UNESCO’nun 1958 tarihli Brezilya Bölgesel Semineri’nde belirlenen gruplamaya göre müzeler ilgili oldukları bilim dallarına göre şu şekilde sınıflandırılmıştır:

1. Sanat Müzeleri
2. Modern Sanat Müzeleri
3. Arkeoloji, Tarih ve Kültürel Miras Müzeleri
4. Etnografya ve Folklor Müzeleri
5. Doğa Tarihi Müzeleri
6. Bilim ve Teknoloji Müzeleri
7. Bölge Müzeleri
8. Uzmanlık Müzeleri
9. Üniversite Müzeleri

18., 19. ve 20. yüzyılın başlarında kurulmuş olan genel müzeler, içlerinde bir çok koleksiyonu barındırdıkları için diğer müze türlerine göre en ideali olarak kabul edilmektedir. Çok sayıda disiplini içeren ya da disiplinlerarası olarak da bilinmektedir.

İnsanlığın kültür geçmişini, kültürlerin değişimini ve birbirleriyle ilişkilerini inceleyen arkeoloji aynı zamanda kazı gibi yöntemlerle ortaya çıkarılan tarihi eserleri kültürel, sanatsal ve tarihsel yönden inceleyen bir bilimdir. Arkeoloji Müzeleri arkeolojik kazılardan çıkarılan eserlerden oluşan müzelerdir.

Ülkemizdeki en yaygın müze türü arkeoloji müzeleridir. Bu müzelerde Anadolu’nun tarih öncesi dönemlerinden, Bizans’ın son yıllarına kadar binlerce yıllık maddi kültür belgeleri sergilenmektedir. 1891 yılında hizmete açılan İstanbul Arkeoloji Müzesi, çeşitli kültürlere ait binlerce eseri barındıran dünyanın en büyük müzelerinden biridir.

Sanat Müzeleri sanat değeri taşıyan eserlerin, birkaç yüzyılın sanat birikimini ya da sanat akımını tablolar, çizimler, heykeller şeklinde sergileyen ve gelişmeleri izleyen müzelerdir. Bu müzeler seramik, maden, mobilya, sanatçı kitapları gibi koleksiyonlara sahip olabilir.

1764 yılında kurulan St. Petersburg Hermitage Müzesi ilk özel sanat müzesi olması açısından önemlidir.

Türkiye’nin ilk modern sanat müzesi 2004 yılında kurulan İstanbul Modern Sanat Müzesi’dir. İstanbul Modern, T.C. Denizcilik İşletmeleri için kuru yük deposu olarak inşa edilen 4 no’lu antrepo binasının müzeye dönüştürülmesi ile hayata geçmiştir. Müze koleksiyonunda 20. yüzyıla ait resimden heykele, entalasyondan videoya uzanan farklı eserler bulunmaktadır.

Etnografya, insan topluluklarının meydana getirdiği maddi kültürlerdir. Giyim, ev aletleri, süs eşyası, avcılık, yapı maddeleri, tarım aletleri ve halk sanatlarına ait aletler etnografyanın konusu içinde değerlendirilmektedir. Etnografya müzeleri folklor, halk sanatı ve gelenekleri, ileri kültürlere ait etnografik değerdeki koleksiyonları içerir. Bu müzeler, sergilemeleri ve canlandırmaları aracılığıyla halk kültürünü yansıtan, kuşaktan kuşağa bilgi aktarımında etkin rol oynayan müzelerdir. Etnografya müzeleri kendi yöreleri dışında, yakın çevre kültürlerinin etnografik malzemelerini de toplayabilir.

Türkiye’deki ilk etnografya müzesi Atatürk’ün girişimleri ile 1930 yılında Ankara’da açılmıştır. Müzede bugün Türk sanatının Selçuklu Dönemin’den bugüne kadar devam eden örnekleri sergilenmektedir.

Doğa ve kültürü odaklı sergilerin yer aldığı, halkı doğa tarihi, mineroloji, dinozorlar, zooloji, oşinografi, antropoloji gibi konularda eğitmek amaçlı kurulmuş müzelerdir. Aynı zamanda bu müzelerin ilgi alanı içinde evrim, çevre sorunları ve biyolojik çeşitlilik gibi konular yer almaktadır.

Dünya’daki önemli buluşların ve bilimsel başarıların tarihinin ziyaretçilere farklı etkinlikler ile sunulduğu müzelerdir. Bilim ve Teknoloji müzeleri, bilimin temel prensiplerini ziyaretçilere tanıtmak, sevdirmek, deney yaparak gözlemlerde bulunmalarını sağlamak, eğlendirmek, merak ve heyecan uyandırmak ve eğitime katkı sağlamak amacıyla kurulmuşlardır. Sanayi Devrimi’nden sonra, insanlara kullanılan araçların mantığını kavratmak amacıyla bilimsel aletlerin bir araya getirilmesi ve sergilenmesiyle kurulmaya başlanan bilim ve teknoloji müzeleri II. Dünya Savaşı’ndan sonra hızlı bir şekilde gelişmiştir. Bilim müzelerinin bir ülkenin kalkınmasında önemli rol oynadığı söylenebilir. Çünkü bilimin gelişmesi ve ilerlemesi, halkın genelinin geçmiş bilgilere sahip olmasıyla ilişkilidir. Bu tür müzelerde kurulan düzeneklerle ziyaretçinin aletlerin kullanılabilmesi sağlanır ve bu aletlerin hangi aşamalarda ne şekilde yapıldıkları öğretilir.

Ülkemizde bilim ve teknoloji müzeleri açısından bir gelişim görülmektedir. 1993 yılında ziyarete açılan Ankara Feza Gürsey Bilim Merkezi, 2006 yılında faaliyete geçen ODTÜ Bilim ve Teknoloji Müzesi ve Eskişehir’de 2012 yılında hizmete açılan Büyükşehir Belediyesi Bilim ve Deney Merkezi önemli örnekler arasında yer almaktadır.

Türkiye’de ulaşım, endüstri ve iletişim tarihi konulu ilk sanayi müzesi İstanbul’daki Rahmi M. Koç Müzesi’dir. Müze 2001 yılında Avrupa Müzeleri Konseyi Özel Ödülü’ne layık görülmüştür.

Türkiye’de Devlet müzelerinin büyük bir bölümü Kültür ve Turizm Bakanlığı’na

bağlı Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğu altındadır.

Üniversite Müzeleri, eğitim, araştırma ve inceleme amaçlı kurulmuş müzelerdir. Üniversite müzeleri ve koleksiyonlarının oluşturulmasındaki etmenler, eğitim ve öğretim kurumu olan üniversite bünyesindeki fakülte ve bölümlerin verdikleri eğitime malzeme sağlamak, bu malzemeyle eğitimi desteklemek ve güçlendirmektir. Özellikle modern anlamda ilk üniversitelerin ortaya çıktığı Orta Çağ ve üniversite koleksiyonlarından gerçek anlamda bahsedilmeye başladığı Rönesans’ın, üniversite koleksiyonları ve müzelerin gelişiminde önemli bir yeri vardır.

Özel müzeler koleksiyonculuk faaliyetlerinin kurumsallaşması sonucu ortaya çıkmıştır. Bu müzelerde koleksiyonlarının yönetimi özel kişilere bağlıdır. Ancak özel olmalarına rağmen kuruluşlarını onaylayan devlet tarafından denetlenir ve aynı zamanda devlet tarafından da desteklenebilir. Bu müzeler; çeşitli kuruluşlar, vakıflar, gerçek ve tüzel kişilerle, bilimsel enstitülerin araştırma birimleri, çeşitli iş yerleri ve kişilerce kurulabilir. Özel müzeler kuruluşun yapısına bağlı olarak resim, seramik, heykel, el sanatları, bilimsel alet, ev eşyaları gibi çok çeşitli koleksiyonları kapsayabilir.

Vakıf Müzeleri koleksiyon yönetimi vakıflara bağlı olarak kültür varlıklarını koruma amacıyla kurulmuş müzelerdir. Türkiye’de bu tür müzelerdeki eski eserlerin korunması ve değerlendirilmesi Vakıflar Genel Müdürlüğünce yapılmaktadır.

Tarih içinde insan eliyle yapılmış, yapılı olduğu çevrede boyutları, mimarisi ve tarihi geçmişiyle nadir olma özelliği taşıyan ya da bir kentin sembolü haline gelmiş kimi yapılar müze olarak değerlendirilir. Örneğin, Dünya’da tek olma özelliğine sahip ve Paris kentinin sembolü haline gelmiş Eyfel Kulesi, tarihi ve yapısal özellikleriyle tek bir müze binasından oluşmayan Mısır Piramitleri ya da Ankara kentine hakim bir noktada inşa edilmiş olan Anıtkabir.

Endüstriyelleşme karşısında hızla gerileyen geleneksel üretim metotlarının tanıtıldığı, uygulama yoluyla canlı tutulmaya çalışıldığı, koruma, araştırma, sergileme dışında ticari bir eylemin de gerçekleştirildiği müzelere Ekonomüzeler denilmektedir. Bu müzelerde üretimin nasıl yapıldığı sergilenir ve sergilenen ürünler satılır. Ekonomüze modeli ilk kez 1984 ve 1989 yılları arasında Cyril Simard’ın çalışmalarında ortaya çıkmıştır. Cyril Smard geleneksel ticaretin ve sanatların topluma eğitici ve eğlendirici bir yolla tanıtılmasının ve geleneksel zanaatlerin korunarak toplum içinde değerinin arttırılması gerekliliğini vurgulamıştır.

1980’li yıllar ve sonrasında müzelerin bilgi teknolojilerinden yararlanmaya başlaması, internet teknolojisinin hızlı gelişimi ve kullanımının yaygınlaşmasıyla “sanal müze” kavramı ortaya çıkmıştır. Sanal Müze, görüntü aktarma teknikleri ve iletişim teknolojileri yardımıyla gerçek müzenin internet ve bilgisayar ortamına taşınmış halidir. Yani bir müzenin koleksiyonuna dijital olarak kaydedilmiş imge, ses dosyaları, metinler, tarihi, bilimsel ya da kültürel ilgi alanlarına elektronik ortamda ulaşılmasıdır. Dolayısıyla Sanal Müze çeşitli ortamlarda oluşturulmuş dijital objelerin birbirleriyle ilintili, mantıklı bir koleksiyondur. Sanal Müze aynı zamanda söz konusu kurumun koleksiyonuna değil başka diğer öteki kurumların dijital koleksiyonlarına da ulaşmayı olanaklı kılar. Sanal müzeler fiziksel şartlara bağlı olmadığından sınırsız arşiv ve sergi mekanına sahiptir. Bir müzenin sanal müze olarak değerlendirilmesi için, müzenin tüm eserlerinin internet ortamında sunulması, ziyaret edenler için özel bağlantıların oluşturulması, öğretmenler, öğrenciler ve özel alan uzmanları için hizmet sayfaları açılması gerekmektedir. Bu yöntemle kişi, müzeye gitme olanağı yoksa bilgisayar aracılığıyla müzedeki eserlere ve yazılı kaynaklara ulaşabilir.