolun diğerlerinden üstün olduğu ya da diğer grupları kendi grubundan aşağı görme düşüncesi” olarak tanımlanır. Terimi, sosyal ve kültür bilimlerindeki güncel kullanılış biçimiyle irdelersek, “etno” bireyin kendi grubundan edindiği “kültürel miras”ı, “merkezcilik” ise her şeyin merkezinde bulunmayı ifade etmektedir.
#21
SORU:
Etnomerkezciliğin kaç temel dayanağı vardır ve bunlar nelerdir?
CEVAP:
Etnomerkezciliğin iki temel dayanağı vardır. “Birincisi her bireyin kendi kültürünü “doğal” kabul etmesi, ikincisi ise etnomerkezciliğin, diğer halklar, uluslar ve kültürlerden üstünlük bilinci ile bağlantılı olmasıdır” (Kartarı 2006: 208-209).
#22
SORU:
İlgisizlik mesafesi ne demektir?
CEVAP:
Genellikle öteki ile arasında mesafe koymak şeklinde ifade edilen bu tutumlar üç şekilde gerçekleşir. Birincisinde birey, kendi kültürel ölçütlerine göre, yabancı ile arasına, onunla ilgilenmediğini, ona önem vermediğini gösteren bir mesafe bırakır. Bu mesafeye ilgisizlik mesafesi diyoruz.
#23
SORU:
Sakınma mesafesi ne demektir?
CEVAP:
İkincisinde yabancıyla etkileşimde bulunmamak için aralarına daha büyük bir iletişim mesafesi koyar. Bu mesafe sakınma mesafesi olarak adlandırılır.
#24
SORU:
Aşağılama mesafesi ne demektir?
CEVAP:
Son olarak, yabancıyla aralarına, düşmanlık duygularını gösterecek derecede mesafe koyar. Bu mesafeye ise aşağılama mesafesi denir.
#25
SORU:
Belirsizlik ne demektir?
CEVAP:
Belirsizlik, bilinmeyen, neye nasıl tepki vereceği kestirilemeyen yabancıyla iletişime nereden başlayacağını bilememek duygusunu ifade eder. Birey ne kendisinin ne de karşısındakinin nasıl davranacağını bilemediği zaman bu duyguya kapılır. Belirsizlik bilişsel bir sürecin sonucudur. Birey içinde bulunduğu durumu hızla değerlendirir ve bilgi eksikliğinden doğan belirsizlikle karşılaşır.
#26
SORU:
Kaygı ne demektir?
CEVAP:
Kaygı ise bu süreçte olabileceklerden duyulan rahatsızlığı, gerginlik ve endişe duygusunu ifade eder. Kaygı, bilişsel değil, duygusal bir tepkidir. Kısaca, “karşıdakinin davranışını tahmin edememek belirsizliğe neden olurken, kaygı, doğabilecek olumsuz sonuçlarla ilgili duyguları içerir.
#27
SORU:
Gündelik yaşam ne demektir?
CEVAP:
Gündelik yaşam, bireyin, onun edimlerinin, tutum, etkileşim ve iletişim biçimlerinin doğrudan yaşandığı dünyadır. Bu nedenle 1980’li yıllardan beri insan ve toplumbilimleri alanlarında çalışan bilim insanları arasında kültürel ve toplumsal olgularını gündelik yaşam çerçevesi içinde araştırma eğilimi artmaktadır (Herlyn, 1996).
Gündelik yaşam, bireyin toplumsal yaşam içinde diğerleriyle paylaştığı yaşam kesitini ifade eder.
Gündelik yaşam terimi bir toplumun üyelerinin gündelik yaşamlarının ortak noktalarını ve ortak davranış örüntüleri ile gündelik rutinlerin ortalamasını ifade eder.
#28
SORU:
Gündelik yaşamda kültürlerarasılık durumu yalnız yüz yüze karşılaşmalarda
ortaya çıkmayacağı gibi, başka hangi durumlarda görülür?
CEVAP:
Gündelik yaşamda kültürlerarasılık durumu aynı zamanda şu gibi durumlarda da görülmektedir: Kitle iletişim araçlarının gelişmesi ve yaygınlaşmasının sonucu olarak farklı ülkelerde, farklı kültürel kodlarla üretilmiş medya içerikleri dünyanın her yerinde tüketilmektedir. Kitaplar, gazete ve dergiler, ulusötesi televizyon yayınları, televizyon film ve dizileri, sinema filmleri, video ve bilgisayar oyunları, müzik ürünleri, sınır aşan medya içerikleri arasında sayılabilir.