MEDYA EKONOMİSİ VE İŞLETMECİLİĞİ Dersi MEDYA EKONOMİSİNE GİRİŞ soru cevapları:
Toplam 100 Soru & Cevap#1
SORU: Medya çalışmaları ne zaman başlamıştır?
CEVAP: Medya çalışmaları, 1990’larda başlamıştır.
#2
SORU: İktisadi sorunların çözüm yöntemi hangi ekonomilerde farklılaşır?
CEVAP: İktisadi sorunun çözüm yöntemi, piyasa, kumanda ve karma ekonomilerde farklılaşır.
#3
SORU: Medya ekonomisi alanı nasıl ortaya çıkmıştır?
CEVAP: Medya çalışmalarında daha çok başta sosyoloji olmak üzere iktisat dışındaki diğer disiplinler belirleyici olmuştur. Ancak çok geçmeden, iktisat biliminin önerdiği analiz araçları ve bakış açılarının, medya endüstrisi ve medya firmalarını incelemek ve anlamak için ne kadar önemli olduğu anlaşılmıştır. Bu sayede de, medya ekonomisi adı altında ayrı bir çalışma alanı ortaya çıkmıştır.
#4
SORU: Geleneksel medya çalışmalarının yoğunlaştığı medya alanları niçin değişmiştir?
CEVAP: Medyanın hızla çeşitli bölümlere ayrılması ve medya endüstrilerinin dijitalleşmesi ile ‘geleneksel’ medya çalışmalarının yoğunlaştığı medya alanları değişmiştir.
#5
SORU: Medya ekonomisi alanında yapılan çalışmalardaki yaklaşımlar nelerdir?
CEVAP: Bu yaklaşımlar; Ana akım iktisat çerçevesi kullanılmakta ve geliştirilen oldukça teorik modellerle medya endüstrisinin belli özellikleri açıklanmaya çalışılmaktadır. Politik iktisat geleneğinden gelen medyanın ekonomi politik yaklaşımıdır.
#6
SORU: Medya endüstrisini anlamak için neleri bilmek gerekir?
CEVAP: Medya endüstrisini anlamak için iktisat ve medya ekonomisini bilmek gerekmektedir.
#7
SORU: Medya ekonomisi nelerin alt uzmanlık dalı olarak değerlendirilir?
CEVAP: Medya ekonomisi, çoğu zaman hem medya hem de iktisadın bir alt uzmanlık alanı olarak değerlendirilir.
#8
SORU: Medya ekonomisi nasıl bir alandır?
CEVAP: Medya ekonomisi, medya sektöründeki yöneticiler, uygulamacılar ve diğer karar vericilerin tercihlerini sınırlayan ve yönlendiren, değişen iktisadi güçleri analiz eden bir alandır.
#9
SORU: Medya ekonomisi hangi konular üzerine yoğunlaşmaktadır?
CEVAP: Medya ile ilgili yapılan çalışmalara bakıldığında, bu çalışmaların ifade özgürlüğü, medyaya erişim, medya içeriğinin, örneğin bir televizyon programının sosyal etkisi ve yeni iletişim teknolojilerinin etkileri gibi konularda yoğunlaştığı görülür.
#10
SORU: İktisat, bağımsız bir bilim dalı olarak ortaya çıkıncaya kadar uzun yıllar ne olarak anılmıştır?
CEVAP: İktisat, bağımsız bir bilim dalı olarak ortaya çıkıncaya kadar uzun yıllar bir sosyal bilim olarak var olmuştur.
#11
SORU: İktisat 20. Yüzyılın başlarından itibaren nasıl tanımlanmıştır?
CEVAP: İktisat 20. Yüzyılın başlarından itibaren, kıt kaynaklarla, sınırsız insan isteklerinin nasıl karşılanacağını inceleyen bir sosyal bilim olarak tanımlanmıştır.
#12
SORU: İktisat tanımında değinilen istek neyi yansıtır?
CEVAP: İktisat tanımında değinilen istek, tüketici olarak faaliyet gösteren hane halkı ya da bireylerin arzularını yansıtır.
#13
SORU: Mikro iktisat neyi inceler?
CEVAP: Mikro iktisat, firma ve hane halkı gibi bireysel iktisadi karar birimlerinin davranışlarını inceler.
#14
SORU: Makro iktisat iktisadın hangi alanını inceler?
CEVAP: Makro iktisat, iktisadi büyüme, ulusal gelir, fiyatlar genel düzeyi, istihdam ve işsizlik gibi toplam iktisadi büyüklükleri inceler.
#15
SORU: Dünya üzerindeki ülkeler üretim yaparken hangi sorulara yanıt bulmak zorundadırlar?
CEVAP: Dünya üzerinde her ülke, adına iktisadi sorun dediğimiz üç tane temel sorunun yanıtını bulmak zorundadır. Bunlar, hangi mallar, nasıl ve kimin için üretilecek sorularıdır.
#16
SORU: Medya ekonomisinin tanımlanabilir yeni bir çalışma ve uygulama alanı olduğunu ne zamandan itibaren göstermiştir?
CEVAP: Özellikle 1990’lı yıllardan sonra ortaya çıkan gelişmeler; medya ekonomisinin tanımlanabilir yeni bir çalışma ve uygulama alanı olduğunu göstermiştir.
#17
SORU: Medya ekonomisi hangi tercihleri sınırlayan ve yönlendiren, değişen iktisadi güçleri analiz eden bir alandır?
CEVAP: Medya ekonomisi, medya sektöründeki yöneticiler, uygulamacılar ve diğer karar vericilerin tercihlerini sınırlayan ve yönlendiren, değişen iktisadi güçleri analiz eden bir alandır.
#18
SORU: Medya ile ilgili yapılan çalışmalara bakıldığında, özellikle hangi konularda yoğunlaştığı görülür?
CEVAP: Medya ile ilgili yapılan çalışmalara bakıldığında, özellikle bu çalışmaların ifade özgürlüğü, medyaya erişim, bir televizyon programının sosyal etkisi ve yeni iletişim teknolojilerinin etkileri gibi konularda yoğunlaştığı görülür.
#19
SORU: Albarran 2002 yılında medya ekonomisini nasıl tanımlamıştır?
CEVAP: Albarran’ın 2002 yılında yaptığı tanıma göre, medya ekonomisi,farklı istek ve gereksinimleri doyurmak için, bir toplumda tüketiciler arasında dağıtılan içeriği üretmek amacıyla, kıt kaynakların medya endüstrileri tarafından nasıl kullanıldığının incelenmesi, olarak tanımlamıştır.
#20
SORU: Medya ekonomisiyle ilgili tanımlar temel alındığında hangi konularla yakından ilişkili olduğu ortaya çıkar?
CEVAP: Bu tanımlar temel alındığında, medya ekonomisinin, iktisat biliminin çeşitli alt inceleme alanları olan uluslar arası ticaret, işletme stratejisi, fiyatlama politikaları, rekabet ve yoğunlaşma gibi konularla yakından ilişkili olduğu ortaya çıkar.
#21
SORU: Albarran diğer tanımlara ek olarak , 2010 yılında medya ekonomisini nasıl tanımlamıştır?
CEVAP: Albarran, 2010 yılında medya ekonomisini, makro ve mikro iktisadi bakış açılarını yansıtan ilke, kavram ve teorileri kullanarak açıklamıştır. Yazar, medya ekonomisini, medya firma ve endüstrilerinin farklı faaliyet düzeylerinde (örneğin, küresel, ulusal, hane halkı ve bireysel) globalleşme, regülasyon, teknoloji ve sosyal yönler gibi konularla birlikte nasıl işlev gösterdiklerinin incelenmesi olarak tanımlamıştır.
#22
SORU: Endüstrinin en ayırt edici özelliği nedir?
CEVAP: Endüstride faaliyet gösteren firmaların sürekli rekabet halinde olması ve bunların piyasa ve endüstrinin değişen yapısı endüstrinin en ayırt edici özelliklerindendir.
#23
SORU: Hane halkları, birçok medya firması ve endüstrisinin içeriğine birçok araç ve platformlar yardımıyla ulaşma olanaklarına sahiptir. Bu araçlar nelerdir?
CEVAP: Hane halkları, birçok medya firması ve endüstrisinin içeriğine birçok araç ve platformlar yardımıyla ulaşma olanaklarına sahiptir. Bu araçlar, televizyon ve radyo alıcıları, DVD oynatıcıları, bilgisayarlar, kablolu ve kablosuz iletişim kanallarıdır.
#24
SORU: Medya ekonomisini incelerken açıklanması gereken bir diğer önemli bileşen nedir?
CEVAP: Medya ekonomisini incelerken açıklanması gereken bir diğer önemli bileşen de, ‘diğer güçler’ adı verilen globalleşme (küreselleşme), regülasyon, teknoloji ve sosyal yönlerdir.
#25
SORU: Medya şirketleri ve endüstrileri açısından globalleşme denildiğinde nasıl anlaşılmalıdır?
CEVAP: Medya şirketleri ve endüstrileri açısından globalleşme denildiğinde, ulusal sınırlar dışında diğer piyasa veya ülkelerdeki tüketicilerle ilişkiler anlaşılmalıdır.
#26
SORU: Medyada globalleşme kaç şekilde ortaya çıkabilir açıklayınız?
CEVAP: Medyada globalleşme üç şekilde ortaya çıkabilir. • Medya ürünlerinin (içerik) başka ülkelere satışıyla. • Medya şirketleri, başka ülkelerde şirketler veya mülk satın almasıyla. • Medya firmasının başka ülkelerde işyerleri açmasıyla.
#27
SORU: Teknolojik gelişmeler sayesinde, bilgi ve eğlenceye daha kolay erişim olanağı artmakta ve bunların dağıtımı da daha kolay ve hızlı olmaktadır. Bu teknolojik ürünleri sıralayınız?
CEVAP: iPod, DVR ve akıllı telefonlar son dönemlerde tüketiciler arasında son derece popüler olan teknoloji ürünleridir.
#28
SORU: Medya ekonomisi tanımını iyi anlayabilmek için nelere dikkat etmek gerekir?
CEVAP: Medya ekonomisinin tanımını iyi anlayabilmek için, mikro ve makro iktisat bakış açılarını yansıtan ilke, kavram ve teorilerin medya ekonomisine nasıl uygulandıklarının iyi bilinmesi gerekir.
#29
SORU: Medya ekonomisi ile ilgili araştırmaların çoğu, genellikle hangi bakış açısını yansıtmaktadır?
CEVAP: Medya ekonomisi ile ilgili araştırmaların çoğu, genellikle mikroiktisat bakış açısını yansıtmakta ve makroiktisat bakış açısı bu araştırmalarda çok az kullanılmaktadır.
#30
SORU: Bir ülkenin GDP’si denildiğinde ne anlatılmak istenmektedir?
CEVAP: Bir ülkenin GDP’si denildiğinde, belli bir dönemde, genellikle bir yıl içerisinde, o ülke sınırları içerisinde üretilen tüm tamamlanmış mal ve hizmetlerin toplam değeri anlatılmak istenir.
#31
SORU: GDP yanında, bir ekonomideki toplam iktisadi faaliyetlerin ölçüsü olarak, adına Gayri Safi Milli Hasıla denilen (GNP) bir başka ölçü de vardır. GDP ile GNP arasındaki en önemli fark nedir?
CEVAP: GDP yanında, bir ekonomideki toplam iktisadi faaliyetlerin ölçüsü olarak, adına Gayri Safi Milli Hasıla denilen (GNP) bir başka ölçü de vardır. GDP ile GNP arasındaki en önemli fark, GNP hesabında vatandaşlığın; GDP’de ise coğrafyanın önemli olmasıdır.
#32
SORU: Medya firmalarının en önemli gelir kaynağı nedir?
CEVAP: Medya firmalarının en önemli gelir kaynağı reklam gelirleridir.
#33
SORU: Medya firmalarının tüketicilerden doğrudan elde ettikleri gelirler hangi değişkenlere bağlıdır?
CEVAP: Medya firmalarının tüketicilerden doğrudan elde ettikleri gelirler ise, harcanabilir gelir ve tüketici güveni gibi önemli makroiktisadi değişkenlere bağlıdır.
#34
SORU: Harcanabilir gelir (DI) nasıl hesaplanarak değerler elde edilmektedir?
CEVAP: Harcanabilir gelir (DI), GDP’den hareketle, DI’yı hesaplamak için, önce Milli Gelir (NI) bulunur. Bunun için, GDP’den amortismanlar ve dolaylı vergiler çıkarılır. Daha sonra, NI’dan dağıtılmayan karlar, sosyal güvenlik kesintileri ve ödenen kurumlar vergisi çıkarılıp, transfer ödemeleri eklenerek kişisel gelir (PI) bulunur. PI’dan da ödenen kişisel vergiler çıkartıldığında, DI değerine ulaşılır.
#35
SORU: Medya firmaları ile medya endüstrilerinin faaliyette bulunduğu ekonomik yapıyı neler etkiler?
CEVAP: Medya firmaları ile medya endüstrilerinin faaliyette bulunduğu ekonomik yapıyı şunlar etkiler: Bir ekonomide uygulanan para ve maliye politikaları, hızlı ve istikrarlı bir büyüme sağlamak ve sosyal refahı arttırmak için uygulanan politikalardır.
#36
SORU: Kısaca endüstriyi tanımlayınız?
CEVAP: Endüstri, belli bir ortak alıcı grubuna ikame mal veya hizmet üreten ve sağlayan firmalar grubudur.
#37
SORU: G-20 ülkelerini hangileridir?
CEVAP: G-20 ülkeleri; ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Japonya ve Kanada’dan oluşan ve G-7 ülkeleri olarak bilinen ülkelere 1999 yılında, Avustralya, Arjantin, Avrupa Birliği, Brezilya, Çin, Endonezya, Güney Afrika, Güney Kore, Hindistan, Meksika, Suudi Arabistan, Rusya ve Türkiye’nin eklenmesiyle oluşturulmuştur.
#38
SORU: Bir ülkedeki medya endüstrisinin gelişimini ve ülke ekonomisi içerisindeki yerini belirlememize yardımcı olacak medya ve iletişimle ilgili göstergeler nelerdir açıklayınız?
CEVAP: Bir ülkedeki medya endüstrisinin gelişimini ve ülke ekonomisi içerisindeki yerini belirlememize yardımcı olacak medya ve iletişimle ilgili iki gösterge de, medya gelirleri ile bu gelirlerin GDP içerisindeki yüzde payıdır.
#39
SORU: Albarran’da (2010) yer alan bilgilere göre, en fazla gelir getiren medya sanayileri hangileridir?
CEVAP: Albarran’da (2010) yer alan bilgilere göre, en fazla gelir getiren medya sanayileri, yayıncılık ile televizyondur.
#40
SORU: Bir ülkenin medya gelirleri hangi sektörlerden oluşmaktadır?
CEVAP: Medya gelirleri, bir ülkenin başta reklam olmak üzere, yayın ve kablolu televizyon, yayıncılık ve sinema ve eğlence gelirlerinden oluşmaktadır.
#41
SORU: Medya ekonomisi piyasası nasıl oluşur?
CEVAP: Medya ekonomisinde piyasa reklam, teknoloji, içerik ve diğer medyayla ilişkili firmaları da içerecek biçimde çok sayıda arz ve talebin toplamıdır.
#42
SORU: Medya ekonomisinde, piyasa faaliyetleri nasıl gerçekleşmektedir?
CEVAP: Medya ekonomisinde, piyasa faaliyetleri işletmeler ile işletmeler arasında olduğu gibi, işletmeler ile tüketiciler ve tüketicilerin kendi aralarında da olmaktadır.
#43
SORU: Piyasa işlemleri hangi ortamlarda gerçekleşir?
CEVAP: Piyasa işlemleri, herhangi bir fiziki yerde gerçekleşeceği gibi, e-ticarette olduğu üzere internet yoluyla sanal alemde de gerçekleşebilir.
#44
SORU: Talep denildiğinde ne anlaşılmaktadır?
CEVAP: Talep denildiğinde, belli bir dönemde, tüketicilerin farklı fiyatlarda satın almak istedikleri ve satın alabilecekleri mal miktarları anlaşılmaktadır.
#45
SORU: Talep yasasını açıklayınız?
CEVAP: Bir malın fiyatı ile talep edilen miktarı arasındaki ilişki talep yasası ile ifade edilir.
#46
SORU: Bir malın talebini neler etkiler?
CEVAP: Bir malın talebi, şunlar tarafından etkilenir: O malın kendi fiyatı dışında, ikame ve tamamlayıcı malların fiyatları, tüketicinin parasal geliri, alıcı sayısı, fiyatların gelecekte ne olacağı konusundaki beklentiler, tüketicilerin zevk ve tercihleri. Malın kendi fiyatı değiştiği zaman, malın talep edilen miktarı değişirken; malın kendi fiyatı dışındaki talebini etkileyen diğer faktörler değiştiğinde talepte değişme oluşur.
#47
SORU: Arz neyi ifade eder?
CEVAP: Arz, belli bir dönemde, farklı fiyatlarda üreticilerin üretmek istedikleri ve satış amacıyla piyasaya sürdükleri mal miktarlarını ifade eder.
#48
SORU: Bir malın arzını neler etkiler?
CEVAP: Bir malın arzı, şunlardan etkilenir: Malın kendi fiyatı dışında girdi fiyatları, teknoloji, satıcı sayısı, diğer mal fiyatları, malın fiyatının gelecekte ne olacağı ile ilgili beklentiler, vergi ve sübvansiyonlar ile hükümet kısıtlamaları gibi değişkenler belirler.
#49
SORU: Denge fiyatı neyi ifade eder?
CEVAP: Denge fiyatı, bir malın arz ve talep eğrilerinin kesiştiği noktada oluşan fiyata denge fiyatı denir.
#50
SORU: Bir malın piyasa dengesi nasıl oluşur?
CEVAP: Bir malın piyasa dengesi, arz ve talep eğrilerinin kesiştiği noktada oluşur.
#51
SORU: Bir medya ürününe olan bireysel talebin etkilerini belirlemede istek faktörünü açıklayınız?
CEVAP: İstek dediğimizde, gelir sınırsız iken tatmin edilmek istenen duygular anlatılmak istenir. Bu durum, bir tüketici olarak arzuladığımız bir şeydir. İsteklerimiz, yaşam kalitemizi arttırır ve çok değişik duygularımızı temsil eder. İstek dediğimiz şey, bazı durumlarda mutluluk olarak karşımıza çıkar. Ayrıca, bir amacımızın gerçekleşmesi de olabilir. Bunun yanında, bazen bize zaman kazandıran bir şey de olabilir. İsteklerimiz, genellikle çevremiz, ailemiz, okuduğumuz okul gibi kurumlar, kültür ve reklamlardan etkilenir.
#52
SORU: İhtiyaçlar genellikle neyi ifade eder?
CEVAP: İhtiyaçlar genellikle yaşamak için gerekli olan, yiyecek, barınma, su ve giyinmeyi ifade eder.
#53
SORU: Fayda kavramını açıklayınız?
CEVAP: Fayda, bir kişinin bir malın tüketiminden elde ettiği doyumdur.
#54
SORU: Herhangi bir mal veya hizmetin değeri nasıl açıklanabilir?
CEVAP: Herhangi bir mal veya hizmetin değeri, o mal veya hizmete verdiğimiz önem ya da değerdir.
#55
SORU: İstek, ihtiyaç, fayda ve değeri etkileyen etmenler nelerdir?
CEVAP: İstek, ihtiyaç, fayda ve değeri etkileyen etmenler, bir ailedeki kişi sayısı, ailenin geliri ve başka demografik etkenler yanında bulunduğumuz yaş grubu olarak sıralanabilir.
#56
SORU: İktisatta üretim kavramı ile ne anlatılmak istenir?
CEVAP: İktisatta üretim kavramıyla, girdi piyasalarında toprak, işgücü ve sermaye girdilerinin satın alınarak, bu girdilerin var olan en etkin yolla çıktıya (mal ve hizmetlere) dönüştürülmesi anlatılmak istenir.
#57
SORU: Azalan verimler yasası ile ne belirlenir?
CEVAP: Kısa dönemde, sermaye miktarı sabitken, işçi sayısı arttırıldıkça üretimin nasıl değişeceği, azalan verimler yasası ile belirlenir.
#58
SORU: Kısa dönem maliyetleri hangi biçimlerde sınıflandırılmaktadır?
CEVAP: Kısa dönem maliyetlerini de Toplam Maliyet (TC), Ortalama Maliyet (AC) ve Marjinal Maliyet (MC) biçiminde sınıflayabiliriz.
#59
SORU: Ölçek ekonomileri ni açıklayınız?
CEVAP: Ölçek ekonomileri, medya endüstrisinin oldukça yaygın bir özelliğidir. Eğer bir endüstride marjinal maliyet, ortalama maliyetten düşükse, ölçek ekonomileri söz konusu olur. Eğer bir birim daha fazla üretmenin maliyeti, üretim ölçeği arttıkça azalırsa, ölçek ekonomileri gerçekleşir.
#60
SORU: Perde algısını açıklayan kuramlardan biri olan yer kuramını açıklayınız?
CEVAP: Perde algısını açıklayan kuramlardan biri olan yer kuramı, farklı perdeden olan seslerin farklı nöron setlerinde sinirsel ileti oluşturduğunu ve bunun sonucunda da işitme siniri içinde farklı fiberleri uyardığını ileri sürmektedir.
#61
SORU: İktisatta piyasa yapısı denildiğinde, hangi özellikleri anlatılmak istenir?
CEVAP: İktisatta piyasa yapısı denildiğinde, bir firmanın üretim ve fiyatlama kararlarını etkileyen, firmanın faaliyette bulunduğu iktisadi çevrenin özellikleri anlatılmak istenir.
#62
SORU: Piyasa yapıları, faaliyet gösteren firma sayısı yanında ne tür değer etkenlerden de etkilenir?
CEVAP: Piyasa yapıları, faaliyet gösteren firma sayısı yanında, ürettikleri ürünlerdeki farklılıklar, alıcı sayısı ve piyasaya giriş engelleri gibi diğer etkenlerden de etkilenir.
#63
SORU: Bir mal veya hizmet piyasasının tam rekabet piyasası olarak adlandırılabilmesi için neler gereklidir?
CEVAP: Bir mal veya hizmet piyasasının tam rekabet piyasası olarak adlandırılabilmesi için şunlar gereklidir: Çok sayıda alıcı ve satıcı, homojen ürün ve alıcı ve satıcıların tüm gerekli bilgilere sahip olması; buna karşılık, piyasaya giriş engellerinin olmaması gerekir.
#64
SORU: Tekelci rekabet, nasıl bir piyasa yapısına sahiptir?
CEVAP: Tekelci rekabet, çok sayıda alıcı ve satıcının olduğu, piyasaya giriş engellerinin olmadığı ama firmaların farklılaştırılmış ürünler sattıkları piyasa yapısıdır.
#65
SORU: Kapsam ekonomileri hangi durumda söz konusu olur?
CEVAP: Kapsam ekonomileri, aynı firmada iki veya daha fazla ürünü üretmenin toplam maliyeti, bu ürünleri ayrı ayrı iki veya daha fazla ilişkili olmayan firmalarda üretmenin toplam maliyetinden az olduğunda söz konusu olur.
#66
SORU: Medya endüstrisi açısından rekabet, neyi ifade eder?
CEVAP: Medya endüstrisi açısından rekabet, medya firmalarının izleyici ve reklam verenler için yaptıkları rekabeti ifade eder.
#67
SORU: Medya sektöründe yoğunlaşma dereceleri neyle ölçülür?
CEVAP: Medya sektöründe yoğunlaşma dereceleri ölçülürken, reytingler, tiraj veya gelirler kullanılır.
#68
SORU: Medya endüstrisindeki yoğunlaşmayı ölçme kriteri nedir?
CEVAP: Medya endüstrisindeki yoğunlaşmayı ölçmek için, dört-firmalı yoğunlaşma oranı (CR4), sekizfirmalı yoğunlaşma oranı (CR8), Lorenz Eğrisi ve Hirschman-Herfindahl Endeksi (HHI) kullanılır.
#69
SORU: Yatay ve dikey birleşmeler medya firmaları tarafından ne amaçla kullanılan stratejilerden biridir?
CEVAP: Yatay ve dikey birleşmeler, medya firmaları tarafından daha rekabetçi bir hale gelmek için kullanılan stratejilerden birisidir.
#70
SORU: Dikey birleşmede, firmalar ne tür faaliyetler içerisinde yer alır?
CEVAP: Dikey birleşmede medya firmaları, birleşerek, medya değer zinciri oluşturur ve bu sayede üretim, dağıtım ve gösterim gibi tüm faaliyetleri kontrol eder hale gelir.
#71
SORU: Yatay birleşmede (horizontal), firma nasıl bir yol izler?
CEVAP: Yatay birleşmede (horizontal), firma, farklı piyasalarda faaliyet göstererek gelir kaynaklarını çeşitlendirip, ekonomideki iniş ve çıkışlardan etkilenmemeye çalışır.
#72
SORU: Her ülkenin yanıtını vermek zorunda olduğu üç temel iktisadi sorunu sıralayınız?
CEVAP: Her ülkenin yanıtını vermek zorunda olduğu üç temel iktisadi sorun hangi malların nasıl ve kimin için üretileceği sorularıdır.
#73
SORU: Bir sosyal sistemde medya ekonomisinin işleyiş biçimi ve işlevlerini anlayıp, analiz edebilmek için öncelikle neyin anlaşılması gerekir?
CEVAP: Bir sosyal sistemde medya ekonomisinin işleyiş biçimi ve işlevlerini anlayıp, analiz edebilmek için öncelikle medya ekonomisi konusundaki teorileri ve bu teorilerle ilişkilendirilen yaklaşımları anlamamız gerekir.
#74
SORU: Medya ekonomisine yaklaşımlar nelerdir?
CEVAP: Medya ekonomisinde yaklaşımlar teorik yaklaşım, uygulamalı yaklaşım ve medyanın ekonomi politiği de denilen eleştirel yaklaşımdır.
#75
SORU: Teorik yaklaşım kapsamında neler ele alınmaktadır?
CEVAP: Teorik yaklaşım kapsamında yapılan analizlerde, analiz düzeyi olarak tüketiciler, firmalar, piyasa ve endüstriler ele alınmaktadır.
#76
SORU: Teorik yaklaşımın başlıca inceleme konuları nelerdir?
CEVAP: Teorik yaklaşımın başlıca inceleme konuları da, bir mal veya hizmetin arz ve talebi, fiyatı, üretim, esneklik ve yoğunlaşma gibi ağırlıklı olarak mikro iktisadın konuları olmaktadır.
#77
SORU: Uygulamalı yaklaşımın kapsamı nedir?
CEVAP: Endüstri temelli ve belli ölçülerde de Neoklasik İktisadın etkilerini gösteren, farklı medya endüstrilerinin ve medya piyasalarının yapıları ile ilgili araştırmalar bu yaklaşım kapsamında yapılır.
#78
SORU:
Medya çalışmaları 1900lerden sonra popüler olmuştur. Medya ekonomisi geçmişte hangi yıllarda tek bakış açısına yoğunlaşmıştır?
CEVAP:
1950-1990 yılları arasındaki dönemde, medya ekonomisi çalışmaları tek bir bakış açısından yapılmaktaydı. Bu dönemde yapılan çalışmalar, sadece gazete endüstrisi gibi tek bir medya endüstrisine yoğunlaşmaktaydı. Bunun yanında, finansman veya yoğunlaşma ve rekabet gibi medya ekonomisinin belli konuları da incelenmekteydi. Ayrıca, ABD gibi belli bir ülkeye yoğunlaşma da söz konusuydu.
#79
SORU:
Medya ekonomisi alanında yapılan çalışmalardaki iki ana yaklaşım nedir?
CEVAP:
Medya ekonomisi alanında yapılan çalışmalarda iki ana yaklaşımdan söz etmek mümkündür. Bunlardan ilkinde, anaakım iktisat çerçevesi kullanılmakta ve geliştirilen oldukça teorik modellerle medya endüstrisinin belli özellikleri açıklanmaya çalışılmaktadır. İkinci yaklaşım ise, politik iktisat geleneğinden gelen medyanın ekonomi politik yaklaşımıdır.
#80
SORU:
Politik iktisat kavramı ne zaman ortaya çıkmıştır?
CEVAP:
17. yüzyılda politik iktisat adı ile ayrı bir bilim dalı doğmuştur.
#81
SORU:
Mikro iktisatın çalışma kapsamı nedir?
CEVAP:
“Mikro iktisat”, firma ve hanehalkı gibi bireysel iktisadi karar birimlerinin davranışlarını inceler. Piyasa yapısı, fiyat belirlenmesive nispi fiyatların etkisi gibi konular mikro iktisadi konulardır.
#82
SORU:
Makro iktiastın çalışma kapsamı nedir?
CEVAP:
“Makro iktisat” , iktisadi büyüme, ulusal gelir, fiyatlar genel düzeyi, istihdam ve işsizlik gibi toplam iktisadi büyüklükleri inceler.
#83
SORU:
Mikro ve makro iktisatın temel farkı nedir?
CEVAP:
Makro iktisat bütünü; mikro iktisat ise bütünün içindeki ögeleri tek tek inceler.
#84
SORU:
Medya ekonomisinin itisadın bir alt dalı olarak değerlendirilmesi sınırlı hatta yanlış olacaktır. Bu bağlamda medya ekonomisinin çalışma kapsamını tanımlayınız.
CEVAP:
Medya ekonomisi, çoğu zaman hem medya hem de iktisadın bir alt uzmanlık alanı olarak değerlendirilir. Oysaki, özellikle 1990’lı yıllardan sonra ortaya çıkan gelişmeler; medya ekonomisinin tanımlanabilir yeni bir çalışma ve uygulama alanı olduğunu göstermiştir. Medya ekonomisi, iktisadi ilkelerle medyanın incelenmesi ve bu ilkelerin medya sektöründeki firmaların yönetiminde nasıl kullanılacağının temellerini belirler. Medya ekonomisi, medya sektöründeki yöneticiler, uygulamacılar ve diğer karar vericilerin tercihlerini sınırlayan ve yönlendiren, değişen iktisadi güçleri analiz eden bir alandır.
#87
SORU:
Bir ülkenin gayrisafi yurtiçi hasılası ne anlama gelmektedir?
CEVAP:
Bir ülkenin gayrisafi yurtiçi hasılası, belli bir dönemde, genellikle bir yıl içerisinde, o ülke sınırları içerisinde üretilen tüm tamamlanmış mal ve hizmetlerin toplam değeri anlatılmak istenir.
#88
SORU:
Medya ekonomisinde arz ve talep nedir?
CEVAP:
Piyasanın, nerede ve nasıl oluşursa oluşsun, arz ve talep olmak üzere iki tarafı vardır. Piyasanın alıcıtarafına talep ve satıcı tarafına da arz denir. Arz ve talep, iktisadı ve iktisadi faaliyetleri anlamada kullanılan en önemli iki kavramdır.
#89
SORU:
Nir malın piyasa dengesinin arz ve talepten nasıl etkilendiğini kısaca açıklayınız.
CEVAP:
Bir malın piyasa dengesi, arz ve talep eğrilerinin kesiştiği noktada oluşur. Bu noktada oluşan fiyata denge fiyatı; denge fiyatında arz ve talep edilen miktara ise denge miktarı denir. Bir malın denge fiyatı, ya arz, ya talep ya da her ikisindeki değişmeler sonucunda değişebilir.
#90
SORU:
Medya ekonomisinde ihyitaç nedir?
CEVAP:
İhtiyaç, sınırlı gelirle doyurulmak istenen duyguları temsil eder. İhtiyaç kavramı, günlük hayatta şıkça kullanılır ve isteğe oranla daha temeldir. İhtiyaçlar genellikle yaşamak için gerekli olan, yiyecek, barınma, su ve giyinmeyi ifade eder.
#91
SORU:
Medya ekonomisinde fayda nedir?
CEVAP:
Fayda, bir kişinin bir malın tüketiminden elde ettiği doyumdur. Bir medya ürününü alarak veya bir medya hizmetinden yararlanarak fayda elde edebiliriz. Örneğin, cep telefonumuz sayesinde arkadaşlarımız ya da ailemiz ile görüşüp konuşabildiğimiz gibi, internete girip e-postalarımızı okuyabilir, müzik dinleyebilir, fotoğraf çekebilir ve hatta banka işlemlerimizi de yapabiliriz.
#92
SORU:
Toplam Ürün, Ortalama Ürün ve Marjinal Ürün kavramlarını kısaca açıklayınız.
CEVAP:
Toplam Ürün (TP), Ortalama Ürün (AP) ve Marjinal Ürün (MP) kavramları ile açıklanmaya çalışılır. TP, belli sayıda işçi ve sabit sermaye ile üretilecek miktarı; AP, işçi başına üretim miktarını, eşdeyişle, ortalama verimliliği ve MP’de işçi sayısı arttıkça TP’deki artışı gösterir. AP’yi hesaplamak için, TP işçi sayısına oranlanırken; MP hesaplanırken de, TP’deki değişim, işçi sayısındaki artışa, eşdeyişle 1’e oranlanır.
#93
SORU:
Ölçek ekonomilerini tanımlayınız.
CEVAP:
Ölçeğe göre artan getiri, “ölçek ekonomileri” olarak da bilinir. Ölçek ekonomileri, medya endüstrisinin oldukça yaygın bir özelliğidir. Eğer bir endüstride marjinal maliyet, ortalama maliyetten düşükse, ölçek ekonomileri söz konusu olur. Eğer bir birim daha fazla üretmenin maliyeti, üretim ölçeği arttıkça azalırsa, ölçek ekonomileri gerçekleşir.
#94
SORU:
İktisatta piyasa yapısı ne demektir?
CEVAP:
İktisatta piyasa yapısı denildiğinde, bir firmanın üretim ve fiyatlama kararlarını etkileyen, firmanın faaliyette bulunduğu iktisadi çevrenin özellikleri anlatılmak istenir.
#95
SORU:
Oligopol piyasası nedir?
CEVAP:
Oligopol piyasası, homojen veya farklılaştırılmış ürünlerin satıldığı, az sayıda firma arasında belli ölçüde rekabetin olduğu bir piyasa yapısıdır. Bu piyasada da, piyasaya yeni firmaların girişini sınırlayan ciddi engeller vardır. Oligopol piyasa yapısı, medya firmalarının en fazla faaliyet gösterdikleri piyasa yapısıdır.
#96
SORU:
Tekel piyasası nedir?
CEVAP:
Tekel piyasası, yakın ikamesi olmayan bir ürünü üreten tek bir satıcının ve diğer firmaların piyasaya girişini sınırlayan ciddi engellerin olduğu bir piyasa yapısıdır.
#97
SORU:
“Lorenz Eğrisi”nasıl gösterilir? Kısaca açıklayınız.
CEVAP:
“Lorenz Eğrisi” ile bir endüstride faaliyet gösteren firmalar arasındaki rekabetin derecesi grafiksel olarak gösterilir. Bunun için, iki eksenli grafik kullanılır ve eksenlerin birinde firmaların piyasa payları, diğerinde ise firma sayıları yer alır. Orijinde geçen 450’lik doğru, tüm firmaların piyasa paylarının eşit olduğunu; bu doğrudan sapmalar ise, piyasa paylarındaki eşitsizlikleri gösterir.
#98
SORU:
Yatay birleşme nedir?
CEVAP:
Yatay birleşmede (horizontal), firma, farklı piyasalarda faaliyet göstermeye karar verir. Burada herhangi bir firma, esas faaliyet alanıyla ilişkili veya ilişkili olmayan piyasalara faaliyetini genişletebilir. Bu şekilde gelir kaynaklarını çeşitlendirerek, ekonomideki iniş ve çıkışlardan etkilenmemeye çalışır. Bu tür birleşmeler, rekabetin azalması ve hatta yok olmasına neden olabilir. Bununla birlikte, maliyet avantajları sağlayabilir.
#99
SORU:
Dikey birleşme kapsamında ne tür işlemler gerçekleşir?
CEVAP:
Dikey birleşmede, medya firmaları birleşerek, medya değer zinciri oluşturur ve bu sayede üretimden tutun da, dağıtım ve gösterim gibi tüm faaliyetleri kontrol eder hale gelir.
#100
SORU:
Genel medya ekonomisi yaklaşımları nelerdir?
CEVAP:
Medya ekonomisine yaklaşımları genel olarak üçe ayırmak mümkündür. Bunlar, “teorik yaklaşım”, “uygulamalı yaklaşım” ve “medyanın ekonomi politiği” de denilen eleştirel yaklaşımdır.