AOF.SORULAR.NET
aof.sorular.net Osmanlı Türkçesi Metinleri 1 OSMANLI TÜRKÇESİ METİNLERİ I Dersi METİN OKUMA VE ANLAMA : MATBU METİNLER-III soru cevapları

OSMANLI TÜRKÇESİ METİNLERİ I Dersi METİN OKUMA VE ANLAMA : MATBU METİNLER-III soru cevapları:

Toplam 67 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Arapçayapılarda “Mezîdünfih İsm-i Fâ‘il”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Müte‘ayyin Tefa‘‘ul bâbı ism-i fâ‘il

#2

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mezîdünfîh masdarlar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: İslâm İf‘âl bâbı .

#3

SORU: “Menzil” teriminin tanımı nedir?


CEVAP: “Osmanlı Devleti’nde resmi haberleşmeyi sağlayan posta teşkilatı ve ordunun konaklama ve ihtiyaç karşılama noktaları veya yapı kompleksleri.”

#4

SORU: “Şehriyâr”kelimesinin anlamı nedir?


CEVAP: Hükümdar, melik

#5

SORU: Sülâsî mücerred masdar ism-i fâilleriyöneltilen sorunun cevabı. İslam hukukuyla ilgili bir meselenin hükmünü açıklamak üzere yetkililer tarafından verilen usulüne uygun yazılı ve resmî yasal cevap” Metinde tanımı yapılan terim nedir?


CEVAP: “Fetvâ”

#6

SORU: “Yeniçeri ocağının cemaat ortaları ile ağa bölükleri subaylarına müşterek olarak verilen isim.” Metinde tanımı yapılan terim nedir?


CEVAP: “Çorbacı”

#7

SORU: Arapça yapılarda “Cem‘-i mü’ennes”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Kelimât (-ât eki ile) .

#8

SORU: “Kadıasker” teriminin tanımını nedir?


CEVAP: Divan-ı hümayun üyesi, yargı ve eğitim teşkilatının sorumlusu.1361/1362’de kurulmuş, Fatih döneminde kurumsallaşmış ve 1481 yılında Rumeli Kadıaskeri ve Anadolu kadıaskeri olmak üzere ikiye ayrılmıştır.

#9

SORU: Farsça yapılarda “ön ve son eklerle türetilen kelimeler”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Ber-mûceb Farsça ön eklerden “ber” kullanılmış.

#10

SORU: Arapça yapılarda “Mezîdünfih İsm-i Fâ‘il”e örnek veriniz?


CEVAP: Müte‘âkıb Tefâ‘ul bâbı ism-i fâ‘il .

#11

SORU: “Çün pâdişâh-ı âlem-penâh hazretlerinin bi’z-zât sefere azîmetleri mukarrer oldu. Sanevber-i kerîmü’l-asl-ı Osmânî Şehzâde Mehmed Hân def‘-i dağdağa-i fitne içün izâle olunmağı murâd itdiklerinde Rumili Kadıaskeri Kemaleddin Efendi fetvâ virmekle cenâb-ı şehriyârî kendi birâderleri iken ol şehzâde-i bî-günâha rahm itmeyüp nâ- hakk yere şehîd itmekle gaddarlık eylediler” metni bugünkü dile çeviriniz?


CEVAP: Padişah hazretlerinin bizzat sefere çıkması kararlaştırıldı. Şehzade Mehmed karışıklığın ortadan kaldırılması için kendisini feda etmek istediğinde Rumeli Kazaskeri Kemaleddin Efendi fetvasını vermiş, biraderi Sultan Osman da bu günahsız kardeşine merhamet etmeyerek haksız yere öldürterek gaddarlık etmiştir.

#12

SORU: “Mestûriyyet”kelimesinin anlamı nedir?


CEVAP: Hanımların dini anlayışlarına göre örtünmeleri için kullanılan bir terimdir. Kapalılık.

#13

SORU: Farsça yapılarda tamlamalara bir örnek veriniz?


CEVAP: Nazar-endâz Kesik izâfet

#14

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mezîdünfîh masdarlar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: Tefekkür Tefa‘‘ul bâbı

#15

SORU: Vezirin çoğulu anlamına gelen kelime nedir?


CEVAP: Vüzerâ.

#16

SORU: Arapça yapılardan “Cem‘-i mükesser”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Eyyâm Ef‘âl vezni ile.

#17

SORU: Arapça yapılarda tamlamalara bir örnek veriniz?


CEVAP: Dârü’s-saltana Şemsî tamlama.

#18

SORU: Farsça yapılarda “çoğullar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: Piyâdegân Farsça çoğul eki “ân” .

#19

SORU: Farsça yapılarda “tamlamalar”a örnek veriniz?


CEVAP: Cem‘iyyet-i beşeriyye İzâfet kesresi.

#20

SORU: Farsça yapılarda tamlamalara bir örnek veriniz?


CEVAP: Gurre-i Ramazân İzâfet Hemzesi .

#21

SORU: “Hazîne-i Âmire” teriminin tanımı nedir?


CEVAP: Devlet hazinesi. Osmanlılarda devlete ait nakit para, kıymetli eşya ve bunlarla ilgili evrakın saklanıp korunduğu yer.

#22

SORU: Farsça yapılarda tamlamalara bir örnek veriniz?


CEVAP: Mühr-i hümâyûn izafet kesresi.

#23

SORU: “Binâen-aleyh” kelimesinin anlamı nedir?


CEVAP: Bunun üzerine

#24

SORU: “Na‘îmâ tarihi” olarak bilinene eserim müellifi kimdir?


CEVAP: Na‘îmâ Mustafa Efendi

#25

SORU: “Yeniçeriler ile altı süvari bölüğü, topçu, cebeci, top arabacısı ve diğer askeri ocaklar, acemi ocağı ve sarayın, devlet teşkilatının çeşitli kademelerinde çalışanlara üç ayda bir verilen maaş.” Metinde tanımı yapılan terin nedir?


CEVAP: “Ulûfe”

#26

SORU: Arapça Yapılar’da “Sülâsî mücerred masdar ism-i fâilleri”ne bir örnek veriniz?


CEVAP: Vârid Fâ‘il vezninde .

#27

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mücerred masdar ism-i mef‘ûller”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Mağlûb Mef‘ûl vezninde.

#28

SORU: Arapça yapılarda tamlamaya bir örnek veriniz?


CEVAP: Kerîmü’l-asl Kamerî tamlama.

#29

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mezîdünfîh masdarlar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: İhtiyâr İfti‘âl bâbı

#30

SORU: Arapça yapılarda “Mezîdünfih İsm-i Mef‘ûl”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Mukaddem Tef‘îl bâbı ism-i mef’ul.

#31

SORU: Arapça yapılarda “Mezîdünfih İsm-i Fâ‘il”e örnek veriniz?


CEVAP: Muhakkak Tef‘îl bâbı ism-i mef‘ûl.

#32

SORU: Arapça yapılarda “Cem‘-i müzekker”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Mücâhidîn (-în eki ile) .

#33

SORU: Arapça yapılarda “Mezîdünfih İsm-i Fâ‘il”e örnek veriniz?


CEVAP: Müfessir Tef‘îl bâbı ism-i fa‘il

#34

SORU: Arapça yapılarda “İsm-i mekânlar”a örnek veriniz?


CEVAP: Mecma‘ Mef‘al vezni.

#35

SORU: “Bu gün Asya cemâ‘atlerinin kâffesine atf-ı nazar idiniz; her tarafda dâhilen iki cereyânın yek-diğeri ile mücâdelesini görürsünüz. Mahallî, kadîm, an‘anevî medeniyetle Avrupa medeniyeti tarafdârları çarpışıyorlar, bir hayât ve memât mücâdelesidir gidiyor!”. Metni bugünkü dile çeviriniz?


CEVAP: “Bu gün Asya toplumlarının hepsine bakınız; her tarafta iki akımın bir diğeri ile mücadelesini görürsünüz. Mahalli, eski, geleneksel medeniyetle Avrupa medeniyeti taraftarları çarpışıyorlar, bir ölüm kalım mücadelesidir gidiyor!”

#36

SORU: Arapça yapılarda “Mezîdünfih İsm-i Fâ‘il”e örnek veriniz?


CEVAP: Muvâfık Mufâ‘ale bâbı ism-i fâ‘il.

#37

SORU: “Nâ-hakk” kelime ne anlama gelmektedir?


CEVAP: Haksız

#38

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mezîdünfîh masdarlar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: Taksîm Tef‘îl bâbı.

#39

SORU: Arapça yapılarda “tamlamalar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: Ale’l-umûm Kamerî tamlama.

#40

SORU: Arapça yapılarda “tenvinler”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Tahmînen Üstünlü tenvin.

#41

SORU: Farsça yapılarda “tamlamalar”a örnek veriniz?


CEVAP: Nokta-i nazar İzâfet hemzesi.

#42

SORU: Arapça yapılarda Cem‘-i mü’ennes”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Taksîmât (-ât eki ile) .

#43

SORU: “Hil’at” terimi ne anlama gelmektedir?


CEVAP: Bir cins üst elbisesi olan kaftan. Padişahlar tarafından sadrazamlar ile vezirlere ve diğer devlet erkânına giydirildiği gibi, onlar tarafından da kendilerinden daha küçük rütbelilere giydirilirdi. Hilat giydirmek bir memuriyete atama veya bir hizmet ve yararlılık karşılığında olurdu.

#44

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mezîdünfîh masdarlar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: İsti‘mâl İstif‘âl bâbı

#45

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mücerred masdar ism-i mef‘ûller”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Medfûn Mef‘ûl vezninde.

#46

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mezîdünfîh masdarlar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: İhsân if’âl bâbı

#47

SORU: Farsça yapılarda “ön ve son eklerle türetilen kelimeler”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Haber-dâr Farsça son eklerden “dâr” kullanılmış.

#48

SORU: Farsça yapılarda tamlamalara bir örnek veriniz?


CEVAP: Donanma-yı hümâyûn İzâfet “Y” si .

#49

SORU: Farsça yapılarda “tamlamalar”a örnek veriniz?


CEVAP: Adem-i mevcûdiyyet İzâfet kesresi .

#50

SORU: “Yeniçeri ocağının savaş malzemelerinin yapımı muhafaza ve sevkini sağlayan Cebeci ocağı mensupları”na ne ad verilir?


CEVAP: “Cebeciyân”

#51

SORU: “Üç Medeniyet” adlı eserin yazarı kimdir?


CEVAP: Ağaoğlu Ahmed (Ahmet Ağaoğlu).

#52

SORU: Arapça yapılardan “Sülâsî mücerred masdar ism-i fâilleri”ne bir örnek veriniz?


CEVAP: Âlim Fâ‘il vezninde.

#53

SORU: “Acemi Oğlan” teri ile kastedilen nedir?


CEVAP: Acemi oğlanları ocağına alınan Hristiyan kökenli devşirme çocuklar. Başlangıçta savaş tutsaklarından alındı. 15-16. yüzyılda devşirme olarak Rumeli’de Hristiyan çocuklarından, 16. yüzyıl sonlarında ağa çırağı adıyla devşirme dışından, 17. yüzyıl başından itibaren kuloğlu veya veledeş adıyla ölen yeniçerilerin çocuklarından, daha sonra da şehir halkından ocağa asker alındı.

#54

SORU: Osmanlı’da Polonyalıları anlatmak için kullanılan terim nedir?


CEVAP: “Leh”

#55

SORU: Arapça yapılarda “Sülâsî mezîdünfîh masdarlar”a bir örnek veriniz?


CEVAP: Münâkaşa Mufâ‘ale bâbı.

#56

SORU: “Hülagü” kimdir?


CEVAP: “Cengiz Han’ın torunu ve İran’da hüküm süren İlhanlı Devleti’nin kurucusudur.”

#57

SORU: “Devlete ait vergi gelirlerinin özel bir şahsa belirli bir süreliğine verilmesi, kiralanması. Alan veya kiralayan kişiye mültezim denir. Günümüzde vergilendirmenin bir tür özelleştirilmesi şeklidir.” Tanımı yapılan bu duruma verilen ad nedir?


CEVAP: “İltizâm”.

#58

SORU: “Tecelliyât” kelimesinin anlamı nedir?


CEVAP: Tecellinin çoğuludur. Görünme, açık seçik olma.

#59

SORU: Farsça yapılarda tamlamalara bir örnek veriniz?


CEVAP: Mücâhidîn-i kevkeb-şümâr Zincirleme tamlama.

#60

SORU: Farsça yapılarda tamlamalara bir örnek veriniz?


CEVAP: Zincirleme Tamlama Birleşik tamlama.

#61

SORU: Arapça yapılarda “Mezîdünfih İsm-i Fâ‘il”e örnek veriniz?


CEVAP: Mütefekkir Tefa‘‘ul bâbı ism-i fâ‘il.

#62

SORU: Arapça yapılarda “Mezîdünfih İsm-i Fâ‘il”e örnek veriniz?


CEVAP: Mûcib İf‘âl bâbı ilâlde ism-i fâ‘il.

#63

SORU: “Osmanlı Devleti’nde hukûkî uyuşmazlıkları ve davaları karara bağlamak için devletçe tayin edilen görevli, hâkim. Kadılar adlî ve kazâî işlerden başka, bulundukları bölgelerde zahire tedariki, yol vb. işlerde görevlendirilenlerin sevki, fiyatların kontrolü gibi beledî işlerin yanında noterlik hizmetlerini de yürütürlerdi.” Metinde tanımı yapılan görevli kimdir?


CEVAP: Kadı.

#64

SORU: Arapça yapılarda “Cem‘-i mükesser”e bir örnek veriniz?


CEVAP: Ahlâk Ef‘âl vezni ile .

#65

SORU: Farsça yapılarda “tamlamalar”a örnek veriniz?


CEVAP: Taraf-dâr Farsça son eklerden “dâr” kullanılmış.

#66

SORU: “Umûmen, umûmiyyet üzere” ifadesinin yerine kullanılabilecek kelime hangisidir?


CEVAP: Umûmen, umûmiyyet üzere.

#67

SORU: “Lâ-şekk ve Lâ-şübhe” kelimeleri ne anlama gelmektedir?


CEVAP: Şeksiz şüphesiz.

Sorular
#1 #2 #3 #4 #5 #6 #7 #8 #9 #10 #11 #12 #13 #14 #15 #16 #17 #18 #19 #20 #21 #22 #23 #24 #25 #26 #27 #28 #29 #30 #31 #32 #33 #34 #35 #36 #37 #38 #39 #40 #41 #42 #43 #44 #45 #46 #47 #48 #49 #50 #51 #52 #53 #54 #55 #56 #57 #58 #59 #60 #61 #62 #63 #64 #65 #66 #67