OSMANLI TÜRKÇESİ GRAMERİ I Dersi Arapçada Kelime Yapımı: Mezîdünfih Masdarlar (Kıyâsî Masdarlar) soru cevapları:

Toplam 13 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU:

Mezîdünfih Masdarlar'ın özellikleri nedir?


CEVAP:

Bu gruptaki masdarlar, mücerred masdarlardan farklı olarak belli bir kalıp içinde belli bir anlam üretirler. Herhangi bir fiil kökünden mezîdünfih bir masdarın yapısına göre masdar üretmek mümkün gibi görünür. Eğer bir kıyâsî masdarın geçişli/geçişsiz, etken/edilgen, dönüşlü veya işteş çatıda olduğunu biliyorsanız, o yapıda üretilmiş bir kelimenin anlam
dairesini belirleyebilirsiniz. Mücerred masdarlarda bunu bilebilmek mümkün değildir.


#2

SORU:

Mezîdünfih masdarların Osmanlı Türkçesinde sıkça kullanılan dokuz bâbı nelerdir?


CEVAP:

Mezîdünfih masdarların Osmanlı Türkçesinde sıkça kullanılan dokuz bâbı vardır:
if'âl ?????
tef'îl ?????
tefa''ul ????
tefâ'ul ?????
müfâ'alet ??????
infi'âl ??????
ifti'âl ??????
if'ilâl ??????
istif'âl ???????


#3

SORU:

İf'âl Bâbının İsm-i Fâ'ili bir örnekle açıklayınız.


CEVAP:

İf'âl bâbının ism-i fâ'ili "müf'il vezninde" gelir:
????? ikrâm › ???? mükrim “ikram eden, ikram edici”


#4

SORU:

İf'âl Bâbının İsm-i Mef'ûlünu bir örnekle açıklayınız.


CEVAP:

İf'âl bâbının ism-i mef'ûlü müf'al vezninde gelir:

????? icmâl “özetleme” › ???? mücmel “icmâl olunmuş, özetlenmiş” şeklinde örneklendirilebilir.


#5

SORU:

Tef'îl bâbının ism-i fâ'ili nasıl oluşturulur?


CEVAP:

Tef'îl bâbının ism-i fâ'ili müfa''il ???? vezninde gelir. Örnek olarak: 

???? teskîn “sakinleştirme” › ???? müsekkin “sakinleştirici” verilebilir.


#6

SORU:

Tef'îl Bâbının İsm-i Mef'ûlü hangi vezinle düzenlenmektedir?


CEVAP:

Tef'îl bâbındaki kelimelerin ism-i mef'ûlü müfa''al ???? vezninde gelir. Örnek olarak: 

????? terkîb “birleştirme” › ???? mürekkeb “birleştirilmiş” verilebilir.


#7

SORU:

Tefa''ul Bâbının İsm-i Fâ'ili nasıl oluşturulur?


CEVAP:

Tefa''ul bâbının ism-i fâ'ili mütefa''il ????? vezninde olur:
???? tekellüm “konuşma” › ????? mütekellim “konuşan” şeklinde örneklendirilebilir.


#8

SORU:

Tefa''ul Bâbının İsm-i Mef'ûlü bir örnek üzerinden nasıl yapılır?


CEVAP:

Tefa''ul bâbının ism-i mef'ûlü mütefa''al ????? vezninde olur:
???? teşebbüs “işe girişme” › ????? müteşebbes “teşebbüs olunan şey”


#9

SORU:

Tefâ'ul Bâbının İsm-i Fâ'ili'nin nasıl oluşturulacağını bir örnekle açıklayınız.


CEVAP:

Tefâ'ül bâbının ism-i fâili, mütefâ'il ?????? vezninde gelir:

????? teşâ'ür “şairlik taslama” › ?????? müteşâ'ir “şairlik taslayan” şeklinde örneklendirilebilir.


#10

SORU:

Müfâ'alet Bâbının İsm-i Mef'ûlü nasıl yapılır? Bir örnekle açıklayınız.


CEVAP:

Müfâ'alet bâbının ism-i mef'ûlü müfâ'al ????? vezninde gelir:

?????? muhâtaba “söyleşme” › ?????  muhâtab “söyleşilen, hitab edilen” şeklinde örneklendirilebilir.


#11

SORU:

İfti'âl Bâbının İsm-i Fâ'ili bir örnekle nasıl açıklanır?


CEVAP:

Bu bâbdaki masdarların ism-i fâ'ili müfta'il ????? vezninde gelir:
?????? i'tidâl “ölçülü davranma” › ????? mu'tedil “ölçülü davranan” şeklinde açıklanır.


#12

SORU:

İdgam nasıl açıklanır?


CEVAP:

İdgam, arapça kelimelerde yan yana gelen aynı iki ünsüz harfin tek harfle yazılması işlemine denilir.


#13

SORU:

İstif'âl Bâbının İsm-i Mef'ûlü'nü bir örnekle açıklayınız.


CEVAP:

İstif'âl bâbının ism-i mef'ûlü müstef'al ?????? vezninde gelir:
??????? istihdâm › ?????? müstahdem “hizmette kullanılan” şeklinde örneklendirilebilir.