Eğitim sistemimize ilişkin ilk yasal düzenleme
1869 yılında çıkarılan Maarif-i Umumiye
Nizamnamesi’dir.

Bu tüzük ile eğitim hakkı, eğitim yönetimi, eğitim
sisteminin belirlenmesi, eğitim ödenekleri, öğretmen
yetiştirme ve istihdamı, taşra teşkilatı ve sınav sistemleri
gibi konular düzenlenmiştir.

Temel Eğitim Genel Müdürlüğü’nün ilk görevi
okul öncesi ve ilköğretim kurumlarının yönetiminin yanı
sıra öğrencilerin eğitim ve öğretimine yönelik politikalar
belirlemek ve uygulamaktır. Ayrıca, bu kurumların eğitim
ve öğretim programlarını, ders kitaplarını, eğitim araçgereçlerini
hazırlamak ya da hazırlatmak ve Talim ve
Terbiye Kuruluna sunmak da bir başka görevidir. Bununla
birlikte ilköğretim öğrencilerinin barınma ihtiyaçlarının
giderilmesi ve maddi yönden desteklenmesi ile ilgili iş ve
işlemleri yürütmek ve bakan tarafından verilen benzeri
görevleri yapmak da genel müdürlüğün diğer görevleri
arasındadır.

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü’nün görevleri;
ortaöğretim kurumlarının yönetimine ve öğrencilerinin
eğitim ve öğretimine yönelik politikalar belirlemek ve
uygulamak, ortaöğretim kurumlarının eğitim ve öğretim
programlarını, ders kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini
hazırlamak veya hazırlatmak ve Talim ve Terbiye
Kurulu’na sunmak, ortaöğretim öğrencilerinin barınma
ihtiyaçlarının giderilmesi ve maddi yönden desteklenmesi
ile ilgili iş ve işlemleri yürütmektir.

• Mesleki ve teknik eğitim ve öğretim veren
  kurumların yönetimine ve öğrencilerinin eğitim ve
  öğretimine yönelik politikalar belirlemek ve
  uygulamak
• Mesleki ve teknik eğitim ve öğretim veren
  kurumların eğitim ve öğretim programlarını, ders
  kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini hazırlamak
  veya hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Kuruluna
  sunmak
• Eğitim-istihdam ilişkisini güçlendirecek, mesleki
  eğitimi yaygınlaştıracak politika ve stratejiler
  geliştirmek, uygulamak ve uygulanmasını
  koordine etmek
• Bakan tarafından verilen benzeri görevleri
  yapmak
  
  

Din Öğretimi Genel Müdürlüğü’nün görevleri;
imam-hat ip liselerinin yönetimine ve öğrencilerinin eğitim
ve öğretimine yönelik politikalar belirlemek ve uygulamak,
ilköğretim, ortaöğretim ve yaygın eğitim kurumlarında din
kültürü ve ahlak eğitim ve öğretimine ait programlar ile
ders kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini hazırlamak veya
hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Kuruluna sunmak ve
Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak olarak
sıralanmaktadır.

Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü’nün
görevleri şöyle sıralanabilir:

• Zorunlu eğitim dışında, eğitim ve öğretimi hayat
  boyu devam edecek şekilde yaygınlaştırmak
  amacıyla politikalar oluşturmak, bunları
  uygulamak, izlemek ve değerlendirmek
• Yaygın eğitim ve öğretim ile açık öğretim
  hizmetlerini yürütmek
• Örgün eğitim sistemine girmemiş, herhangi bir
  eğitim kademesinden ayrılmış veya bitirmiş
  vatandaşlara yaygın eğitim yoluyla genel veya
  mesleki ve teknik öğretim alanlarında eğitim ve
  öğretim vermek
• Yaygın eğitim ve öğretim okul ve kurumlarının
  eğitim ve öğretim programlarını, ders kitaplarını,
  eğitim araç-gereçlerini hazırlamak veya
  hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Kurulu’na
  sunmak
• Yaygın özel öğretim kurumlarıyla ilgili hizmetleri
  yürütmek
• Aday çırak, çırak, kalfa ve ustaların genel ve
  mesleki eğitimlerini sağlamak
• Bakan tarafından verilen benzeri görevleri
  yapmak

Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel
Müdürlüğünün görevleri; ilgili bakanlıklarla is birliği
içinde, özel eğitim sınıfları, özel eğitim okulları, rehberlik
ve araştırma merkezleri, iş okulları ve iş eğitim merkezleri
ile aynı seviye ve türdeki benzeri okul ve kurumların
yönetimine ve öğrencilerin eğitim ve öğretimine yönelik
politikalar belirlemek ve uygulamaktır. Ayrıca, ilgili
bakanlıklarla is birliği içinde, özel eğitim okul ve
kurumlarının eğitim ve öğretim programlarını, ders
kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini hazırlamak veya
hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Kuruluna sunmak ve
Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak olarak
belirlenmiştir.

Bakanlığı ilgili birimleriyle iş birliği içinde,
yükseköğretim dışındaki her kademedeki özel öğretim
kurumlarının açılmasına izin vermek ve bunları
denetlemekten sorumludur. Ayrıca, her kademedeki
öğrencilere yönelik dernek ve vakıflar ile gerçek ve diğer
tüzel kişilerce açılacak ya da işletilecek yurt, pansiyon vb.
kurumların açılması, devri, nakli ve kapatılmasıyla ilgili
esasları belirlemek ve denetleme yetkisi vardır.

Eğitim ve öğretimin teknoloji ile desteklenmesine
yönelik işleri yürütmek, eğitim ve öğretim faaliyetlerinde
bilişim teknolojileri ile bilişim ürünlerinin kullanılmasına
yönelik çalışmalar yapmak ana görevleridir. Ayrıca,
merkezi sistemle yürütülen resmi ve özel yerleştirme,
bitirme, karşılaştırma sınavlarını planlamak, uygulamak ve
değerlendirmek; yaygın eğitim ve öğretime yönelik olarak
bilgi ve iletişim teknolojilerine dayalı program, film ve
benzeri yayınları hazırlamak, yayınlamak veya
yayınlatmak da sorumlulukları arasındadır.

Öğretmenlerin nitelikleri ve yetersizliklerinin
belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik politikaları
oluşturmanın yanı sıra ilgili birim, kurum ve kuruluşlarla iş
birliği yapmaktan sorumludur. Öğretmenler ile istekleri
halinde özel öğretim kurumları eğitim personeline yönelik
meslek öncesi ve meslek içi eğitimler düzenler. Bunun yanı
sıra kurslar açar, uzmanlık programları, seminer,
sempozyum, konferans ve benzeri etkinlikler düzenler.
Öğretmenlere yönelik verilecek eğitime ilişkin konularda
inceleme ve araştırmalar yapmak, görev alanına giren
konularda kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve sivil
toplum kuruluşları ile iş birliği yapmak, bunlarla ortak
çalışma, araştırma, eğitim programları düzenlemek,
danışma kurulları ve komisyonlar oluşturmak ve bakan
tarafından verilen benzeri görevleri yapmak da genel
müdürlüğün sorumlulukları arasındadır.

Bu yükümlülükler Strateji Geliştirme
Başkanlığı’na aittir.

Bu hizmet birimi, yurt dışında bulunan
vatandaşlarımızın eğitim ve öğretim hizmetlerini yürütmek,
yurda dönüşlerinde eğitim sistemimize uyumlarını
sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almak, bakanlığın yurt
dışındaki okul ve kurumlarının eğitim ve öğretim
programlarını, ders kitaplarını, eğitim araç ve gereçlerini
hazırlamak veya hazırlatmaktan sorumludur.

Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel
Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları, Millî Eğitim
Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname ile belirlenmiştir. Buna göre genel
müdürlüğün görevlerinden biri, Bakanlığın Avrupa Birliği
ve diğer uluslararası kuruluşlarla is birliği yapmasına
yönelik çalışmaları yürütmektir. Ayrıca Bakanlığın diğer
birimleri tarafından yürütülen ve uluslararası is birliğine
dayanan projelerin koordinasyonunu sağlamak, ülkemize
gelen yabancı uyruklu öğrencilere ilişkin görev ve
hizmetleri yerine getirme genel müdürlüğün görevleri
arasında yer almaktadır. Bununla birlikte yurt dışında
bulunan vatandaşlarımızın ve çocuklarının bulundukları
ülkede eğitim olanaklarından yararlanabilmeleri için
gerekli tedbirleri almak ve yurda dönüşlerinde eğitim
sistemimize uyumlarını sağlamak ve diğer ülkelerle is
birliğine yönelik isleri yürütmekte aynı genel müdürlüğün
görevlerindendir.

Pedagojik formasyon sahibi çocuk gelişimciler ile
okul öncesi öğretmenliği mezunlarından öğretmen olarak
görev yapanlar belirli koşullar dahilinde Talim Terbiye
Kurulu üyesi, Eğitim Uzmanı, Uzman, Milli Eğitim
Uzmanı, Milli Eğitim Uzman Yardımcısı, Eğitim
Denetmeni ve Eğitim Denetmen Yardımcısı olarak MEB
merkez teşkilatında çalışabilirler.

Talim ve Terbiye Kurulu şu görevlerden
sorumludur:

• Eğitim sistemini, eğitim ve öğretim plan ve
  programlarını, ders kitaplarını hazırlatır.
  Hazırlanan materyalleri inceler veya inceletir.
  Araştırma, geliştirme ve uygulama kararlarını
  bakanın onayına sunar.
• Bakanlık birimlerince hazırlanan eğitim ve
  öğretim programları, ders kitapları, yardımcı
  kitaplar ile öğretmen kılavuz kitaplarını inceler
  veya inceletir ve bakanın onayına sunar.
• Yurt dışı eğitim ve öğretim kurumlarından
  alınmış, ilköğretim ve ortaöğretim diploma ve
  öğrenim belgelerinin derece ve denkliklerine
  ilişkin ilke kararlarını bakanın onayına sunar.
• Eğitim ve öğretimle ilgili konularda bakanlığı
  diğer birimleri tarafından oluşturulacak politika ve
  stratejilerin belirlenmesinde iş birliği yapar.
• Milli Eğitim Şurası’nın sekreterya hizmetlerini
  yürütür.

Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel
Müdürlüğü’nün görev ve sorumlulukları şunlardır:

• Merkezi sistemle yürütülen resmi ve özel
  yerleştirme, bitirme, karşılaştırma sınavlarını
  planlamak, uygulamak ve değerlendirmek
• Kamu kurum ve kuruluşları ile özel hukuk tüzel
  kişileri tarafından talep edilen mesleğe giriş,
  yeterlik, görevde yükselme ve benzeri sınav
  hizmetlerini yürütmek
• Sınavlara ilişkin değerlendirme ve sonuç
  belgelerinin düzenlenmesi ile itirazların
  incelenmesi işlemlerini yürütmek
• Genel müdürlük tarafından yapılan sınavlarda
  sorulacak soruları hazırlamak veya hazırlatmak,
  denetlemek ve güvenli bir şekilde saklanması için
  gerekli tedbirleri almak
• Ölçme ve değerlendirme teknikleri üzerine
  araştırmalar yapmak veya yaptırmak
• Gerekli durumlarda oluşturulacak başvuru
  merkezleri ve sınav koordinatörlüklerinin
  koordinasyonunu sağlamak, sınavlarda görev
  alacak personeli belirlemek ve bu kişilere gerekli
  hizmet içi eğitimi vermek
• Genel Müdürlükçe yürütülen sınav, ölçme,
  değerlendirme, yerleştirme ve diğer hizmet
  bedellerini belirlemek, tahsil etmek ve döner
  sermaye hesabında tutmak,
• Yapılan sınavların sonuçlarını değerlendirerek
  eğitim politikalarının oluşturulması ve
  geliştirilmesi amacıyla ilgili hizmet birimlerine
  veri desteği sağlamak
• Bakan tarafından verilen benzeri görevleri
  yapmak

Kurul başkanı ve üyeleri en az dört yıllık eğitim
veren yükseköğretim kurumlarından mezun olmuş, eğitim
alanında yaptığı çalışma ve yayınlarla tanınmış;

a) Eğitim ile ilgili alanlarda öğretim üyeleri,
b) En az on yıl süreyle öğretmenlik veya okul
yöneticiliği yapmış olanlar,
c) Kamu görevlileri arasından seçilir.

Resmi okul öncesi eğitim kurumları; bağımsız
anaokulları, ilkokullar bünyesindeki anasınıfları ve mesleki
liseler bünyesindeki uygulama anaokulları ve anasınıfları
ile adalet anaokuludur.

Adalet Anaokulu, anneleri ceza evinde akalan
çocukların ceza infaz kurumu dışındaki gerçek hayatla
birlikte olmalarını, yaparak ve yaşayarak öğrenmelerini
sağlamak, tüm çocukların nerede olurlarsa olsunlar
akranları ile hayata aynı koşullarda başlamalarını
sağlamayı amaçlamaktadır.

Bu anaokullarında 36-66 aylık çocuklar eğitim
görmektedir.

Anasınıfları 48-66 aylık çocuklara eğitim
vermektedirler. Diğer okul öncesi eğitim kurumlarından
farklı olarak ilkokulların bünyesinde ya da onlara bağlı
olarak özellikle geri sosyo ekonomik çevre koşullarından
gelen çocukları, okul yaşamının beklentilerine ayak
uydurabilecek bir gelişim düzeyine ulaştırmak üzere
açılmaktadır.

Uygulama anaokullarının temel amacı, meslek
lisesi çocuk gelişimi eğitimi alanı öğrencilerin uygulama
laboratuvarı oluşturmak, yeni model ve uygulamaları
gözlemleme ve yaparak, yaşayarak öğrenme fırsatı
sunmaktır.

Resmi bir okul öncesi eğitim kurumunda
öğretmen olarak çalışabilmek için okul öncesi öğretmenliği
lisans programı mezunu ya da çocuk gelişimi lisans mezunu
olup formasyon eğitimi almış olmak gerekmektedir.
Formasyon eğitimi almamış olan çocuk gelişimi lisans
mezunları, çocuk gelişimi önlisans mezunları ya da kız
meslek liselerinin çocuk gelişimi mezunları resmî devlet
okullarında öğretmen olarak görev alamamaktadırlar.
Ancak ülkemizin belirli bölgelerinde öğretmen açığını
kapatmak için “ücretli öğretmen” uygulaması
yapılmaktadır ve çocuk gelişimi önlisans mezunları ücretli
öğretmen olarak çalışabilmektedirler.

En az ortaöğretimden mezun olmuş ve alanında
öğrenim gördüğünü belgelendiren veya alanında sertifika
sahibi olan öğreticilere usta öğretici adı verilir.

Çocuk gelişimi önlisans mezunları uzman
öğretici, kıs meslek liselerinin çocuk gelişimi bölümü
mezunları ise usta öğretici olarak özel öğretim
kurumlarında çalışabilmektedirler.

Destek eğitim personeli, okul öncesi eğitim
kurumlarında yeterince öz bakım becerisine sahip olmayan
çocukların öz bakım becerisine destek sağlamak amacıyla
imkanlar çerçevesinde görevlendirilirler.

Çocuk kulübü, eğitim/ders saatleri dışında,
çocuklarda güven, sorumluluk duygusu ile mevcut ilgi
alanlarını geliştirmeye ve yeni ilgi alanları oluşturmaya,
beceriler kazandırmaya yönelik bilimsel, sosyal, kültürel,
sanatsal ve sportif etkinliklerin yapılması amacıyla istekli
velilerin çocukları için kurulmuştur.

Yaz aylarında yapılan eğitime yalnızca okul
öncesi eğitimden yararlanamayan çocuklar kaydedilir.
Talebin fazla olması durumunda gelecek eğitim ve öğretim
yılında ilkokula başlayacak çocuklara öncelik tanınır.

Görevlendirileceği alanda yükseköğrenim
mezunu öğreticilere uzman öğretici denir.

Çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmenleri bu
program çerçevesinde şu görevlerden sorumludurlar:

• Eğitim vereceği grubun düzeyine uygun bir
  çalışma planı yapmak
• Kendisine ayrılan ders saatlerinde planını
  uygulayarak öğrencilere alanı ile ilgili bilgi ve
  beceri kazandırmak, öğrencilerin başarılarını
  değerlendirmek
• Eğitici kol çalışmalarında görev alarak
  öğrencilerin yeteneklerini geliştirici etkinlikler
  düzenlemek
• Öğrencilerin gelişimlerini izlemek, sorunlarının
  çözümlerine yardımcı olmak
• Alanı ile ilgili gelişmeleri izlemek, bunların
  öğretim programlarına yansıtılması için ilgililere
  önerilerde bulunur
• Nöbetçi olduğu günlerde, okulun düzen ve
  disiplinini sağlamak üzere görev yapmak
• Sınıf öğretmeni olarak, öğrencilerin alan ve ders
  seçmelerine yardımcı olmak, yönetimle ilişkileri
  sağlamaya çalışmak

Özel eğitim okulları engelli bireylerin;

• İlgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda,
  genel ve mesleki eğitim görme haklarını
  kullanabilmelerini,
• Öğrenciyi merkez alan bir yaklaşımla hazırlanan
  programlarla; zihinsel, fiziksel, işitsel, görsel,
  sosyal, duygusal, dil ve konuşma güçlüğü ve
  davranış problemlerini azaltmak, öz bakım,
  bağımsız yaşam ve işlevsel akademik becerilerini
  geliştirmek, kendi kendilerine yeterli bir duruma
  gelmelerini ve topluma uyumlarını,
• Uygun eğitim programları ile özel yöntem,
  personel, araç ve gereç kullanarak; ilgileri,
  gereksinimleri, yetenekleri ve yeterlilikleri
  doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek
  alanlarına ve hayata hazırlanmalarını sağlamaktır.

Bu birimde verilen eğitim hizmetlerinin amaçları
şunlardır:

• Engelli bireyleri bakanlıkça belirlenmiş destek
  eğitim programları ile özel yöntem, personel, araç
  ve gereç kullanarak ilgileri, ihtiyaçları, yetenek ve
  yeterlilikleri doğrultusunda hayata hazırlamak
• Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları
  ile iyi ilişkiler kurabilen, iş birliği içinde
  çalışabilen ve çevresine uyum sağlayabilen üretici
  bireyler olarak yetişmelerini sağlamak
• Dil ve konuşma güçlüğü ile zihinsel, fiziksel,
  duyusal, sosyal, duygusal ve davranış problemleri
  olan engelli bireylerin engellilik hâlinin ortadan
  kaldırılmasını ya da etkilerinin en az seviyeye
  indirilerek yeteneklerinin en üst seviyeye
  çıkarılması ve topluma uyumlarının sağlanması,
  temel öz bakım becerilerinin ve bağımsız yasam
  becerilerinin geliştirilmesini, sağlamak için destek
  eğitimi çalışmaları yapmak

Bu görevler şöyle sıralanabilir:

• BEP’te alanıyla ilgili gelişim ölçekleri ile ölçme
  ve değerlendirme araçlarının hazırlanıp
  uygulanmasında BEP geliştirme birimi ile iş
  birliği yapmak
• BEP’te alanıyla ilgili uygulama ve değerlendirme
  yapmak, engelli bireylerin eğitim performanslarını
  ve yetersizlik türünü dikkate alarak eğitimleri
  sırasında kullanılmak üzere alanıyla ilgili gerekli
  materyalleri hazırlamak
• Engelli bireylerin gelişimlerini çeşitli ölçek ve
  kontrol listeleri kullanarak özel eğitim
  öğretmenleri ile is birliği içinde izlemek ve
  değerlendirmek
• Kurumdaki aile eğitimi ve danışmanlığı
  çalışmalarına katılmak
• Sınıfındaki bireylerin ailelerine yönelik aile
  eğitim çalışmalarını psikolog veya rehber
  öğretmenle birlikte planlamak ve yürütmek,
• Görev tanımında belirtilen görevlere benzer diğer
  görevleri yapmak.

Rehberlik Araştırma Merkezleri’nde çalışacak
çocuk gelişimi ve eğitimcisi; üniversitelerin çocuk gelişimi
veya çocuk sağlığı ve eğitimi alanlarında lisans eğitimi
almaları, rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere,
ailelere ve öğretmenlere çocukların her türlü gelişim
durumlarına ilişkin sorunların çözümünde gerekli
önlemlerin alınmasında ve gelişimlerinin izlenmesinde
yardımcı olmaları beklenir.

Eğitim sistemimize ilişkin ilk yasal düzenleme 1869 yılında çıkarılan Maarif-i Umu­miye Nizamnamesidir (Genel Eğitim Tüzüğü).

Millî Eğitim Bakanlığının günümüzdeki teşkilat yapısı 14.9.2011 tarihinde yürürlüğe giren 652 sayılı Millî Eğitim Ba­kanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile belirlenmiştir.

Millî Eğitim Bakanlığı’nın hizmet birimlerinden bünyesinde çocuk gelişimi me­zunlarına çalışma alanları oluşturanlar şöyle sıralanabilir:

• Temel Eğitim Genel Müdürlüğü
• Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
• Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü
• Din Öğretimi Genel Müdürlüğü
• Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü
• Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
• Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü
• Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü
• Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü
• Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü
• Strateji Geliştirme Başkanlığı
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı
• Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
• Yükseköğretim ve Yurt Dışı Eğitim Genel Müdürlüğü

Temel Eğitim Genel Müdürlüğünün görevleri incelendiğinde okul öncesi ve ilköğretim kurumlarının yönetiminin yanı sıra öğrencilerin eğitim ve öğretimine yönelik politikalar belirleme ve uygulamanın ilk görevi olduğu görülmektedir. Ayrıca, bu kurumların eğitim ve öğretim programlarını, ders kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini hazırlamak ya da hazır­latmak ve Talim ve Terbiye Kuruluna sunmak da genel müdürlüğün bir başka görevidir. Bununla birlikte ilköğretim öğrencilerinin barınma ihtiyaçlarının giderilmesi ve maddi yönden desteklenmesi ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek ve bakan tarafından verilen ben­zeri görevleri yapmak da genel müdürlüğün diğer görevleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün görevleri; ortaöğretim kurumlarının yönetimine ve öğrencilerinin eğitim ve öğretimine yönelik politikalar belirlemek ve uygulamak, ortaöğ­retim kurumlarının eğitim ve öğretim programlarını, ders kitaplarını, eğitim araç-gereç­lerini hazırlamak veya hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Kuruluna sunmak, ortaöğretim öğrencilerinin barınma ihtiyaçlarının giderilmesi ve maddi yönden desteklenmesi ile ilgili iş ve işlemleri yürütmektir. Ayrıca, her kademedeki öğrencilere yönelik dernek ve vakıflar ile gerçek ve diğer tüzel kişilerce açılacak veya işletilecek yurt, pansiyon ve benzeri kurum­ların açılması, devri, nakli ve kapatılmasıyla ilgili esasları belirlemek ve denetlemek, yük­seköğretim politikasının, strateji ve amaçlarının belirlenmesi, geliştirilmesi ve etkili bir şekilde yürütülmesi için gerekli tedbirleri almak, yükseköğretime giriş sistemine ilişkin usul ve esasların belirlenmesinde ilgili birim, kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmakta bu genel müdürlüğün görevleri arasındadır. Son olarak, 2547 sayılı Kanun ile Bakanlığa ve­rilmiş olan görevleri yerine getirmek, ülkemizin hizmete ihtiyaç duyduğu alanları belirle­yerek yurt dışına yükseköğrenim görmek amacıyla gönderileceklerde aranacak nitelikler, bunların sayıları, burs durumları, yurt dışındaki öğrenim aşamaları, öğrenim planları ve dönüşlerinde istihdamlarının sağlanması ile ilgili işleri yürütmek ve koordinasyonu sağ­lamak, bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak da genel müdürlüğün görevleri olarak sıralanmaktadır.

Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün görevleri;

• Meslekî ve teknik eğitim ve öğretim veren kurumların yönetimine ve öğrencileri­nin eğitim ve öğretimine yönelik politikalar belirlemek ve uygulamak,
• Meslekî ve teknik eğitim ve öğretim veren kurumların eğitim ve öğretim prog­ramlarını, ders kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini hazırlamak veya hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Kuruluna sunmak,
• Eğitim-istihdam ilişkisini güçlendirecek, meslekî eğitimi yaygınlaştıracak politika ve stratejiler geliştirmek, uygulamak ve uygulanmasını koordine etmek,
• Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak olarak belirlenmiştir.

Din Öğretimi Genel Müdürlüğünün görevleri; imam-hatip liselerinin yönetimine ve öğrenci­lerinin eğitim ve öğretimine yönelik politikalar belirlemek ve uygulamak, ilköğretim, ortaöğre­tim ve yaygın eğitim kurumlarında din kültürü ve ahlak eğitim ve öğretimine ait programlar ile ders kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini hazırlamak veya hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Ku­ruluna sunmak ve Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak olarak sıralanmaktadır.

Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünün görevleri şöyle sıralanabilir:

• Zorunlu eğitim dışında, eğitim ve öğretimi hayat boyu devam edecek şekilde yay­gınlaştırmak amacıyla politikalar oluşturmak, bunları uygulamak, izlemek ve değerlendirmek;
• Yaygın eğitim ve öğretim ile açık öğretim hizmetlerini yürütmek,
• Örgün eğitim sistemine girmemiş, herhangi bir eğitim kademesinden ayrılmış veya bitirmiş vatandaşlara yaygın eğitim yoluyla genel veya meslekî ve teknik öğre­tim alanlarında eğitim ve öğretim vermek,
• Yaygın eğitim ve öğretim okul ve kurumlarının eğitim ve öğretim programlarını, ders kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini hazırlamak veya hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Kuruluna sunmak,
• Yaygın özel öğretim kurumlarıyla ilgili hizmetleri yürütmek,
• 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre aday çırak, çırak, kalfa ve ustaların genel ve meslekî eğitimlerini sağlamak,
• Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.

Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğünün görevleri; ilgili bakanlıklarla iş birliği içinde, özel eğitim sınıfları, özel eğitim okulları, rehberlik ve araştırma merkez­leri, iş okulları ve iş eğitim merkezleri ile aynı seviye ve türdeki benzeri okul ve kurum­ların yönetimine ve öğrencilerin eğitim ve öğretimine yönelik politikalar belirlemek ve uygulamaktır. Ayrıca, ilgili bakanlıklarla iş birliği içinde, özel eğitim okul ve kurumlarının eğitim ve öğretim programlarını, ders kitaplarını, eğitim araç-gereçlerini hazırlamak veya hazırlatmak ve Talim ve Terbiye Kuruluna sunmak ve Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak olarak belirlenmiştir.

Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü Bakanlığın ilgili birimleriyle iş birliği için­de, yükseköğretim dışındaki her kademedeki özel öğretim kurumlarının açılmasına izin vermek ve bunları denetlemekten sorumludur. Öte yandan, her kademedeki öğrencile­re yönelik dernek ve vakıflar ile gerçek ve diğer tüzel kişilerce açılacak ya da işletilecek yurt, pansiyon ve benzeri kurumların açılması, devri, nakli ve kapatılmasıyla ilgili esasları belirlemek ve denetleme yetkisi de vardır. 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunuyla Bakanlığa verilen görevleri yerine getirmek ve Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmaktan da sorumludur.

Yenilik ve Eğitim Teknoloji Genel Müdürlüğü’nün görevleri incelendiğinde, eğitim ve öğretimin teknoloji ile desteklenmesine yönelik işleri yürüttüğü, eğitim ve öğretim faa­liyetlerinde bilişim teknolojileri ile bilişim ürünlerinin kullanılmasına yönelik çalışmalar yaptığı görülmektedir. Öte yandan; merkezî sistemle yürütülen resmî ve özel yerleştirme, bitirme, karşılaştırma sınavlarını planlamak, uygulamak ve değerlendirmek; yaygın eği­tim ve öğretime yönelik olarak bilgi ve iletişim teknolojilerine dayalı program, film ve benzeri yayınları hazırlamak veya hazırlatmak, yayınlamak veya yayınlatmak sorumlulu­ğu vardır. Eğitim ve öğretimde uygulanan yeni teknoloji ve gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek; eğitim ve öğretimde teknolojik imkânların tüm yurt çapında etkin ve yaygın biçimde kullanılmasını ve her öğrencinin bilgi teknolojilerinden yararlanmasını sağlamak ve bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak gibi pek çok sorumluluk alanı ol­duğu görülmektedir.

Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü öğretmenlerin nitelikleri ve yeter­liklerinin belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik politikaları oluşturmanın yanı sıra ilgi­li birim, kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmaktadır. Öğretmenler ile istekleri halinde özel öğretim kurumları eğitim personeline yönelik meslek öncesi ve meslek içi eğitim­ler düzenler. Bunun yanı sıra kurslar açar, uzmanlık programları, seminer, sempozyum, konferans ve benzeri etkinlikler düzenler. Öğretmenlere yönelik verilecek eğitime ilişkin konularda inceleme ve araştırmalar yapmak, görev alanına giren konularda kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları ile iş birliği yapmak, bunlarla or­tak çalışma, araştırma, eğitim programları düzenlemek, danışma kurulları ve komisyonlar oluşturmak ve bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak da genel müdürlüğün sorumlulukları arasındadır.

Avrupa Birliği ve Dış ilişkiler Genel Müdürlüğünün görevlerinden biri, Bakanlığın Avrupa Birliği ve diğer uluslararası kuruluşlarla iş birliği yapmasına yönelik çalışmaları yürütmektir. Ay­rıca Bakanlığın diğer birimleri tarafından yürütülen ve uluslararası iş birliğine dayanan projelerin koordinasyonunu sağlamak, ülkemize gelen yabancı uyruklu öğrencilere ilişkin görev ve hizmetleri yerine getirme genel müdürlüğün görevleri arasında yer almaktadır. Bununla birlikte yurt dışında bulunan vatandaşlarımızın ve çocuklarının bulundukları ülkede eğitim olanaklarından yararlanabilmeleri için gerekli tedbirleri almak ve yurda dö­nüşlerinde eğitim sistemimize uyumlarını sağlamak ve diğer ülkelerle iş birliğine yönelik işleri yürütmekte aynı genel müdürlüğün görevlerindendir.

Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile 22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kanunun 15 inci maddesi ve diğer mevzuatla strateji geliştirme ve mali hizmetler birimlerine verilen görevleri yapmak, bakanlık hizmet birimleri, taşra teşkilatı ile okul ve kurumlar için performans ölçütlerinin oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapmak ve bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmakla so­rumludur.

Talim Terbiye Kurulu, evrensel değer ve standartları göz önünde bulundurarak kalite, eşitlik ve etkililik ilkeleri ile millî ve toplumsal değerlere dayalı bir eğitim sistemi oluşturmak amacıyla aşağıdaki görevleri yerine getirir:

• Eğitim sistemini, eğitim ve öğretim plan ve programlarını, ders kitaplarını hazırla­tır. Hazırlanan materyalleri inceler veya inceletir. Araştırma, geliştirme ve uygula­ma kararlarını Bakan onayına sunar.
• Bakanlık birimlerince hazırlanan eğitim ve öğretim programları, ders kitapları, yardımcı kitaplar ile öğretmen kılavuz kitaplarını inceler veya inceletir ve Bakanın onayına sunar.
• Yurt dışı eğitim ve öğretim kurumlarından alınmış, ilköğretim ve ortaöğretim dip­loma ve öğrenim belgelerinin derece ve denkliklerine ilişkin ilke kararlarını Baka­nın onayına sunar.
• Eğitim ve öğretimle ilgili konularda Bakanlığın diğer birimleri tarafından oluştu­rulacak politika ve stratejilerin belirlenmesinde iş birliği yapar.
• Millî Eğitim Şurasının sekretarya hizmetlerini yürütür.

Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğünün görev ve sorumlulukları şöyle sıralanabilir:

• Merkezî sistemle yürütülen resmî ve özel yerleştirme, bitirme, karşılaştırma sınav­larını planlamak, uygulamak ve değerlendirmek,
• Kamu kurum ve kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişileri tarafından talep edilen mesleğe giriş, yeterlik, görevde yükselme ve benzeri sınav hizmetlerini yürütmek,
• Sınavlara ilişkin değerlendirme ve sonuç belgelerinin düzenlenmesi ile itirazların incelenmesi işlemlerini yürütmek,
• Genel müdürlük tarafından yapılan sınavlarda sorulacak soruları hazırlamak veya hazırlatmak, denetlemek ve güvenli bir şekilde saklanması için gerekli tedbirleri almak,
• Ölçme ve değerlendirme teknikleri üzerine araştırmalar yapmak veya yaptırmak,
• Gerekli durumlarda oluşturulacak başvuru merkezleri ve sınav koordinatörlükle­rinin koordinasyonunu sağlamak, sınavlarda görev alacak personeli belirlemek ve bu kişilere gerekli hizmet içi eğitimi vermek,
• Genel Müdürlükçe yürütülen sınav, ölçme, değerlendirme, yerleştirme ve diğer hizmet bedellerini belirlemek, tahsil etmek ve döner sermaye hesabında tutmak,
• Yapılan sınavların sonuçlarını değerlendirerek eğitim politikalarının oluşturulması ve geliştirilmesi amacıyla ilgili hizmet birimlerine veri desteği sağlamak,
• Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmaktır.

Yüksek Öğretim ve Yurt Dışı Eğitim Genel Müdürlüğü; yükse­köğretime giriş sistemine ilişkin usul ve esasların belirlenmesinde ilgili birim, kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapmak ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile Bakanlığa verilmiş olan görev ve sorumlulukları yerine getirmekle yükümlüdür. 8/4/1929 tarihli ve 1416 sa­yılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun hükümlerine göre yurt dışına yükseköğrenim görmek amacıyla gönderileceklerin sayısı, eğitim alanları, gönde­rileceklerde aranacak nitelikler, yurt dışındaki öğrenim çalışmaları ve istihdamlarının sağlanması ile ilgili işleri yürütmek ve koordinasyonu sağlamaktan sorumludur. Öte yan­dan, yurt dışında bulunan vatandaşlarımızın eğitim ve öğretim hizmetlerini yürütmek, yurda dönüşlerinde eğitim sistemimize uyumlarını sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almak, bakanlığın yurt dışındaki okul ve kurumlarının eğitim ve öğretim programlarını, ders kitaplarını, eğitim araç ve gereçlerini hazırlamak veya hazırlatmak, Talim ve Terbi­ye Kurulunun görüşüne sunmak ve Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmakla yükümlüdür.

Pedagojik formasyon sahibi Çocuk Gelişimciler ile Okul Öncesi Öğretmenliği mezunlarından öğretmen olarak görev yapanlar belirli koşullar dahilinde Talim Terbiye Kurulu üyesi, Eğitim Uzmanı, Uzman, Millî Eğitim Uzmanı, Millî Eğitim Uzman Yardımcısı, Eğitim Denetmeni ve Eğitim Denetmen Yardımcısı olarak Millî Eğitim Bakanlığı Merkez Teşkilatında görev yapabilirler.

Millî eğitim uzmanı ve millî eğitim uzman yardımcılarının görev ve sorumlulukları ise şunlardır:

• Bakanlığın görev alanına ilişkin olarak politika, strateji ve hedeflerin tespiti maksadıyla araştırma ve incelemeler yapmak.
• Uluslararası kurum ve kuruluşlar nezdinde yapılacak ve Bakanlıkça uygun görülecek top­lantı ve çalışmalara katılmak.
• Eğitim sistemleri ve uygulamaları konusunda çalışmalarda bulunmak, yeni stratejiler ge­liştirmek, Bakanlığın hizmet kapasite ve kalitelerinin artırılmasına yönelik çalışmalar yap­mak, hazırlanmakta olan çalışmalara katılmak, eğitim sistemleri ve uygulamaları konu­sunda ulusal ve uluslararası çalışmaları takip etmek ve Türkiye’de uygulanabilir metotlar üzerinde çalışmalarda bulunmak.
• Verilen görevleri mevzuat hükümleri çerçevesinde yerine getirmek.

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okul öncesi eğitim veren kurumlar resmî ve özel kurumlar olmak üzere ikiye ayrılırlar. Resmî okul öncesi eğitim kurumları; bağımsız anaokulları, ilkokullar bünyesindeki anasınıfları ve meslek liseleri bünyesindeki uygulama anaokulları ve anasınıfları ile adalet anaokuludur. Öte yandan okul öncesi eğitimi veren özel kurum­lar ise özel anaokulları ve özel okullar bünyesinde bulunan anasınıflarıdır.

Resmî bağımsız anaokulları ile özel anaokulları 36-66 aylık çocukların eğitimi amacıyla açılan okullardır.

Adalet Anaokulunun amacı, anneleri ceza evinde kalan çocukların ceza infaz kurumu dı­şındaki gerçek hayatla birlikte olmalarını, yaparak ve yaşayarak öğrenmelerini sağlamak, tüm çocukların nerede olurlarsa olsunlar akranları ile hayata aynı koşullarda başlamalarını sağlamaktır. Özellikle, yaşıtlarından daha fazla dezavantajla karşı karşıya gelen çocukların önündeki engelleri temizlemek ve onlara çocukluklarını yaşatmak, uygun ortamlar oluş­turmak için Adalet Bakanlığı personel çocuklarının da bu eğitim ortamından yararlanma­ları sağlanmaktır.

Resmî ya da özel ilkokullar bünyesinde bulunan ana sınıfları 48-66 aylık çocukların eğitimi amacıyla örgün ve yaygın eğitim kurumları bünyesinde açılan sınıflardır.

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları bünyesinde açılan uygulama anaokulları ya da anasınıfları 36-66 aylık çocuklara eğitim vermektedir.

Uygulama anaokulları ya da anasınıflarının temel amacı, meslek lisesi çocuk gelişimi eğitimi alanı öğrencilerin uygulama laboratuvarı oluşturmak, yeni model ve uygulamaları gözlemleme ve yaparak, yaşayarak öğrenme fırsatı sunmaktır. Öte yandan, uygulama anaokulları ya da sınıfları bulundukları yerlerde okul öncesi dönem çocuklarına ve ailelerine eğitim ve öğretim hizmeti de vermektedirler.

Resmî bir okul öncesi eğitim kurumunda öğretmen olarak çalışabilmek için, okul öncesi öğretmenliği lisans programı mezunu ya da çocuk gelişimi lisans mezunu olup formas­yon eğitimi almış olmak gerekmektedir.

Formasyon eğitimi almamış olan çocuk gelişimi lisans mezunları, çocuk gelişimi önlisans mezunları ya da kız meslek liselerinin çocuk gelişimi mezunları resmî devlet okullarında öğretmen olarak görev alamamaktadırlar. Ancak ülkemizin belirli bölgelerinde öğretmen açığını kapatmak için “ücretli öğretmen” uygulaması yapılmaktadır ve çocuk gelişimi önlisans mezunları ücretli öğretmen olarak çalışabilmektedirler. Çocuk gelişimi önlisans mezunları ücretli öğretmenlik dışında resmî ve özel okul ön­cesi eğitim kurumlarında destek eğitim personeli, uzman ve usta öğretici unvanlarında da çalışabilirler.

Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumlarında velilerin istemeleri, personel ve fiziki ola­nakların yeterli olması durumunda çocukların eğitimlerinin ve sosyal gelişimlerinin des­teklenmesi amacıyla eğitim saatleri dışındaki zamanlarda faaliyet göstermek üzere çocuk kulüpleri kurulabilir. Çocuk kulübü; eğitim / ders saatleri dışında, çocuklarda güven, so­rumluluk duygusu ile mevcut ilgi alanlarını geliştirmeye ve yeni ilgi alanları oluşturmaya, beceriler kazandırmaya yönelik bilimsel, sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif etkinliklerin yapılması amacıyla istekli velilerin çocukları için kurulan kulüp olarak tanımlanmaktadır.

Mesleki ve Teknik Liselerde Çocuk Gelişimi branş öğretmeni olarak görev yapabilmek için fakülte ya da yüksekokulların “Çocuk Gelişimi” bölümlerinden mezun olup, pedagojik formasyona sahip olmak şartı aranmaktadır.

Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çocuk gelişimi ve eğitimi öğretmenleri ile okul öncesi öğretmenleri “öğretmen” unvanı ile görev yapabilir. Ayrıca özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çocuk gelişimi önlisans mezunları “uzman öğretici” kız meslek lisesi çocuk gelişimi mezunları ise “usta öğretici” olarak görev yapabilirler.