OSMANLI TÜRKÇESİ II Dersi ARAPÇA SIFATLAR VE İSİMLER soru cevapları:

Toplam 52 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Sıfat-ı müşebbehe nedir?


CEVAP: Fiilin belirttiği mananın kendisinde sabit ve sürekli olarak bulunduğunu gösteren, fiilden türemiş sıfatlara sıfat-ı müşebbehe (benzetilen sıfat) denir.

#2

SORU: İsm-i fâ‘il ile sıfat-ı müşebbehenin farkı nedir?


CEVAP: İsm-i fâ‘iller fiilin ifade ettiği işi geçici olarak yaparlar. Sıfat-ı müşebbeheler ise sabit, kalıcı hal ve durumu ifade eden sıfatlardır.

#3

SORU: Arapçanın sıfat-ı müşebbehelerine karşılık gelen Türkçe eklere örnekler nelerdir?


CEVAP: Bu Türkçe ekler -kan,-ken; -kın, -kin; -lı, -li; -k gibi eklerdir. Mesela: unutkan kelimesi -kan ekiyle elde edilmiş bir sıfat-ı müşebbehedir.

#4

SORU: Sıfat-ı müşebbehe ve ism-i fâ‘iller hangi tip fiillerden türetilir?


CEVAP: Sıfat-ı müşebbehe sadece geçişsiz fiillerden elde edilir. İsm-i fâ‘iller hem geçişli hem de geçişsiz fiillerden türetilebilir.

#5

SORU: Osmanlı Türkçesinde en sık kullanılan sıfat-ı müşebbehe vezinleri hangileridir?


CEVAP: Osmanlı Türkçesinde en sık kullanılan sıfat-ı müşebbehe vezinleri ef‘al, fa‘îl, fa‘lân’dır.

#6

SORU: Ef‘âl vezninin işlevi nedir?


CEVAP: Ef‘al vezninin işlevi, renk ve kusur bildiren kelimelerden sıfat türetmektir.

#7

SORU: İsm-i tafdîlin i‘lâli nâkıslarda nasıldır?


CEVAP: İsm-i tafdîlin i‘lâli nâkıslarda ef‘â şeklindedir.

#8

SORU: İsm-i tafdîlin dişi şekli hangi vezindir?


CEVAP: İsm-i tafdîlin dişi şekli fa‘alâ veznidir.

#9

SORU: Mübâlağa-i fâ‘il ne ifade eder?


CEVAP: Mübâlağa-i fâ‘il, fa‘ilin bir işi çokça ve sürekli yaptığını ifade eder.

#10

SORU: Arapçanın mübâlağa-i fâ‘il yapısı Türkçede ne ile ifade edilir?


CEVAP: Arapçanın mübâlağa-i fâ‘il yapısı Türkçede fa‘ilin başına pek, daha, pek çok gibi zarflar ilave edilerek elde edilir.

#11

SORU: Osmanlı Türkçesinde en çok kullanılan mübâlağa-i fâ‘il vezinleri hangileridir?


CEVAP: Osmanlı Türkçesinde en çok kullanılan mübâlağai fâ‘il vezinleri fa‘‘al ve fa‘ûl’dür.

#12

SORU: İsm-i mensûb nedir?


CEVAP: Aitlik, mensupluk anlamı veren sıfatlara ism-i mensûb adı verilir.

#13

SORU: İsm-i mensûb nasıl elde edilir?


CEVAP: İsm-i mensûb, Arapçada isimlere ve masdarların sonuna şeddeli bir ye ve tenvin getirilerek (-iyyun) elde edilir. Ancak Osmanlı Türkçesinde şedde ve tenvin okunmaz; ye harfi uzun i şeklinde okunur.

#14

SORU: Sonu zaid harfler ile biten kelimelerin ism-i mensûbu nasıl yapılır?


CEVAP: Sonu güzel he harfi ile biten kelimelerde bu harf vav harfine dönüştürüldükten sonra ye harfi eklenir. Sonu te veya kapalı te ile biten kelimelerde bunlar atılarak ye harfi getirilir.

#15

SORU: Sıfat-ı müşebbehenin dişi şekli hangi vezinle yapılır?


CEVAP: Sıfat-ı müşebbehenin dişi şekli fa‘alâ vezniyle yapılır.

#16

SORU: Sıfat-ı müşebbehenin i‘lâli nakıslarda nasıldır?


CEVAP: Sıfat-ı müşebbehenin i‘lâli nâkıslarda fa‘î şeklindedir.

#17

SORU: Sıfat-ı müşebbehenin i‘lâli ecveflerde nasıldır?


CEVAP: Sıfat-ı müşebbehenin i‘lâli ecveflerde feyyil şeklindedir.

#18

SORU: İsm-i tafdîl ne demektir?


CEVAP: Fiilin ifade ettiği niteliğin bir varlıkta, bir nesnede, öteki varlık veya nesnelere gore daha fazla ya da en fazla bulunduğunu ifade eden sıfatlara ism-i tafdil adı verilir.

#19

SORU: Arapçanın ism-i tafdîl yapısı Türkçede ne ile ifade edilir?


CEVAP: Arapçanın ism-i tafdîl yapısı Türkçede sıfatlardan önce daha, daha çok zarfları; kesin fazlalık ifadesinde ise en gibi zarflar getirilerek elde edilir.

#20

SORU: İsm-i mekân nedir?


CEVAP: İsm-i mekân, türedikleri fiilin gerçekleştiği yeri bildiren kelimelerdir.

#21

SORU: Osmanlı Türkçesinde hangi ism-i mekân vezinleri kullanılır?


CEVAP: Osmanlı Türkçesinde mef‘al, mef‘il, mef‘ale vezinleri kullanılır.

#22

SORU: Sonu vav ya da ye ile biten kelimelerin ism-i mekânı nasıl elde edilir?


CEVAP: Sonu vav veya ye ile biten kelimelerde bu harfler elif harfine dönüşür ve vezin mef‘â şeklini alır.

#23

SORU: İkinci asli harfi vav ya da ye olan kelimelerin ism-i mekânı nasıl elde edilir?


CEVAP: İkinci asli harfi vav veya ye olan kelimelerde bunlar elif harfine dönüşür, vezin mefâl veya mefâle şeklini alır.

#24

SORU: İsm-i tafdîl için hangi vezin kullanılır?


CEVAP: İsm-i tafdîl için sadece ef‘al vezni kullanılır.

#25

SORU: İsm-i tafdîlin i‘lâli muzâ‘aflarda nasıldır?


CEVAP: İsm-i tafdîlin i‘lâli muzâ‘aflarda efell şeklindedir.

#26

SORU: Sülâsî mücerred halinde vav ile başlayan kelimelerin ism-i mekanı hangi vezinle yapılır?


CEVAP: Sülâsî mücerred hâlinde vav ile başlayan kelimelerin ism-i mekânı mef‘il vezninde yapılır.

#27

SORU: İstif‘âl bâbının ism-i mef‘ûlünün i‘lâli ecvefte nasıldır?


CEVAP: İstif‘âl bâbının ism-i mef‘ûlünün i‘lâli ecvefte müstefâl şeklindedir.

#28

SORU: İstif‘âl bâbının ism-i mef‘ûlünün i‘lâli nâkısta nasıldır?


CEVAP: İstif‘âl bâbının ism-i mef‘ûlünün i‘lâli nâkısta müstef‘â şeklindedir.

#29

SORU: İkinci asli harfi ötreli olan kelimelerin ism-i mekânı hangi vezinle yapılır?


CEVAP: İkinci asli harfi ötreli olan kelimelerin ism-i mekânı mef‘il vezninde yapılır.

#30

SORU: İsm-i zamân nedir?


CEVAP: Fiilin gercekleştiği zamanı gösteren kelimelerdir.

#31

SORU: Osmanlı Türkçesinde hangi ism-i zamân vezinleri kullanılır?


CEVAP: Osmanlı Türkçesinde mef‘al ve mef‘il vezinleri kullanılır.

#32

SORU: İsm-i âlet nedir?


CEVAP: Fiilin bahsettiği işi yapmaya vasıta olan kelimelere ism-i âlet adı verilir.

#33

SORU: İsm-i âlet ne tür masdarlardan türetilir?


CEVAP: İsm-i âlet yalnızca geçişli masdarlardan türetilir.

#34

SORU: Osmanlı Türkçesinde hangi ism-i zamân vezinleri kullanılır?


CEVAP: Osmanlı Türkçesinde mif‘al, mif‘âl, mif‘âle vezinleri kullanılır.

#35

SORU: Mif‘âl vezninin i‘lâli misâlde hangi vezinle yapılır?


CEVAP: Mif‘âl vezninin i‘lâli misâlde mî‘âl vezniyle yapılır.

#36

SORU: İsm-i tasgîr nedir?


CEVAP: İsmin küçüklük hâlini bildiren küçültme isimlerine ism-i tasgîr adı verilir.

#37

SORU: Arapçanın ism-i tasgîr yapısı Türkçede ne ile ifade edilir?


CEVAP: Arapçanın ism-i tasgîr yapısı Türkçede -cık, -cik; -cağız, -ceğiz gibi eklerle ifade edilir.

#38

SORU: Osmanlı Türkçesinde işlek olarak kullanılan ism-i tasgîr vezni hangisidir?


CEVAP: Osmanlı Türkçesinde işlek olarak kullanılan ism-i tasgîr vezni fu‘ayl veznidir.

#39

SORU: İstif‘âl bâbının ism-i fâ‘ilinin i‘lâli muzâ‘afta nasıldır?


CEVAP: İstif‘âl bâbının i‘lâli muzâ‘afta müstefi‘‘ şeklindedir.

#40

SORU: İstif‘âl bâbının ism-i fâ‘ilinin i‘lâli ecvefte nasıldır?


CEVAP: İstif‘âl bâbının i‘lâli ecvefte müstefîl şeklindedir.

#41

SORU: İstif‘âl bâbının ism-i mef‘ûlü nasıldır?


CEVAP: İstif‘âl bâbının ism-i mef‘ûlü müstef‘al şeklindedir.

#42

SORU: İstif‘âl bâbının ism-i mef‘ûlünün i‘lâli muzâ‘afta nasıldır?


CEVAP: İstif‘âl bâbının ism-i mef‘ûlünün i‘lâli muzâ‘afta müstefa‘‘ şeklindedir.

#43

SORU:

Arapça sıfatlar kaç tanedir ve adları nelerdir?


CEVAP:

Arapça sıfatlar, Sıfat-ı Müşebbehe, İsm-i Tafdîl, Mübâlağa-i Fâ‘il, İsm-i Mensûb, İsm-i Mekân, İsm-i Zamân, İsm-i Âlet, İsm-i Tasgir olmak üzere sekiz adettir. 


#44

SORU:

Ef'al vezni Arapça sıfat türlerinden hangisine dahildir ve temel özelliği nedir?


CEVAP:

Ef'al vezni Arapça sıfat türlerinden Sıfat-ı Müşebbehe'ye dahildir. Renk ve kusurları bildiren kelimelerden sıfat elde etmek üzere kullanılır olması en temel özelliğidir.


#45

SORU:

İsm-i tafdîlin mü’ennes şekli hangi vezinle yazılır?


CEVAP:

İsm-i tafdîlin mü’ennes şekli fa‘lâ (????) vezni ile yazılır.


#46

SORU:

Mübâlağa-i fâ‘il nedir? Osmanlı Türkçesinde hangi vezinlerle kullanılır?


CEVAP:

Fâ‘ilin yaptığı işin çokça ve sürekli yapıldığını ifade eden sıfat türüdür. Osmanlı Türkçesi’nde iki vezni sıklıkla kullanılır. Bunlar Fa'âl(????) ve Fa‘ûl (????) vezinleridir.


#47

SORU:

Arapça'da türedikleri fiilin gerçekleştiği yeri bildiren kelimelere ne ad verilir? Osmanlı Türkçesinde kaç adet vezinle kullanılırlar?


CEVAP:

İsm-i Mekân adı verilir. Osmanlı Türkçesinde üç vezni kullanılır. Bunlar, Mef‘al, Mef‘il ve Mef‘ale vezinleridir. 


#48

SORU:

Doğum zamanı anlamındaki kelimenin vezni ve yazılışı nasıldır?


CEVAP:

"????" doğum zamanı anlamında olup, "???" isminin mef‘il vezniyle dönüşmüş halidir.


#49

SORU:

Fu‘ayl vezni Arapça isim türlerinden hangisiyle ilişkilidir?


CEVAP:

Fu‘ayl vezni Arapça isim türlerinden İsm-i Tasgir gurubuna dahildir.


#50

SORU:

Sıfat-ı müşebbehe ve ism-i fâ‘il arasındaki farklar nelerdir?


CEVAP:

İlk olarak; ism-i fâ‘iller fiilin ifade ettiği işi geçici olarak yaparlar. Sıfat-ı müşebbeheler ise sabit, kalıcı hâl ve durumu ifade eden sıfatlardır. Sıfat-ı müşebbehe ile ism-i fail arasında diğer bir fark ise, sıfat-ı müşebbehelerin sadece geçişsiz fiillerden elde edilmesidir. İsm-i fâiller hem geçişli hem de geçişsiz fiillerden türetilebilirler. 


#51

SORU:

Osmanlı Türkçesinde ism-i mensûb nasıl yapılır? Arapçadaki hâlinden farkı nedir?


CEVAP:

Arapça’da isimlere ve masdarların sonuna şeddeli bir ye ve tenvin getirilerek (-iyyun) elde edilirler. Ancak Osmanlı Türkçesi’nde şedde ve tenvin okunmaz; ye uzun î şeklinde okunur.


#52

SORU:

Fiilin ifade ettiği niteliğin bir varlıkta, bir nesnede, öteki varlık veya nesnelere göre daha fazla ya da en fazla bulunduğunu ifade eden sıfatlara ne ad verilir?


CEVAP:

Fiilin ifade ettiği niteliğin bir varlıkta, bir nesnede, öteki varlık veya nesnelere göre daha fazla ya da en fazla bulunduğunu ifade eden sıfatlara ism-i tafdîl adı verilir.