Paranın geleneksel işlevlerinden birincisi paranın bir mübadele (değişim) aracı olmasıdır. Diğerleri paranın değer muhafaza (saklama) aracı olması, hesap birimi olması ve gelecekteki ödemelerde standart olmasıdır.

Para bir mübadele aracı olarak ihtiyaçların karşılıklı uyuşması zorunluluğunu ortadan kaldırmakta ve dolaylı işlemlere olanak vermektedir. Paranın kullanımı ile mal ve hizmetlerin değişimi için harcanan zaman, emek ve çaba olarak adlandırılan işlem maliyeti ortadan kalkmakta ve ekonomik etkinlik artmaktadır.

Bir de¤er (servet) saklama arac›, de¤erini zaman içerisinde koruyan herhangi bir
varl›kt›r. Bir de¤er saklama vas›tas›na sahip olan bir flah›s bunu gelecekte bir fley
almak istedi¤inde kullanabilir. Zaten de¤er saklama arac› olmayan bir varl›k mübadele arac› olarak kullan›lmas› pek mümkün de¤ildir.

Hesap birimi fiyatların üzerinden tespit edildiği ve muhasebe kayıtlarına esas alınan birimdir. Fiyatlar Türk lirası üzerinden tespit edildiği gibi para stoku da Türk lirası cinsinden hesaplanır.

Bir varlığın para olarak kullanılabilmesi için bazı özellikleri taşıması gerekir. Bunlar taşınabilirlik, dayanıklılık, bölünebilirlik, standardizasyon ve algılanabilirliktir.

Para gelecekteki ya da ertelenmiş ödemeler için bir standart olarak kullanılır. Ücret sözleşmeleri gibi uzun dönemli işlemlerde para birimi esas alınacaktır.

Temsili Para; banknot olarak adlandırılan ve bankalarca ihraç edilen kâğıtları elinde bulundurana, kâğıdı çıkaran bankalar, üzerinde yazan miktarda altın veya gümüşü
ödemeyi taahhüt etmektedirler.

Yalnızca devletin para olduğunu belirten bir ibaresine dayanan kâğıt paralara fiat (itibari) para
denmektedir.

Muamele yaklaşımın taraftarları, paranın tek varlık nedeninin, onu insanların kabul etmesi  olduğunu öne sürmektedirler. Diğer varlıklar ile para arasındaki en önemli fark budur. İnsanlar  bütün varlıkları değer saklama aracı olarak kabul ettikleri hâlde, bunlardan ancak pek azı mübadele aracı olarak yaygın kabul görmektedir.

Likidite yaklaşımında likidite derecesi yüksek olan varlıklar da para tanımına
dahil edilmektedir. Mübadele tanımı kapsamına girmeyen fakat likiditesi yüksek
olan varlıklar “para benzerleri” ya da “paraya yakın” varlıklar olarak adlandırılır.

Dolaşımdaki para halkın (ticari bankalar dışındaki firmalar ile hanehalkları) ellerinde tuttukları madeni ve kâğıt paralardır.

M1 para arzı doğrudan doğruya ve istendiği anda hiçbir kısıtlama olmaksızın ödemelerde kullanılabilen finansal varlıkları içerir. M1’i oluşturan varlıklar likittir. M1, dolaşımdaki paraya ilave olarak üzerine çek yazıabilen yani ödemelerde doğrudan kullanılabilen banka hesaplarını da içerir. Bunlar Türk lirası ve yabancı para cinsinden vadesiz mevduat hesaplarıdır.

M2, likidite yaklaşımına dayanan para arzı tanımı olup M1’e ilave olarak Türk lirası ve yabancı para cinsinden vadeli mevduatları da içerir. Bunların mübadelelerde kullanılabilmesi için vazgeçilen faiz şeklinde bir maliyete katlanılması gerektiği gibi istendiği anda da bankadan çekilemez.

M3 ise daha geniş bir para stoku tanımıdır ve M2’ye ilave olarak insanların çoğu kere göremediği bir kısım mali varlıkları kapsar. Bu mali varlıklar repo hesapları ve para piyasası fonları (B tipi yatırım fonları) olarak M3 para arzına dahil edilmektedir.

Mevduatlardaki, bankacılık sisteminin rezervlerindeki artıştan kaynaklanan bu katlamalı artışla basit mevduat çarpanı ya da kaydi para çarpanı adı verilir ve şu şekilde formüle edilebilir: ?D = (1/ rr) ?R

Bankaların rezerv tutmalarının iki nedeni vardır: Müşterilerinin hesaplarından çekmek  istedikleri paraları ödemek ve müşterilerinin bankadaki hesapları üzerine yazdıkları çekleri için gerekli ödemeleri yapmak.

Bankaların mevduatlarının belli bir oranı kadar merkez bankası nezdinde bulundurmak zorunda
oldukları mevduat munzam (zorunlu) karşılıklarıdır. Zorunlu karşılıklar kısmen mudilere (mevduat sahiplerine) emniyet sağlamak, kısmen de merkez bankasının para arzını kontrol etmesine imkân sağlamak amacına yöneliktir.

Baz para ya da gücü yüksek para olarak da adlandırılan parasal taban, H, dolaşımdaki kâğıt ve madeni paralar ile banka rezervlerinden, R, oluşur.

Merkez bankasının iki temel ana hedefi fiyat istikrarı ve ekonomik büyümedir.

Para talebi ekonomideki aktörlerin ellerinde tutmak istedikleri toplam para miktarı olarak tanımlanır.

Sürekli gelir, gelecekte beklenen tüm gelirlerin bugünkü değeri ya da beklenen uzun dönem
ortalama gelirdir.