Teşrifat defterleri devletin resmi olarak belirlenmiş tören
ve uygulamalarının kayıtlı bulunduğu defterlerdir.

Devlet işleyişindeki tören ve protokol uygulamaları teşrifat defterleri üzerinden takip edilebilir ve tanınabilir.

Nesih yazı türü yazarken kolay yazılması ve işlekliği dolayısıyla genelde kitap yazılarında kullanılmıştır.

Harflerin tek tek özelliklerine girmeye yer ve gerek
yoktur. El yazılarında temel olarak okumayı harflerin tek tek durumu belirlemekle beraber etkin öğrenmenin bir yolu da kelimeleri bütün olarak hafızada tutmak ve kelime
hazinesinin geniş olmasını sağlamaktır. Kelime bilgisi yanında tarihî terimler ve bilgi de okumayı kolaylaştıran diğer etkenlerdir.

Padişahın tahta oturduğu günden bahsedilir.

Cülusu tebrik için Rus orta elçisi gelmiştir.

Rus orta elçisi yalnız bir tebrikname getirmiştir.

Elçi tebriknameden başka hediye getirmemiştir.

Bâb-ı âsafî: Bâb-ı âlî'nin önceki adıdır. Sadrazamın devlet işlerini yürüttüğü yerdir. Kelime anlamı paşa kapısıdır.

cülûs-ı hümâyûn: Padişahın tahta oturmasını ifade eder. Yeni tahta geçen padişah için düzenlenen törene verilen isimdir.

Sadrazamın istenen konuda sultana sunduğu kısa bilgi notuna telhis denir. Telhislerin konulduğu zarfa da telhis kîsesi denir. Osmanlılar Tanzimat’tan evvel zarf yerine bez atlas ve kumaş kese kullandıkları için bu tâbir meydana gelmiştir.

Dîvân-ı hümâyûn kalemlerinin şeflerine ve pâye olarak bunlara denk olanlara verilen ünvandır. Aslında efendiler anlamına gelir. Osmanlı hiyerarşisinde kullanılan bu terimi Nakşibendi geleneğindeki hacegan kavramıyla karıştırmamak gerekir.

Vekîl-i harc, eski konaklarda, paşa kapılarında her türlü masrafı gören kimseye denmektedir. Her yeniçeri orta ve bölüğünde odabaşından küçük, bayraktardan büyük olmak üzere vekil-i harç isminde bir âmir bulunmaktaydı. Vekil-i harc kısaca, para işlerini döndüren kişidir.

Sultan değişmiştir. Bir önceki padişah Sultan III. Ahmed'dir.

III. Ahmed'in ölmeden önce sağ tarafına felç gelmiştir.

İki-üç gün boyunca hastalık geçmemiştir.

Geçmeyen hastalık sebebiyle iki üç gün sonra vefat etmiştir.

Osmanlı askerî sınıfında rütbe sahibi görevlilere verilen isimdir. Askerî sınıfa ait bir rütbedir.

Sadrazamın İstanbul'da bulunmadığı zamanlarda onun görevine bakan kişiye kaimmakam paşa denir. Kaimmakam kelimesi bugün kullanılan kaymakam kelimesinin de aslıdır.

Divân-ı hümâyûn ve Bâbıâlî’de kâtiblerin en yüksek amiri ve devletin dışişlerinden sorumlu görevlisine verilen isimdir. Reisülküttab terimi tarihi metinlerde sıklıkla karşımıza çıkar.

16. yüzyıl ortalarında Rumeli ve Anadolu defterdarlıklarına bağlı sahil bölgeleri ayrılıp, İstanbul’daki mukataalar da bunlarla birleştirilmek suretiyle devlet merkezinde kurulan defterdarlığa verilen isim. Başındaki defterdâra da şıkk-ı sânî efendi denilirdi.

Ulemâ(âlimler) sınıfına mensup olanlar ayrı bir kategoride değerlendirilmiştir.

Bir tören ritüelinden bahsedilmektedir.

Buna göre âlimlerin üst kürkü giymeleri mecburi değildir.

Onların ferace ve örf giymeleri yeterlidir.

Bu durum eskiden beri uygulanagelen bir gelenektir.

Korfu, Zanta, Kefalonya, Ayamavra, Pakso, İtaki, Çuka ve buna bağlı yerler Venedik'in fethinden sonra Venedik'ten ayrılmış ve Osmanlı toprağı olmaya uygun görülmüştür. 

an-asl: Aslından

ba'dezîn: Bundan sonra

vakten mine'l-evkât: Herhangi bir zaman

Düzeltme, düzenleme, düzen verme, yoluna koyma, nazım olarak yazma gibi anlamlara gelir. Kelime n, z, m kök harflerinden türemiştir. Tef'îl veznindedir. Aynı kökten türeyen başka kelimeler şunlardır: Nâzım, manzûm, intizâm, muntazam, munazzım vd.

Ber-mu'tâd: Alışıldığı, âdet olduğu, her zaman olduğu üzere.

Düstûru'l-amel: Gereği gibi uygulanacak olan kanun.

Hükümet merkezi, önceleri dîvân-ı hümâyûn daha sonra Bâbıâlî için kullanılan terimdir. Bu terimi cins isim olan kapı ile karıştırmamak gerekir.